|
2006
|
|
|
Isabel I.a Gaztelakoa Katolikoa eta Fernando II.a Aragoikoa Katolikoa. ...po, 1504), Gaztelako erregina(), Joan II.a Gaztelakoaren eta Isabel Portugalgoaren alaba, bere neba Alfontso hil zenean bere neborde Henrike IV.a Ziztorrak zuen koroaren oinordeko izendatu zuten 1468an Guisandoko itunaren bidez (bere alaba Joana Beltranena baztertuz); Fernandorekin ezkondu zenean 1469an Henrikeren haserrea lortu zuen eta oinordekotza kendu zion, baina 1474an hil zenean koroa hartu
|
zuen
Isabelek. Fernando II.a (Sos, 1452 Madrigalejo, Caceres 1516), Aragoiko erregea(), Gaztelako erregea(), Siziliakoa() eta Napolikoa(); Joan II.a Aragoikoa eta Nafarroakoaren eta Joana Henrikezen semea; 1469an Isabelekin ezkondu zen eta Gaztelako erregetzat aitortu zuten hura bizi artean (1475eko Segoviako itunaren bidez); Joana Beltranena deituak Gaztelako koroa eskuratu nahi zuenez, gerra zibila izan zen, zeinetan portugaldarrek parte hartu zuten Joanaren alde (Alfontso V.a Portugalgoa buru zutela), baina Isabelek garaitu zuen Fernandoren laguntzaz 1476an (Toron) eta 1479an Alcagobas eko bakea sinatu zuten Portugalekin (Albueran izandako garaipenaren ostean).
|
|
2008
|
|
|
Txiste zahar horrekin hasi
|
zuen
Isabel Franc idazle kataluniarrak literatura eta umore lesbikoari buruzko hitzaldia. " Umore lesbikoa?", galdetu zidan alboko ikasleak," orain lesbianek ere umore propioa al dute?".
|
|
2009
|
|
|
Zuhurrak eta zorrotzak dira datorren urterako aurrekontuak, laburbildu
|
zuen
Isabel Zelaa Hezkuntza Sailburuak. Egungo krisi egoerara egokitu, gizartean dauden beharrei erantzun eta gizarte kohesioan eragin txikiena egon dadin.
|
|
2010
|
|
|
Azken urtean, 2009ko azarotik 2010eko urrira arte, etxeetako elikagai eta edari kontsumoak egonkor iraun du (%0, 1 hazi da pixka bat); elikadura gastuak, berriz, %1, 2 egin zuen behera, krisiaren ondorioz prezioak jaitsi egin baitziren. Hala adierazi
|
zuen
Isabel Bombal Ingurumen, Landagune eta Itsas Inguruetako Ministerioko Elikagaien Industria eta Merkatuen zuzendari nagusiak, Elikagaien Prezioen Behatokiaren XVIII. Osoko Bilkuran, eta bertan aurkeztu zen urte horretan egindako jardueren memoria. Azken hamabi hilabeteetan, produktu guztiek, arrainak izan ezik, beheranzko salmenta prezioak izan zituzten, nahiz eta ekitaldi honetako azken hiruhilekoan produktu freskoen prezioak igo ziren.
|
|
2011
|
|
|
Elkarte horretan, bakoitzak behar duen zenbait substantzia trukatzen dute. (…) Posible da onddo berak mikorriza landare batekin baino gehiagorekin sortzea, eta mizelioaren bitartez konexioa piztea landare ezberdinen, zuhaitz ezberdinen, (…), baita sastraken artean ere", idatzi
|
zuen
Isabel de Naveranek (7). Mikorrizak paseoak eta lainoak bezalakoak dira:
|
|
|
–Bai, bai, egia da, neurri batean, esan
|
zuen
Isabelek, bizkor?. Gaizki irizten diezu.
|
|
|
Haizeak, leihotik za lapartan, itsas usaina zuen. Betiko talde hura ote
|
zuen
Isabelek asteburu honetan ere?, egin zuen Williamek galdera.
|
|
|
–Bai? , esan
|
zuen
Isabelek?. Ba ez naiz oso ongi sentitzen.
|
|
|
–Ez, Bobby Kane dago hor, esan
|
zuen
Isabelek?. Zu, eseri Moira eta nire artean.
