|
2004
|
|
|
La Vachek bere teoria azaltzea nahi nuen. Bera zen Balantzategiko arrarotasunaren ikertzaile lehena, eta hartaz hitz egiterakoan berak izan behar
|
zuen
esku.
|
|
2010
|
|
|
" Zer du, Martin?" Adrianek izututa begiratu zion. Victoriak aurpegia tapatu
|
zuen
eskuekin.
|
|
|
" Pantxo zure anaia balitz, zeuk joan zenuke basomutilei otordua eramatera, Adela", esan zion Lubisek ziurtasunez. Adelak ezezkoa egin
|
zuen
eskuaz. " Oso ederki atera zara argazkian, David!", esan zidan niri sukaldera sartu ginenean, programa erakutsiz.
|
|
|
Sei xanpain botila zeuden barruan, frantsesak, oso dotoreak. " Beste gauza bat ere esan dit —Adelak burura eraman
|
zuen
eskua, kontzentratu nahian bezala— Ostiralean etorriko dela zure bila. Inaugurazio festaren entsaioa omen dago hotelean.
|
|
|
" Lubis! —hots egin
|
zuen
eskuak burura eramanez— Lubis ito duk Urtzan, David." Beste hamar metro egin eta oihuka hasi zitzaidan. " Ubanberen bila noak, David.
|
|
|
" Ez diagu besterik behar, egun osoa simaurra ateratzen pasa eta gero!". Aulkitik altxa eta bilera utzi
|
zuen
eskuarekin ezezko nabarmena eginez. " Ni joango nindukek, baina ordu horretan sukaldean aritu beharra zeukaat", esan zion Trikuk.
|
|
|
Ubanbe kolpetik gelditu zen harritzako gorputza ikusi zuenean. Aurpegia tapatu
|
zuen
eskuekin.
|
|
|
Ematen zuen Kaweah errekaren ur xuxurla portxeraino iritsi behar zitzaigula. Osaba Juanek keinu egin
|
zuen
eskuarekin: "" Etor hadi gurekin, Juan", esan zidan mutil haietako batek pozak txoratzen.
|
|
|
Jateko?". Lubisek keinu bat egin
|
zuen
eskuaz: aski zela.
|
|
|
" Behar al duzu gure laguntzarik?"" Can we helpyou?", galdetu zion Mary Annek zizelarekin ari zen gizonari gu bion arteko gaztelaniatik ingelesera pasatuz. Gizonak pixka batean itxoiteko keinua egin
|
zuen
eskuarekin.
|
|
|
Langile mexikarren etxeak zeuden lehenik; hurrena, osaba Juanena izandakoa, nire egoitza Stonehamera iritsi nintzenetik; azkenean, gailurrean bertan, lorategi batez inguratua, Davidek bere osabarengandik jaso zuena Euskal Herritik Ameriketara aldatzean, hamazazpiren bat urte lehenago. Mary Annek gailur hartarantz altxa
|
zuen
eskua. " Afalordua da, eta ez dut Rosario bakarrik utzi nahi.
|
|
|
Bere lotokira itzuli zukeen, poltsa hura inoren begiratu zelataritik gordetzeko, ispilua bere gelako bakardadean begiesteko, bere aurpegiaren isla kristal sorgingarri haren ur gainean gurtzeko. Hala egin zukeen, baina barruko irrikari eusterik ez eta hantxe ireki zuen xorroa eta sartu
|
zuen
eskua, ispilua ateratzearren.
|
|
|
Arturo Barea usteltokian bertan bizi izan zen, eta ondo ezagutzen
|
zuen
eskuak paper gainean kontatzen zuen hura. Militarren politikaren xedea, esango du, Marokoko sua pizturik mantentzea zen, hantxe aberasten zirelako eta maila sozialean gora igotzen.
|
|
2011
|
|
|
Eta bihotz idor hura poz putzu urtu batean ito zen, papa bustia esnean bezala. Halakoetan ohi denez, zerua bera ukitu
|
zuen
eskuekin, eta behin baino gehiagotan pozaren pozez hil nahi izan zuen, haren altzoan.
|
|
|
Hiri txikietako aireportuak bezain tristeak ziren gure errepideak. Auto bat pasatzen zen aldiro, herriko edozeinek utziko
|
zuen
eskuen artean zeukan lana eta altxatuko zuen burua nor pasatzen ote zen ikusteko, jakin minarengatik baino gehiago, esan bezala, esker oneko keinu bat egiteagatik.
|
|
|
" Zuen begiak/ eta zuen etxeetako leihoak/ eta
|
zuen
eskuak zabaltzen dizkiezue,/ txoriak laudatu egiten dituzue/ lausengo lirikoak ere dedikatzen dizkiezue".
