|
2005
|
|
|
Baina Kixmik ez
|
zuen
atzera egiten: ez zuen gidatuko eta kito.
|
|
2006
|
|
|
Sinetsi ezinezko zoritxarra zen. Zegoeneko ezin
|
zuen
atzera egin, ordea. Baccard andrearekin bildu eta margolanei buruz galdetu zion.
|
|
|
Irrika hura ikusita, Cristinak ere ezin
|
zuen
atzera egin. Beraz, beste egitekorik ere ez geneukanez, hartara jarri ginen.
|
|
2008
|
|
|
Esan zuena esan zuen amak: urrunegi ere joan zen, beharbada, baina ez
|
zuen
atzera egin, hura ez baitzen, antza, ahultasuna erakusteko ordua:
|
|
|
bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada? Bera, baina, beste gauza batera zihoan, eta ez zuen adarretatik ibili nahi; sukaldeko atea iragan bezain laster halaxe erabaki zuen, bai, eta ez
|
zuen
atzera egingo, ez horixe! Eta hala, hirugarren ahaleginean, ahoa ireki ez ezik, hitz ere egiten zuela, honela esan zion:
|
|
|
Makinaren parez pare jarri zirenean, izeba Eugenik eskua aurreratu zuen, mugimendu azkar batean makina ukitzen zuela: ukitu bezain laster, ordea, atzeratu egin zuen eskua, beldurrak edo zuhurtziak aginduta, edo bi sentimenduek batera, ez zekien; jarraian, operazio bera errepikatu zuen, baina, arestian ez bezala, bizpahiru segundotan eutsi zion eskuaren posizioari, makinaren osagai bati helduta, atzera egin aitzin; hirugarren ahaleginean, berriz, ez
|
zuen
atzera egin; eta ukitu zuen makinaren zati bat, ukitu zuen bestea, orain xafla bat orain beste osagai bat, ukitu zituen gurpilak, igo zen gora, eseri zen jarlekuan?
|
|
|
bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada? Bera, baina, beste gauza batera zihoan, eta ez zuen adarretatik ibili nahi; sukaldeko atea iragan bezain laster halaxe erabaki zuen, bai, eta ez
|
zuen
atzera egingo, ez horixe! Eta hala, hirugarren ahaleginean, ahoa ireki ez ezik, hitz ere egiten zuela, honela esan zion:
|
|
|
Esan zuena esan zuen amak: urrunegi ere joan zen, beharbada, baina ez
|
zuen
atzera egin... hura ez baitzen, antza, ahultasuna erakusteko ordua: nola, bada, familiaren izen onarekin lotutako kontu ezin garrantzitsuagoak jokoan baitzeuden!, zeren, egia zen arren senarrarekin izan zuèn aferagatik familiaren izen ona iraganeko kontua zela, egia zen, halaber, hargatixe eusten ziela markesa andereak bere printzipioei inoiz ez bezala, bere jarrerarekin senarrarena ez familiako beste kide guztien ohorea salba zezakeelakoan.
|
|
|
Makinaren parez pare jarri zirenean, izeba Eugenik eskua aurreratu zuen, mugimendu azkar batean makina ukitzen zuela: ukitu bezain laster, ordea, atzeratu egin zuen eskua, beldurrak edo zuhurtziak aginduta, edo bi sentimenduek batera, ez zekien; jarraian, operazio bera errepikatu zuen, baina, arestian ez bezala, bizpahiru segundotan eutsi zion eskuaren posizioari, makinaren osagai bati helduta, atzera egin aitzin; hirugarren ahaleginean, berriz, ez
|
zuen
atzera egin; eta ukitu zuen makinaren zati bat, ukitu zuen bestea, orain xafla bat orain beste osagai bat, ukitu zituen gurpilak... igo zen gora, eseri zen jarlekuan... heldu zion goma puztu bat zirudienari... baina orduan, ezustekoa, makinak atera ez zuen, bada, turutaren antzeko soinu burrunbatsu bat: " Tuuu...!".
