|
2000
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak, 1948ko abenduaren 10 ean agertu zuen Giza eskubide guztien Aitorkizuna. Espainian lehen aldiz Coruñako Agrupación Cultural O Facho zeritzan erakundeak galegoz, gazteleraz, katalanez eta euskaraz eman
|
zuen
argitara, Giza eskubideon XX. urteburua ospatzeko asmoz, Santiago Compostela-ko Unibertsitatean Zuzenbide Politiko sailean katedradun zen J. A. González Casanova jaunaren hitzaurrez, Editorial Moret (1968) argitaletxean.
|
|
|
" Bakardadean edatea ez da dibertitzeko erarik onena, jauna!", eta eskuak animozko zartako izugarri bat eman zion Txemaren bizkarrari. Hain izugarria, ezen ia aulkitik ere bota baitzuen, eta mugimendu bortitz horren eraginez begien erdian jotzen
|
zuen
argia ere desbideratu zen, bistan utziz bere aurrean zegoen gizon handi eta irribarretsua. " Gurekin etorri zenuke", eta beste bizkarrondoko zakar bat, ia barraz bestalde bidali zuena.
|
|
|
Eta ni hastetik eta hatsarretik beretik ohartu nintzen hartaz, hain baitzen kleriko hura harroskoa eta urguilutsua. Eta adimenduan ez
|
zuen
argi handirik. Eta, harat eta honat zihoala, usnan bezala zihoan, or bat bezala eta doktor Odoratus bat bezala.
|
|
|
Sastakoan apaldu zen azal latz hori inguratzen
|
zuen
argia.
|
|
2002
|
|
|
Pertseo begira geratu zen, begiekin iluntasuna zulatu beharrean. Izan ere, ilunpera ohiturik zeuzkan begiak ordurako, eta, Zilarbizik esandako aldera begiratuz, zerbait edo norbait hurbiltzen ari zitzaiela ikusi ahal izan
|
zuen
argi askorik gabeko basamortu hartan. Han urrutian, beraiengana zetozela ikusi zituen Hiru Emakume Urdinak, gero eta hurbilago.
|
|
|
Eguzkiari zuzenean so egiten zaionean bezala, eta gero, beste edonora begiratuta, haren irudia ikusten denean. Horrela ari zitzaion begirada hura; itsutu berri
|
zuen
argi eztanda baten moduan. Orain ia seguru zegoen.
|
|
|
Gainerakoak parkeko banku ilunenera joan ziren: platano zuhaitz pare bat zegoen albo banatan, eta haren aurreko farolak ez
|
zuen
argirik egiten. Parke ondoan zegoen iturriaren zurrumurruak hartzen zuen lekua, ura hizketaldi enigmatikoan jardungo balitz bezala.
|
|
2003
|
|
|
Matiasek ez
|
zuen
argi ikusten ze harreman mota zegoen Matheus Maio abiadorearen eta Idus herriaren artean. Edo entziklopedia saltzailearen artean.
|
|
|
1913an, ordea, liburu bat eman
|
zuen
argitara Pujol komisarioak" Marseilla zaharreko oroitzapenak" izenburuarekin eta han Proventzako poetaren atarramentua argi zezakeen datu garrantzitsu bat aipatu zuen. " 1910eko ekainaren 20a –dio poliziak– Gaur hil da bihotzekoarekin Albert, hogeita bost urteotan bizarra kendu didan portu zaharreko bizargina.
|
|
|
Gehienek bazekiten, inori galdetu beharrik gabe ere, idazlea zela. Libururik gabeko beste idazle askok bezalaxe, literaturaren iturburua, liburu guztiak ernatzen eta jaiotzen diren puntua aurkitu nahi zuen, baina literaturak ez du nonbait iturbururik, begi askoko iturria da, barreiaturik dagoen altxorra, eraman handiz bildu beharreko urre hautsa –jarraitu zuen eta itzali egin zitzaion une batzuk lehenago aurpegian edo beharbada begiradan pizturik
|
zuen
argi distira.
|
|
|
Iraultza zuriaren oroigarria apurturik, Patxiren gorputza sutan: hura izan zen Azpilgo herriak bere ibilbide ilunean behar
|
zuen
argia, Patxi eskuzabalak eskainia, berak maite maite zuen ilunsenti hego haizetsu zoragarri haietako batean.
|
|
|
Ez zen nahikoa, halere. Horregatik piztu
|
zuen
argia Avak. Ertz batean zegoen lanpararen gorriak gela osoan barreiatu zituen bere atzamarrak.
