|
2010
|
|
|
Aretxabaleta birritan ezkondu zen. Hiru seme alaba eduki
|
zituen
lehen emaztearekin, eta beste bi bigarrenarekin. Hiru biderrez itzuli zen Europara, azkenekoz
|
|
|
Aurrekari txiki batzuk izan baziren ere, Euzko Deya aldizkariak argitaratu
|
zituen
lehen euskal komikiak Bilbon 1918an. Gutxi iraun zuen saio apal honen ondoren beste batzuk sortu ziren, hala nola Zeruko Argia aldizkariaren baitan agertu zirenak, zinezko lehen komiki aldizkaria Txistu (1927) plazaratu arte Argia aldizkariaren eskutik, Euskal Herrian erdarazkorik ere oraindik ez zen garaian.
|
|
|
Baina 1913 iragan eta, hurrengo urtetik aurrera, Charles Peguyk imajina zitzakeenak baino aldaketa larriagoak ekarri
|
zituen
Lehen Gerla Handiak.
|
|
2011
|
|
|
Ildo horretatik, Piarres Lafittek 1975ean Gure Herria aldizkarian berrargitaratu Sathorra artikulua, izatez, 1892koa da, ondoz ondoko lau ataletan agertu zelarik ekainaren hamarrean hasita, eta, orduko jatorrizkoan sinadurarik gabe plazaratu bazen ere, Lafittek egiletza Arnaut Abadiari esleitu zion berrargitalpenean. Nik neuk apustu egingo nuke, ekaineko zutabe horiek ez zirela izan Abadiak Laborarier sailean atera
|
zituen
lehenak. Nolanahi izanik ere, Etxepareren arabera, Larresoroko superiora" hamabortz bat urtez jarraiki, kasik aste guziez" lotu zitzaion ataza horri; alabaina, Etxepareri berberari irakurri diogu beste behin" hogoi ta zonbait urtez" izan zela sailaren arduraduna.
|
|
|
Gainontzekoak, Achiaryren kantu enblematiko bihurtu diren zenbait: Mirandereren" Pigalle" (Lili Purprean lehenik eta 2004ko The seven circlesen eman
|
zituen
lehen bertsioak), Zamoraren" Belagile"(" Matte" izenarekin 2000ko Leitza larrean ere grabatua)," Jauna miserere"(" De Lance hiltzaile" izenarekin 1979ko Bruma altxatzean lanean lehen aldiz agertutakoa), edo
|
|
2012
|
|
|
Yangambiko eta Kongoko eta Afrikako gauzarik txarrena tximu higuingarri haien buila zen, eta larrutu egin nahi zituen chicottearekin, hezurrak agerian utzi arte jipoitu. Jauzi batean pasa
|
zituen
lehen mailadia eta bigarrena, irrista eginez tarte lokaztuetan; handik aurrera, ordea, pausoa mantsotzen hasi zen eta binaka pasa zituen hurrengo koskak; azkenekoak, zuzenean hondartzaraino jaisten zirenak, banan banan, gero eta etsiago. Ezinezkoa zen mandril haiek guztiak chicotte hutsez hiltzea.
|
|
2013
|
|
|
Haien artean Perezena, 1774koa; Hecetarena, 1775ekoa; Arteagarena, 1779koa. Errusiarrik aurkitu zutenek, oso iparrean aurkitu zituzten, Espainiak inoiz bere jabegotzat hartu ez zituen latitudeetan (56° artekoak erreklamatzen
|
zituen
lehen deskubritzaile gisa). Vitus Bering daniarraren bidaiak ezkero() Errusiak hainbat espedizio bidaliak zituen kostalde hura aztertzera, errusiar larru trafikatzaileak hango uharteetan kokatuta zeuden 1745 ezkero, 1799an Errusiar amerikar Konpainia zeritzon monopolio erraldoia eratua zuten...; baina espainiarrek eta errusiarrek ez zuen ia elkar ikusi bitarte horretan.