|
|
2009
|
|
|
Damasok bazekien, bai, zer zetorkion, lau pertsonen mugimenduen koordinazioa lortzea ere ez zen gero lan makala izango!?, baina, aitaren erabakia tartean zegoela, ez
|
zuen
atzera egiterik; esan nahi baita, lau anaiek kuadrupletan ibiltzen ikasteari ekin ziotenean. Teofilo Mariaren agindupean betiere?, halaxe jardun zuela Damasok, gorputza tentsio etengabeko batean murgilduta, gogoa ere arrastaka; saio haietako batean, ordea, bazegoen etxetik bertan berrehun bat metroko plaza moduko bat, erdi utzia erdi asfaltatua, nora jende gutxi joaten baitzen, eta hantxe egiten ... orkatila bihurritu ere bai, hanka lurrera botatzerakoan?, non, afalorduan, beldurra menderatua, bai, baina erabat menderatu gabe?, aitari bere desioa agertzera ausartu baitzen, aldez aurretik moldatutako esaldian:
|
|
|
mutilak munstro izugarri bat behar baitzuen, itxura guztien arabera; izutu beharrean, baina, are hunkituago eta kitzikatuago sentitu zen Domingo, munstroa bere anaia zen, eta bere odola zeraman!?, baita haurra ikusteko gogoberoago ere; une hartan, ordea, sehaskan zetzàn haurraren hasperen arteko intziriak entzun zituen, ggrrrññññ eta ggrrrññññ? eta, oharkabean, aztoratu egin zen, intziriek gogoa hoztu eta atzera eragingo baliote bezala; zegoèn puntuan zegoela, baina, Domingok ezin
|
zuen
atzera egin: ez al zen, bada, bere zorioneko ametsa fantasma edo munstro bat ikustea?
|
|
|
–; efektua bat batekoa izan zen, ikaskideetako asko eta asko barre algaraka hasi baitziren; gogotsu egiten zuten, bai, barre, eta horregatik egiten zuten, ausaz, gorputz atal guztiekin: barre egiten zuten ahoarekin, barre begiekin eta barre azalaren poro guztiekin, bizipozak eta bizigogoak, azkenik, beren ohiko bideak, baita ezohikoak ere, aurkitu balituzte bezala; eta eragileak. Damasok?, etxea gainera zetorkiola susmatzen zuen arren, ez
|
zuen
atzera egiterik jada; orduan, baina, lekua ez ezik, burua ere galdu zuen aita Pierrek, zeinak, piztia zauritu batek bezala, orroka ekin baitzion, ixo, ixo eta ixooo!?, Damasori oldartzen zitzaion bitartean, bost axola une hartan biktima orbetar bat bazen ere: heldu zion belarritik, altxarazi zuen mutila jarlekutik, eraman zuen korrika batean aurreko aldera, eta hantxe eduki zuen biraka eta tiraka, Damaso negar batean hasi zen arte; hantxe borreroa, zutik, eta hantxe biktima, lurrean etzanda?
|
|
|
Gero, guztiak erretiratu ziren, Damaso izan ezik, Damasori buru buruan sartu baitzitzaion Txopitea jaunarekin hitz egin behar zuela, eta honek ez
|
zuen
atzera egin; aitzitik, halaxe esan zion, irri pikaro bat ezpainetan:
|
|
|
Gero, guztiak erretiratu ziren, Damaso izan ezik, Damasori buru buruan sartu baitzitzaion Txopitea jaunarekin hitz egin behar zuela, eta honek ez
|
zuen
atzera egin; aitzitik, halaxe esan zion, irri pikaro bat ezpainetan:
|
|
|
Damasok bazekien, bai, zer zetorkion –lau pertsonen mugimenduen koordinazioa lortzea ere ez zen gero lan makala izango! –, baina, aitaren erabakia tartean zegoela, ez
|
zuen
atzera egiterik; esan nahi baita, lau anaiek kuadrupletan ibiltzen ikasteari ekin ziotenean –Teofilo Mariaren agindupean betiere–, halaxe jardun zuela Damasok, gorputza tentsio etengabeko batean murgilduta, gogoa ere arrastaka; saio haietako batean, ordea –bazegoen etxetik bertan berrehun bat metroko plaza moduko bat, erdi utzia erdi asfaltatua, nora jende gutxi joaten baitzen, eta...
|
|
|
...ikatuago sentitu zen Domingo –munstroa bere anaia zen, eta bere odola zeraman! –, baita haurra ikusteko gogoberoago ere; une hartan, ordea, sehaskan zetzàn haurraren hasperen arteko intziriak entzun zituen –ggrrrññññ eta ggrrrññññ– eta, oharkabean, aztoratu egin zen, intziriek gogoa hoztu eta atzera eragingo baliote bezala; zegoèn puntuan zegoela, baina, Domingok ezin
|
zuen
atzera egin: ez al zen, bada, bere zorioneko ametsa fantasma edo munstro bat ikustea?
