|
2004
|
|
|
Gaur ikusiko banitu ere ezagutuko nituzke. Esan zuten horiek zirela Nafarroan GALek
|
zuen
adar berdearen buruzagiak.
|
|
|
Eztabaida zientifikoa Frantziako College ko Martin Pickford ek eta Parisko Historia Naturaleko Museo Nazionaleko Brigitte Senut paleontologoak bost indibiduoko hamahiru fosil aurkitu zituzten (hiru fural, beheko baraila baten zatiak eta zenbait hortz). Femurraren eta haren molar txikien ezaugarrietan oinarrituta —gizakion antz handiagoa zuten txinpantzeena baino—, zuzeneko lotura justifikatu zuten gure espeziearekin, eta australopitekoak “Homo sapiens” era eraman
|
zuen
adarra ez den beste adar batera eraman zituzten. Aukera horrek eragin zuen “Orrorin tugenensis” aren garrantziari buruzko eztabaida zientifikoa oso eztabaidatua izatea.
|
|
|
" Gauzak ez zeudek berriketarako". Zalantza egin zuen une batez, baina gero gehitu
|
zuen
adar jotze tonua azpimarratuz: " Klaro, balio duzuen guztiek alde egiten duzue!, eta gaizki egon gauzak".
|
|
2008
|
|
|
bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada? Bera, baina, beste gauza batera zihoan, eta ez
|
zuen
adarretatik ibili nahi; sukaldeko atea iragan bezain laster halaxe erabaki zuen, bai, eta ez zuen atzera egingo, ez horixe! Eta hala, hirugarren ahaleginean, ahoa ireki ez ezik, hitz ere egiten zuela, honela esan zion:
|
|
|
bere egitekoen zerrendari gainbegiratu bat eman ote zion, bada? Bera, baina, beste gauza batera zihoan, eta ez
|
zuen
adarretatik ibili nahi; sukaldeko atea iragan bezain laster halaxe erabaki zuen, bai, eta ez zuen atzera egingo, ez horixe! Eta hala, hirugarren ahaleginean, ahoa ireki ez ezik, hitz ere egiten zuela, honela esan zion:
|
|
2009
|
|
|
...n baina bai katiximarekin batera, gertakari hura espainiartasunaren esentziarekin lotutako zerbait balitz bezala; Domingori, gainera, beti eman izan zion atentzioa zergatik deitzen zioten izen harekin ikastetxetik hurbil samar zegoèn zelai hari, zelaiak itsasoarekin zerikusirik ez bazuen, itsasoa ere ez baitzen handik ikusten, hiria kostaldean etzanda egon arren; Domingok, halere, noiznahi izaten
|
zuen
adarra jotzeko makina martxan eta, Teofilo Mariaren hitzak entzunda, informazioa puntualizatzeko obligazioarekin sentitu zen:
|
|
|
...n baina bai katiximarekin batera, gertakari hura espainiartasunaren esentziarekin lotutako zerbait balitz bezala; Domingori, gainera, beti eman izan zion atentzioa zergatik deitzen zioten izen harekin ikastetxetik hurbil samar zegoèn zelai hari, zelaiak itsasoarekin zerikusirik ez bazuen, itsasoa ere ez baitzen handik ikusten, hiria kostaldean etzanda egon arren; Domingok, halere, noiznahi izaten
|
zuen
adarra jotzeko makina martxan eta, Teofilo Mariaren hitzak entzunda, informazioa puntualizatzeko obligazioarekin sentitu zen:
|
|
2010
|
|
|
Patricia Zuluetarekin egin zuena hor zegoen, baina, han, Danielari aitortzea kostatu arren, maitasuna ere bazegoen, Nicolasek ez zuen harengana jo gobernadorearen alaba zelako bakarrik. Hura galerista ezaguna egin izanaz aparte, emakume ikusgarria zen eta honekin ez
|
zuen
adarrak jarri zizkiona zuritu nahi, baina beste kontu bat zen. Maria Fernanda ondo zegoen, baina bere adinekoentzat edo goragokoentzat.
|
|
2012
|
|
|
Txabola barrukoa atsegina zen. Ilunantz lauso eta lasai halako bat zen nagusi, nahiz eta eguzki izpiek teilatua osatzen
|
zuen
adar piloa zeharkatu, espazioa marratuz. Behegaina hosto geruza batek estaltzen zuen.