|
|
|
* Laster hasiko ziren, ordea, zaldiak erabiltzen. Kristobal Kolonek bere bigarren bidaian, 1493koan, eraman
|
zituen
lehen zaldiak Mendebaldeko Indietara, eta urte batzuk geroago, 1519an, Hernan Cortesek kontinentean sartu zituen. Berehala, bertakoen kulturaren osagarri funtsezkoa bilakatu ziren, eta ihes egindako zaldiak Ipar Amerikako Mendebalde osora barreiatu ziren.
|
|
2015
|
|
|
1128. Nafarroan 2005an ospatu
|
zituen
lehen hamar urteak, Baluarten egindako ekitaldi arranditsuan, Gobernuak, CEN patronalak eta UGT eta CCOOk adostutako Nafarroako Sektore arteko Akordioak hori zen itun sozialari jarri zioten izena. Eduki anitzezko Ituna zen; bertatik eratorritako egituraren bat egokia izan zitekeen —EAEko Precoren funtzio paretsua zen Nafarroako Lan Auzitegia, adibide argiena, baina sinatzaileak konpondu ziran egitura horietatik ere ELA eta LAB kanpoan uzteko.
|
|
|
ELAk emendakinak gertatu zizkien Langileen Estatutuaren erreformaren hiru atalei: banakako lan harremanak arautzen
|
zituen
lehen atalari, hauteskunde sindikalei zegokien bigarrenari, eta negoziazio kolektiboa erregulatzen zuen hirugarrenari; hirurak landu zituen, hirurei jarritako zuzenketak azaldu zizkien mintzaideei; baina begiz jota zuen helburu behinena negoziazio kolektiboaren goitik beherako egitura iraultzea zen, eta helburu horretara zuzendu zuen batzuekin eta besteekin egin zuen lanaren onena....
|
|
|
1992ko Maiatzaren 27ko greba orokorraren ingurukoak izan ziren ELAk LABekin konfederazio mailan izan
|
zituen
lehen lankidetza harremanak. Apirilaren 7an Espainiako Gobernuak langabeen babesa murriztu zuen Dekretu legez, Europarekiko konbergentzia planak agindutako defizitaren txikipenaren izenean.
|
|
2016
|
|
|
Han egiten du topo musika irakasleak amarekin eta entzuten du esaten diola berak, gazte zen garaian, zerbait egin izan balu, orain alaba ez legokeela dagoen atakan. Hor bota
|
zituen
lehen malkoak, eztarriko korapiloa lasaitzen zuten tanta garratzak.
|
|
2017
|
|
|
Esku arteko gaian, Storia linguistica della Sardegna (1984) liburuan eman
|
zituen
lehen urratsak; haren atzetik hainbat artikulu etorri dira, eta oraintsu beste liburu inportante bat argitaratu du, zalantzarik gabe orain arte gaiaz idatzi den sakonena: Paleosardo.
|
|
|
Hori gutxi balitz, Landart bertso munduan murgildua zebilen 70eko hamarkadarako. 1965ean, Baionako Societe Nautiquen antolatutako bazkari batean entzun
|
zituen
lehen aldiz Mattin eta Xalbador, eta hortik aurrera, sekula hutsik egin gabe, han izaten zen beti Ipar Euskal Herrian antolatutako saio guztietan. Agerpen moduko bat izan zen Societe Nautiqueko hura: 77
|
|
2018
|
|
|
Iturri kristauei dagokienez, Albeldako kronika delakoak Nafarroari buruzko eranskin bat izan zuen 976 urtean Albeldako monasterioko Vigila monjeak egina, non kontatzen baita Iruñeko erresumaren sorrera Antso Gartzes I.aren eskutik, eta sarrazenoen lepotik egin
|
zituen
lehen konkistak. Baina Rodako kodizea da, zalantzarik gabe, garai honetako Iruñeko historiaz informazio gehien ematen duen iturria.
|
|
|
Alkatearen funtzioak. Erdi Aroan San Zernin Burgua izan zen agintari pribatiboak izan
|
zituen
lehena, gotzainak aukeratzen baitzuen alkatea auzotarrek proposaturiko terna baten artetik. Nabarreriari dagokionez, 1324tik eta Batasunaren pribilegioa izan artean, erregeak edota honen gobernadoreak aukeratzen zuen alkatea, epaimahaiak proposatutako hiru gizon onen artean.
