|
2003
|
|
|
Kanpotarraren gaineko gauza gehiago esan zituzten, deskripzio estrukturalista moduko bat osotu arte; baina esandako batzuk gasifikatu egin ziren Matiasen memorian eta beste batzuk entzun ere ez
|
zituen
egin.
|
|
2004
|
|
|
Del Vallek gogorik gabe hartu zituen hoteleko mutilak gelara ekarri zizkion kafe beltza eta botila ur osoa. Hala ere, ukitu ere ez
|
zituen
egin kafearekin zetozen opilak. Haiek ahoratze hutsak goragalea ematen zion.
|
|
2005
|
|
|
Joseba poztu egin zen. Albiste hark gauzak aurreratu baizik ez
|
zituen
egiten, bizkortu.
|
|
|
Galdetu omen zion don Juanek ze errezo klase egiten zuen horren gauza inportantearekin ez konturatzeko. Galdetu zion misterioak zenbatu ere ez ote
|
zituen
egiten, eta ze errezo demonio egiten zuen, eta zeri begira egoten zen errezatzen zuenean. Eta lotsatu egin zen Beatriz andrea goitik behera, lau urte zirelako armairua egin ziotenetik, ez aste bi edo hiru, eta ezin zion aitite Juliani ezer erreklamatu, zer erreklamatuko zion aitite Juliani, lau urte zirelako eta lotsagarria zelako Beatriz andrearentzat, zelan erreklamatuko zion ezer, hainbeste errezatu eta gero.
|
|
2006
|
|
|
–Zure eskuak bekatua eragiten badizu, moztu ezazu –erran zuen handiro– Egia zen: esku hark bekatu larriak
|
zituen
eginak. Orduan itsu nengoen, orain ez.
|
|
2007
|
|
|
zentzumenetan barrena zer sartzen zen, horixe zen gogamenean zegoena, eta hor asoziazio legeei leku berezia aitortzen zitzaien gogamena, zentzumenetan zeharreko elementuetatik abiatuz, nola garatzen den ulertzeko orduan. Wundten ikuskeran, nahimenak edo borondateak funtsezko zerikusia zuen gogamenaren jardueran eta, horregatik, bere sistemari boluntarismoa deitu zion, eta ez estrukturalismoa? 671 Wundt ek medikuntza eta fisiologia ikasketak
|
zituen
eginak, eta gogamenaren analisian fisiologiako metodoak aplikatzen ahalegindu da, berak asmatu baititu lehenbiziko laborategi psikologikoak. Haatik, metodo horiek psikologiaren parte batean bakarrik izango dira erabilgarriak; ez herrien psikologia edo kulturalean.
|
|
2008
|
|
|
Markes jaunak, izan ere, egiten zituèn bidaien iraunaldia laburtzeko ohitura zuen; are gehiago: egin ere, ez
|
zituen
egingo, ausaz, bidaia haiek, penintsulako telegrafia sarea eraikia zegoen ordurako, bere buruarentzako gutxieneko obligaziotzat ez balitu, hain zen Andaluzian zuèn konfiantzazko gizona. Diego Hurtado maiordomoa?
|
|
|
Urtarrileko goiz batean izan zen, oso goiz; hotz mingarriko goiz izoztu batean. Itsasarte guztia antzigarrak zurituta zegoen, uhinek emeki miazkatzen zituzten harriak, eta eguzkiak, artean baxu, muino gainak ukitu baino ez
|
zituen
egiten eta itsasoan urruti distiratzen zuen. Kapitaina, ohi baino goizago jaikita, hondartzara jaitsia zen, aihotza dilindan zuela bere kasaka zahar urdinaren hegal zabalen azpian, letoizko katalexua besapean, kapela buruan atzerantz botata.
|
|
|
Markes jaunak, izan ere, egiten zituèn bidaien iraunaldia laburtzeko ohitura zuen; are gehiago: egin ere, ez
|
zituen
egingo, ausaz, bidaia haiek –penintsulako telegrafia sarea eraikia zegoen ordurako– bere buruarentzako gutxieneko obligaziotzat ez balitu, hain zen Andaluzian zuèn konfiantzazko gizona –Diego Hurtado maiordomoa– konfiantzazko, leiala bezain eraginkorra, ezkongabea eta cortijoaren zaintzaile aparta, markes jaunaren kontuei denbora osoz emana bizi zena, baita negozio mundurako ... Biek –markes jaunak eta Diego Hurtadok– anaien arteko tratua zuten ia:
|
|
2009
|
|
|
–Zer? Urte bi baino ez
|
zituen
egin kartzelan. Nik uste nuen gehiago egon zela.
