|
2001
|
|
|
Arregi eta X. Lete biltzen zituen lagun talde hau, ez zen soziologikoki euskalduna, hau da, euskara ez zen beren eguneroko jardunaren oinarria. Frankismoaren debekuak eta zapalkuntza politikaren ondorioak jasaten
|
zituen
belaunaldiaz mintzo garela esan behar da. Hori dela-eta, garaiko egoera eta gabeziek bultzatuta ekingo dio Saizarbitoriak idazteari.
|
|
|
Saizarbitoria, X. Kintana, I. Sarasola, A. Urretabizkaia, R.Arregi eta X. Lete biltzen zituen lagun talde hau, ez zen soziologikoki euskalduna, hau da, euskara ez zen beren eguneroko jardunaren oinarria. Frankismoarendebekuak eta zapalkuntza politikaren ondorioak jasaten
|
zituen
belaunaldiaz mintzogarela esan behar da. Hori dela eta, garai hartako egoera eta gabeziek bultzatutaekin zion Saizarbitoriak idazteari.
|
|
2003
|
|
|
Eta ordurako bi mundu gerla bizi izan
|
zituen
belaunaldiaren izenean aitortu zuen ministro bakegile handiak jarraian: Guk, gure aldetik, onartu dugu uko egin behar geniola gure soberaniaren apur bati eta, besteek beren aldetik, berdin egin dute.
|
|
2005
|
|
|
Dolu garaia iraganik, auto errealizazio sentimendua bizi luke alargunak etapa horretan, bere burua prestatzeko, ikasteko eta askatasun pertsonala praktikan jartzeko aukera urri urriak izan
|
zituen
belaunaldi horretako emakumeak.
|
|
2008
|
|
|
Tartean, gaztetan torturak jasandako Bachellet eta bere gobernukideei zuzendutako esaldi gogorra: " Zer espero genezake gure borreroetatik, beraiek zigor hauek guztiak nozitu
|
zituen
belaunaldi batekoak izanik, denborarekin gizatasuna galdu baldin badute hainbeste pertsonaren erbesteratzea, torturak, pertsegizioak eta heriotza ahazteraino?"
|
|
|
Pekingo Olinpiar Jokoak izan ziren aurrerapauso orokorraren lekuko eta agertoki. Gazteak indartsu aritu ziren uretan, eta Stephanie Rice 20 urteko australiarra izan zen munduko markak bata bestearen atzetik ondu
|
zituen
belaunaldiaren ikurra. Riceren bitartez etorkizuna emakumezkoen igeriketara iritsi dela esan dute askok, eta merezita jaso du urteko igerilari onenaren saria.
|
|
2010
|
|
|
Amets handiak egin
|
zituen
belaunaldi batetik gatoz. Gauza asko egin dira azken berrogeita hamar urteotan.
|
|
|
Nazioarteko esperientziek ere balio dezakete, gure patua estuki baitago gainerako hizkuntza gutxituenari lotuta. Amets handiak egin
|
zituen
belaunaldi batetik gatoz; orain guri dagokigu amets gauzagarriak egiten hastea.
|
|
|
Egungo ikuspegitik badirudi argi dagoela 50eko hamarkadaren bukaera aldean, belaunaldi berri batek aurrekoaren lekukoa hartu nahi zuela. Ekonomian, industrian, gizarte egituretan eta kulturan bestelako moldeak nahi
|
zituen
belaunaldi berriak bizitza eta bizimodua desberdin ikusten zuen. Langile identitatea, nortasun abertzalea, izaera ekintzailea, konpromisoa, herritar izaera, berrikuntza, aldaketa edota iraultza?
|
|
|
Hala, faktore askoren emaitza izan zen ikastolen fenomenoa. Ikastolak martxan jarri
|
zituen
belaunaldiak eragile askoren laguntza eta babesa izan zuen, belaunaldi horrek berak bestelako eginkizunetan parte hartu zuelako XX. mendeko 50eko hamarkadan zehar. Gaur egun kultur jardun gisa ezagutzen dira, baina orduan, batik bat, jendearentzako topaguneak izan ziren, diktaduraren giro itogarritik ihes egiteko elkarguneak:
|
|
|
Beraz, ikastolak sortu
|
zituen
belaunaldi berri hark euskara bilatzen zuen, baina baita gauzak egiteko modu desberdin bat ere. Eta hori ulertu gabe ez dago ulertzerik ikastolen fenomenoa.
|
|
2012
|
|
|
Baina jarrera hori azken ondorioetaraino eramaten bada, askatasun nazionala eta iraultza komunista askaezinez lotu nahi
|
zituen
belaunaldi oso baten ametsa pikutara joango da. Eta horren onartzeko jende asko ez da prest izanen.
|
|
2019
|
|
|
Erakunde hauetako gehienek, beraz, 35 bat urte dituzte, eta berauek sortu eta martxan jarri
|
zituen
belaunaldia erretreta hartzen hasia dago jada, datorren hamarkadan belaunaldi aldaketa nabarmena gertatuko delarik. Baita, esate baterako, Hegoaldeko osasun, hezkuntza edo Ertzaintza/ Foru polizia bezalako administrazio erakundeetan ere.