|
|
|
Aristotelesen autoritateak onetsita, nor harritu Erdi Aroan izan zuen ospearekin? Garai hartako ohizko marrazkietan zaldi zuri orban gabeko baten irudian marraztu ohi zuten unikornioa, eta kopetaren erdian zut
|
zuen
adar bakarra zen bere bereizgarri nagusia. Hala eta guztiz, fauna fantastikoan adituek zuzendu egiten dute Erdi Aro berantiarreko eta Errenazimentu garaiko irudi europartu hori.
|
|
2013
|
|
|
1775eko urriaren 30ean, hautatutako tokian Quanis savit esaten zioten bertakoek, Lasuenek gurutze handi bat altxatu, ezkilak zintzilikatu eta lehenengo meza eman
|
zuen
adarrez egindako estalpean. Indio asko izan ziren misioaren sorreraren lekuko, eta beren borondate ona erakutsi zuten eliza eta bizilekuak altxatzeko egurra ebakitzen eta ekartzen lagunduz.
|
|
|
Horrexegatik, ziur aski, gutxi populatutako eremuak ziren, eta misioari hasieratik zaila izan zitzaion langileak lortzea. Sei urte kostatu zen Lasuenek sagaratu
|
zuen
adarrezko estalpearen tokian adobezkoa altxatzea.
|
|
|
Nortasunaren gramatika bizigarririk ez du ekoiztu modernitateak. Hasieratik ez zen bere utopia eta ipar nagusietan sartu, ez
|
zuen
adar hori sortu enborretik, eta gerora ere ez du garatu burubide hori.
|
|
2014
|
|
|
Irakeko Estatu Islamikoa. ISI. Herrialde horretan agertu zen lehenbiziko aldiz izen hori, Al Qaedak Iraken
|
zuen
adar gisa, AEBen inbasioaren aroan(). Okupazioan sortutako Irakeko Gobernua, zibil xiitak, kurduak, kristauak, eta atzerriko tropak eta zibilak zeuzkan jomugatzat.
|
|
|
Baina aita, burdin hesiari heldurik, berriz itzuliko ez ziren uretara begira gelditu zen. Lan aukera galdu hura ikusi
|
zuen
adar haietan, Isabelekin igaro zituen urteak itotzen, hondoratzen. Semea esku hutsik eta burumakur itzuli zen handik minutu batzuetara.
|
|
2015
|
|
|
Halaxe bada, hirirantz zetozela, mojaz mozorroturiko azeriak, oharkabean, basoko kameleoia ikusi
|
zuen
adar baten gainean etzanda, mihi luzea tristuraz batera eta bestera disparatuz. Azeriak, moja plantak eginez, galdetu zion orduan:
|
|
2016
|
|
|
Hautsitako adar bat hartu nuen lurretik eta, mutur batetik atxikita neukala, ahalik eta gehiena luzatu nuen nire gorputza, Rebecak hel ziezaion. Lortu
|
zuen
adarra atzitzea ahaleginetako batean, eta tiraka hasi nintzen, ahizpa ibaiertzera inguratzearren. Laguntza eskatu nien mutilei, baina bat bera ere ez zen guregana hurbildu.
|
|
2017
|
|
|
Ebaki
|
zuen
adar luze bat aihotzaz: nigüito adar bat, berak nahi bezain zuzena.
|
|
|
Hegan ikasi behar al duzu?, egiten zion burla gure aitak. Txorien hizkuntza ikasiko zenuen honezkero, jarraitzen
|
zuen
adar joka. Eta handik egun batzuetara baietz erantzun zion anaia nagusiari, txantxangorrien kantua deszifratzen ikasi zuela.
|
|
|
Sekula ez zuen ahotsa goratzen, eta halere gau baketsuetan gure etxe aurreko portxetik ere aditu izan dugu. Txakurrei hots egiten zienean, sorbaldatik zintzilik eramaten zuen eta sekula erabiltzen ez
|
zuen
adarrak bezalakoxe hotsa ateratzen zuen, baina garbiagoa, eztiagoa, bere ahotsa iluntasunaren eta isiltasunaren parte balitz bezala, sigi saga handik atereaz, sigi saga berriro bertara itzuliz. JuOuuuu.