|
|
|
Baina, tira, amak igandeetan ez zuen izaten minik oinetan, eta aipatu ere ez
|
zituen
egiten. Nire gelako leiho txikitik ikusten nuen ama, hamar urte gutxiagorekin aldapan behera, arin arin:
|
|
|
Ez zituen gainditu; are okerrago: ez
|
zituen
egin; izan ere, elektrizitate praktikak egiten ari zèn egun batean, teniente arduradunak haizegailu bat konpontzeko agindu zion; konpontzen ari zela, Domingok berak inoiz kontatu izan zuenez, sarjentuaren urrezko hortza etorri zitzaion burura ostia zuria ukitzen: irudiak hain gogotxartu zuen, itxura batean, non oharkabeko mugimendu batez aparatuaren kontaktuari eragin eta helizeak eskua harrapatu baitzion.
|
|
|
Uste baino lasaiago zegoen miss Albret. Begiak mugitu ere ez
|
zituen
egiten. Eskuak belaunburuetan.
|
|
|
Ez zituen gainditu; are okerrago: ez
|
zituen
egin; izan ere, elektrizitate praktikak egiten ari zèn egun batean, teniente arduradunak haizegailu bat konpontzeko agindu zion; konpontzen ari zela, Domingok berak inoiz kontatu izan zuenez, sarjentuaren urrezko hortza etorri zitzaion burura ostia zuria ukitzen: irudiak hain gogotxartu zuen, itxura batean, non oharkabeko mugimendu batez aparatuaren kontaktuari eragin eta helizeak eskua harrapatu baitzion.
|
|
2010
|
|
|
Ezezagun batek eskuko telefono bat eman zion, eta telefono haren bidez dei bat jaso zuen, polizi operazioa abiatzekoa zela ohartarazteko. Dei hark atxiloketak atzeratu baino ez
|
zituen
egin, ekainaren 20an ikusi zenez, baina auzia ez zen hartan bukatu. Grande Marlaska epaileak dei haren berri izan zuen:
|
|
|
Adibidez, adierazpena pasilloetan egin zuen, ez Kongresuan. Hitzartutako gauza batzuk ez
|
zituen
egin. Baina Batasunaren ikuspuntutik, hori ez zen estrukturala.
|
|
2011
|
|
|
Hamaika pauso aski izango zituzkeen, bizkarrean txaplatekoa jo eta haren kontra deus ez zuela esatea ahalbidetuko zioten hamaika pauso, ulergarri zitzaiola haren jokabidea, mundu guztiak duela bere lekua. Baina ez
|
zituen
egin.
|
|
|
Arropa berriaz beztitzekoa zen egun handi hartan, eguzkiak ez zuen langarra zulatzen. Halere, eginbeharrekoak
|
zituen
egiteko. Eta, egin, egingo zituen.
|
|
|
Arizak familiarekin afaldu zuen, entsalada apur bat baino jan ez zuen arren. Haragi xerra platerean utzi zuen ia osorik eta ez zien inolako jaramonik egin alabak eta emazteak kontatu zituztenei, entzun ere ez
|
zituen
egin. Alaba Bilboko denda batean berari eta bere lagunei gertatu zitzaiena kontatzen ari zen, pasadizo alaia zen, barregarria, baina hirugarren esaldian konturatu zen aitak serio jarraitzen zuela, begirada leihoko puntu batean galduta eta, azkar bukatu ondoren, ez zuen ahoa ezertarako ireki, jateko ez bazen.
|
|
|
Aroa Lopezen monitorea ere izan ote zen jakin nahi zuen. Pare bat dei baino ez
|
zituen
egin behar izan: bai, urte bitan izan zen Aroaren taldeko monitorea.
|
|
2012
|
|
|
eta antzeko galderak egiten zizkion. Gehienetan, Egoitzek ulertu ere ez
|
zituen
egiten galderak, bazekien gutxi gorabehera nortzuk ziren horiek, baina ez zuen ulertzen galderen zentzua. Behin, txantxa doinua ahoan, Egoitzek esan zion galderak aurretik emanez gero, prestatu egingo zituela, horrela elkarrizketak interesgarriagoak izango zirela.
