2001
|
|
Malagan, jatetxe batek bederatzi aukera eskaintzen
|
zituen
lehen platererako eta Alacanteko beste batean 10 aukera zeuden bigarrenerako.
|
2002
|
|
Errioxako Haro herria izan zen 1891 urtean argi elektriko bidez kaleak argiztatu
|
zituen
lehena, Estatu espainiarrean.
|
|
Autonomia handienekoa Pentax Optio 230 izan zen (205 minutu eta 391 argazki); Minolta laginak agortu
|
zituen
lehenik bateriak (65 minutu eta 126 argazki).
|
|
Bluetooth teknologiak kablerik gabe komunikatzeko aukera ematen du, baina ez da jakingo zer aukera komertzial dituen, harik eta mugikorren, MP3 erreproduzitzaileen, kamera digitalen edo etxetresna elektrikoen fabrikatzaileek sartu arte. Hala, bada, informazio teknologien sektoreak, guztira, %7ko aurrerapena izan bazuen 2001ean, hamarkada batean bi digitu baino gutxiago izan
|
zituen
lehena, neurri handi batean, telekomunikazioen industriak %14 egin zuelako behera. Ekipoen produkzioa% 28 jaitsi zen urtean.
|
|
Valentziako La Fe Haur Ospitaleko Kirurgia Pediatrikoko Zerbitzuak atzo aurkeztu
|
zituen
lehen interbentzioak, Pectus Excavatum, toraxeko malformazio ahurra zuzentzen duen teknika berritzaile baten bidez. Hiru esku hartzeak astelehenean 11, 12 eta 13 urteko haurrei egin zitzaizkien, eta arrakasta izan zuten. Carlos Gutiérrez doktorea, La Fe Kirurgia Pediatrikoko Zerbitzukoa, izan zen teknika berria aplikatzeko arduraduna, eta duela hamarkada bat diseinatu zuen Nuss del Children of The King´s Daughters doktoreak Virginian, eta Espainian kasu gutxi izan zituen.
|
|
Auzitegi Gorenak La Caixako langileen aldeko iritzia eman zuen 2001eko urtarrilean, beren eskubideak gatazka kolektiboko prozedura batean onartu zituenean, baina prozedura horrek, orain JANek emandakoak ez bezala, ez zuen langileen banakako eskubiderik ezartzen. Gorenaren erabaki hori gorabehera, La Caixak ez zituen inoiz onartu langileek pentsioen barne funts horiek erreskatatzeko zituzten eskubideak, eta sistematikoki errekurritu
|
zituen
lehen auzialdiko epaitegiek emandako banakako erreklamazioen epai guztiak, harik eta Kataluniako Goi Auzitegiaren epai berria eman arte. Epaian, JANKk eskubidea aitortzen die La Caixan 20 urte baino gehiagoko antzinatasuna duten lau langileri, 1997tik 1998ra kaleratu zituztenak, dagokien pentsio funtsaren zatia berreskuratzeko, nahiz eta enpresarekin finikito bat sinatu zuten, eta bertan erakunde horrekin “kontzeptu guztiak” kitatutzat ematen ziren.
|
2003
|
|
Zientzialariek diote 53.350 tona fuel olio geratzen direla oraindik ontziaren tangetan. Haren kalkuluen arabera, petrolio ontziak 25.000 tona isuri
|
zituen
lehen alarma seinaleak eman zituenetik hondoratu zen arte. Beste 5.690 tona ozeanoaren hondotik bidaliko ziren.
|
|
Gaixotasunaren aldaera leunago bat duten beste 83 pertsona infektatu dituen pertsona bera da. Hong Kongen, 1997 eta 1998 bitartean, hegaztien gripearen beste birus mota batek, H5N1 izenekoak, gizakiak kutsatu
|
zituen
lehen aldiz, 18 kasu eta sei heriotzarekin. Brote hartan frogatu zen gizakiak kutsatu zituela, «ez da ohikoa, normalean hegaztiaren birusak zerria eta zerria gizakiari salto egiten baitizkio», zehaztu du Gómez Lucíak.
