|
2001
|
|
|
Aldi berean, kantitatea segurtatzen zuten herrialde zenbaitek, merkatu zoladura prezioa baino are apalago saltzen zuten axurikia, dumping eginez eta laborari parrasta bat azienden etxean atxikitzera bortxatuak ziren. Prefosta, axuria arditegian ez zen baraurik egoten, jaten
|
zuen
egunean hiruretan bederen, ematen zuena baino anitzez gehiago. Hemendik aitzina axuri haragi zurpailaren produzitzen hastea gomendatzen zien gizonak artzainei, merkatuaren eskaerara makurtzea, bospasei asteren buruan kabala marrakarien saltzea, hots.
|
|
|
Bideko une horiek bizitzako momentu oso partikulartzat dauzkat oroz bat. Ene gauak
|
zuen
egunak baino ederragoak dira! oihukatzeko gogoa dut, lanetik kanpoko bazter ekintzetan denbora sobera galtzen dudala leporatzen didaten kolegei.
|
|
|
Apeztu, urgazle bihurtu eta, bere iritziz ongi merezitu omenaldia erdiesteraino otoitzaren eta azterketa zientifikoaren mundu gerizatuan geratu zen. Euskararen amoreagatik, sotana kendu
|
zuen
egun berean, fededun bat erdalduna zelako aitzakiaz, mezak eta predikuak frantses eder, leun eta txukun batean zelebratzen hasi zen, bizkitartean euskarari esker, Bangkokeko eta Delhiko unibertsitateetako Honoris Causa doktore izendatua izatera heltzen zela. Gizona arras eruditua zen cum laude.
|
|
|
Txiko hura ere irabazi (sekulako sasoia
|
zuen
egun hartan etxekoandreak) eta bere aniseta edateko," Kieto denak!" agindu zuen emakumeak, besoa goiti eginez. Basoa hartu eta ezpainetik klik!
|
|
|
Gorputzak bokatako barreño handietako ur epelean garbitu eta igandeko arropak jauntzi zituzten. Gazteak haizeari usain egin zion, animaliek egiten duten bezala, udaberri urrin hura bere oroitzean gordetzeko, bertzeak ez bezalakoa izan behar
|
zuen
egunaz sekula ere ez ahanzteko. Zaharrenak bere senar muturbeltza konbentzitu behar izan zuen.
|
|
|
Hamar bat urte lehenago, Afrikako gerrara joateko abisua hartu
|
zuen
egunean, segituan hasi zen Rafael maleta prestatzen, Arantzako bere etxean. Amak harritua begiratzen zion semerik finenari.
|
|
2003
|
|
|
Egun hura imajinatu nahi izan nuen, Mallonak mahaiaren gainean zeukan argazkiari begira. Han zegoen Agirre Lehendakaria, Gernikako Arbolaren itzalpean zin egin
|
zuen
egunean. Mallona hura lehendakari izendatu zuen mahaiko kide egon zen.
|
|
2005
|
|
|
Zernahi aditzen zuen une horietan: alfer hutsa zela, ez deus bat, euskaldunek ez zutela horrelako famarik, egiazkoak langileago zirela, Xarles kontratatu
|
zuen
egunean ez zuela suerterik izan... eta dena zinkurina. Hogeita lau urteko mutikoak, orduan, errabia barneratzen zuen, etxe inguruko bazter ederrez oroituz.
|
|
|
Baina, idazten baino lanean zerraikan: aroa ederrera ari zen goizetan ardiak landara gidatzen zituen eta eskolarik ez
|
zuen
egunetan, anai arrebekin bat, aihena estekatzen zuen, lerroz lerro eta lairaz laira. Martxo hondarrean, Eiherako mazelatik kukua entzun zuen, sakelan zentimo izpirik ez zeukala:
|
|
|
Pairatzen zuen bakardadea deitoratzen. Otsabidetik partitu eta Utah ustel honetara etortzea erabaki
|
zuen
eguna madarikatzen. Coloradoko Grand Junction hirian kokatua zeukan John osabak, sei urte zuela gonbidatu zuen, arraiki:
|
|
|
Ramadana hastera zihoan: egunsentiaren ondoren
|
zuen
egun osoan mokadurik probatu.
|
|
|
Berehala aurkitu zuen aulki hura zertan berrerabili: haietako bat bere tronuko aulkitzat baliatuko
|
zuen
egun hartatik aurrera.
|
|
|
Zer, esango banizu, berak zugan utzi duen arrastoa ez dela esaldi gogoangarri bat, ez dela ibai ertzeko urak eguzkipean jarritako amuarrain baten bizkarrak bezala distira egiten
|
zuen
egunez emandako osteratxo burgesnahi ederra. Ez duela barre ez negarrik, ez portaera gaitzesgarri edo goresgarririk zugan pizten bere gomutak; zer, esango banizu, berak zugan utzi duen arrasto bakarra keinu bat dela.