|
|
|
Goiz ederra egiten zuen, eguzkitsua, hotza eta garbia. Etxetik irten eta urrats batzuk baino ez
|
zituen
eginak, iparraldera ematen zuten auzoko etxearen leihoetara so egin zuenean. Ez zen ezer berezirik ikusten; lotan zeudekeen.
|
|
|
Berehala moztu nizkion hura lotzeko erabili zituzten zerrendak edo ihi bihurritua, eta zutik jartzen lagundu nion, baina ezin zuen ez zutik egon, ez hitz egin, eta hasperen atsekabetuak besterik ez
|
zituen
egiten, zirudienez hiltzeko askatzen zutela uste zuelako.
|
|
|
Batzuetan sua egina zuten lekuan zulo bat egitea bururatzen zitzaidan, eta barruan bospasei libra sutauts jartzea, sua pizten zutenean, eztanda egin eta inguruko guztia leherrarazteko. Baina, ez nuen horrenbeste sutauts alferrik galtzeko asmorik, upel bat besterik ez baitzitzaidan geratzen, eta gainera ez nekien sutautsa noiz lehertuko zen zehazki; eta gainetik pixka bat erre eta izutu besterik ez
|
zituen
egingo, baina ez zituen uhartetik behin betiko uxatuko. Beraz, alde batera utzi nuen asmo hori, eta neure burua leku egokiren batean ezkutatzea bururatu zitzaidan, lehergai bikoitza zuten hiru eskopetak hartuta; eta, jai odoltsuaren erdian, haien kontra tiro egin, tiro bakoitzean bizpahiru hil edo zauritu nitzakeela ziur egotean, eta gero haien gainera oldartzea hiru pistolak eta aiztoa hartuta; zalantzarik ez nuen hogei baldin baziren ere denak hilko nituela.
|
|
2013
|
|
|
Plastikozko basotxo batekin. Amaiak hura hartu eta ahora eraman zuen, baina azken momentuan buru barruko ahotsari arreta jarri zion eta ezpainak busti baino ez
|
zituen
egin: auskalo zer botako zion urari Leonak.
|
|
2014
|
|
|
Nadia Mikel Strogoffen atzetik joan zen jantokira. Lehenbizi, eta beste janarietatik bereiz, zizka mizkak zerbitzatu zituzten jangura bizkortzeko, iparraldeko herrialdeetako usadioari jarraituz, era berean egiten baita Errusian nola Suedian edo Norvegian; baina neskatxak ukitu ere ez
|
zituen
egin, ez zuen jan kabiarrik, ez xerra mehetan ebakitako sardinzarrik, eta ez zuen edan zekale anisatuzko pattarrik. Eta gutxi jan zuen geroko janarietatik ere, beharbada oso eskuarte eskaseko neska gaixo baten moduan.
|
|
|
Beste biek lauoinka ibiltzen baino ez zekiten, nonbait, eta hala zihoazen modu ikusgarri bezain barregarrian. Iemstxikak jo ez
|
zituen
egiten. Gehienez ere, suspertu egiten zituen, zartailua airean zirtako ozenez astindurik.
|
|
2015
|
|
|
Karpov atxilotu zutenean ez zuela ezer salduko erabaki arren, konfiantza handiko bezeroei saltzen hasita zegoen berriro. Bazitekeen Arkitektorik ez egotea eta poliziak talde guztia atxilotu izana, baina posible zen, baita ere, Arkitektoaren gizonak bere bila ibiltzea eta agian polizia ere bai; badaezpada, tratuak egunez baino ez
|
zituen
egiten orain.
|
|
|
Batasuneko koadro gazteen artean batzuk ezagutu ere ez
|
zituen
egiten Etxeberriak, Otegi eta barruan utzita bera aske irten zenean. Berehala hasi zen harremanetan:
|
|
|
Bere koadroak komunikaziorako gai ote ziren galdetzen hasi zen, formak kopiatu baizik ez ote
|
zituen
egiten... Esku irakurleak arrakastarik ez zuela ezagutuko esan izanak zalantza egitera bideratu zuen, bere koadroek mezurik ote zutenetz...