|
|
|
Geure jendarteetako zaharrak jada ez dira landa guneetatik hiriburu industrialetara jauzi egindako exodoaren oinordeko, letrina erabiltzen zuten eta lastozko etxeetan bizi ziren frankismoaren seme alabak. Egun, zahartzaroan murgiltzen dabiltzan gizabanako askok ikasketa unibertsitarioak dituzte, bizi biografia borrokalariak, munduan barrena bidaiatu izan dute, dibortziatuak daude eta frankismoaren azken urteetako eta trantsizio garaiko eskubideak erdietsi
|
zituen
belaunaldi ameslaria dira. Beraz, esan dezakegu geure iruditeria kolektiboan diren zaharrek eta egungoek zerikusi gutxi dutela euren artean.
|
|
|
Basoa, soroa, ganadua ekonomiaren oinarri izaki, bazter guztiak eta haien izenak bere ohiko bizimoduaren osagai —baita ezagupen— izanak zeuzkan belaunaldi harrena. Bazterrak eta izenak euskaraz bizi eta gero, azkenean neurri handi batean erdaraz bizi
|
zituen
belaunaldiarena, egokitu zitzaion egoera latz hartan ez zelako gauza izan hurrengo belaunaldia, gurea, euskalduntzeko —salbuespen indibidualak, salbuespen— Beraz, euskal leku izenak erdal testuinguruan txertatzeko modurik asmatu behar izan zuena.
|
|
2021
|
|
|
Garzia, elkarrizketa pertsonala, 2017/ VII/ 26). Handik gutxira, txapelketaren antolakuntzarako eta Elkartearen eraketarako ardurak hartuko
|
zituen
belaunaldi horrek, neurri batean herri arteko honek eskaini zien esperientziak animatuta eta esperientzia horretan oinarriturik:
|
|
2022
|
|
|
Frankismoaren kontra aritu ziren gidari eta milizianoei omenaldia egin die Jaurlaritzak adierazpenean, eta, horiekin batera, «gerraren izugarrikeriak, eta errepresioa, espetxea eta erbestea bidegabe jasan
|
zituen
belaunaldi oso bati». Bere jardueraren printzipio gisa, bake, askatasun, demokrazia, autogobernu, gizarte justizia, errespetu eta elkarrizketaren balioak berretsi ditu.
|
|
|
«Nazio liriko bat gara, eta ez da gure poeta bikainenetako bat, baina zubi lan garrantzitsua egiten du. Lauaxeta eta Lizardi buru
|
zituen
belaunaldi hori sortu zen gerra aurrean, eta, gero, desertu bat etorri zen. Eta hor agertzen da Monzon.
|
|
|
«Nazio liriko bat gara, eta ez da gure poeta bikainenetako bat, baina zubi lan garrantzitsua egiten du. Lauaxeta Lizardi buru
|
zituen
belaunaldi hori sortu zen gerra aurrean, eta gero etorri zen desertu bat. Eta hor agertzen da Monzon.
|
|
|
Buru erraldoi bat edo hanka asimetrikoak garatu zitzakeelako izuak bizi zuen, eta begiak ixten zituen bakoitzean kreatura deformatu baten irudia etortzen zitzaion gogora. Ez zen naturaz fio, bidegabea eta mendekatia izaki, inperfekzioak transferitzen
|
zituen
belaunaldiz belaunaldi bera moduko gizonek sekula bururik altxa ez zezaten. Ez zuen aurreikusten umeak ezelako tara psikikorik ukan zezakeenik, adimen inteligente batek ezin baitzuen oinordeko gutxitu bat kontzebitu.
|
|
|
Gu gara huts egin omen duen belaunaldia. Gu gara halako ahaleginetik sortutako ikastolen jolastokietan pipak gaztelaniaz jaten
|
zituen
belaunaldi hori. Gu gara gau eskoletatik gau eskoletara hizkuntzaz eta begi zuloez jabetu zirenen seme alabak, Kilometroetara gin kas litroekin joaten ginenak.
|
|
2023
|
|
|
Txanpain botila oparitu nion, pozik asko. Horrelako gauzak naturalitate handiagoz egiten
|
zituen
belaunaldi batekoa izan auzokoa.
|
|
|
Oro har, iraultza haiek baino askoz ere gauza zaharkituagoa zela uste zuten, eta gazte garaiko gurarien ostean, gizartean lorturiko posizioaren arabera, erantzukizunak oro ohiltzen zituzten hatzen lepo gaineko ukitu arin batez, adatsetatik eroritako zahia uxatuko balute bezala, inork garai zaharrak gogorarazteko gustu txarra edukiz gero. Orokorrean, nekez topa zitekeen beren bizitzetan horrenbeste erratu ondoren, predikuak horren erraz eta horren usu ematen
|
zituen
belaunaldirik. Belaunaldi ahanzkorragorik eta arduragabeagorik.
|