|
|
Horrek hiru urteko kartzela zigorra ekarri zion ehiztariari. Joan den udazkenean aurkitu
|
zituen
lehen espedizio batek Atlas Altoko sabina, arte eta pinu karraskarien mendietan lehoinabarraren nukleo “erlikia” baten aztarna berriak. “Gutxienez lau lehoinabar desberdinen arrastoak ditugu.
|
|
Egun bakar batean, AOL (Amerika Online) Interneteko zerbitzu hornitzaileak 11,5 milioi mezu elektroniko jaso zituen, “zizareak” kutsatuak. Era berean, MessageLabs segurtasun enpresak milioi bat kopia baino gehiago egin
|
zituen
lehen 24 orduetan, eta Massachussets eko Institutu Teknologikoak eta AEBko Defentsa Sailak. birus beldurgarriak ere kaltetu ditu. Estatu Batuetako CSX tren konpainiak ere bertan behera utzi behar izan ditu bere zerbitzuak Washington D.C. metropoli barrutian, birus informatiko baten ondorioz.
|
|
Konstituzio Auzitegiak uste du ondasun edo produktuen joan etorri askean eragina duen neurri oro ez dela nahitaez Konstituzioaren aurkakoa, baizik eta askatasunez zirkulatzea oztopatzeko xedea nahita lortu nahi duenean edo, bestela, elkarrekin loturarik ez duten eta Konstituzioak ezarritako xedearekin bat ez datozen oztopoak sortzen dituzten ondorio objektiboak sortzen dituenean. Konstituzio Auzitegiak, 1981ean eman
|
zituen
lehen ebazpenetatik, esana zuen: «Konstituzioak berme absolutuak aitortzen dituen eskubideak izanik, jasan daitezkeen murrizketak jasangarriak dira, baldin eta proportzionatuak badira, eta, beraz, egokiak badira, proposatzen duten konstituzioak zilegitasunez ezarritako helburua lortzen laguntzen badute, eta, ezinbestekoak badira, sakrifizio eremu txikiagoa izan behar badute».
|
2004
|
|
Extremadurako Batzordeak atzo eman
|
zituen
lehen 20 etxebizitza bioklimatikoak, hau da, energetikoki autonomoak, Badajozko herri batean, Talavera de la Realen. Extremadurako Sustapen sailburuak, María Antonia Trujillok, eman zituen etxeetako giltzak, esan zuen laster beste 10 emango direla Extremadurako beste herri batean, Zalamea de la Serenan, eta Burgillos del Cerron ere eraikitzen ari direla.
|
|
Soinua baino lehen, gero eta ahaltsuagoak diren kamera digitalak sartu dira polemikaren benetako eragilea. Hainbat herrialdetan zabaldu da, Japonian telefonoak argazki konprometituak hartzeko erabiltzen
|
zituen
lehen" miroiak" sortu zirenetik, gero Interneten jartzen zirenak. Pribatutasunaren aurkako atentatu horien ondorioz, iaz debeku ugari izan ziren gimnasioetan, bainuetxeetan edo saltokietako probalekuetan.
|
2005
|
|
2004 urteari dagokionez, Batzordeak aduana kontroleko jarduera handi baten berri eman du Erkidegoko bazkide berrietan. Hala, Hungariak aurpegi eta gorputzerako 300.000 flasko harrapatu
|
zituen
lehen hiruhilekoan; Maltak, berriz, automobiletarako 10.000 pieza atzeman zituen, Lituaniak 400.000 pila eta Estoniak, faltsudutako jantziz betetako 11 ontzi.