|
|
|
" Zuen begiak, eta zuen etxeetako leihoak,/ eta
|
zuen
eskuak zabaltzen dizkiezue. / Xoriak laudatu egiten dituzue,/ lausengo lirikoak ere dedikatzen dizkiezue.
|
|
2012
|
|
|
Kapelu gorriek lotu gabe uzten zuten tximua gerritik gora, piztiak burua alde batera zein bestera mugitu ahal izateko. Lalande Biranek oihu egin zion Donatieni hurbil zedin, eta hura zelaiaren erdiraino iritsi zenean burua ukitu
|
zuen
eskuarekin. Laguntzaileak segituan ulertu zuen, eta parapetora itzuli zen korrika.
|
|
|
Richardsoni zazpigarrena suertatu zitzaion, Van Thiegeli zortzigarrena, Lopesi hamahirugarrena, Chrysostomeri hamalaugarrena. Lalande Biranek berak ez
|
zuen
eskurik sartu zakuan. Yangambiko buru izaki, ofizial guztien atzetik tiratzeko eskubidea zuen.
|
|
2013
|
|
|
galdetu zuen The Sacramento Union eko andreak. Dempseyk besoa luzatu eta Uzcudunen aho parean jarri
|
zuen
eskua. Barreak sortu ziren han eta hemen.
|
|
|
Ramonek ez
|
zuen
eskurik seme alaben kontuetan, eta Leonak eman zuen erantzuna.
|
|
|
Zurezko gurutzea estutzen
|
zuen
eskua sentitu zuen. Izerditan zeukan.
|
|
|
Gazte taldeko zortzi neska mutilak, bitartean, gero eta zaratatsuago eta bihurriago zebiltzan, elkarrekin txantxaka, barrezka eta zirrika. Baina beren arteko Iruña izeneko neskatxa lodikotetxo eta irribarretsuak zirriak eta kilikak egiten zizkion Tzurdiori behin eta berriro, sardekada bakoitzeko garraio bidaian, begiz jota baleuka bezala; nerabea, urdurituta eta beste gazteak bere bizkar barrezka ikusirik, ihes egiten saiatzen zen, baina batzuetan sardea bota behar izaten
|
zuen
eskuetatik kiribilekin ezin eutsiz. Une batean mutikoak haserre amorraturik jarri zela eman zuen lotsaren lotsaz.
|
|
2014
|
|
|
(Agerraldi honek Infernuko diruaren lehenari, Larzabalen antzerki desagertuarenari egite handia du. Landartek ukan ote
|
zuen
eskutan?)
|
|
2015
|
|
|
Kikara agudo hustu eta koñak botila mahai azpian ezkutatu nuen; egongelan ez zen hala ere inor sartu. Iheslariak berriz begien aurrean pausaturiko laino hari bat desegin
|
zuen
eskuaz.
|
|
|
—Zori ona izan genuen, harrapatu gintuzten gehienak deialdiko soldadu arruntak ziren eta taldearen ofizialak ez
|
zuen
eskuak odolez zikindu nahi izan. Beste iheslari batzuk ehizatzeko agertu zen jendeak, ordea, atxilotu eta bertan fusilatzen zituen presoak.
|
|
|
—Ez didazu ezer agindu neskak gizonaren adats harrotuan endredatzen
|
zuen
eskuarekin.
|
|
|
Noiz etorriko da? erasotzaileetako batek neskaerizainaren lepoan jarri
|
zuen
eskua.
|
|
|
—Ba! keinu azkarra egin
|
zuen
eskuaz garrantzia kendu nahian edo. Guardia egiten zuen soldadua Gaztañagaren konpainia berekoa zen eta bazekien Bar Americano tabernako alabetako batekin zebilela endredatuta Isidoro.
|
|
|
Auzitegi Nazionalak hasiera batean ere nahiago izan
|
zuen
eskuak garbitzea. Eloy Velasco epaileak urtebete izan zuen Banca Civicaren kontabilitatea aztertzeko.
|
|
2016
|
|
|
—Eta zera entzun nion lehengo batean jarraitu
|
zuen
eskuak bular parean kokatuz, eta Stefanoren tonu melenga ia berberaz hitz eginezzomorro baten deskribapena egitea nahikoa izango zuela asignatura aurrera ateratzeko. Horregatik harrapatu dut horrela, eta ez zaplazteko batekin edo.
|
|
|
Carlosek ahotsa kentzeko botoiari eman eta telefonoraino luzatu
|
zuen
eskua. Hamazazpia markatu, eskegi eta berriro markatu zuen.