|
|
|
Gero lotu
|
zuen
adarretatik Gorritxo beste soka batekin eta berak ere hartu zuen makila handi bat.
|
|
|
Gehienetan animaliak eta landareak ageri ziren. Dokumentuan ikusten dena XI. mendekoa da, beraz" Errolanen olifantea" deitzen baldin bada ere, ez da kondeak Pirinioetan baliatu
|
zuen
adar hura. Tresna edertzen duten zizelkadurek arte mozarabiarraren eragina agerian uzten dute (Ospitalepeko elizarekin lotura egin daiteke), eta zizelkaritza erromanikoaren hastapen edo iturri izan direla kontsideratzen da.
|
|
2018
|
|
|
Ezkontzeko itxaroten zuen neskatoaren turkesa koloreko begirada dultze eta barearen gogorazioak, ostartea irekiz bere barne giro ilunean, astindu biziak eragin zizkion gorputz bihotzetan. Egingo zion ongi etorriarekin ametsean, harengan izango zuen behar zuen atsedena, adurra dariola jarri zen; eta denboran saltoa egin zuen, ikusi nahi zuelako burutazioetan, behin ezkondutakoan, zain izango
|
zuen
adar sendo kementsuan, uso zuriaren pausatzea modu leun eta gozoan. Amorez urtua, desioak erreta, bizitzako taupada korronteetan urpeturik, ahalik ondoen bizi nahi zuela betirako berarekin irabiaturik sentitzen hasi zen.
|
|
|
Ihes egiteko adar meheagoez baliatu ahal izatea zeukan bere alde, eta jauzi handiagoak egin ahal izatea. Distantziak neurtzen trebea zen gainera, eta aparteko begia
|
zuen
adarren eta egur ustelduaren gogortasuna antzemateko ere.
|
|
|
Handik puska batera, Zalu nekatzen hasi zen eta ezin zuen itsumustuan ihes egiten jarraitu. Orduan ahal
|
zuen
adarrik meheenetara igotzen hasi zen, Begi Gorik jarraitu zion lekuraino. Han atseden pixka bat hartzeko aukera zuen, baina Begi Gori deabrua zen.
|
|
|
Beste batean, adar haiek lurreraino erortzea eragotzi ez bazioten ere, kolpea arindu zioten. Beste batean, hain bortizki askatu
|
zuen
adarretik, non hegan igaro baitzuen beste zuhaitz baterainoko tartea. Harrigarria da nola heldu zion eta nola salbatu zen.
|
|
|
Eta harrapatzera gindoazenen unean, askatu egiten zuen. Zabuka egiten
|
zuen
adarra jauzi ohol bat bezala erabiltzen zuen. Erortzean urruti jaurtitzen zuen atzeraka.
|
|
2019
|
|
|
Bon, zuk agintzen didazulako bakarrik, bestela ez gero! Haakonssonek noizbehinka soilik hartzen
|
zuen
adarra jotzeko jarrera hartu zuen. Aspaldian ez zen horrela ikusten, eta sekula ez zen izaten Gulbrandsen detektibearekin.
|
|
|
Lorategian aurkitu nuen. Ordurako pila bat egina
|
zuen
adarrez eta adaxkaz, kaxa puskaz, ohol eta estalki puskaz, ez dakit zer su egiteko. Eta haren gainean metatzen hasita zeuden bere bizitza guztian zehar lanez eta nekez bildutako altxorrak, bere bizitzako gatza zirenak:
|
|
|
Bazekien arren ondo ezkutatuta zegoela itsasargiko errepidearen alboko sasien artean, arnasari eutsi zion Gaston Besaide beraren parera iritsi zenean. Ozta ozta ikusten
|
zuen
adarren artetik, baina haren arropa beltz zaharkituek ez zuten zalantzarako tarterik uzten: aurrean zeukan Pasaiako anaia aberats eta zaputzenetako gazteena.
|
|
|
Paca! Paca! —kantatu
|
zuen
adarrean zegoenak, eta haiengana jaitsi zen hegan. Ohiko posturan jarri zitzaien begira, burua okertuta.
|
|
2020
|
|
|
Gaua haserre zegoen. Haizeak ulu egiten
|
zuen
adar tartetan. Hauek zeharo okertzen ziren, hautsi nahiko balute bezala.