|
|
|
Maria Asunçaok kalera bota gintuen, anaiak etxera neska bat lotara ekarri
|
zuen
egunean. Lotara eta larrutara, zertan engaina.
|
|
|
Haizerik gabeko egunetan ez bera txikikeriekin gogaitzeko agintzen zuen kapitainak, eta oihal handi hartan idazten ematen
|
zuen
eguna, luma tintontzian busti eta erabat bere baitara bilduta. Denbora gutxiren buruan, belaren beheko alde osoa zegoen zirriborratua.
|
|
|
Amak etsia hartu zuen, ez zion jada ezer galdetzen, harik eta, goiz batez, zapatak garbitzen hasi aurretik, seme nerabea berarengana makurtzen ari zela sumatu zuen arte. Betuna zapatari erantsi gabea zuen artean, eta deus esan gabe, amak, harridura ikurraren ordez, galdera ikur bat marraztu
|
zuen
egun hartan betunarekin zapataren punta biribilduan.
|
|
|
Karrikak erreka zuloa margotu nahi
|
zuen
egun hartan behiak soro gainean etzan ziren, nola etzaten diren udako turistak hondarraren gainean. Oroitzen zara, ezta?
|
|
|
Ez zen sakon zulatu behar, fusilatuak ez ziren otsoek aztarrika ez egiteko lain baino ehorzten. Baina bazen astebete tantarik gabe, lurra gogortua zegoen, gobernadoreak ez
|
zuen
egunik onena aukeratu lanerako. Oiartzuar guztiek zekiten begi txatxu hark jakin behar zuela zehazki hilobia non zegoen, hiriburukoen aitzineko zurikeria baino ez zerabilen, zazpigarren huts egitea zuten.
|
|
|
Inoiz argitu behar ez
|
zuen
egun tristea zetorren.
|
|
|
Marinela edana zegoela lehorreratu zirenean, eta ez daukat lanik sinesteko. Geroztik askotan madarikatu izan duela Manoel Arauxok kostak arribada agindu
|
zuen
eguna, eta nekerik gabe onartuko dut. Baina hala ere bazegoen egitate hartan krudeltasun harro bat, tronpatuaren mindurak desenkusatzen ez zuen ardoaz barnagoko zabarkeria anker bat, enerbatu egiten ninduen zehaztasun mingarri bat.
|
|
|
Moilara itzuli ziren denak bat banaka, egun tristea ukan zuten auzoan, nik behintzat malkorik ikusi ez banuen ere harakinaren alabaren begian. Hucken aitak leihoan eman omen
|
zuen
egun osoa, hantxe zegoen ilunabarrean, lehorreratzen zirenei beha, inori galderarik egin edo eskerrak emateko gauza ez zela. Haatik, oilasko gisatuaren lurrina zekarren kaxuela batekin azaldu zen emaztea etxeko atarian.
|
|
2007
|
|
|
Nondik eta nola atera behar nuen haren arrastoa? Urteak ziren haren albisterik ez nuela batere zirkua itxi
|
zuen
egunaren biharamunetik beretik. Eta arrastoa aterata ere, nola eseraraziko nuen mahai batean gure diru kontuak konpontzera?
|
|
|
Castelvetroren arabera, antzerki bakoitzak historia bat eta bakarra kontatu behar zuen eta, hori gutxi balitz, ez
|
zuen
egun bakar batetik goiti irauten ahal. Obrak, ezta hori ere, eta gainera, agertokiaren esparrutik kanpora jalgi gabe.
|
|
|
Ez zeukan ia altzaririk agerian. Ate koxkor bat ireki behar zen ezker eskuin telebista ikusteko, eta koltxonak armairu barnean ematen
|
zuen
eguna lotarako ordua heldu arte gorderik. Antz handia zeukan Ekialdeko ganbera batekin, baina Nafarroan neguak latz izan ohi dira arrunt, eta han ez bezala, kristala zeukan leihoetan arrozarekin egindako paperaren ordez.
|
|
2009
|
|
|
Estudianteak ez al zuen kontatzen hartarako? Hari ez al zion galdetu behar zeinekin eta zertan ibiltzen zen bileretara huts egiten
|
zuen
egunetan. Haserre nengoen, baina laster konturatu nintzen ezin nuela Estudiantea zamatu.