|
|
|
Biharamun eguerdian taxiari deitu zion, herrian bazkaltzeko. Bidean behera, taxistarekin komentatu zuen zer nolako peskizak
|
zituen
egiteko Keniarenean.
|
|
|
Begira egon nintzaion zain nengoen bitartean, eta gustua ematen zuen lanean ikusteak. Bai fitxategiekin bai ordenagailuaren aurrean ezinbesteko mugimenduak baino ez
|
zituen
egiten, pausatuak baina eraginkorrak, harmoniaz beteak beti. Antza, ez zen eragozpenik berarentzat, itsusia eder eta gaitza erraz bilakatzeko ahalmen berezia zuen.
|
|
|
Dioenez, Habanan hartu zuten preso 1993an, eta, zortzi urtetan uharteko hainbat presondegi ezagutu zituen. 2005ean ere espetxeratu zuten, baina hiru hilabete baino ez
|
zituen
egin: –Haiek nahi duten moduan portatu nintzelako askatu ninduten hain azkar.
|
|
|
Gazteen sailekoa zen Luis Haranburu Altuna, eta esangura bitxia eta berezia eman zion h a erabiltzeari. Egoera gaiztotu eta bazterrak nahastu baizik ez
|
zituen
egin haren aldarriak (in Euskal Literatura 72 Donostia: Lur, 1972, 10):
|
|
2016
|
|
|
Egun batean, eguraldi kaxkar eta euritsuagatik paseoa emateari uko egin eta etxera zihoala, zebra bide bat igarotzean auto batek jo eta bota egin zuen. Gaueko zaintzaileak zorrotz betetzen zituen oinezkoentzako arauak; auto gidarienak, berriz, ezagutu ere ez
|
zituen
egiten, ez baitzuen inoiz izan ez autorik, ez motorrik. Txikitan eta gaztetan fabrika zaharreko biltegian egoten zen bizikletan ibiltzen zen, baina hura desagertu zenetik ez zuen behin ere inolako ibilgailurik hartu, eta ez zuen sekula gidatzen hasteko tentaziorik izan.
|
|
|
Bistakoa zen Nestorrek ez zuela baserriarekin jarraitu nahi. Inoiz ez zuen baserrirako interesik erakutsi, eta Aitorrena gertatu zenetik, urtean hiruzpalau bisita baino ez
|
zituen
egiten jaiotetxera, beti lana aitzakiatzat jarrita. –Arte garaikideko hitzaldi bat eman behar dut Bilbon?
|
|
|
Zertarako? Alokatu besterik ez
|
zituen
egiten... Hala entzun dut, behintzat.
|
|
2017
|
|
|
Ez zen bere ohitura gauzak presaz erostea, lehenago han eta hemen galdetu barik, baina egun hartan premiazko gauza zen; izan ere, ez zegoen gehiegi galdetzeko edo informatzeko astirik. Oinarrizko galdera batzuk baino ez
|
zituen
egin, zein markak zuen ospe ona ur kiroletan, elastikotasun ez arriskutsua, buruko odol zirkulazioak berebiziko garrantzia baitu, are gehiago kirolak eskatzen duen ahalegin apartekoa eginez gero, diferentziak gomazko eta espumazkoen artean, eta bi galderatxo gehiago. Speedo markako espumazko kapela bat erosi zuen.
|
|
|
Joan zen baserri horretara, egin
|
zituen
egin beharrekoak, garbitu zituen eskuak ukuiluraino ekarri zioten portzelana zurizko ontziko ur berotan, eta gero, kortesiak agintzen duen eran, mokadu bat hartzera gonbidatu zutenean baietz esan zuen.
|
|
|
Homeopatia, yoga, osteopatia, makrobiotika, eneagrama... Jakina, erdiak ezin izan
|
zituen
egin, guk galarazita.
|
|
2018
|
|
|
ESPERO izatekoa denez, eta ez nuke arrazoirik halakorik ez onartzeko?, noizbehinka, neure buruari galdetzen nion zer gertatuko zatekeen baldin eta halako erabakitasunez jokatu ez banu gure arratseko bileren afera hartan, hau da, amore eman izan banu elkarrizketa hartaz geroztiko asteetan Kenton andereñoak behin baino gehiagotan bileroi berriz heltzeko eskatu zidalarik. Halako burutazioak datozkit orain, zeren, hurrengo egunetan gertatuaren argitara, aise ondoriozta baitaiteke arratseko bilera haiek bertan behera uzteko erabakia hartu nuenean ez nintzela segur aski behar bezala ohartu zer nolako ondorioak izango
|
zituen
egiten ari nintzen horrek. Are, esan liteke nire erabaki funsgabe hura halako inflexio puntu giltzarri bat izan zela; alegia, erabaki hark bideratu zuela geroztiko gertakizunen nondik norakoa.