|
|
|
Ordea orain ez zen Sabino leloaren esalea, baizik eta haur talde bat, eskola batekoa edo. Carlosek burua astindu eta aurpegia igurtzi
|
zuen
eskuarekin. Eta, orduan bai, erabat esnatu zen.
|
|
|
Haren Kropotki bat ote zen? Carlosek kopetara eraman
|
zuen
eskua, sukarrik ba ote zuenetz. Kopeta hotza zegoen, ordea.
|
|
|
Poltsa lurrean utzi eta une batez itxaroteko esan zion gizonari. Segundo gutxitan jarri zen berriro gizonaren aurrean, luzatu
|
zuen
eskua eta bertan zituen giltzak seinalatuz esan zion ez zuela bere etxean haien ezer eduki nahi. Gizonari kolpez itzali zitzaion aurpegian zekarren irribarre nekatua, zer gertatzen ari zen ulertu baino lehen.
|
|
2017
|
|
|
Sakelara eraman
|
zuen
eskua Sorok. Orain ala sekula ez; pentsatu zuen.
|
|
|
Hain justu, endredo bat zela medio elkar ezagutu zenuten informatika denda batean. Dendariak, izan ere, oharkabez nahastu zituen
|
zuen
eskuko ordenagailuak, marka eta modelo berekoak baitziren, zeuek dendara eramandakoak matxuragatik. Zehatzago izanda, teknikariak Olgaren ordenagailua zurearen zorroan sartu eta etxera eraman zenuen.
|
|
2018
|
|
|
Xinto bezalako bat. —azaldu
|
zuen
eskua kokotxaraino igaten zuelarik, guzien irrirako Xintoinekoa Frantziskoren parekoa ala handiago baitzen.
|
|
|
Ugutzek idurikatzen zuen baserritarrak nola imini
|
zuen
eskua, hatz erpurua eta erakuslearekin zirkulua osatuz eta boneta gainean ezarriz," egia ez bada fundi nadin ni!" erranera osoaren lagun azaltzen zigun bitartean.
|
|
2019
|
|
|
Isasko beste inor ez zen identifikazio tratutik kanpo geratuko, erdeinuz. Amandre Martinak, haren ondotik igarotzean, zintzurra karrakatu, aho zola xafarrikatu eta denen bistan tu egin zuen mandazainen antzera (zarataz eta nabarmenki) haizemailea zabaltzen
|
zuen
eskuaren keinu zehatz batez osaturik irudia, hurrena dama eta jaun paisaiaren atzean ezkutatzearren minueteko pauso batean.
|
|
|
Otoitza amaiturik, amen Jesus, aitak bularretik pasatu zuen animalia fosil
|
zuen
eskua, aitaren eginez. Pitxitari buruz itzuli eta itzal adar hostotsuan azpiratuta aurkitu zuen.
|
|
|
Kopetara eraman
|
zuen
eskua. Hotza zegoen, ez zeukan sukarrik.
|
|
|
Igandeetan ez zitzaion inori zinta pasatzen frantsesez ez aritzeagatik, are gutxiago txangoetan; baina, erreflexuz, inguruko denak atzera eta aurrera begira hasi ziren, zinta nork ote zeukan. Elias gorputz osoz jiratu zen eserlekuan, eta Mateoren gorra harrapatu
|
zuen
eskuaren mugimendu bizi batez.
|
|
|
Zain gelditu zitzaion Mateo haitzuloaren atarian. Bat batean, zartako bat eman zioten bere gorra gris eta horiari, eta justu justu hartu
|
zuen
eskuarekin lurrera erori baino lehen. Jose Carlos eta Miky zeuzkan atzean.
|
|
|
Agur egin
|
zuen
eskuaz. Telebista ikustera joateko irrikaz zegoen.
|
|
|
Okindegiko atean zeuden. Miguelek Donatoren besoan jarri
|
zuen
eskua.
|
|
|
Bultza egin zion, hain bortizki non paretaren kontra joan eta kolpea hartu zuen sudurrean. Aire bila tentetu zuen burua, arnasa hartu ezinik, eta substantzia lika batez bustita sentitu
|
zuen
eskua. Ikaratuta, begiak zabaldu zituen.
|
|
|
Saihetsera eraman
|
zuen
eskua. Baina bere pistola ez zegoen han.
|
|
|
Eliseok harkaitz baten azpia miatu
|
zuen
eskuaz, eta balezta bat atera. Gero, hiru gezi eta bigarren balezta.
|
|
|
Buruaren atzeko aldea ukitu
|
zuen
eskuaz.