|
|
2004
|
|
|
Palackyk zuzendu zituen kondaira bilaketak. Eta 1836 an, alemaneraz eman
|
zuen
argitara lehendabiziko liburua, txekieraz jende gutxik irakur zezan bildur... Ondokoak ez:
|
|
|
Minutu batzuk lehenago itsutu ninduen argia nire buruaren gaineko lanpara kaskar batetik zetorren. Bonbilla borobilak ematen
|
zuen
argi zuriak agerian jartzen zuen pareta biluzien zikina. Idi lepoko morroia nire maleta miatzen ari zeneko mahai sendoaz aparte, nire aulkiaz eta berogailu herdoildu batez aparte, guztiz hutsik zegoen gela.
|
|
2005
|
|
|
Pasabidetik argi zirrikitu bat sumatu zuen lehengusuaren atean eta jakin beharraren ziztada sentitu zuen, oraingo moduan. Zaratarik egin gabe gerturatu zen, bere buru nerabeak zer topatzea espero
|
zuen
argi antzeman gabe. Barruko kilikadurak bultzatzen zuela besterik ez zekien.
|
|
|
Hilarria marmol beltzezkoa zen, eta zeru lainotuak pasatzen uzten
|
zuen
argiak lagundu egiten zuen hura ederrago ikusten; letrak urre kolorekoak ziren, baina berehala ikusi nuen zerbait arraroa zegoela bertan idatzita; arrebari begiratu nion.
|
|
|
Eta holangoa zen libelula urdina gaur, apur bat urdina eta apur bat grisa. Baina eguzkia dagoenean, argia ematen du burdinak, distira, bonbillak bezala, eta libelulak ez
|
zuen
argirik ematen, ze hori ipurtargia da.
|
|
2006
|
|
|
1931n, Hegel-en heriotzako ehunurtekoan, Ortega-k haren filosofiaren errepaso bat eman
|
zuen
argitara. Hango" Historia y geografía" atalaren lehen partea ia osorik aldatzen dizut hemen, Hegel-en pentsamendua Izpiritu unibertsalaz eta herrien izpirituez ulertzeko ere –izpirituaren eta naturaren arteko erlazioa– agian lagungarriagoa izan dakizukeelakoan ene azalpenak baino beste leku batean:
|
|
|
Nahiz eta bikotea ez egon maledizentziaren jakinaren gainean, herriko jendeak azkar baino lehen eman
|
zuen
argitara bi amoros haien joan etorrien berri, eta hurrengo goizean bertan atxilotu zituzten biak, bai Edith eta bai Freddy, eta denbora asko baino lehen epailearen aurrean ipini.
|
|
|
Guardia Zibilek alde egin bezain pronto, osabak kriseilu bat hartu zuen eta biltegira jaitsi ginen berriz. Ez
|
zuen
argia piztu nahi izan. Zerbaiten bila hasi zen.
|
|
2008
|
|
|
Psikologoak ere bazuen jakin mina. Berak ere ez
|
zuen
argi zein zen esaldi haren jatorria. Agian ez zen musikalki gustatzen zitzaion esaldi bat besterik.
|
|
|
Beñardok esan zuen, ustez, azken hitza, baina berak. Nazariok? bihur zezakeen azken hitza, goian dagoenak beti du hitz bat gehiago esateko aukera?, eta hala, han nork agintzen
|
zuen
argi eta garbi gera zedin edo, anaiaren gorpua jaitsi ahala su eman eta errauts bihurtu arte kiskali zuen olako sutegian.
|
|
|
Eta iraganean, bizimodua ateratzeko, urre eta zilar bila ibilia. Urtebetera, hain zuzen 1881ean, ikusi
|
zuen
argia Altxor Uharteak.
|
|
|
Dena den, Jaime Ignacio del Burgo jaio aurretik, 1930.eko hamarkadan, Espainiako Gerra Zibila hasi baino urtebete lehenago, Eladio Esparza izeneko kazetari lesakarrak ere izan zituen solasgai Nafarroako foruak. 1935ean liburutto bat eman
|
zuen
argitara, Discurso sobre el Fuero de Navarra titulupean. Lan horren garrantziaren neurriren bat emate aldera, gogora ekartzen ahal da hartaz Jaime del Burgok dioena:
|
|
|
Nazario hitzik gabe gelditu zen hasieran, baina bera gizon sendoa zen, zailtasunen aurrean hazi egiten zena, haziko ez zen, bada...! Beñardok esan zuen, ustez, azken hitza, baina berak –Nazariok– bihur zezakeen azken hitza –goian dagoenak beti du hitz bat gehiago esateko aukera–, eta hala, han nork agintzen
|
zuen
argi eta garbi gera zedin edo, anaiaren gorpua jaitsi ahala su eman eta errauts bihurtu arte kiskali zuen olako sutegian.
|
|
2009
|
|
|
Niri esker, ez ahaztu! , utzi nahi izan
|
zuen
argi Olak, nik proposatu diet musuarena.