|
|
|
Aitzineko urtean lehenbiziko kongresu bat antolatu zuten Euskal Herri osotik bildu ziren euskaltzaleek, haien artean zeudela Gratien Adema Zaldubi, Arturo Campion eta Sabino Arana Goiri (lehena presidente eta beste biak presidente-orde). Mikel Zalbideren264 arabera, Eskualzaleen Biltzarra izan zen zazpi herrialdeetako euskaltzaleak elkarrekin proiektu batean bildu
|
zituen
lehen erakundea. Haren eraginetik sortu zen, 1906an, Euskal Esnalea aldizkaria.
|
|
|
" Remen xelebrea da" esanda, bakean uzten zuten. Estebanek aldizkarira ekarri
|
zituen
lehen argazkiak epaitua izan zen Getxoko lehen intsumisoarenak izan ziren. Añesek idatzitako testu bati ere egin zion argazkia, Telletxe kalean, ertzainek ostiraletako manifestazio bat desegin zutenean eta dena ketan zegoenean.
|
|
|
omnibusa. Hitza, Kubara busak esportatu
|
zituen
lehen enpresaren izenetik omen dator: Wa & Wa Co.
|
|
2019
|
|
|
Eguzkia, oso jaitsia une hartan, horizontalean zetorkien, foku baten moduan. Itsutu egin
|
zituen
lehen momentuan, eta begiak erdi itxita jo zuten muinoaren tontorrera.
|
|
|
Urak ez zuen hotsik egiten han, eta, lehen begiraldian, iduri zuen bare bare zihoala. Baina Donatok hara bota zuen zotzak bi segundo behar izan
|
zituen
lehen metroa egiteko. Korrontea sendoa zen.
|
|
|
Euskal herri guztietan ez zen horrela izaten. Herri batzuetan etxeak non kokatuta zeuden ez baina, terreno muganteak izateak definitzen
|
zituen
lehen auzoak. Beste batzuetan, aukerakoa zen" lehen auzo" batzuk edo besteak izatea.
|
|
2021
|
|
|
Misiolari beharrak Xotroenean bertan egin
|
zituen
lehen mailako ikasketak, etxeko barne batean bermatzen baitzen auzoko errienta haurren argitzerat. Hamar urterekin Donibane Garazira bidali zuten apopilo, musde Esprabens irakaslearen etxera.
|
|
|
" 1965tik aurrera ikastolen hazte, sendotze eta egituratzea autonomia legeria aplikatzen hasi aurretik egin zen. Lehen transferentziak 1980an egin
|
zituen
lehen mailako irakaskuntzan[...]. Esan behar da artean oso indarrean zegoela gizarte mugimendua eta ikastoletako gizarte egileak, gurasoak nahiz irakasleak, hauek, batik bat, oso sartuta zeudela herri dinamikan eta horien eskuetan zegoela ikastolen protagonismoa[.].
|
|
|
Plana haren anbizioaren parekoa da, haren osotasun egarriaren arrastoa darama. " Mundua nirea da", aldarrikatu zuen Alexandrok promulgatu
|
zituen
lehen dekretuetako batean. Existitzen diren liburu guztiak biltzea munduaren jabe egiteko beste modu bat da, modu sinbolikoa, mentala, baketsua.
|
|
2022
|
|
|
Batxilergoko ikasleekin ditudan solasaldietan izan da noizbait geure lehen irakurketaz, lehen esperientzia literarioaz hitz egiteko aukerarik. Galdetu izan diet zein izan den gogoratzen duten lehen irakurketa liburua, irakurtzen zaletu
|
zituen
lehen liburua. Gutxik gogoratzen dute egia esan.
|
|
|
Gure argitasunaren aldaketak behatu
|
zituen
lehenak, bikote harremanak bigarrenak, gugandik sortutako izar bila abiatu zen hirugarrena.
|
|
|
Pareko emakumeek ia urtebete daramate, iazko udaberrian ikusi
|
zituen
lehen aldiz. Geroztik ez dute apenas bisitarik izan.
|