|
|
|
–Ez, esan
|
zuen
Isabelek?, ez gara orain aldatzen hasiko. Gosetuta gaude.
|
|
|
–Gu denok, esan
|
zuen
Isabelek?. Mahaian.
|
|
|
–O, utzidazu mesedez, esan
|
zuen
Isabelek?. Gogoa dut.
|
|
|
–Horratx, esan
|
zuen
Isabelek, garaipenez maleta lurrean uzterakoan, eta urduri begiratu zuen bide hondartsura?. Oraingo honetan ez dakit ikusi zaitudan ere, esan zuen, arnasa estututa?.
|
|
|
–Eta, gainera, Williamena, esan
|
zuen
Isabelek, arranguraz.
|
|
|
–Desiratzen nago, karraskatu
|
zuen
Isabelek. Bizkarra zuzendu, gutuna txukundu, eta haiek zeuden aldera astindu zuen?.
|
|
|
–Zein arrunta, zirtzila, zatarra, narrasa! , esan
|
zuen
Isabelek, bere kolkorako. Hatz koskorrekin begiak estutu, eta gorputzari eragin zion batera eta bestera.
|
|
|
Orain, ez. Baina idatziko zionat, noski», pentsatu
|
zuen
Isabelek presaka.
|
|
|
–Kukurruku! , egin
|
zuen
Isabelek garrasi. Oilarra ematen zuen, masailak gorri eta begiak argi.
|
|
|
Hurrengo arratsaldean taxiaren zain zegoen unera arte, Williamek ezin izan
|
zuen
Isabelekin bakarrik egon. Sarrerara maleta jaistean, Isabel, besteak utzita, harengana joan zen.
|
|
|
–Nik, ez, esan
|
zuen
Isabelek bizkor?. Nik nireari azukrea bota, esnea gaineratu, eta jaten dut.
|
|
|
–Ez, ez itxaron, Kezia! , esan
|
zuen
Isabelek?. Tuntun hutsa dun.
|
|
|
Kopuru horretatik, %53, 9 urdaiazpiko iberikoari dagokio eta produktu horren per capita kontsumoa 450 gramokoa izan zen urteko. Hala azaldu
|
zuen
Isabel Bombal Elikagaien Industria eta Merkatuen zuzendari nagusiak, Iberiar Penintsulako ekoizpenei buruzko informazio kanpainaren aurkezpenean. Kanpaina hori Txerri Iberikoaren Lanbide arteko Elkarteak (ASICI) garatzen du, kontsumitzaileek urdaiazpiko iberikoari buruz duten ezagutza eta informazioa sustatu eta finkatzeko.
|
|
2013
|
|
|
Gaur gaurkoz, Iñigo Urkulluren Jaurlaritzak ez du argitu proiektuari helduko dion. 2012 ikasturtean irekiko zutela esan
|
zuen
Isabel Zelaa Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak 2010ean. Bost gradu eskainiko zituela ere esan zuten, hiru Arte Dramatikoan eta bi Dantzan.
|
|
|
eta Zarautzek Isabel II.a erregina. Donostia eta Madril lotu zituen trenbidea inauguratu eta urtebetera (1865) aukeratu
|
zuen
Isabel Borboikoak, Alfontso XIII.aren amak, Zarautz bere azaleko arazoentzat onuragarriak izango ziren olatu bainuak hartzeko leku. Erreginaren segizioaren etorrera gertaera harrigarria izan zen Zarautz moduko herri batentzat, eta berehala erakarri zituen aristokraziako beste familia ospetsu eta entzutetsuak.
|
|
2015
|
|
|
Hasteko, ehun urteko historia osatu
|
zuen
Isabel Vidartek Astelenari buruzko liburuan, argazki bidezko kronika eginez. 1904ko martxoan egin zuen zenbait jendek frontoia eraikitzeko eskaria.
|
|
|
Hain zuzen, gaitasun narratibo horixe bereganatu
|
zuen
Isabel Vidartek Astelenaren mendeurrena ospatu zutenean. Eibarko udalarekin batera frontoiari bultzada ematen saiatu ziren eginahalean.