|
|
|
Bitorianok, argindarrik gabeko baserrian jaio eta koskortu zelako agian, sentikortasun partikularra
|
zuen
argi eta ilunarentzat. –Umetan, oroitzen da bera 1997an?, Nabarnizko osabarenean, aulkia eramaten nuen iluntzero sukaldeko leihora eta haren gainean zutik negar egiten nuen azkenengo argi hondarrei begira?
|
|
|
Jana eta edana hartu eta motxilarekin sartu zen kobazuloan. Eta ume horrek hamaika hilabete egin zituen kobazulo barruan, lurraren zirrikituetatik edaten eta hamaikagarrenean ikusi
|
zuen
argia bukaeran, eta atera zuen burua eta aurkitu zuen kobazuloaren bigarren atea, lehenaren berdina. Eta ibili zen handik, inguruko herrietatik eta Ekarrisuak egon behar zuen lekuan aurkitu zuen Sukarrieta.
|
|
|
Eta hala ere, ez
|
zuen
argia berehala piztu. Horren ordez, ate ertzean zutik, denda estuaren bazterretan itzalak pixkanaka nola gorpuzten ziren sumatuz egon zen geldi une batez.
|
|
|
...o une latz hura, ganbaran lastaira bakarra zegoen, aitak berarentzat hartu zuena, Teofilo Maria zurezko zolan etzaten zen bitartean, bahitzaileek bakoitzari tapaki bat eman ondoren?, baita ondorengoak ere, zeinetan apenas egin ahal izan zuen lorik, baina hura baino buruan sartuago geratu zitzaion, beharbada, beste une hura, ganbaran zegoèn txikitik lehen argia sartu zenekoa, ganbarak biribil hura
|
zuen
argi iturri?, etzalekutik begiesten ari zen ikuskariak, izpi sorta urrekara hura, argiari forma eman nahian edo kono enbor batean bilduta zetorrena, ganbararen espazio iluna itxuraldatzeko, bide batez, umetako estanpa hartara eramango balu bezala, zeinean hodeien arteko zirrikituetatik antzeko izpi sorta bat azaltzen baitzen, zerutik lurrerainokoa, lurrean landatuta zegoèn ezpata bat, erramu bonetak koroatua?
|
|
|
Biktoriak aholkatuta, bi lekaio ordaintzen hasi nintzen, esku argi bana eskuan zutela lagun nintzaten. Bidetik ez galtzen laguntzeko bertutea
|
zuen
argiak. Kontrara, mota guztietako karrika zorriak erakartzen zituen guregana.
|
|
|
...–ganbaran lastaira bakarra zegoen, aitak berarentzat hartu zuena, Teofilo Maria zurezko zolan etzaten zen bitartean, bahitzaileek bakoitzari tapaki bat eman ondoren–, baita ondorengoak ere, zeinetan apenas egin ahal izan zuen lorik, baina hura baino buruan sartuago geratu zitzaion, beharbada, beste une hura, ganbaran zegoèn txikitik lehen argia sartu zenekoa –ganbarak biribil hura
|
zuen
argi iturri–, etzalekutik begiesten ari zen ikuskariak –izpi sorta urrekara hura, argiari forma eman nahian edo kono enbor batean bilduta zetorrena, ganbararen espazio iluna itxuraldatzeko, bide batez– umetako estanpa hartara eramango balu bezala, zeinean hodeien arteko zirrikituetatik antzeko izpi sorta bat azaltzen baitzen, zerutik lurrerainokoa, lurrean landatuta zegoèn ezpata ... Credo in unum Deum; esan ere, halaxe esan baitzuen Teofilo Mariak esaldi hura, bere artean ahoskatua –mutua eta ahotsik gabekoa, beraz–, ezpainen mugimenduari ederki antzeman zekiokeen arren; estanpak argi eta garbi bilatzen zuen, bere elementuen bidez, Jainkoaren esentzia, esanahiz betea, bere ezaugarririk muinekoenak –guztiz sinbolikoak– euskarri:
|
|
2010
|
|
|
Egigurenek egindako proposamen baten bidetik, berak azaltzen duenez. Bitxia bada ere, Gara egunkarian orri pasa ari zela ikusi
|
zuen
argia Egigurenek: –Konferentziaren gaiak garrantzi handia zuen.
|
|
|
Baina agerraldiak ez
|
zuen
argi askorik eman. Gilek onartu zuen ez zituela ostrakak agertu zireneko argazkiak, ez behintzat erregistro arautu eta sailkatua, eta onartu zuen baita ere aurkitutako materiala ez zela gorde legeak agintzen duen bezala.