|
|
2010
|
|
|
Lanean jarraitzen zuen bitartean hasi zitzaidan etxean bizi izandako tragediaren berri ematen, hainbesteko irrikaz itxarondako kontakizunaren amaieraren berri ematen. Ohituraz ziztu bizian burutzen zuen zeregina poliki poliki egin
|
zuen
egun hartan. Zapiarekin ez zeuden hautsak kentzen apaletatik; inoiz garbitzen ez zituen behe oholak garbitzeko belauniko jarrita; harraskan orban ikusezinak belakiarekin behin eta berriro igurzten.
|
|
|
Garai zoriontsua izan zen. Bizikletaz zebilen batean, Dimitrik erorikoa izan eta espaloia buruaz jo
|
zuen
egunean amaitu zena. Hilabete luzeak eman zituen konorte gabe ohean.
|
|
|
Aitak Mitsubishi bideoa ekarri
|
zuen
egunaz gogoratu zen. 1989ko Gabonak.
|
|
|
Unibertsitatea utzi zuen honenbestez. Baina artista izango zela erabaki
|
zuen
egunean amaren zaplaztekoak utzitako arrain kerua usaindu zuen, apaindurarik gabeko erantzunaren arrastoa.
|
|
|
Humanitatearen historian izandako unerik zirraragarriena zen beharbada, artearen eta epikaren gailur eguna. 1972ko abuztuaren 31, Fischerrek munduko txapelketa lortu
|
zuen
eguna, Spassky maisuaren aurka zazpitan irabazi, hirutan galdu eta hamaika bider berdindu ondoren. Argazkian azken partidaren unea ageri da:
|
|
|
Ipuineko politikari adinduak inpotentzia erabatekotik ikusten zuen nola bere erretorika supituki zaharkituta geratzen zen, neska militante ezezagun hark hitza mitin batean lehenengoz hartzen
|
zuen
egunean. Eta okerrena zen berak ematen ziola hitza begiz joa zuen neskari, pentsatuz erabaki eskuzabal horren bitartez beregana zezakeela.
|
|
2011
|
|
|
Ez
|
zuen
egun onik esan. Horregatik eta ahotsaren doinuagatik, agintzera ohitutakoaren antza hartu nion.
|
|
|
Dimentsio jasoagoa ematen zioten Bixarberderen ehorzketari pankartak, oihuek, musikan biziko zela erabaki
|
zuen
egun hartarik sartu ez zen Dodge Dart hondojoak. Zerraldo hartan egon edo Londongo morgeren batean, lortua zuen zegokion klaseari ihes egitea.
|
|
|
Kariño handiz pilatutako liburuak saltzen zizkien bigarren eskuko liburu tratulariei, miseria baten truke, eta gero edan egiten zituen bere liburuak, egunero liburu bat edaten zuen, batzuetan bi liburu ere bai," Odisea edaten ari naiz, bere truke eman dizkidaten sos guztiak"," zein azkar edan dudan Martin Amisen Diruaren patrikako edizioaren truke eman didatena", literatura alkoholarekin trukatzen hasi zen, horrela Robinson Crusoe Baileys botila bilakatzen zitzaion, Karamazov anaiak Smirnoff vodka botila, orain zintzurreratzen ari zen hiru gintonik hauek Tormesko itsu-mutila ziren. Lagavulin botila garestia erosi du behiala Anak oparitu zion James Joyceren Ulises erraldoiaren larruzko edizio zaharraren truke; Montaigneren saioak saldu bazituen egun hartan –ez
|
zuen
egunean liburu bat baino gehiago saltzen, errituala errituala zen– Bordeleko ardo gorria oparitzen zion bere buruari, izan zezala bere edanak ere zentzu bat: Madame Bovary salduz gero, haren parajeetatik gertuko, Flaubertek dastatutakoetatik gertuko isurkinak zituen bilatzen.
|
|
|
" Jolas gaitezen hemendik hogeita bost urtera non eta zertan ibiliko garen asmatzera" epigrafearen pean sailkatuta gordetzen
|
zuen
egun haren akordua zen mingarriena Diego Lazkanoren buru zokoan.
|
|
|
Diego Lazkanok zelula lokartua hitz elkarketa entzun
|
zuen
egun hura oroitzen du, eta nola ia atsegin eta erakargarri suertatu zitzaizkion" zelula lokartua" hitzak, sinesten zuelako lo eta ezkutuan zegoen jende horren potentzial iraultzailean, ezin irudika zezakeelako" zelula lokartu" batek deus txarrik egin zezakeenik; eta ezin zuen, baldin eta" zelula lokartu" izateari uzten ez bazion, eta orduan denetik egin zezakeen, one... Baina" zelula lokartua" lo zegoen bitartean, zenbat amets.