|
|
2017
|
|
|
1936ko uztailaren 31 zen. Hamasei urterekin arduratu behar izan
|
zuen
Isabelek mugaz haraindiko etxe berriaz eta arraultza frijitu bat ere egiten ez zekiten guraso ausenteez. Anaia zaharrenak, bitartean, munduan barna zebiltzan, gerla kontuetan.
|
|
2019
|
|
|
Kosta egin zitzaidan ohartzea. Aurrena niregana bazetorren ere, gero eskuinerantz jiratu
|
zuen
Isabelek eta nire bistatik desagertu zen. Zapaten erakusleihoa atzean utzi eta disimuluz aurreratu nintzen bera desagertu zen lekuraino.
|
|
|
Eta egia zen. Kosmek jarraitu behar izan
|
zuen
Isabelen, Ricardoren emaztearen arrastoa, eta aurkitu zuen egia zela adarrak jartzen zizkiola. Astean behin, asteazkenero, enpresaburu batekin, Rafael Rivelles deituriko gizonezko batekin, elkartzen zen Merlot Zenit hoteleko logela batean.
|
|
2020
|
|
|
Iaz, garai honetan, lege proiektu bera aurkeztu
|
zuen
Isabel Zelaa Espainiako Hezkuntza ministroak; baina, Pedro Sanchez presidenteak hauteskundeak aurreratu zituenez, bertan behera geratu zen. Bigarren ahaleginean, gaurko ministro kontseiluak hezkuntza lege berriaren aurreproiektua onartu du.
|
|
|
Iaz, garai honetan, lege proiektu bera aurkeztu
|
zuen
Isabel Zelaa Espainiako Hezkuntza ministroak; baina Pedro Sanchezek bozak aurreratu zituenez, bertan behera geratu zen. Bigarren ahaleginean, atzo, Espainiako ministro kontseiluak hezkuntza lege berriaren aurreproiektua onartu zuen.
|
|
|
Horregatik osaba Pedro galeretatik hilzorian itzuli zenean, falta zitzaion alabaren esportzua ematen saiatu zen, harik eta osaba Durangon hil zen arte. " Osabari ez zitzaion iritsi Mariaren heriotzaren zurrumurrurik, eta eskerrak", horrekin batera gogoratu
|
zuen
Isabelek osabak azken arnasa eman zuen egun hura, eta osabaren azken agur hark eragin zion egonezina:
|
|
2022
|
|
|
Espainia batasunerantz abiatua zen, gogorki hau ere, Trastamara etxearen eraginez eta onetan, bereziki" gure" Joan II.aren seme Fernando Katolikoari esker. Aitak Aragoiko tronua utzi zion, berak Gaztelakoa bildu
|
zuen
Isabel erreginarekin esposatuz, biek Granada hartu zuten 1492an, ber urtean Kristobal Col on Kubara heldu zen, eta 1512an Fernando alargunduak Nafarroa zaurituari errematea eman zion. Laster Karlos V.arekin Espainiako inperioak mund u berriko eta Europako parte zabalak beretu zituen.
|
|
|
Ujunwak, halere, imajinatu
|
zuen
Isabelek nahi izanen zuela Edwardek bera aurkeztea, bazitekeela senarrari oroitarazi izana ere: tira, laztana, gogora zaitez ni behar bezala aurkezteaz bazkarian.
|
|
|
1966 urtean egin zion eraso apaizak; Don Andoni esaten zioten, eta Elgoibarko elizako apaiza zen garai hartan, baita eskolako latineko irakaslea ere. Andereño Anitaren eskolan ikasten
|
zuen
Isabel Barrutiak; Elgoibarko San Roke auzoan zegoen eskola txiki bat zen. Bertan bizi zen Andereño Anita, eta beheko pisuan ematen zituen eskolak.
|
|
|
Poliziaren aipamenak mespretxuzko keinu batean okertu
|
zuen
Isabelen ahoa.
|
|
|
–Bai, aita –erran
|
zuen
Isabelek, otzan. Esku zurbil batekin egin zigun agur.
|
|
|
–Gure amak lehengusinak dira –erran
|
zuen
Isabelek azkenean– Txikitan, Galo egunero etortzen zen gurera jolastera.