|
|
2019
|
|
|
Coralinek bihotz taupada bakarrean erreakzionatu behar zuen. Bi gauza baino ezin
|
zituen
egin: edo garrasi egin eta ihes egiten saiatu, eta ondorioz larba itxurako gauza erraldoi haren jazarpena sufritu soto ilun hartan, harik eta, azkenik, harrapatu egingo zuen arte; edo, bestela, beste zerbait ere egin zezakeen.
|
|
2020
|
|
|
Burua behera zuela hitz egiten zuen, betaurrekoen gainetik begiratuko balu bezala, baina ez zeraman betaurrekorik. Masailezurrean eta lepoan bizar hondarrak
|
zituen
egin gabe, lan hori goizean igitaiarekin egin izan balu bezala. Mirabetasun erabatekoarekin, tarteka burua gerriraino makurtuz, hartzen zituen bere oharrak.
|
|
|
Bahitzaileei krokisa eskatu ez ezik, gauza oso argigarri batzuk ere bota zituen. Begiratu nola jaso
|
zituen
Egineko kazetariak:
|
|
|
Baina eleketa handirik ere ez zuten etxekoek berarekin. Elkarren artean aritzen ziren, bitxiak zitzaizkion hitz eta tonuz, solas arinean, eta lanerako aginduren bat eman behar bazioten soilik zuzentzen zitzaizkion; mantso mintzatuz, imintzioka, tuntuna balitz bezala, eta, hobeki edo okerrago, ulertzen
|
zituen
egin beharrekoak. Gaizki egiten bazuen, etxeko emaztearen bisaia irakurtzea aski zuen.
|
|
|
Ia hiru urte beteko zituen Lapurdira lanera etorri zenetik, eta oraindik frantsesez hitz solte batzuk baino ez
|
zituen
egiten.
|
|
|
Auzoak eta lokutorioko Gustavo Josék esan diezaioketena eta ahuntzaren gauerdiko eztula, halatsu. Etxean droga topatzeko kabalak ez ote
|
zituen
egin, bizkarroi pare horri kasu eginda.
|
|
2021
|
|
|
Entsaladari ekin bitartean, Manezuren jario atergabearen pean hura hiltzeko arrazoiak errepasatzen hasi nintzen: ez zitzaidan sekula gustatu; esaten zutenez ez
|
zituen
egindakoak pagatu, nik ez bezala; zortzi urterekin nahikoa izan zuen; armagabetzearen alde zeudenen buru izan zen presoen artean; eta horren ordainez, Gasteizko parlamentaria zen orain; ez zuen kontuan izan presoen iritzia; eta bakegile ageri zen; eta edozeren gainetik bera bezalakoak izan ziren egin genuena egitera bultzatu gintuztenak. Emakumea baiezka ari zitzaidan irribarrez, eta susmoa nuen azkeneko arrazoiarengatik zela.
|
|
|
Hormetan, hantxe segitzen zuten txikitatik lagun izandako koadroek, altzairuzko grabatuek orein eta Suitzako alpinista eta basahuntzen irudiekin. Koadro haiek hain zeuden lotuta bere bizitzari non ikusi ere ez
|
zituen
egiten, baina haietako baten galera anputazio bat bezain mingarria izango zitzaion. Plazerik handiena ilunabarretan izaten zuen.
|
|
2022
|
|
|
Eskolako lanekin asko sufritu dut. Anek bere kabuz egiten zituen, inoiz ez zigun laguntzarik eskatu, baina Jonek ez
|
zituen
egin nahi. Borroka latza izan genuen...
|
|
2023
|
|
|
Egunero ren erredakzioak aste gutxi batzuk baino ez
|
zituen
egin Tolosako egoitzan. Txikiegia zen, eta eskualdeko egunkarikoei tokia kentzen ari ginen.
|