|
|
|
Denak ziren mediokreak Diegoren iritziz, bigarren eskuko artistak, ezer egin gabe diru-laguntza publikoetatik bizi ziren parasitoak. Horregatik eman zion atentzioa, Txema Santamaria elkarrizketatu
|
zuen
egunean, Diegok harentzat hitz gozoak baino ez izateak.
|
|
2012
|
|
|
Surfeko taularekin ero baten antzera ibiltzen zen olatuetan dantzan. Garai hartan etengabe errepikatzen
|
zuen
egunen batean hondartza baten alboan biziko zela, surfari emana. Indonesia aipatzen zuen Josuk:
|
|
|
Esnatu nintzenean, argitua
|
zuen
eguna, isiltasuna zen nagusi etxean, txoriak kantari kalean, eguzkitsu zegoen. Logelara bideratu nituen urratsak lurra kontuz zapalduz, nire maitea esnatzeko beldurrez; goiz zen, artean.
|
|
|
Txorakeria handi bat egin ezean hiri horretan polizien atzaparretan erortzeko arriskurik ez zeukala erabaki ondoren," txano gorria, nik" eta" ogirik bai? hark gaztelaniaz" ere idatzi
|
zuen
egunaren laukitxoaren barnean inurri idazkeraz.
|
|
2013
|
|
|
Haien aitak berak zabaldu zien berria alkasoroar guziei: Beltxek gure bentako atean sainga batean pasatu
|
zuen
egun osoa.
|
|
|
Guk izerdia parrastaka isurtzen genuen bitartean, ez zen harritzekoa Rinus Xiburu han barna ikustea, guri begira. Liburu edo errebistaren bat besapean harturik paseatzen ibiltzen zen, fabrikan lanik ez
|
zuen
egunetan.
|
|
|
Horretaz gainera, kantaldi bat ere antolatu gogo zuten. Gabika Bilbon ibilia zen batekin eta bertzearekin, eta berri potentea ekarri
|
zuen
egun hartan," Imanolek baietz erran dit, etorriko dela Alkasorora!". Mateo nerbiostu zen," Imanol?
|
|
|
ETAk Felipe Huarte industriala Irunen libre utzi
|
zuen
egunean ere gure etxera etorria zen tafallarra. Berako eltzetzuak ostatuan zeuden, txikito bana edaten.
|
|
|
Haren ondoko etxean bizi zen eta gauaz sumatu zuten leihotik oihuka, maldizioka, mundu guziaren kontra. Hala aritzen omen zen neurriz goiti edaten
|
zuen
egunetan.
|
|
2014
|
|
|
Aurrekoetan ez bezala, Enekok bere aurpegi zirtolaria erakutsi
|
zuen
egun hartan txizaren aitzakia erabilita, baina, bustitakoa bere ohea izaki, zitzaion ezer leporatu. " Xabi sesele pipi en la cam", esan eta esan ari zen, hura Xabik ohean txiza egiten zuela frantsesez esateko moldea zelakoan, eta besteek sinetsi.
|
|
|
Maitek bere urtebetetze ospakizunera gonbidatu
|
zuen
egunean, gaua ezin begiak bildu egon zen ohean, haren etxera nola agertuko ote zen, zein jantzirekin, zein oinetakorekin, eta, bereziki, zein opari eramango zion, oparirik sekula erosi gabea izaki. Amaren laguntza behar zuen.
|
|
|
Lagunaren ohean pixa egin
|
zuen
egunaz oroitu da Xabi. Xabi sesele pipi en la cam.
|
|
|
Xabi sesele pipi en la cam. Nola gorrotatu
|
zuen
egun hartan Eneko. Baina beste oroitzapen argiago bat gordetzen du:
|
|
|
Oihana ez
|
zuen
egun hartan ikusi, egun batzuk geroago baizik, jakin gabe hura izango zela azken aldia, eta" azken aldia" kontzeptu abstraktuegiaren esanahiaz jabetzeke zegoela artean. Orio auzora sartzeko telefono kabinaren aldamenean eman zuen arratsalde osoa zain.
|
|
|
Guzien etxeetan solas ezaguna da azken egunetan. Heldu behar ez
|
zuen
eguna bazen ororentzat, heldu delarik ez du nehor ezustean atzeman, eta ez du nehor ttipituko mobilizatzeko deiak. Lavielle, zinez harremanetan baita politikari baiones bizkorrenetarik zenbaitekin, kadiratik jalgi da, gizon pulo bat, oro jauntzi zuriz, karrikan goiti igaten ikustearekin bat, sehia terrazan zerbitzatzen ari zaien kafeaz ahantzirik.
|
|
|
Baina Madrilen atxilotu zuten uda horretan bertan Felix Egia, uztailaren 30ean, Irene Arrias Kantarepeko hondartzan uretatik lehengusu batek atera behar izan zuen egun berean, lar kanpora egin zuelako umeak itsasoan. Bero handia egin
|
zuen
egun haietan, 40 gradura ere ailegatu zen, galerna txikiren bat ere iluntzean.
