|
2008
|
|
|
Frankistek hiru eraikinak bereganatu eta emakumeentzako espetxe bihurtu zituzten; 1944 urte arte izan zuten funtzio zital hori. Lehen presoak 1938ko urtarrilean eraman
|
zituzten
kartzela berrira, Donostiako Ondarretako espetxetik. Pixka bat beranduxeago preso gehiago iritsi ziren:
|
|
2009
|
|
|
Astebete nahikoa izan zen. Nire burkideek, ordea, urte asko eman
|
zituzten
kartzelan preso, baita anaia gazteenak ere; 1991n atxilotu zuten, eta bederatzi urte bete zituen kartzelan.
|
|
|
Urtzi Garcia, Unai Lamariano, Eneko Pascual, Lorea Irigoien eta Itziar Agirre. Horiek hilabeteak egin
|
zituzten
kartzelan, eta bermea ordainduta zeuden aske.
|
|
2010
|
|
|
Eskuindar horien ondoan, jelkideen arteandemokrata eta errepublikano finak baziren ere, eta horiek kudeatu zuten EuskoJaurlaritza errepublikanoa. Gero, frankisten basakeria zela-eta, abertzale eskuindarrek besteek bezala sufritu
|
zituzten
kartzela eta erbesteratzea.
|
|
2011
|
|
|
Alde batetik, kontuan izan behar da, zazpi hilabetez (1936ko irailaren 21etik 1937ko apirilaren 27ra), Markinako eta Xemeingo erdigunetik, oinez joanda, 40 minututara egon zela gerrako frontea geldituta, eta, horregatik, ehunka miliziar eta gudari etorri zela gure herrira, gizarte bizitza goitik behera aldatuz. Bestetik, Markinako eta Xemeingo 400 gazte baino gehiago joan ziren alde bateko zein besteko fronteetara borrokatzera (Egaña, 2000, VIII. tomoa), eta hauetariko 53k bizia galdu zuten, hainbat zauritu zituzten eta beste askok urteak egin behar izan
|
zituzten
kartzelan, kontzentrazio esparruetan edo langileen batailoietan, bizibaldintza oso txarretan. Gainera,, plaza militar?
|
|
|
Gelditu zirenen edo bueltatu zirenen artean, militar frankistek hainbat ezkertiar, abertzale eta errepublikazale atxilotu zituzten. Gizon, emakume eta kasu batzuetan baita umeak ere sartu
|
zituzten
kartzelan (15 urte zituen Jose Mari Arakistain, adibidez). Beste batzuk Bilbon atxilotu zituzten, hirigunea frankisten eskuetan jauzi zenean, 1937ko ekainaren 19an edo Kantabrian, 1937ko abuztuaren bukaeran.
|
|
|
Horditurik zegoela esan zuten, eta haren testigantza ezin zela aintzakotzat hartu. Soldadu bi sartu
|
zituzten
kartzelan, baina Hidalgo kapitainak libre jarraitu zuen, burua lehengo lepotik zuela.
|
|
2012
|
|
|
Antzokia ez zen batere ohikoa, Ribibbiako segurtasun handiko kartzelan zen emanaldia, eta antzezleak hango presoak ziren. Fabio Cavalliren zuzendaritzapean, hainbat antzezlan prestatzen
|
zituzten
kartzelako presoek. Hori ikusita, zuzendari italiarrek horren gaineko pelikula bat egitea erabaki zuten.
|
|
2013
|
|
|
Mutrikun, esaterako, 70 lagun elkartu ziren; Elorrion, 147; Abanton, 37; Sondikan, 21; Erandion, 68; Otxandion, 71; Abadiñon, 56; Zeberion, 36; Larrabetzun, 107; Getarian, 72; Zumaian, 65; Zarautzen, 165; Irunen, 160; Hondarribian, 45; Zaldibian, 125; Errenterian, 212; Mendaron, 34; Lasarten, 140; Ikaztegietan, 14; Zizurkilen, 67; Villabonan, 47; Ibarran, 55; Tolosan, 110; Berrobin, 6; Berastegin, 38; Anoeta Ibarran, 52; Leitzan, 45; Irurtzunen, 80; Lesakan, 36; Berriozarren, 50; Bastidan, 12; eta Zuian, 50 Euskal Herritik Soriako kartzelara (Espainia) eraman zuen elkartasuna Ernai gazte antolakundeak, Denak Ala Inor Ez dinamikaren barruan. Olentzero bailiran, hainbat pilota bota
|
zituzten
kartzela barrura, presoei zuzendutako «maitasun hitzekin», eta presoak etxeratzeko leloa aireratu zuten presondegi gainera, helioz puztutako globoekin. Espainiako eta Frantziako Gobernuei eskatu zieten «arduraz» jokatu, «konponbideranzko urratsak» egin eta sakabanaketa bukatzeko:
|
|
|
Betearazpena: Amedok eta Dominguezek hainbat kondena bete zituzten aldi berean; 1988ko uztailean sartu
|
zituzten
kartzelan, 1994ko uztailean lortu zuten hirugarren gradua eta 2000ko ekainean baldintzapeko askatasuna. Dominguez 2006ko azaroan gelditu zen libre eta Amedo 2007an gelditu zen erabat aske.
