2004
|
|
Haren inguruko gizarteak, eta munduak oro har, bizi zuen krisi larriari ezin bizkarrik eman, eta jarrera aktiboa hartu zuen, bai erlijioan, politikan, kulturan, bai maila pertsonalean ere. Bizitzako beste esparruetan bezala, literaturan ere euskal nortasunaren kontzientzia piztea eta zabaltzea izan
|
zuen
helburu.
|
2013
|
|
Besteak beste, ETBren hizkuntza politika argirik eza. Izan ere, gauza jakina baitzen ETB sortu zen une berean egoera soziolinguistikoaren nolakoa, eta testuinguru horretan euskara hutsezko kanalak nekez hel ziezaiokeela legeak ezartzen
|
zuen
helburu politikoari.
|
|
Existentzialismoak norberaren autentikotasuna
|
zuen
helburu. Norbera den hori izatera ausartzea norbera den hori izatera iristeko.
|
|
gazte plataforma batek berezkoa du azkar iraungitzea, eta bertako partaideei aurrera egiten laguntzen badie ondo lortua du bere betekizuna. Lubakik dudarik gabe lortu
|
zuen
helburu hori, partaide guztiek bide bera egin ez badute ere. Dena dela, gaurko nire asmoa ez da Lubakiren balorazio historikorik egitea, baizik eta gero etorri direnei erreparatzea.
|
2014
|
|
Blowin’ in the wind," airean dabil hegaka". Bidegabekerien aurrean, berdintasun ezaren aurrean erantzuna eskatzen zuen abestiak; gizartea mugiaraztea
|
zuen
helburu, mundu hobeago batengatik borroka zezan. Bere lehen esaldiak horrela zioen:
|
2015
|
|
ELBk nekazaritza sindikatua izan nahi zuen, baina ere momentu berean aktore soziala, proiektu politiko global baten zerbitzuko, Euskal Herrian eta harago ere begiratzen zuena! Gauzak globalitatean tratatzea
|
zuen
helburua: laborantza eredua Euskal Herrian, eta herri eredua laborantzan.
|
|
Hala ere, kontrako dinamikak (ordezkapena atzera eragitekoak) desagerrarazi zuen. Hartara, Hegoaldean 1960ko hamarkadan abiatutako herri mugimendu euskaltzaleak euskarak komunikazio arlo guztiak bereganatzea
|
zuen
helburu, eta haren jardunak kolokan jarri zuen geratzen ziren euskaldunen eskema diglosikoa, harik eta, azkenean, euskaldunek jarraitu beharreko diglosiaren inguruan gizartean omen zegoen Euskararen barietate kontsentsua33 haustea lortu zuen estandarra euskal eragile guztiek onartuta, eta euskara ofizial eta administrazio hizkuntza bihurtuta, diglosia gainditu zen arte. Euskara batua mugimendu horren fruitua izan zen, hizkuntza estandarizazioaren eta diglosiaren artean dagoen antitesi harremanaren lekuko.
|
2016
|
|
Hain zen egia, non hiri eta herri ezberdinetara hedatuko zen, Baionaz gain Donapaleu, Maule ala Zokoa aipa zitezkeelarik. 1974ko urtarril eta otsaileko gose grebaren kasuan, ETAk Carrero Blanco hiltzeak sortutako errepresioari aurre egitea
|
zuen
helburu. Hortik aurrera, espainiar gobernuak frantses gobernuari presio nabarmena egin zion azken horrek errefuxiatu politiko batzuk bota zitzan, oihartzun handiko gose greba piztuz eta bretoi nahiz flandriarren elkartasuna lortuz.
|
|
Horren eskutik, demokraziak politika publikoetatik ihes egin zuen Nafarroan. Urte hauetan, higiezinen zikloa posible egin zuten makina eta tresnez baliatu ziren edozein ekimen politiko ezabatzeko; UPNk mugimendu sozialen proposamenak akabatzea
|
zuen
helburu. Iruindarron memoria kolektiboan garaipen gutxi ditugu, nahiz eta bide aberats eta emankorrak jorratu ditugun elkarlanean urte horietan guztietan.