|
|
|
Autoak harrapatu
|
zuen
egunean bertan zendu zen Marina Zabala, gauean. Begoña Sasieta eta ahizpak bisitan joan zitzaizkion ospitalera egunez, azken egun horretan.
|
|
|
Morris 1300ean alde egin zuten gero, eta Gurugú taberna paretik igaro ziren, Areetan abandonatu zutelako autoa minutu batzuk geroago. Baina Madrilen atxilotu zuten uda horretan bertan Felix Egia, uztailaren 30ean, Irene Arrias Kantarepeko hondartzan uretatik lehengusu batek atera behar izan
|
zuen
egun berean, lar kanpora egin zuelako umeak itsasoan. Bero handia egin zuen egun haietan, 40 gradura ere ailegatu zen, galerna txikiren bat ere iluntzean.
|
|
|
Asteak egin zituzten familian esaten txarto zegoela, hiltzeko zegoela, egun batetik bestera hilko zela. Irene Arriasek asko estimatzen zuen osaba, beste inor baino gehiago beharbada familian, baina pentsamendu arraro bat izan
|
zuen
egun haietan, deserosoa, erdaraz, bere erdara estuan: Si tiene que morirse, que se muera ya.
|
|
|
Irene Arriasek barruko kamiseta jantzi
|
zuen
egun horretan ere, giro beroa zekarren arren. Mundu guztiak esaten zuen, hego haizea, aurreko egunak baino beroago.
|
|
|
Algortatik ibiltzen zen, Algortan egiten zituen bide gehienak, Basagoititik, Telletxetik, Usategira, Andra Mariraino, Neguritik Areetara, Alango. Ikastolarako bidea egin
|
zuen
egun batean, bide arraro hori, beste ezertarako egin behar ez zuena, ikastola inguruan ez zegoelako ezer, ez zuen bestela ezertarako joan behar. Hamar urte ziren laster ikastola amaitu zuenetik eta gutxitan egin zuen bide hori berriro.
|
|
|
Urtebete geroago, Ibonek enpresa berriarekin kontratua sinatu
|
zuen
egun berean, Baionako polizia etxetik egin zuen ihes Ibon Fernandez Iradi ETAkideak. Aireztatze bide estu batetik sartu zen, 30 zentimetro, ez sinesteko modukoa, korridore batera irten eta atzeko atetik alde egin zuen.
|
|
|
Ilunpetan sartu ziren sukaldera eta, argia piztu aurreko segundo gutxi horietan, pauso luzeegirik ematen ez den segundo horietan, irudia etorri zitzaion Ireneri burura, oso bizi, egun gutxi lehenago gertatu izan balitz bezala. Umea ikusi zuen postetxeko eskaileretan jesarrita, topatu
|
zuen
egunean, hamar urte lehenago. Gogoratu zuen nola igo zituen Irenek eskailerak, zein jarreratan zegoen umea jesarrita.
|
|
|
Poliziak libre utzi eta hirugarren egunera hil zen. ETAko kide bat artatu zuelako atxilotu zuten 1979an, baina hiru urte geroago hil zuten, Irene Arriasek kalean jausi eta petril baten kontra aurreko hortzetako bat apurtu
|
zuen
egunean bertan. Ezpainak handitu zitzaizkion, goikoa batez ere, odola ere bota zuen apur bat.
|
|
|
Irene Arriasek ordenagailuan bideo batzuk ikusteko aukera ere izan
|
zuen
egun hartan, lanarekin zerikusirik ez zutenak. Ipar Irlandan grabatutako bat, esate baterako, Derryn, 1972ko urtarrilaren 30ean, irlandarrek oso ondo gogoratzen dutena, ondorio asko ekarri zituena:
|
|
|
Jaka hartu zuen, lodia, lepoko zapia ere bai, poltsa, euritakoa. Ez
|
zuen
egun osoan euririk bota, goizean lainotuta egon arren. Armairu bateko apalean kateatu zitzaion euritakoa, segundo batzuk galarazi zion horrek.
|
|
|
Etzan eta tapatu aurretik hasi zen gozatzen, hartu ahal izango zuen atsedena aurretik gozatzen. Kalkulatu
|
zuen
egunak zirela, ez zekien zenbat, asko, lo egin barik, etzan barik, beharrizana handia zuela, hori pentsatu zuen. Biriketan mina sentitzen hasita zegoen, lo falta seguruena, bular barruan batez ere, leku guztietan.