|
|
|
Betearazpena: Amedo eta Dominguezek hainbat kondena bete zituzten aldi berean; 1988ko uztailean sartu
|
zituzten
kartzelan, 1994ko uztailean lortu zuten hirugarren gradua eta 2000ko ekainean baldintzapeko askatasuna. Dominguez 2006ko azaroan gelditu zen libre, eta Amedo 2007an gelditu zen erabat aske.
|
|
|
Azkenean, 2001eko maiatzean kartzelan sartu, eta egun berean hirugarren gradua eman zioten; 2003ko martxoan lortu zuen erabateko askatasuna. Amedo eta Dominguezek hainbat kondena bete zituzten aldi berean; 1988ko uztailean sartu
|
zituzten
kartzelan, 1994ko uztailean lortu zuten hirugarren gradua eta 2000ko ekainean baldintzapeko askatasuna. Dominguez 2006ko azaroan gelditu zen libre.
|
|
|
Betearazpena: Fernandez Aceña eta Moraleda 1984ko martxoan sartu
|
zituzten
kartzelan. Fernandez Aceñari hirugarren gradua eman zioten 1996ko uztailean.
|
|
|
Lau polizien atxiloketak asaldura sortu zuen Espainiako Gobernuan eta iritzi publikoan, eta berehala jarri zituzten indar guztiak poliziak lehenbailehen askatzeko. Ia bi hilabete egin
|
zituzten
kartzelan, ordea. Abenduaren 8an, artean, Segundo Marey bahituta zeukaten, eta GALek lau polizien truke askatuko zutela esan zuen?, Paueko Auzitegiko Michel Svahn epaile ultraeskuindarrak lau poliziak askatzeko agindu zuen.
|
|
|
GIFen kasuan,% 47 nahita egiten dira,% 11 tximistak,% 15 ez dakigu kausa eta gainerakoak axolagabekeriengatik eta istripuengatik, batez ere linea elektrikoen bidez. 3 Errudun gehienak libre geratzen dira Civioren txostenak 393 epaiko 393 epaiak ikertzen ditu, 2007tik 2013ko ekainera bitartean 420 suteren egileagatik. Bide penaletik 295 kondenatu zituzten, eta zortzi urte baino gehiagoko zigorrak ezarri
|
zituzten
kartzelan sartzeko. Villamarchanteko (Valentzia) bizilagun batek kondena altuena jaso zuen (bederatzi urte) 2011n sute batek 194 hektarea erre zituen eta propietate eta laborantzetan kalte ugari eragin zituen.
|
|
2014
|
|
|
Hurrengo egunetan, katxeoak eduki
|
zituzten
kartzelan. Haietako batean, funtzionarioetako bat borra barrote guztietatik pasatzen hasi zen(, pianoa jotzea?
|
|
|
Hau da," erakunde terroristako kide" izatea, eta seina urteko kartzela zigorra eskatu du fiskaltzak. Auzipetu gehienek, torturak salatu
|
zituzten
kartzelan izan ziren garaian.
|
|
2015
|
|
|
Jatekorik ere ez zuten. Haietako batzuk zortzi urte igaro
|
zituzten
kartzelan. Ezin da ahaztu, noski, gerraren ondorioz 29 pertsona fusilatu zituztela Villabonan.
|
|
|
Atzo atxilotu
|
zituzten
kartzela zigorrarekin zigortutako zazpi gazteetatik lau; beste hiru libre daude oraindik. Sententzia onartezina dela uste dute gazteek.
|
|
2016
|
|
|
alegia, bortxaketa egotzi zitzaiela bederatzi gizon gazteri, eta zigortu egin zituztela: urte luzeak eman
|
zituzten
kartzelan, zergatik eta bi emakume zurik zina hautsi eta gezurra esan zutelako epaiketan. Gainera, gizon beltzak eta haien aldeko mugimendua mespretxatzen ditu Brownmillerrek; emakume zurien aldera, berriz, elkartasun nabarmena agertzen du.