|
|
|
Gaua itxia izanagatik ere, abesbatza tropikala (tximuak edo loroak, edo denak batera) ez zen isiltzen. Leihotik begira jarri eta ikusi
|
zuen
argi bakarra bide bazterretan kokatutako bonbilla txikitxoen segida zen. Inguruan:
|
|
2011
|
|
|
Molde beltz izugarri hark, horma zurian, labana izan zitekeena altxatuz eraso zion aldamenetik. Idazleak, bonbillaren botoia sakatu eta ozta ozta itzali
|
zuen
argia lehenago.
|
|
|
Leiho erabat zabaldutik eguzkiak blaitzen zituen horiz bernizatutako hormak eta zoru estali gabea. Mahaian zegoen guztiak egiten
|
zuen
argi eta distira. Erdian azpil zahar bat zegoen, iturri belar hori eta gorriz beteta.
|
|
|
Erdera ere emenegoa da, gero! Bai, horixe esan eta idatzi
|
zuen
argi eta garbi euskal hizkuntzaren aitagoiak?. Alvaro Bermejo,. Erdera ere hemengoa da?, El Diario Vasco,.
|
|
2012
|
|
|
Hasieratik
|
zuen
argi Zortzik ez ziela aparteko mesederik egingo, baina epaiketa izan ostean zen ezer egin, egitekotan hauxe zen garaia.
|
|
|
Apur bat gehiago sufriarazteko baino ez ninduen eduki bere inguruan dantzan. Nork agintzen
|
zuen
argi uzteko. Bera zen niri larrua joko zidana, ez alderantziz.
|
|
|
Dasilvak burua astindu zuen. Ezin
|
zuen
argi pentsatu. Begiak igurtzi zituen.
|
|
|
Baina bera, margolaria, bere lanaz loriatzen zen, eta orduak eta orduak, egunak eta egunak ematen zituen lanean. Eta gizon suharra zen, eta gogorra, eta haserrea, ametsetan galtzen zena; eta ez zuen ikusi nahi dorre bakartu hartan halako modu beldurgarrian jotzen
|
zuen
argiak nola hondatzen zituen bere emaztearen osasuna eta indarra, ahitzen ari baitzen bere senarraz beste guztien bistan. Hala ere, emazteak irribarre egiten jarraitzen zuen, kexurik gabe, zeren ikusten baitzuen atsegin arras bizia hartzen zuela margolariak (zeinak ospe handia baitzuen) bere egitekoan, eta gau eta egun aritzen zela bere senarra hain maite zuen baina hala ere egunetik egunera motelagotzen eta ahultzen zen hura margotzen.
|
|
|
Gero, zimitarra zorrotik ateratzeko eskatu zidan, pixka bat herdoilduta egon arren itsas urarengatik, gehiena oso distiratsu zegoena. Esana egin nuen, eta berehala oihu egin zuten gudarosteek izuturik eta harrituta; izan ere, eguzkiak dir dir egiten
|
zuen
argi argi, eta islak itsutu egiten zituen nik zimitarrari batera eta bestera eskuan eragitean. Maiestatea, oso errege adoretsua bera, ez zegoen nik uste bezain beldurtua; zorrora itzultzeko agindu zidan, eta botatzeko zorura ahal bezain poliki, katearen muturretik metro pare batera.
|
|
2013
|
|
|
Teknologia maite zuen Barneyk. Edozein tresna erosten zuen atera berritan, baina ez
|
zuen
argi ez zer ziren ez nola deitzen ziren.
|
|
|
–Tiroa hartu eta garezurrak galtzadaren kontra jo zuenean zabaldu zituen begiak, eta larridurarekin begiratzen zidalarik argia hurrupatzen ari zela iruditu zitzaidan, gainera zetorkion iluntasunean lagungarri izango zuela jakitun beharbada. Tarte luzea egin
|
zuen
argia xurgatzen, eta ondoren, etsiturik, begirada itzaltzen hasi zitzaionean nire besoa islatu zitzaion eta eskuan pistola bat neramala ohartu nintzen. Hilik zegoen, eta odolarekin batean bere bizitzako ametsak, itxaropenak eta gurariak zihoazkiola jabetu nintzen.
|
|
|
Zenbait gauzaz oroitzea nahikoa izango zitzaiokeen bere usteak arrazoiaz kolokan jartzeko, baina ordura arte ez zitzaion bururatu Wickham bertan aurkitzearen ziurtasuna gauza horien argitan aztertzea. ...ziren lurralde guztien jabe egiteko, iluntze horretan zehar irabaz zitezkeenak baino gehiago izango ez ziren esperoan; baina halako batean susmo ikaragarri batek jo zuen Elizabeth, alegia, ofizialei gonbita egiterakoan ez ote zuen Bingley jaunak Wickham nahita baztertuko, bere adiskide Darcyren gogarako; eta, kasua hori ez bazen ere, Wickham jauna dudarik gabe han ez zegoela Denny jaunak adierazi
|
zuen
argi eta garbi. Dennyk, Lydiaren irrikazko itaunei erantzunez, Wickham jauna bezperan hirira negoziotan joan behar izan zela esan zien, eta artean itzuli gabe zela; irribarre esanguratsu batez, honako hau erantsiaz:
|
|
2014
|
|
|
Ebatzi zuen hobe zuela literatur mundu ekaiztsuan pixkanaka lurreratzea, eta, bere zaletasunaren berri aspalditik zeukan kultur erredaktore baten laguntzaz, bere ipuin onenetako bat eman
|
zuen
argitara egunkari bateko igandeko gehigarrian,. Gure etxea?, etorriko ziren liburu eta argitalpen guztien atari. Ez zuen dudarik arrakasta erdietsiko zuela.