|
|
|
Horrela pasatu
|
zuen
egun osoa, erdi lo, erdi itzarrik, ur apur bat, sukarra, aho-sabaia, berriro lo. Ohitura zeukan ordurako hankak jaka azpian sartzeko, zabala jaka, beroa, eskertu egin zion bere buruari.
|
|
2015
|
|
|
Gorrotatzeko irizpidea ez zen hierarkikoa. Izorratzen zuen bulegoan lan egiten zuena, izorratzen zuen kalea egiten zuena, izorratzen
|
zuen
egun batzuetarako etorritako behin behinekoa edo garbitzailea.
|
|
|
Bere gaztekeriari egotzi zion gonbita onartzean erakutsitako inozotasuna. Izan ere, aitortu
|
zuen
egunak aurrera joan ahala eta artean antzik hartu gabe jardunaldien nondik norakoari, Apokalipsiaren Behorren edo futuristen jokabide desegokiak gogoratu zituela eta, horren harira, zalantza egin zuela ez ote zen hobe izango gonbita onartu ez eta ekintza desegoki bat egin jardunaldietan. Zalantza horrekin segitzen zuela mahai hartan eserita.
|
|
|
Martin zelosoa zelataria da, oroitzapenik zaharrenetan ere zelatan ikusten du bere burua. Dirudienez, Juliak beroki gorria jantzi
|
zuen
egun erabakigarri hartan zelatatu egin zituen amoranteak, hori uste du Juliak, bederen...
|
|
|
Bazekien perla hura Bixente Garaten galanteria izan zela, begi bistakoa zen, baina ez zion onik egin arrunta zela jakiteak, umetua sentitu zen, behejoa, malkoak heldu zion eta zekarren gozo guztia galdu
|
zuen
egunak.
|
|
2016
|
|
|
Ezustetik ezustera zebilen egun osoan. Domezainen ezkutuko nortasuna ezagutu
|
zuen
egun berean ama bilakatu zitzaion izeba. Zalantzarik gabe, azkarregi egin zuten txama Maisonnaveko lehenengo gauean, errazegi lortu zuten amerikanoen laguntza iruzurrak aurrera ateratzeko.
|
|
|
Inspektoreak ez zuen galdu aldarte aspertu eta barkabera sumingarri hura, Hara, denak nazionalistak teilape honetan, nolako jendea daukagun hemen!, alai antzean. Amak aski adore eduki
|
zuen
egun hartan hitza bigarrenez indartsu ateratzeko, Jende ona dira hauek, zuek ez bezala! malkoak xukatzen zituela, desarmaturiko jendearen aitzinean gerriko pistola erakusten laketzen ziren Francoren lekaio barrenuts haiei.
|
|
|
Imanol Txoperena miresmen batean geratu zitzaion bekainak harrotuta. Telefonoa hartu eta jesuiten etxera deitu
|
zuen
egun hartan, sekula horrelakorik. Ideia ona, baina arriskutsua.
|
|
|
Eroxka samarra zen eta espektakulua hobetzeko proposamenak zeuzkan beti ahotan. Izterrak bizikletan indartu ordez, klake erakustaldiak eskaintzen jardun
|
zuen
egun hartan. Txuma azaldu zitzaien, kudeatzailea, bere gilbor bikainaren atzetik.
|
|
|
Edo lo ezina zeukan. Ez gau beranduan, eguerdi betean harrapatu
|
zuen
egun hartan Gabarain amanteroa, sekula nabarmendu ez zen gizon lasaia, lanurdinaren azpian zortzi kartoi Camel gerrian zituelarik heldu zitzaion bizikletan Simon Arizkun mandeuli hura Ceutatik garraiaturiko gatza deskargatzen zeukaten Ciudad de Pamplona baforaren eskalaraino. Ordu estrak sartzen, Bixente?, eta solasean geratu zitzaion ipurdia bizikletaren zelan oin bat eskalaren orpoan bestea pedalaren gainean.
|
|
|
Barregarria zen eta desenkusarik ez zeukan barrea egin zion bere inozoari. Nortasuneko azaldu behar
|
zuen
egun hartan Iñaki Garciak, ordu hartan erakusten zuen mailakoa zenternaka ari zuen euripean pentsakor, lasai, bakar, tximu eginda. Zer axola?
|
|
|
1953ko martxoa edo apirila izango zen, Karmele Urresti azkeneko aldiz joan zela Mesedeetako Misiolarien Berrizko ikastetxera. Berantiar zetorren udalehena, ohikoa denez gurean, eta ia berrogei egunez euria egin ostean ateri argitu
|
zuen
egunak. Eguzkiaren berotasun erkinak goizeko lainoa saretu zuelarik larreen berdetasun dirdaitsua gailendu zen bazterretan.