|
|
Kirurgiarako zubi gisa ere erabiltzen da, gaixoentzat hain gogaikarriak diren kolostomiak saihesteko, eta gaixoa prestatu egiten da infekzio arriskua eta ospitaleko egonaldia murrizten dituen operazio programatu baterako. Zaragozako Ospitale Klinikoko zirujauak, Eloy Tejero doktoreak, erabili
|
zituen
lehen aldiz “stents” metalikoak kirurgiarako zubi gisa, eta, harrezkero, areagotu egin da haien erabilera, Espainiako ospitale askotan ohiko teknika bihurtu arte. Emaitzek hilkortasun txikia (%1) eta %90 inguruko arrakasta berresten dute.
|
|
Historikoki, eredu hori Erdi Aroan sortu zen, eta batez ere Eliza da behartsuen, pobreen eta baztertuen arretaz arduratzen dena, leialen laguntzarekin, sentimendu erlijioso eta errukitsuek eraginda. Aro Modernoan, gizarte feudalen pixkanakako desagertzearekin batera, ongintza publikoa agertu zen, udalek gauzatua, eta Brujasena (Belgika) izan zen ongintza legeak aldarrikatu
|
zituen
lehena 1526an, eta pobreei karitatezko laguntza ematea ongintza publikoaren lehen udal plana bihurtu zuen. Denborarekin, Estatuak esku hartze mota hori sakondu zuen, hartzaile berriei arreta emateko funts publikoak ematen zituzten erakundeak sortuz:
|
2007
|
|
“Klimari buruzko iragarpenak hainbeste parametro eta hurbilketa biltzen ditu, eta eredu horiek mundu errealaren irudikapen ona direla pentsatzeko modu bakarra da aldaketa bakoitza egiten saiatzea eta nola jarduten duen ikustea”, adierazi zuen Nick Faulek, proiektuko zientzialarietako batek. Ikerketa horren azken datuen arabera (2003an eman
|
zituen
lehen urratsak, eta, harrezkero, aldizkari zientifikoetan aurkeztu ditu emaitza progresiboak), 2020rako tenperatura 2 gradu igo zitekeen Mendebaldeko Europan, Asiako kontinentearen hegoaldean eta Hispanoamerikako hegoaldean dagoenarekin alderatuta. Espainiako erdigunean, Afrikaren barrualdean, Siberian, Alaskan eta Ipar Amerikako zati batean 4 gradura irits liteke hazkundea.
|
|
Mezularitza tresnarik onenetakoa da online. Meebo, eBuddyrekin batera leku bakar batean sartu
|
zituen
lehen webetako bat izan zen berehalako mezularitzako zerbitzu nagusiak: AIM MSN Messenger, Yahoo!
|
2008
|
|
Nolabait esatearren, Windows 7 erabiltzailearen mahaigainaren eta Interneten arteko eremu barreiatuan kokatuko da. Bere gain hartu ditu kritikak Vistari Windows 7 2008ko Garatzaileen Batzar Profesionalean aurkeztu zenean, Microsoft Windows Steven Sinofskyko lehendakariorde seniorrak Windows Vistaren errendimenduari egindako kritikak onartu
|
zituen
lehen aldiz. Besteak beste, ordenagailuaren goi baliabideak kontsumitzeagatik kritikatu du Windows Vistaren errendimendua astunagoa eta geldoagoa izatea.
|
2009
|
|
Energia Berriztagarrien Nazioarteko Agentziak (IRENA) energia garbiak sustatzea du helburu, eta atzo eman
|
zituen
lehen urratsak, Bonn hirian 50 herrialdek fundazio testua sinatu ondoren. IRENA Alemaniako ekimena da, Espainiak eta Danimarkak babestua, eta gasaren, petrolioaren eta ikatzaren kontsumoa pixkanaka bertan behera uztearen alde egiten du.
|
|
Merkaturatze komertziala 1984ko urtarrilaren 24an, sagu bat eta interfaze grafiko bat
|
zituen
lehen ordenagailu pertsonala merkaturatu zuen Applek, eta garai hartako ordenagailuetako ohiko komando lerroa ordezkatzen zuen. Macintosh izeneko izaki horrek 7,5 kiloko pisua zuen, Motorola 6800 mikroprozesadorea, 128 kilobyteko Ram memoria, 64 kilobyteko ROM memoria, 3,5 hazbeteko diskete unitatea, 400 kilobyteko disketeak irakurtzeko gaitasuna zuena, 512 x 342 píxeleko serieko 9 hazbeteko pantaila monokromoa, 512 x 342 bereizmenekoa.