|
|
2017
|
|
|
Agiri askotan [dio Barstowk bere idatzietan], ez dira zerrendatzen epaiketa haietako epaiak[...] [edo] ez dira jasotzen kartzelan hil zirenak[...] Beste batzuek, torturek eragindako etsipenaren ondorioz, beren burua hil zuten[...] Sorgin izateaz akusatutako asko erail
|
zituzten
kartzelan[...] Beste batzuk torturatuta hil ziren espetxean (Barstow: 22).
|
|
2018
|
|
|
“Haiek beti perfumaturik, haiek beti garbi eta aratz... baina egiaren orduan... ”. Egiaren orduan espainolista afrantsesatu baten kontzertuaren ondoren atera
|
zituzten
kartzelatik Joseba Sarrionandia eta Piti, inbutu itxurako bafle banatan ezkutatuta. Zerrendako hirugarren izena izan zen Fakirra, bi kantari perfumatuk uko egin ondorengoa, ala hirugarren aukerarena Fakirrak berak asmatu du, beti perfumaturik dabiltzan kantariekiko kontu kitatze modura?
|
|
2019
|
|
|
Badirudi ildo bera jarraitzen duela egungo egoerak, nola bizi izan dituzu zuk biak. Eginen kontrako operazioa basatia izan zen, ondorioetan, formetan, emandako argudioetan eta entzun eta irakurri behar izan zen guztiagatik.Polizi mordoa sartu ziren Hernaniko erredakziora, lankideak atxilotuta urteetan jasan behar izan zuten prozesu judiziala. Ondoren, Euskal Herritik urrunduta pairatu behar izan
|
zituzten
kartzela zigor bortitzak, sufrimendu handia eragin zuten familia askotan... Eta bortizkeria horren barruan gutxienekoa bada ere, langabezian utzi zituzten langileak, lanik gabe ere utzi gintuztelako eta langile mordoa ginen.
|
|
2020
|
|
|
1960an ia 400 apaiz sartu
|
zituzten
kartzelan, eta, horrekin batera, euskal kulturan aurretik ezagutzen ez zen bezalako sekularizazio prozesu bat hasi zen. Horrek ekarriko zuen, adibidez, euskararen sekularizazioa, eta hor dauzkagu, ondorioz, Aresti eta Txillardegi, ETAren sorrera eta hortik aurrera atzeman daitezkeen datu guztiak.
|
|
2021
|
|
|
Iruin abokatuak aurkezturiko helegiteak zehazten du, gainera, bortz auzipetuek osorik bete zituztela 2011n Espainiako Auzitegi Nazionalak ezarri eta 2012an Gorenak berretsitako espetxe zigorrak: Zabaletak, Rodriguezek eta Jacintok seina urte egin
|
zituzten
kartzelan, eta Otegik eta Diezek, seina urte eta erdi.
|
|
|
Iñigo Iruin abokatuak atzo aurkezturiko helegiteak zehazten du, gainera, bortz auzipetuek osorik bete zituztela 2011n Espainiako Auzitegi Nazionalak ezarri eta 2012an Gorenak berretsitako espetxe zigorrak: Miren Zabaletak, Arkaitz Rodriguezek eta Sonia Jacintok seina urte egin
|
zituzten
kartzelan, eta Arnaldo Otegik eta Rafa Diezek seina urte eta erdi.
|
|
|
Hamazazpi fitxa horietan, 36ko gerra eta diktadura bultzatu zutenen indarkeriaren gertaerak daude: krimenak eta lurperatzeen hobiak, emakumeak umiliatuak izan ziren tokiak, atxilotuak espetxeratu
|
zituzten
kartzelak, muga ixteko asmoz defentsarako eraiki ziren gotorlekuak...
|
|
|
Gerrako jazarpena ere ongien hark saihestu zuen, baina gogorrago erasan zien beste hirurei. Liberto erbesteratu egin zen Frantziara, eta Amadorrek eta Albertok urteak egin
|
zituzten
kartzelan. Liberto Lucarini esperantoaren hedapenean eta militantzia politikoan aritu zen, batik bat.
|
|
2022
|
|
|
Ez ziren ibiltzen uniformez jantzita: ez zizkieten betikotu nahi batzuk jada ezagutzen
|
zituzten
kartzeletako oroitzapenak. Pertsona karitatetsuek artile hondarrak baliatuz egindako jantziekin ibiltzen ziren; zenbat jertse, zenbat galtzerdi trikotatu ote zituen Péricand andreak haientzat!
|
|
2023
|
|
|
Gizon bat ere atxilotu zuten, andre bat abortatzera behartzeagatik. Gizonak eta abortuak egiten zituenak bi eta zazpi hilabete eman
|
zituzten
kartzelan, hurrenez hurren.
|
|
|
Gorenaren sententzia berretsi zuen. Ez
|
zituzten
kartzelan sartu, indultuen ondorioz. Gainera, Abortuaren Legea onartzear zen.
|