|
|
|
Izua erraietaraino sartu zioten mutilari. Ikasketak artez bukatu eta gero, derrigorrezko soldadutzara joatea egokitzen zitzaionean, erabaki zuen ez zuela horretarako gogorik, ez eta kuartelean agertzeko asmorik ere aurkeztu behar
|
zuen
egunean. Ihes egin zuen Iparraldera.
|
|
2017
|
|
|
Baiezkoa baino ez zion egin, eta ondoan eseri zitzaion, autobusean toki bakarra izan eta han eseri beharrak eragin melekakeria mesfidatiarekin. Axiren irudia agertu zitzaion, eta zuela bi hilabeteko enkontru haren ondoren, Begoña eta harekin Sarioko eraikinean oposizioak gainditu zituela jakin
|
zuen
egun hura, etxerik ezean –Txato entzun zuen: “Armairua, armairua, alokairua pagatu eta gizonak etxera eraman ezinda”– murailetan bota zituzten larrualdi azkarrak, haren zakilaren xuabea.
|
|
|
Garai hartan ez zegoen jakiterik Italiako Giroko edo Frantziako Tourreko eguneko etapan zer gertatu zen telebistako albistegian esaten zuten arte, “bederatzi eta erdiak baino lehentxeago, zuri beltzeko irudi urri batzuekin lagunduta”, gotzainaren oroimenak huts egiten ez badu. Une horren zain ematen
|
zuen
eguna Azkoitiko mutil koskor hark, batez ere mendiko etapa edo erlojupekoa egokitzen zenean, sailkapen nagusirako erabakigarri gerta zitekeen lehia aurreikusten zenean. Arratera eraman zuten eguna, berezia eta ezberdina izanagatik, ez zen salbuespena izan.
|
|
|
Talde txiki batek harrapatu egin zuen Fuente jaitsieran, eta taldeko esprinta Merckxek berak irabazi zuen, Bassano del Grappako belodromoan, Francesco Moser gaindituz. Etapa dotore irabaztearekin batera, Merckxek 1974ko Giroaren garaipena ziurtatu
|
zuen
egun hartan.
|
|
|
Joan behar
|
zuen
egunean, urduri nengoen, elkar agurtzeko unearen beldur. “Besarkada batez agurtuko ote dugu elkar, edo soilik bostekoa emanez? ”, galdetzen nion behin eta berriro neure buruari.
|
|
|
Lehia txoro hark entretenimendu gisa balio izan zidan hasierako asteetan, nahiko bakarrik sentitzen bainintzen hiri arrotz hartan. Aitak portuan ematen
|
zuen
eguna eta amak, bekaitzak jota, ez zidan deitu ere egiten. Ondo zetorkidan izorratuko ninduen norbait izatea inguruan, harentzat behintzat existitzen nintzela gogorarazten baitzidan aurkari domestikoak.
|
|
|
Gustatu egiten zitzaidan bere prestutasuna, batzuetan pentsatzen nuen niregatik baino jendearengatik egiten zuenagatik nengoela berarekin. Amari ez zitzaion inoiz gustatu, ezagutu
|
zuen
egunean, naufrago bat zirudiela esan zidan, “Arropa zahar eta ilaje horiekin”, baina bera konturatu ez arren on egiten zion harekin egoteak, beste inorekin baino gehiago baretzen zen bere amorrua. Maratza izan arren nortasun handikoa, plazer hartzen nuen amari niri buruzko gauza txarren bat esaten zionean adibidez, narrats hutsa nintzela etxean edo ezin zuela nirekin kontatu inora garaiz eta txukun ailegatzeko, baita nik emandako iritzi baten kontra altxatzen zenean ere.
|
|
|
Bidaiariek leihotik apropos botatako edo ustekabean ihes egindako panpina, manta gorria, bixera parea, komiki liburua jasoak zituzten. Autobideak oparitu baino lapurtu gehiago egiten ziela sinistuta, haien amak ez
|
zuen
egun bakar batez ere handik alde egiteko gogoa alboratu.
|
|
2018
|
|
|
Goiko bizilagunak enpatiarako mikrotxipa galdu
|
zuen
eguna
|
|
|
1994ko urriaren 2an beste aro bat hasi zen, aurrekoarekin zerikusirik izango ez zuena. Hemezortzi urteren ondoren, Sarak ia ahaztuta
|
zuen
egun hura, eta momentu batez, bere burua gorrotatu zuen orduan hartutako erabakiagatik.
|
|
|
Txikitan, zabu bat jarri zuen aitak adar batetik zintzilik. Muntatu
|
zuen
egunarekin gogoratu da, umeek berriarekiko duten antsietatearekin imajinatzen zuen bere burua. Lagundu beharrean, presa sartu besterik ez zuen egin.