|
2010
|
|
Leku jasangarrien gida. Europako Turismo Iraunkorraren Gutunarekin egiaztatutako naturguneak eta enpresak”. Interneten eskuragarri dagoen argitalpen honek CETSk lortu
|
zituen
lehen zazpi parkeei buruzko informazio zehatza ematen du. Operadore espezializatuei eta herritarrei turismo leku iraunkorragoak aukeratzen laguntzea da helburua.
|
|
Terminal mugikor batzuek oraindik kalitate txarreko lenteak edo plastikoetan oinarrituak; aldiz, beste fabrikatzaile batzuek, batez ere goiko aldean, dagoeneko lenteak dituzte Alemaniako Carl Zeiss enpresa tradizionalek eginak. Nokia izan zen lente horiek instalatu
|
zituen
lehen fabrikatzailea terminalak, 2005ean N90 jaurtitzearekin. N seriea Nokiak gama altuko kontsumo telefonoen sektorea inauguratu zuen.
|
|
Bestalde, web deskargaren aukera hori aplikazioak hobeki eskuratzeko pentsatuta dago; izan ere, propiotelefonotik egiten den prozesuak moteltasun arazoak sor ditzake erabiltzailearen siel deskargan, eta ez dago kondizio ezin hobeetan deskonektatuta dagoen leku batean edo instalazioa egiteko zailtasunak badaude, gailuan prozesadore ahaltsuagoa behar delako. Apple aitzindaria Applek, 2007an iPhone terminala aurkeztu zuenean, ahaleginak egin
|
zituen
lehen enpresa izan zen web katalogo batean sartu zuen, telefonorako aplikazioen biltegi gisa. Web bertsioaren bidez, erabiltzaileak iTunesa bidez sar daitezke aplikazio bakoitzaren orri ofizialean, eta, gailua ordenagailura konektatuta dagoenean, deskargatu eta sinkronizatu egin dezakete.
|
2011
|
|
Hala ere, konpainia gutxi dira aerotaxien low cost merkatura atera direnak, baina emaitza onak izan dituzte: sektoreko indartsuenetako batek 371 hegaldi ordu
|
zituen
lehen sei hilabeteetan; Afrikako iparraldea, Ingalaterra eta Frantzia zeuden atzerriko helmuga nagusi, eta eragiketa gehienak Espainia barruan egin ziren, egun berean eskala desberdinak behar zituzten bidaiei zegozkienak. Adin guztietako jendearentzat eskuragarri?
|
|
Espainiak 31.158 Erasmus ikasle bidali zituen Europar Batasunera (EB) ikasturtean, eta ikasle gehien beste estatu kide batzuetara bidali zituen, nahiz eta beka EBko txikiena izan, Europako Batzordeak argitaratutako txosten baten arabera. Gainera, ikasturtean EBn bekadun horiek hartu
|
zituen
lehen herrialdea da. Espainiako ikasleek hilean 150 euro baino gehixeago jasotzen dute beka; EBn, berriz, batez besteko beka 254 eurokoa da.
|
|
Ogasunak puntu bat igo du aurrezkiaren tasa finkoa, kapital higigarriaren etekinei edo ondare irabaziei aplikatzen zaiena (gordailuak, akzioen, funtsen salmenta, etab.).). Orain arte, zergadunak inbertsio horiengatik Nafarroan jasotzen
|
zituen
lehen 6.000 euroek %18 ordaintzen zuten, eta gainerakoa, %21 Foru Gobernuak 2010ean lehen aurrezki tartearen tipoa mantentzea erabaki zuen, aurreztaile txikiei aplikatzen zaiena, nahiz eta Estatuko Ogasunak %19ra igo zuen. Orain, diru sarreren krisiaren ondorioz, tasa %19ra igo da, eta atzeraeraginez aplikatuko da, hau da, 2011ko diru sarreretan.