|
|
|
Zauri ikaragarriekin, baina indar betean. Isatsa askatu gabe, saltatu
|
zuen
adarrera panterari aurpegia emanaz. Tinkatu zituen bere hankak.
|
|
2021
|
|
|
Duela zazpi urte Mansur hil zenean, berriro leinuaren eta Ifriqiyaren oinordetza zalantzan jarri zen. Zawik berriro defendatu
|
zuen
adar nagusia, Badis txikia babestuz. Habus etena egin zuen orduan zirrara batek jota.
|
|
|
Guztiarekin ere, egileak eleberrian esaten duena arakatzen saiatu gara hemen. Eta argi da ideologikoki gogoan zuenaren ildokoak direla, bete betean, itzuri zitzaiona eta idatzi zuena, hein batez espero ez
|
zuen
adarren bat, oharkabean edo lar kalibratu gabe, sortu izan bazitzaion ere.
|
|
|
" Ez dakit zertaz ari zaren" erantzuten zuten, zertaz ari zen begi bistakoa izango ez balitz bezala, eta gosariko kafeak eta kakao esneak irabiatzen jarraitzen zuten, barre txiki eta ahopeko iseken artean. Goizaren erdia igarotzen zuen Esterrek bere asimetrian, faltan
|
zuen
adarra topatzen zuen arte.
|
|
|
Susperren ondokoa, poliziaren arabera parte hartu
|
zuen
adar militarreko informazio lanetan eta lotura zuzenak zituen arduradun militarrekin. Omen, 500 helburu posible zehazten zituen diskete informatiko bat harrapatu zioten.
|
|
|
Ez zen xehetasun handirik haren egitekoaz. Epailean, fiskalak erran
|
zuen
adar militarraren buruan zela Txeroki ondoan eta zerga iraultzailearen kobrantzaz arduratzen zela.
|
|
|
2004an, Txerokik barne lan handia eman omen
|
zuen
adar militarra berriz pikuan ezartzeko, eta komandoetan ibiltzeko prest ziren militanteekin kontaktu zuzenera joan zen; estrategia eta Erakunde kudeantzaz ere bere ideia propioak eman zituen. Kontaktu bizi horiek eraiki omen zuten aktibisten artean izan zuen sostengua.
|
|
|
Ozaeta, bere aldetik, 2006an su etenaren komunikatua irakurri
|
zuen
adar politikoko buruzagia zen.
|
|
|
Komunikatuen idazle bezala identifikatu zuten, beste xehetasunik gabe. 2010ean, Ata atxiloturik, berak hartu omen
|
zuen
adar militarraren ardura, 2012an atxilotua izan arte. Parisen epaitu zutenean, fiskalak erran zuen Lesaka ez zela baketze bidean protagonista izan, baina hark arrapostu zion bide horrekin identifikatua zela.
|
|
2022
|
|
|
Azenarik zauri arina zuela ikusi zuelarik, lasaituta, zauritu haren oihuak ulertu zituenean gerlariak geldiarazi zituen, deietarako erabiltzen
|
zuen
adarra apalki joz eta oihu eginez.
|
|
|
Haiek horrela, amore eman eta segituan lurrera jaistea erabaki zuen. Horretarako, behar
|
zuen
adar lodi baten gainean kokatu eta prestatu egin zen hesi aldera beheratzeko. Baina, mugimendu hura egiterakoan, zamarraren gerrialdeko uhala, ebakitako adar motz batean kateatu eta hantxe gelditu zitzaigun zintzilik gure mutiko bihurria; dilindan.
|
|
2023
|
|
|
Esaten zuen gogor lan egin zuela marrazten, proportzioak eta perspektibak ikasten, baina Tersteeg ek ez zuela hori preziatzen. Tersteeg ek eramaten zuela Goupil & Cie k Hagan
|
zuen
adarra; eragin handia zuela Hagako arte zirkuluetan eta Vincententzat garrantzitsua zela harekin harreman ona izatea; baina, biak ez zirela batere ondo konpontzen. Erraz saltzeko moduko akuarelak eskatzen zizkiola Tersteeg ek, baina berak bere bidea jarraitzen zuela; arrakasta erraza mespretxatzen zuela.
|