|
|
|
Halako batean, atea zeharkatzen
|
zuen
argi horizko karratua belztu zuen irudi ilun batek. Neska bat atera berria zen apaingelatik, eta zutik zegoen portxean hamar oin harago.
|
|
|
Sortaldea, artean grisa Gozoki garajera sartu zenean, urdin bizi eta oparo bihurtu zen, bonbilla bakartia pizteaz batera. Berriro itzali
|
zuen
argia, eta leiho aldera joan zen; ukondoak pausatu zituen leihoko koskan, eta goiz gero eta sakonagora so egin zuen. Emozioak esnatzearekin batera, hutsaltasun halako bat izan zen haren lehenbiziko sentipena, min sor bat haren bizitzaren erabateko gristasunaren aurrean.
|
|
|
843 Goethek eskatzen
|
zuen
argia, jarri ote diote dagoeneko?
|
|
|
Txikitxoa zen aretoa. Beste zerbait espero nuen; agian itxura hobea izango
|
zuen
argiarekin, jendearen berbaroarekin, ur ibiltariaren hots horrekin. Gaueko isiltasun hartan, berriz, ur putzu ez handiegi bat sumatzen zen, hamar besakada emanda batetik bestera igeri igarotzeko modukoa, eta beste ur tanga edo depositu antzeko bat aldamenean, segur aski, pentsatu nuen, jacuzzi gisa erabiliko zena.
|
|
|
Haren edertasunak zirraratu ninduen; esan nahi dut begikera ederra zeukala. Badakit egun argiari ere gezurra esanaraz dakiokeela, nahiz eta batek sentitzen
|
zuen
argia eta posea nolanahi manipulatuta ere ezin adieraz zitekeela aurpegi hark bere baitan zuen egiatasun ñabardura fina. Entzuteko prest zirudien, buru erreserbarik gabe, errezelorik gabe, beretzat pentsamendu bat ere gorde gabe.
|
|
|
Hamabost urteko alaba izan zezaketela pentsatu du Edurnek une batez, eta bien artean hainbestetan hitz egin zuten baina sekula ezertan gelditu ez zen kontsulta pribatua, dagoeneko, izen handiko klinika bilakatua, baldin eta hirugarren mundua salbatzera joan izan ez balitz. Zer nahi eta zer espero
|
zuen
argi eta garbi esan izan balio. Idoia maite zuen edo ez jakin izan balu.
|
|
|
Ganbaran tenporizadorearekin funtzionatzen
|
zuen
argia zegoen. Sarrerako korridorean zegoen pizgailua, eta ganbara guztietako argiak batera piztu eta batera itzaltzen ziren, tenporizadoreak agintzen zuenean.
|
|
|
Sarrerako korridorean zegoen pizgailua, eta ganbara guztietako argiak batera piztu eta batera itzaltzen ziren, tenporizadoreak agintzen zuenean. Aitak piztu
|
zuen
argia gora igo ninduenean. Ganbarako atea ireki eta barruan utzi ninduen.
|
|
2015
|
|
|
Ez
|
zuen
argi ondo egin ote zuen, baina bai ez zuela ihes egingo. Oraingoan ez.
|
|
|
Emaztea ohean izan zen arte itxaron zuen logelan sartzeko. Otazuak ez
|
zuen
argirik piztu. Iluntasunean biluztu eta bere ohean sartu zen.
|
|
|
Bat batean dena ikusi
|
zuen
argi. Ez zuen beste aukerarik, gauzek okerrera baino ez zuten egingo.
|
|
|
Hori izan zen Errek ulertu zuen lehendabiziko gauza biltegiko atea gurutzatu bezain pronto. Ke beltzak eta bero kiskalgarriak irentsi zuten berehala, eta apenas atzeman
|
zuen
argirik pausoa non eman asmatu ahal izateko. Kaosa eta txikizioa zen nagusi han eta nekez hartu ziezaiokeen antza lehen ezagututako biltegiari.