|
2013
|
|
«Txakurrentzako galleta komertzialek ez dute ezer jakiten, eta lurrin gehiegi, gantz saturatuak eta produktu artifizialak dituzte, animalien osasunari kalte egiten diotenak», dio Charo Anak, txakurren gozogileak eta tamaina handiko lau zakurrek, hiru ternanok eta txakur batek. Harburuen osasunak gozogintzarako gozogintzan egiten
|
zituen
lehen dastatzaileek – bultzatu zuen Ana pastel gozogile izatera. «Jaten dutena zenbat eta osasuntsuagoa izan, hainbat eta urte gehiago biziko dira txakurrek, eta osasun hobearekin», defendatu du.
|
|
Asturiasen eta Galizian ez ziren igo lehen eta bigarren zikloko prezioak, ez eta gradukoak ere; iaz, aldiz, Kataluniak igo egin zuen hazkunderik handiena, eta hiru modalitateetan% 66,7 igo zen. Madrilek, berriz,% 67,4 igo
|
zituen
lehen eta bigarren zikloetako ikasketak, «batezbestekoen gainetik», alegia. Lehen zikloko, bigarren zikloko eta graduko ikasketen tasak behera egin zuen, Asturiasen eta Galizian, batez beste, eta hazkunde txikiagoa izan zuten:
|
2014
|
|
Aprobetxatu aukera hau». FAOko zuzendari nagusiak, José Graziano da Silvak, hitz horiek esan
|
zituen
lehen aipatutako herrialdeei diplomak eman zitzaizkien ekitaldian. Lehen aipatutako herrialdeek MGH 1 eta Elikadurari buruzko Munduko Goi bilerako helburua lortu dituzte.
|
2015
|
|
Interesaren eta kezkaren adibide on bat trans koipeei buruzko mintegia 2013ko amaieran izan zen, Europako Parlamentuko ENVI. Batzordeak antolatuta (Committee on Environment, Public Health and Food Safety). Une hartan, ateratako ondorioek garrantzi handiagoa ematen zioten trans koipeen gaineko kontrol handiagoa ezartzeko erregulazioa alde batetik, Danimarkako esperientzia (gogora dezagun 2003an Danimarka izan zen horrelako neurriak proposatu
|
zituen
lehen herrialdea elikagai industriak trans gantzen erabilera kontrolatzeko) eta, bestalde, 1169/ 2011 Erregelamenduan aurreikusitako txostena 2014ko abenduaren 13rako argitaratu zain geratzen gara (oraindik argitaratu gabe dago). «Beranduenez ere, 2014ko abenduaren 13an, Batzordeak, proba zientifikoak eta estatu kideetan lortutako esperientzia kontuan hartuta, txosten bat aurkeztuko du elikagaietan eta Batasuneko populazioaren dieta orokorrean trans koipeak egoteari buruz.
|
2017
|
|
Irudia: Nola egin Joera hori duela urte gutxi hasi zen beste herrialde batzuetan, eta pixkanaka Espainian eman
|
zituen
lehen urratsak. Oraingoz, hiru bulego daude lana eta ondua partekatzeko:
|
2023
|
|
Horri gehitu behar zaio herritarrek ez dakitela zainketa aringarriei buruz eta haiek hainbat arrazoirengatik jasotzeko duten eskubidea. Minbiziaren kontrako eta zainketa aringarrien elkartea Asociación Española Contra el Cancer elkarteak etxez etxeko laguntzaren oinarriak ezarri zituen, eta Espainian, 1991n, minbizia zuten pazienteentzat eta haien familientzat diziplina anitzeko etxez etxeko zainketa aringarriak abian jarri
|
zituen
lehen gizarte erakundea izan zen. 62 unitate izatera iritsi zen herrialde osoan.
|