|
|
|
" ez dut ulergggtzen" –" no le comprgggendo" –; efektua bat batekoa izan zen, ikaskideetako asko eta asko barre algaraka hasi baitziren; gogotsu egiten zuten, bai, barre, eta horregatik egiten zuten, ausaz, gorputz atal guztiekin: barre egiten zuten ahoarekin, barre begiekin eta barre azalaren poro guztiekin, bizipozak eta bizigogoak, azkenik, beren ohiko bideak, baita ezohikoak ere, aurkitu balituzte bezala; eta eragileak –Damasok–, etxea gainera zetorkiola susmatzen zuen arren, ez
|
zuen
atzera egiterik jada; orduan, baina, lekua ez ezik, burua ere galdu zuen aita Pierrek, zeinak, piztia zauritu batek bezala, orroka ekin baitzion –ixo, ixo eta ixooo! –, Damasori oldartzen zitzaion bitartean, bost axola une hartan biktima orbetar bat bazen ere: heldu zion belarritik, altxarazi zuen mutila jarlekutik, eraman zuen korrika batean aurreko aldera, eta hantxe eduki zuen biraka eta tiraka, Damaso negar batean hasi zen arte; hantxe borreroa, zutik, eta hantxe biktima, lurrean etzanda... gainerakoen isiltasun heriozkoa ere hantxe, gertatzen ari zèn bidegabekeriaren lekuko mutu gisa.
|
|
2010
|
|
|
Udako oporren ondoren grafitoak berriro aztertzen hasi zirenean, 2006ko udazkenean, Gorrotxategik argudio horiexekin erantzun zion Knörri. Euskaltzainburu ordeak, orduan, galdera egin omen zion Eliseo Gili bitxitasun hauen gainean, baina zuzendariak ez
|
zuen
atzera egin. Aurkitutakoa benetakoa zela berretsi zien bi hizkuntzalariei.
|
|
2013
|
|
|
Berandu gabe, ama nagusiak ez
|
zuen
atzera egin: –Ez dakit diru hori zikina den ala ez, baina are zikinagoa izango da pobreen gosearen aurkako borrokan erabiltzen ez badugu, sor Paula!??, kongregaziotik irten zen Paula?
|
|
|
Erminiok lortu ez zuena, baina, edariak lortu zuen apurka: Erminiok Pedrori eskutik bigarren aldiz heldu zionean, honek ez
|
zuen
atzera egin behintzat. Pedrok lotsa galdua behar zuen, beraz, barrutik lotzen zutèn konplexu psikologikoei bazegoen beste bat erantsi beharra, hura baitzen mutilak era hartako dantzari ekiten ziòn lehen aldia?, eta, handik aurrera, besteak bezala, besteak ez bezala, alegia:
|
|
|
Berandu gabe –ama nagusiak ez
|
zuen
atzera egin: " Ez dakit diru hori zikina den ala ez, baina are zikinagoa izango da pobreen gosearen aurkako borrokan erabiltzen ez badugu, sor Paula!" –, kongregaziotik irten zen Paula... baita, jarraian –kito iruzurrak eta kito autoengainuak! –, mendi artean galduta zegoèn bailara batera joan ere –maien herrixkak han eta hemen–, non, askapen teologiaren inguruan mugitzen zirèn beste bi emakumerekin –alargunak biak– talde bat osatu, eta, hiruren artean, eskola berri bat zabaldu baitzuten.
|
|
|
Erminiok lortu ez zuena, baina, edariak lortu zuen apurka: Erminiok Pedrori eskutik bigarren aldiz heldu zionean, honek ez
|
zuen
atzera egin behintzat. Pedrok lotsa galdua behar zuen, beraz –barrutik lotzen zutèn konplexu psikologikoei bazegoen beste bat erantsi beharra, hura baitzen mutilak era hartako dantzari ekiten ziòn lehen aldia–, eta, handik aurrera, besteak bezala –besteak ez bezala, alegia:
|
|
2016
|
|
|
Hasieratik ikus zitekeen, garbi asko gainera, zinegotziaren heriotzarekin amaituko zela kontua. ETAk ez
|
zuen
atzera egingo hordagoa jo eta gero.
|
|
|
Eta neskak ere ikusi zuen bera. Ezin
|
zuen
atzera egin. Fernando eta lagunen arrastorik ez.
|
|
|
Guztiz surrealista iruditzen zitzaion dena, nahiko sinestezina. Baina han zegoen, ezin
|
zuen
atzera egin, haiengana hurbiltzen ari zen atzetik norbaitek bultzatuko balu bezala, gizon helduaren itxura eman nahian. Neska ilegorriak ezkerreko besoa barraren gainean zeukan bermaturik eta edalontzi bat eskuineko eskuan, burbuiladun likido garden batez eta jelaz beteta.
|
|
2017
|
|
|
Hilabeteak eman nituen tratamendua hartzen baina alferrik izan zen. Gaixotasunak ez
|
zuen
atzera egiten. Eta hala, hil egingo nintzela onartzen hasi behar izan nuen.