|
|
|
hartu
|
zuen
argi zabalak lurgaina;
|
|
|
Sartu zen isil isilik eta dena normal zegoen, ez argirik, ez irratirik piztuta, ez ezer. Ireki zuen Eddieren gelako atea zaratarik egin gabe, ikusi zuen Eddie lotan zela, eta apunteak hartzeko ez
|
zuen
argirik piztu, bestela laguna itzartuko zuen klaro. Orduan itsuka itsuka joan zen eskuekin gidatuz, hemen mahaia, hemen aulkia, hemen ohea, tap tap tap segitu zuen, hemen sobrekama eta azpian Eddie lotan, hemen ohearen egurrezko izkina, hemen taburetetxo bat, eta gainean Chrisek aurkitu nahi zituen apunteak.
|
|
|
Esan bezala, Kemen 3.ak ere garai hartan ikusi
|
zuen
argia, eta besteek baino askoz ere zehatzago azaltzen zituen nire ustez gauzak: –Oraindik ez dugu gaur egungo egoera aztertu, eta fronte militarraren egokitzapen taktikoa egin gabe dago.
|
|
|
Plater batean zegoen gazta freskoa jan zuen, hozkailu irekiak ematen
|
zuen
argia aprobetxatuz; bukatu zuenean, hormetan haztatuz logelara itzultzeko asmotan zegoela, koaderno baten orri koadrikulatua ikusi zuen hozkailuko atean, fruta itxurako iman bik eutsita. Orria hartu eta hozkailua ireki behar izan zuen berriro, irakurri ahal izateko:
|
|
|
Alde batetik, ez zuen nahi inor bere etxean bizitzea eta bere tokia hartzea; umeen eta agian Ostaizkaren ondoan gainera, ez
|
zuen
argi etxekoa edo kanpotar ezezaguna izatea hobea edo txarragoa ote zen.
|
|
|
Markelek apaiza elizan egindako konponketa batzuen bitartez ezagutu zuen. Zer nahi
|
zuen
argi esan zion, ez zen bere lanean ezertarako sartu eta prest zuen dirua bukatu zuen egunerako. Geroztik ondo konpontzen ziren.
|
|
|
–Bai?. Eraikinaren zati batek behea jo zuen hauts artean, eta besteak, zutik gelditu zenak, hiru solairutako gela hutsen attrezzo biluzia erakusten
|
zuen
argi halogenoen irrealtasun giroan. Non ziren gainerako bizilagunak?
|
|
|
Halaxe dio kanta zaharrak. Claudio Otaegi Zegaman jaiotako hondarribiarrak, Karril eta oro har arrantzaleen izera argitzen duen poema eman
|
zuen
argitara 1889an Euskal errian. Bertan, senperrenak pasa eta gero itsasora berriz bueltatzen den arrantzalearen istorioa dakarkigu.
|
|
|
1999an, berriz, Lucien Etxezaharretak. Iparraldeko komunikabideak eta euskara? artikulua eman
|
zuen
argitara Euskonews & Media aldizkari elektronikoaren 26 zenbakian. Hara zer azpimarratu zuen bertan:
|
|
|
Euskaldunon Egunkariak, berriz, Hur Gorostiagari eginiko elkarrizketa eman
|
zuen
argitara (igandean, egunkari berria kaleratu baino bi egun lehenago). Besteak beste, bere egunkarian euskarak izango zuen tokiaz mintzo zen bertan Gorostiaga:
|
|
|
Azalpena gorabehera, kazetariak ez
|
zuen
argi ikusten euskarazko irratiaren premia, lehendik ere euskaraz ziharduen irrati bat bazela baitzioen:
|
|
|
Julio Cortázarrek berak Pedro Salinas idazlearen poesiaren antologia bat atondu eta argitara eman zuen. 1970ean idatzia du hitzaurrea, eta hurrengo urtean ikusi
|
zuen
argia liburuak. Obra bat, Pedro Salinasena; antologia bat, Julio Cortázarrek atondua, Poesía; antologian olerki bat, 1931n argitaratutako liburu batetik hartua, Aurkikuntza; olerkian esaldi bat:
|
|
2016
|
|
|
Argiaren argia zela zioen Richardek, baina berak beste zerbait ikusten zuen, berpiztearen iturria izan zitekeela esan zien. Argiaren argia zela zioen Richardek, baina berak beste zerbait ikusten zuen, berpiztearen iturria izan zitekeela esan zien, hil baten lekua hartu
|
zuen
argia zirudiela eta hori zela islaren arrazoia. Isla bat baizik ez zela luzatu egin zuen, baina argi horren funtsa beste motakoa zela, biziaren lekua berriz hartzen zuena, nolazpaiteko berpiztea.