|
|
|
Ez zion hozkarik egin, berari esker, hedearekin oratuta zeukalako, baina astinduarekin oreka galdu eta hosto geruzaren gainera erori zen saiheska. Zorionez, ez
|
zuen
eskutik askatu hedea. Bestela, Eliseok tiro egin izango zukeen berriro.
|
|
|
Bat batean zutitu eta leiho aldera joan zen herrenka. Zalapartan, estropezu egin zuen alfonbrarekin, eta eskritorioaren gainera bota behar izan
|
zuen
eskua lurrera ez erortzearren. Leihoetako estoreei begira geratu zen, arnaska.
|
|
|
Aurkezpen batean bezala, Christianengana luzatu
|
zuen
eskua. Raisa Gorbatxeva zoriontsu bat ematen zuen.
|
|
|
Bere galtzamotz zuriek orban bat zeukaten gerrikoaren azpian, zizare gorri baten formakoa. Sartu
|
zuen
eskua nikiaren azpitik, eta hatz puntak busti egiten zitzaizkiola konturatu zen. Odola zeukan saihetseko punturen batean.
|
|
|
Abisatu zidaten Ilargiaren piramidera ez dela igo behar gauean hain juxtu ere gauzatzen direlako gaiztakeria guztiak, lapurretak, bortxaketak, hilketak. Horrexegatik igo nintzen nerau, eta hau esan
|
zuen
eskuarekin Patriziorengana seinalatuzez zen igo, ez zuen nahi izan ausartu ez zelako edo ez dakit nik zergatik, ezta eguzkiaren sugeraino ere. Han jendea hizketan ari zen, zer egin behar den azaltzen, honela jarri orain, horrela jarri gero, eta nik bitartean galdetzen nion ene buruari:
|
|
2020
|
|
|
Hura Parisetik bueltan etortzen zenean, esplikazioak ematen zizkigun: " Cezannek honelako pintzelada zuen, Picassok beste era honetakoa; Malevitxek honela mugitzen
|
zuen
eskua, Kandinskik ez dakit nola...", eta, esplikazioekin batera, pintzeladak ematen zituen airean, estilo bakoitza azaltzeko. Holaxe ikasi genuen guk, entzutearen poderioz.
|
|
|
Bere edalontzia iraulia
|
zuen
eskuaren imintzio batekin. Jo nuen barra aldera zapi bat eske eta mahai gaineko tea garbitu nuen.
|
|
|
Bai, argazki gehiegi eta testu gutxiegi. Libre uzten ohi
|
zuen
esku eskuina, orriak pasatzeko kafeari hurruparen bat kentzen zion bitartean. Guillermok ikusi zuen nola hausten zuen errutina.
|
|
|
—Benetan uste
|
zuen
eskura zeukala" botoi nuklear" hura. Edo mehatxu hutsa zen, oinarririk gabe?
|
|
|
Horretarako heldu zarete honaino? Orain, nire hilketaren aurrean jarrita, interes politiko hutsengatik
|
zuen
eskuak garbitzeko. Ez zarete botereari eutsi dion jende hori baino hobeak?
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, egiten dituen okerretan ere islatzen da kopistaren nortasuna. Liburu bat kopiatu
|
zuen
eskua anonimoa izan arren, akatsen bidez jakin ahal izan dugu non jaio zen eskriba, nolako kultur maila zuen, nolako buru bizkortasuna eta gustuak; haren psikologia ere azaleratzen da bere omisioetan eta trukatutako hitzetan.
|
|
2022
|
|
|
Pilatu zituen orbela, txotxa abarrak, adar lodixeagoak... Sartu
|
zuen
eskua atorraren poltsikoan.
|
|
2023
|
|
|
Hollywoodeko film kaxkarretan bezala amaitzen ziren Katalinaren pasadizo guztiak, larrialdi baten ondoren, azken unean, hilzorian zegoela ezusteko batek askatzen zuen beti gure heroia, irakurleen txalo eta algarekin batera: urkamendian soka lepoan zuela korrejidorearen barkamena heldu zitzaion; potroan torturatua izateko biluzteko zorian zutenean emakumezko baten eskutitzak askatu zuen; etsaiek inguraturik eta zauriturik egonda beti
|
zuen
eskura elizaren bat zabalik edo apezpiku baten eskua babesa emateko, azken liskarraldian gertatu bezala, aingeru baten antzera Carvajal apezpikua agertu zitzaionean. Feriako pertsonaia bihurturik eta guztien jakin mina pizturik, badirudi istorio horiek batez ere idatzita zeudela irakurleen edo entzuleen bozkariorako.
|