|
|
|
Atea jo eta Giuliak irribarre batekin zabaldu dio. Espero
|
zuen
eguna iritsi da, Sara berriz ikustekoa. Baina Sara ez dago irribarre askotarako.
|
|
|
Euskaldunon imajinarioari, euskaldunon pentsamenduari osatu bakoa deritzolako ematen ditu ezin kontatuzko idazle, pentsalari, ikerlari, apaiz, kantuetako pertsonaien izenak. Gerora etorriko ziren Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak eta Hezurrezko xirulak poema bildumek ere, berretsi baino ez dute egingo Joseba Sarrionandiak literatura aurrez aurre ezagutu
|
zuen
egunetik literaturaren aldarte horren aurpegia duela laket, eta uste dugu, okerrik ezean, beti izango duela beste batzuek egindakoaz jakin mina. Egundo abandonatu ez duen, beti aldean eroan duen poetika da, literaturaren bidez mundua ulertzeko manera:
|
|
2019
|
|
|
Aititak sakristian ematen
|
zuen
eguna, liturgiaren prestakizunetan edota konponketak egiten. Etxera bazkaltzera etorri, ondoren pasieratxoa, eta elizara berriro.
|
|
|
Hildako baten hitzak Pedro Iturriari buruz... Uste duzu Iturriari buruz hitz egin
|
zuen
egun hartan hilda zegoela Čapek. Hiltzen ari zela?
|
|
|
Ingeles akademiaren ondotik aurreneko basurdea pasatzen ikusi
|
zuen
egunean, sukaldeko aulkia balkoiko leihatearen azpian jarri zuen Axlek, beste askotan bezala. Kontua zen Axleren etxetik eraikin komertzialak ikusten zirela batez ere, errotonda bat, aparkalekuak, espaloia, banku batzuk...
|
|
|
Oroitzapenak izan dituzue batez ere hizpide. Enekoren pasadizoak atera zaizkizue gehienbat solasean; besteak beste, lanera joan nahi ez
|
zuen
egun hartakoa gogorarazi dizu Edurnek aspaldiko partez.
|
|
2020
|
|
|
Mami Lebrunek erakutsi digun beste gauza bat talde lanaren garrantzia izan da. Hasierako ideia nirea izan bazen ere, taldeko partaide bakoitzak egindako ekarpenei esker hartu
|
zuen
egun duen forma, eta beti eskertuko diedan zerbait izango da, horrek egin baitzuen, inolako zalantzarik gabe, lana bere osotasunean borobilago.
|
|
|
Liburu mardulak izan ohi ziren, hogei edo hogeita bost eurokoak. Bost euroka ordaintzen zituen zoria alde izaten
|
zuen
egunetan. Jolas makinetan aritzen zen aldameneko tabernan eta irabazten ateratzen zenetan etortzen zen zorrak kitatzera.
|
|
|
Dena erakusteko prest. Gogoan dut egongelarako altzari hura erosi
|
zuen
eguna: kamioiak ekarri zuen denok begira geundela; neurrira eginarazi zuen egur onarekin.
|
|
|
Ez zuen inork harrabotsik egin, inork ez zuen kontsolamenduzko hitzik izan eskuetatik helduta negar isilez bidaia egin zuten ama eta bi haurrekin. Bere burua zuritzeko edo, sentimendu zekena izan
|
zuen
egun hartan, pentsatu zuen “hau ez da gure partida”. Atzetik, gerrikoa lotu zuen estu, logurak gainditu aurretik.
|
|
|
Jo-puntu iruditu zitzaion, behin, bueltarako trenaren zain zegoela, militar andana iritsi eta halako erakustaldi bat egin zutenetik; erasorako fusilak altuan, modu oso ordenatu eta neurtuan, gune bat zintaz hesitu, eta jendea kanpora bidaltzeari ekin zioten. Histeria kolektibo eta indibiduala zer ziren frogatu ahal izan
|
zuen
egun hartan. Histeria eta superbibentzia instintuek elkartasuna pikutara bidali zuten egun hartan.
|
|
2021
|
|
|
Ihes egitea lortu ez balu, oraindik ere Jose eta Jasonen atzamarretan pairatzen egongo zen. Indar gaitza egin
|
zuen
egun hartan, egundokoa, agian kemenez arras hustu zuena. Ez zuen esfortzurik egiteko kalipurik gehiagorik:
|
|
|
Fernandezen egunerokoan aipatzen dira haren kontra egindako erasoak. Bere konpainiak aterpe izan
|
zuen
egun askotan. Egun itxita dago.
|
|
|
bizitzak merezi ez zuela uste
|
zuen
egunean.
|