|
|
|
Berriro argi iturria ikusi izan nahi zuten, ea zerbait igarri egin zezaketen. Mendiko malda igo zutenean, zerbait aldatu egin zela berehala nabaritu zuten, egunaren argia lehen baino argiago zelako, begietan min egiten
|
zuen
argi txuri horietakoa, eguerditan itsas bazterrean soilik aurki zitekeena. Gora iritsi zen lehena Sap izan zen eta oihuka eta keinuka deika hasi zitzaien, berriz ere ikus zezaten argi haren forma desagertu zela.
|
|
|
Apolo hamaikagarrena ilargira heldu zen, eta, Armstrong delako batek, ilargiaren gaingeruza zapaldu zuen. Urte hartan bertan, Led Zeppelin-ek bere lehen albuma eman
|
zuen
argitara. Estatu Batuetan, hamalau poliziak Autodefentsarako Pantera Beltza Alderdiko bi kide hil zituzten lo egiten zuten bitartean, eta Romulo Gallegos idazle eta politikaria hil zen.
|
|
|
Zon jaio zen egun berdinean, Charles Darwin-ek On the Origin of Species liburua eman
|
zuen
argitara. Lee Harvey Oswald, John F. Kennedy-ren ustezko hiltzailea, hil zuten.
|
|
|
Umearen izua ez da sendatzen urteen poderioz, umearen izua ez da inoiz sendatzen. Iluntasuna heriotza baita, eta Goethek horrexegatik eskatzen
|
zuen
argi gehiago zendu zenean, munduko argitasun guztia, noizbait atseden hartuko bazuen. Gizaki orok diogu fobia iluntasunari, errezelaren atzean ezkutatzen denari, ezagutzen ez dugun arnasa mikatzari.
|
|
|
Anthonyk eta Stantonek eraso egin zieten gizon beltzei, konturatu baitziren emakume zuriek baino lehen lortuko zutela akaso esklabo ohiek boto eskubidea, eta berdin oldartu ziren langileriako gizonen aurka ere. NLUtik kanporatu zituztela ikusita, Stantonek azpimarratu
|
zuen
argi geratzen zela?(...) Revolutionek behin eta berriz esan duen hori, hau da, langile klaseko gizonak direla Emakumeen Sufragioaren etsairik okerrenak?.
|
|
|
Claudia Jonesek hamaika artikulu kaleratu zituen Political Affairs agerkarian, eta, tartean, testu benetan gogoangarri bat eman
|
zuen
argitara: –An End to the Neglect of the Problems of Negro Women?
|
|
|
Eta Sokratesek ere halaxe esaten zion bere metodoari: galderen bitartez, dizipuluen barruan zegoen egia atera nahi
|
zuen
argitara.
|
|
|
Alderdiak presa zuen. Hiru hilabete baino gutxiago zituzten, eta Perezek ez
|
zuen
argi idazkari nagusiak Parlamentura ere joan behar ote zuen. –Denbora galdu zen; Laurak une hartan ez zekien non zegoen.
|
|
|
Gazte gaztetatik. Ordu asko iragan ostean ikusi ohi
|
zuen
argi eta garbi zer egin edo esan zukeen, baina beranduegi. Egoera konkretua bizitzen ari zen unean bertan gauza desegokiak esaten zituen beti.
|
|
|
Kalean aurrera jarraitu zuen eta, hurrengo etxe blokeko izkina iragandakoan, ibai ertzean amarratuta zeuden bi itsasontzi ikusi zituen, hotel gisa erabiltzeko egokituak. Zeharkatu behar zuen azken karrika erdi errepidea zenez, auto asko pasatzen ziren eta oinezkoentzat gorri zegoen semaforo baten ondoan gelditu behar izan
|
zuen
argiaren kolorea noiz aldatuko zain. Berde jarri zenean zubi alderantz hurbildu eta alderik alde hasi zen zeharkatzen.
|
|
|
Joseba logelara eraman, ohean etzan eta zapatak kendu zizkion. Ez
|
zuen
argirik piztu, lagunari desatsegina irudituko zitzaiolakoan. Aski zen kaleko farolek ematen zutena.
|
|
|
Ekaineko egunak luzeak ziren eta nahiko berandu arte irauten
|
zuen
argiak. Ez zuen zeharo gautu Artiesera iritsi zirenean, belu zen arren.
|
|
|
Kosztolányi() 1920 hamarraldietan egin zen ezagun, Hungarian batik bat, eta pixka bat atzerrian; Thomas Mannek egin zion hitzaurrea haren Neron, poeta odoltsua 1922ko nobelaren alemanezko itzulpenari. Kazetari, poeta, ipuinlari... gaur egun nobelengatik da ezagunago, Espainian baino gehiago Frantzian, non Kosztolányiren obraren puska ona argitaratu baita; nobela horien arteko famatuena, zalantzarik gabe, Hegatxabal da (1923); gaztelaniaz Ediciones B k eman
|
zuen
argitara. Alondra?, eta frantsesez Viviane Hamy k. Alouette?; gaztelaniaz La cometa dorada eleberria argitaratu zioten gero, baina bat gomendatzekotan lehenengora joko nuke. Idazle dotorea eta sotila, puntu aristokratikoa zuena, abangoardien eta modernismo literarioen garaian berrikuntza berezirik egin nahi izan ez zuten horietakoa dugu, nolabait, Kosztolányi, baina, betikoa?