|
|
|
–Ze tuntuna! Nola ez nintzen azaldu, pentsatu
|
zuen
atzera egin nuela.
|
|
2018
|
|
|
Mototsa moztu zuenean masaila malkoz bete zitzaion. Baina dagoeneko ezin
|
zuen
atzera egin. Goma askatu eta mozten jarraitu zuen, zigi zaga, soro bateko belar txarra balitz bezala.
|
|
2019
|
|
|
Eta, orain, gorputz zikin eta odoleztatu hauek osatzen duten lerro hau korri dezagun, besoa besoaren ondoan daude etzanik, noiz txaluparatuko zain, batzuek begiak irekita dituzte oraindik, begi zuloetatik erdi aterata eta zerurantz, beste batzuek betazalak ñarrotu dituzte eta irri egiteko gogo izugarriari eusten diotela dirudi, zauri erakusketa bat da, euliek zanpa zanpa jaten duten zauri irekien erakusketa, ez dago jakiterik gizon hauek zeintzuk diren edo zeintzuk izan diren, bere lagun hurkoenek baizik ez zituzten haien izenak ezagutuko, toki berberetatik haiekin etorri zirelako edo elkarrekin egin zietelako aurre arrisku berberei, Aberriaren alde eman zuten bizia, esango zuen erregeak heroiei azken omenaldia egitera etorri izan balitz, baina On Afonso Henriquesek bere kanpamentua eta bere hildakoak ditu, ez du hain urrutitik etorri behar, mintzaldirik egiten badu, une honetan beste alderako txartelaren zain dauden guztientzat eginda bezala ulertu da, bitartean auzi garrantzizkoak eztabaidatzen ari dira, esaterako ea nortzuk osatuko dituzten txalupetako eskifaiak edo eta nor geldituko den fajinan hilerrian, zuloak prestatzeko. ...at bota eta burua zanpatu zion, armada hauek ez dute oraindik erroldarik, eta jeneralek, gehienez, eta gutxi gorabehera, badakite hasieran ekarri dituztela hamabi mila gizon, eta hemendik aurrera egin behar dutena da egunero zenbaki horri bakar batzuk kentzea, frontean dagoen soldaduak ez du izenik behar, Aizu, piztia hori, atzera egiten baduzu tiro bat sakatuko dizut adar artean, eta soldaduak ez
|
zuen
atzera egin, eta harria erori, eta hil egin zuen. Galindo zuen izena, honako hau da, gelditu den moduan erditu zuen amak ere ez luke ezagutuko, burua zanpaturik, alde batetik, eta gainerakoa dena odol idorrez estalirik, eta bere eskuinean Remigio dago, geziz zulatua, bik alderik alde zeharkatu dute, aldi berean jo puntutzat aukeratu zuten bi mairuek belatzaren begia eta Sansonen besoa zeukaten, baina hauek ere ez dute luze itxaron beharrik izango, egun gutxi barru haiei iritsiko zaie txanda, eta hauek bezala, eguzkitan utziko dituzte, noiz lurperatuko zain, hiri barruan, hiria setiaturik dagoenez ezin baita iritsi hilerrira, non galiziarrek litezkeen profanaziorik gaitzesgarrienak egin baitituzte.
|
|
2021
|
|
|
Hélène ezin zen gelditu; ez zekien zergatik hartu zuen doinu amorratu hura, baina ezin
|
zuen
atzera egin, sumina hazi egiten zitzaion erantzun ororekin. Eta Blomartek barre egiten zuen.
|
|
2022
|
|
|
Halakoak izan ziren Roberto azeleragailua zapaltzera eraman zutenak, egun horretan bertan kontatu baitzion Arantxari, honek amaitu zuenean, escortaren istorioa, egoki disimulatuta noski, nahiz eta aurreko infideltasuna denbora gutxi zela kontatu zion eta agian Arantxa hasiko zen zerbait barruntatzen, ametsak aurrefabrikatzen zituela edo auskalo zer gehiago. Baina ezin
|
zuen
atzera egin, jarraitu egin behar zuen ametsak asmatzen behin eta berriro: hain urrun barneratu zen bide horretan, ezen jadanik ez zekien benetan ametsik egiten zuen ala ez.
|
|
2023
|
|
|
Zentzu horretan, Sota gogoratzen denez behintzat, Euskal Herriko ohiko iragarleetatik inork ez
|
zuen
atzera egin Egunkaria ren itxieragatik, eta Egunero n ere iragarkiak sartzen jarraitu zuten. Ez zen elkartasuna bakarrik.
|