|
2020
|
|
Horrek, besteak beste, haren hizkera filosofikoarekin zerikusia izan dezake. Edonola ere, Azurmendik berak Volksgeist Herri gogoa idazlanaren argitalpenaren harira egindako elkarrizketa batean esan zuenez, liburua" irakurleria ahalik eta zabalenarentzat" idaztea izan
|
zuen
helburu (Barandiaran 2008). Azurmendiren hitz horiek bai eta Azurmendiren jarrera zabal horisarrera gisa ekarri ditut hona, testu honen gaia hizkera filosofikoari dagokiolako, hau da, hizkera filosofikoaren kritikari.
|
|
80ko hamarkadatik aurrera, modernitatetik postmodernitaterako haustura aipatzen hasi zen ustezko gizarte giro aldaketa azaltzeko. Modernitateak etorkizun hobea
|
zuen
helburu; postmodernitateak, berriz, etorkizuna beharrean orainaldia aldarrikatzen zuen.
|
|
Horrek, besteak beste, haren hizkera filosofikoarekin zerikusia izan dezake. Edonola ere, Azurmendik berak Volksgeist Herri gogoa idazlanaren argitalpenaren harira egindako elkarrizketa batean esan zuenez, liburua" irakurleria ahalik eta zabalenarentzat" idaztea izan
|
zuen
helburu (Barandiaran 2008). Azurmendiren hitz horiek bai eta Azurmendiren jarrera zabal horisarrera gisa ekarri ditut hona, testu honen gaia hizkera filosofikoari dagokiolako, hau da, hizkera filosofikoaren kritikari.
|
|
Edonola ere, Torrealdairen idazkera estiloa guztiz bestelakoa zen, argia eta didaktikoa, eta aldi berean irmoa. Saiakera idazle gisa, Rikardo Arregik bezala, informazioa argi, zuzen eta modu eraginkorrean ematea izan
|
zuen
helburu. Itzulingururik gabe, edukien inbentarioa guztiz modu ordenatuan eta adigarrian apailatzen zuen, argumentuak elokuzio modu garden eta irisgarrian jostea hobetsiz.
|
2021
|
|
Euskaraz ondutako pentsamenduak ez badu islarik beste hizkuntzetan egindako ikerketan, handitu egiten da trauma komodifikatzeko arriskua, preseski, bertako eztabaida kanporatzen denean eta beste hizkuntzetatik gurera itzultzen denean. Hego Amerikan, traumaren ondorengo azterketak zera
|
zuen
helburu, isilarazi ziren ahotsak berreskuratzea; hemen, ordea, traumaren ondorengo azterketa aldi honetan, hizkuntzek ahotsak banatzen dituzte, eta, ez badago hizkuntzen arteko zubi lanik, ahots batzuk betirako galduko ditugu. Are gehiago, arriskua dago, literatura aztertzean, eduki gisa, gai huts gisa aztertzea trauma, aditzera eman gabe traumak literatura hizkuntzaren erabilera berezi bat dakarkigula.
|
|
Apartheidaren ondoren hasi zen Truth and Reconciliation Commission prozesua, 1996an: prozesu horrek, testigantza publikoen bidez, errekontziliazioa bideratzea
|
zuen
helburu. Todorovek laburbiltzen duen gisan:
|
2023
|
|
60 urteren bueltako gizon bati entzuten nion, ispilura begiratuta, bere burua antzeko ikusten zuela, denboraren joanetik salbuetsita edo; eta, aldiz, argazki bat ikusita, derrepentean zenbat zahartu zen ohartzen zela, eta derrepentean izutu. xix. mendera arte, argazkilariek teknika landu eta neketsuekin jarduten zuten. Begiratzea lan bat zen, eta argazkilariak istant bateko mundua eta egia jasotzea
|
zuen
helburu. Ordura arteko margolanak ez bezala, bazirudien argazkiak gardentasuna eta objektibotasuna ezinbestean egiten zituela bere; baina, pixkanaka ohartu ziren kamerak begiaren baino pintzelaren antz handiagoa zuela.
|