|
|
|
Eça de Queirosengan pentsatzen ari naiz, noski, baina baita Fernando Pessoarengan ere, esate baterako. Edonola ere, horrek esanahi berezirik ote duen ez dakidan arren, Eça de Queirosen lanak aspaldi hasi ziren frantsesera itzultzen (Mandarin zaharraren lehenengo bertsioak 1884ean ikusi
|
zuen
argia, Revue Universelle Internationalen); Galdósenak, ordea, XX. mendearen bigarren erdialdetik aurrera itzuli dituzte frantsesera.
|
|
|
artikulua, Berria IX): bat batekotasun literarioa ez da, berez, ezeren berme. Errusiako inbasio napoleonikoari buruzko nobela (ziurrenik) onena, Gerra eta bakea, gertakariak amaitu eta mende erdi geroago eman
|
zuen
argitara Tolstoik; edonola ere, Sarasolak erabiltzen dituen kontra adibideak, Jonathan Franzenen Askatasuna eta bestelako idazle estatubatuar garaikideenak, ez zaizkit bereziki esanguratsuak iruditzen??. Gauzak geroratzea ere ezeren berme ez den bezala, bestalde.
|
|
2017
|
|
|
Ez alren artean, halaxe galdetu nion harrerako gizonari:
|
zuen
argi ikusten mutil bat naizela. Amorruaren eta mina
|
|
|
Babari bizia emateagatik. Babak beti izan
|
zuen
argi berak ere bere bizitza emango lukeela amarengatik.
|
|
|
Gazteak ez zion argitu bere buruari ari zitzaiola. Patxadaz, telefonoa gorde eta haren ordez plastikozko botila handia atera
|
zuen
argitara. Gizonak eskerrik eman gabe eraman zuen ahora.
|
|
|
Aulkiak pareten kontra ezarririk zeuden; idazmahaiaren gainean, Harryk idazteko erabiltzen bide zuena, ez hautsik ez paperik ez zegoen. Zoruak ispilu baten antzera isladatzen
|
zuen
argia. Herr Kochek ate bat zabaldu eta logela erakutsi zion:
|
|
|
Heriotzaren inguruan maiz baino maizago hedatzen diren topikoetatik aldendua, bertan behera jakin izan zuen uzten abadearen alderdikeriak eta alkatearen zatarkeriak sorturiko eritzi eta balorazioak. Micaelaren betiko eta benetako laguna izan zela frogatu
|
zuen
argi eta garbi, onerako eta txarrerako, laudorio eta kritikarako.
|
|
|
Ez
|
zuen
argi ikusten. Batere.
|
|
|
Berarekin larrua jotzea nolakoa izanen zen saiatu zen irudikatzen, haren gorputz biluziaren geografia asmatuz. Ez
|
zuen
argi ikusi, eta Jon etorri zitzaion burura. Jon aukera bat zen?
|
|
|
Ez zion besterik galdetu Li Huanek. Gelakidea oheratu zela ikusi zuenean, itzali egin
|
zuen
argia. Ohean etzanda geratu zen, eskuak buruaren atzean zituela, iluntasunari so.
|
|
|
Eskaileretan gora ilunetan joan ziren. Babak ez
|
zuen
argia piztu eta Beirek atzetik jarraitu zion, eskutik helduta. Irudimena martxan hasi zen eta atea aita mozkorrak irekitzen ziela imajinatu zuen, esku batean botila erdi hutsa zuena, balantzaka zebilena eta oihuka hitz egiten zuena.
|
|
|
Asiainek minutu batzuk eman zituen eskaileretan eserita, hiltzaileek Olivier Idiarten gorpua bota zuten tokian, kasua blokeatzen zuen lainoa suntsituko
|
zuen
argiaren zain. Baina ezer ez zitzaion gogora etorri.
|
|
2018
|
|
|
–Geuk ere ordaindu egin dugu, utzi
|
zuen
argi neskak.
|
|
|
Hau gehiegi konplikatu da! Sentipen desesperagarri hori inork ez
|
zuen
argi enuntziatu, baina denok pentsatu genuen.
|
|
|
Non dago hark, egin?
|
zuen
argia. Kontua da murruak gorantz daraman metroa gehi murrupeko hutsunearen 60 zentimetro, metro eta erditik gorako altueran gaudela.
|