|
|
|
–Tira, zeren zain gaude? –erran
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Biktimen argazkiak toki ezkutuago batean edukiko ditu –erran
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Hemen ez dago ezer, goazen beste gelara! –erran
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Utzazu bakean, putakumea! –oihu egin
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
Garnier andreak gerritik helduta atera
|
zuen
Isabel sukaldetik. Neska oinak arrastaka zebilen.
|
|
|
–Zer erran behar diet aita eta amari? –galdetu
|
zuen
Isabelek, ahotsa dar dar– Jainkoarren, nola azaldu behar diet hau guztia?
|
|
|
Garnier andreak etxeraino lagundu
|
zuen
Isabel, eskutik helduta, neska txiki bat balitz bezala. Gaztelu plazan Berasak, Jokintxok eta hirurok elkar agurtu genuen buruaz, eta bakoitzak bere bidea hartu zuen.
|
|
|
–Baina zergatik hil nahi ditu? –galdetu
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Teresaren gurasoak dira! –erran
|
zuen
Isabelek, hurbiltzen zen bikote bat seinalatuz– Polizia etxean ikusi ditut!
|
|
|
–Sentitzen dut –erran
|
zuen
Isabelek. Arrosa luzatu zidan, eta nik, zer egin ez nekiela ia, hartu egin nuen– Mutil bikaina zara, eta seguru nago neska guztiak txora txora eginda egonen direla zurekin.
|
|
|
–Baina mukizapiak Paulitarengana eraman gintuen, ez morroi horrengana –erran
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Benetan? –galdetu
|
zuen
Isabelek, itxaropena begietan diz diz.
|
|
|
Ziur aski Jokintxok susmatuko
|
zuen
Isabelekin egoteko aitzakia bila nenbilela. Azken batean, adiskideak ez zekien ezer arrosaz, ezta abentura haren amaiera zoritxarrekoaz ere:
|
|
|
–Tira, hemen gaudenez, begirada bat botako dugu –erran
|
zuen
Isabelek laino beltza desegin zenean.
|
|
|
–Toki hori ikusiko dugu, ezta? –erran
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Zer eginen dugu orain? –galdetu
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Baina badakigu non dagoen Paulita, ezin dugu astirik galdu! –hots egin
|
zuen
Isabelek.
|
|
|
–Zurekin joanen naiz –erran
|
zuen
Isabelek, irmo.
|
|
|
–Hor ez da inor bizi –erran
|
zuen
Isabelek, eta nire pentsamenduetatik atera ninduen.
|
|
|
Piztien aipamenak braust geldiarazi
|
zuen
Isabel. Neska etxeko harrera gela ilunean barneratua zen, baina arin bildu zen gurekin, beldur eta nazka imintzioa aurpegian.
|
|
|
–Nik ere entzun dut –erran
|
zuen
Isabelek. Orban gorriak zituen masailetan– Paulita zen, hor goian dago!
|
|
|
Petromaxaren distira begiztatu nuen laborategiko mahaiaren gainean. Lanpara hartu eta kolpe bat erantsi nion Donezteberi sorbaldan, baina morroiak are amorru handiagoz jarraitu
|
zuen
Isabel itotzen. Neskak hots larriak egiten zituen, hankak frenetikoki astinduz.
|
|
|
Doneztebe, nire atzean ezkutatu baitzen Isabelek katua sakatu zuenean, berriro zutitu zen. Labanaz seinalatu
|
zuen
Isabel, arinduaren arinduz barrezka.
|
|
2023
|
|
|
Horregatik Antilletako giro nahasi hartan, nekez defini zitekeen nor zen eta nor ez zen pirata, kortsarioaedoitsas kapitaina. Badirudi pirataren definizioa norberaren arerioen esku geratzen zela, eta, horrela, Drake Sir almirante orde izendatu
|
zuen
Isabel Tudorrek etaFilipe II.ak, aldiz, piratatzat zeukan; eta Kolon itsaslapurra almirantea omen zen Isabel Gaztelakoaren aburuan. Agian horregatik Jose Luis Azcarragari ezkutu ezinezko harrotasun faltsuez ahoa berotu zitzaion esan zuenean Espainiak ez zuela piratarik izan, kortsarioak baizik.
|