|
2011
|
|
|
XVIII. mendean Qiang Long enperadoreak agintzen zuen Erdialdeko Erresuman, eta bere ahalegin handiari esker ailegatu dira Tang dinastiako olerki gehienak guregana. Berrogeita hamar mila inguru bildu zituen guztira eta, ondo aztertu eta sailkatu ondoren, Quan Tang Shi izeneko liburuan eman
|
zituen
argitara. Antza denez, bostehun mila ere ba omen zebiltzan tangdarren garaian ahoz aho, baina gehienak bidean galduta edo iraganean ahaztuta gelditu ziren betiko.
|
|
2016
|
|
|
Gonzalezekin eta Arregirekin batera Klaudio Sagartzazu Satarka izan zen Hermes en orriotan irakurgai dauden beste 18 olerkiren egilea. Zertxobait ezagunagoa, Satarka Hondarribian jaio zen 1895ean; egile naroa, Txinpartak eta Intza begietan liburuak eman
|
zituen
argitara 1922an eta 1957an hurrenez hurren.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, eta iduri dezakeenari aitzi, Basterretxea ez zen baztertua izan, eta 1963.eko urriaz geroztik euskaltzain urgazle genuen, eta goraipatuak izan diren bestelako lanak egin zizkigun, esaterako, fonologia arloan; horretaz, Fontes Linguae Vasconum gurean bi lan eman
|
zituen
argitara," Estudios sobre entonacion vasca segun el habla de Guernica" urteetako zenbakietan, eta" Hizkera soinua dala ta" 1976.ekoan, lehenbizikoa Txillardegik mendebaldeko azentuaz egin den deskribapenik zehatzenetakotzat jotzen zigula. Horiez aparte" Gernikako hizkeraren arabera, euskal entonazioari buruz ikerketak" eta" Euskal azentua" eman zituen argitara Euskera n, 1982.ean eta 1986.ean hurrenez hurren.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, eta iduri dezakeenari aitzi, Basterretxea ez zen baztertua izan, eta 1963.eko urriaz geroztik euskaltzain urgazle genuen, eta goraipatuak izan diren bestelako lanak egin zizkigun, esaterako, fonologia arloan; horretaz, Fontes Linguae Vasconum gurean bi lan eman zituen argitara," Estudios sobre entonacion vasca segun el habla de Guernica" urteetako zenbakietan, eta" Hizkera soinua dala ta" 1976.ekoan, lehenbizikoa Txillardegik mendebaldeko azentuaz egin den deskribapenik zehatzenetakotzat jotzen zigula. Horiez aparte" Gernikako hizkeraren arabera, euskal entonazioari buruz ikerketak" eta" Euskal azentua" eman
|
zituen
argitara Euskera n, 1982.ean eta 1986.ean hurrenez hurren.
|
|
|
Artikulugile oparoa, Principe de Viana aldizkariaren euskarazko gehigarrian idatzi zituen bere kolaborazio ugariak, argitalpen hori sortu zen une beretik gainera. Bertan" Solas ta solas" izenburuko saila, hau da, Mari eta Engraziren arteko solasaldiak," Zuretzat, neretzat, biontzat" eta" Elizaren itza" sail erlijiosoak, eta bertso aunitz eta aunitz eman
|
zituen
argitara, bere izen osoarekin batzuetan, eta Ibarrondo laburtu batekin gehienetan. Txema Larreak apailaturiko Nafarroako euskal idazleak Pamielako bigarren alekian Sanziñenaren hiru testu baditugu irakurgai," Dezakegun neurrian"," Ez hain ongi" eta" Olioa eta gatza", idazlearen ezaugarririk nabarmenenak aisa erakusten dizkigutenak, alegia, herrikoitasuna, euskara xaloa eta erraza, euskal gauzekiko maitasun itzela, eta sentimendu sakona:
|
|
|
Basaburukoa zen Iribarne Zalgizeko erretoreak utzi zizkigun Almanak uskara edo Ziberuko Egunaria dietarioez gainera Parisko L. Soullerenean 1887 az geroz eta 1891.era bitartean gutxienez, hiru liburu eman
|
zituen
argitara: Ziberuko guthuna edo libria Paueko E. Vignancourrenean 1852.ean; bi edizio izan zituen Mysterio eta egia gehienak Baionako Desplan baitan 1856.ean, eta Paueko Vignancourren etxean 1862.ean; eta San Grat Oloroueco aphezcupia Paueko Vignancourren moldetegian ere 1879.ean.
|
|
|
Ezpeletan 1895eko irailaren 24an eginikoetan hirugarren saria eskuratu zuen" Aita zuurra eta irur semeak" lanarekin. Ibarrarten hemezortzi koblak Pierre Lafittek eman
|
zituen
argitara 1948ko Herria aldizkarian.
|
|
|
Txomin Jaka Kortajarena 1993an hil zen, eta azken egun arteraino izan zitzaigun euskal idazle, ekintzak lekuko: hil hurran zegoela, 90eko hamarkadaren hasieran hortaz, Bizitzan bi goiasmo liburu autobiografikoa eta Rh ezezkorra euskaldunetan ikerketa eman
|
zituen
argitara.
|
|
|
Lanik gehienak Gure Herria n eman
|
zituen
argitara, estreinakoak pilotaz ehundu zituela. 1922.eko" Hazpandar bi pilotari" eta 1926.eko" Hazpandar pilotariak" artikuluak Espantxa eta Behaxka Hazparneko pilotari handiez, eta bereziki, lanbidez zapataria zen Behaxka plekariari buruz ondu zizkigun:
|
|
|
Hagitzez lan zabalagoaren lehenbiziko laurdena baizik ez zatekeen, haatik bertan iragarri gaztelania euskara hiztegia edota Lapurdiko foruak zein azturak oraino ezezagun irauten zaizkigu, izkiriatu zituenetz gauza ziurra ez izanik. Larramendik ezagutu zuen Martin Harrieten lana eta gramatikari darraizkion hiztegiez baliatu zen hein batean; hiztegi horiek Joseba Andoni Lakarrak eman
|
zituen
argitara ASJU ren kaieretan: Harrieten gramatikako hiztegiak.
|
|
|
Bizi zeno Oxobik lau liburu eman
|
zituen
argitara, laurak Baionan. Lehenbiziko liburua Boz oihu!
|
|
|
estudio historico Iruñea, N. Aranbururen alargunarenean. Batzordearen Boletin beraren jarraipentzat har dezakegun Principe de Viana aldizkarian ere hainbat lan eman
|
zituen
argitara. Nolanahi ere, eta Manuel Iribarrenek bere Autores navarros de ayer y hoy liburu klasikoan jasotzen zuenari jarraikiz," gozaba fama de sabio entre sus coetdneos, y sin duda lo era, pero la obra que nos ha dejado es muy pobre".
|
|
|
Bere lehenbiziko euskal lanak Caracasen zegoela hasi zen argitara ematen Azkoiti gaitzizenez, Montevideon Zaitegik zuzentzen zuen Euzko Gogoa aldizkari sonatuan. Alde batetik euskarara eginiko itzulpenak agerrarazi zituen," Milla ta bat gauetako ipuiak"() edota" Izkuntza ta abenda, Arthur Kanpionena euskeraz" (1959), eta bestaldetik jatorrizko testuak ere eman
|
zituen
argitara, hala nola," Venezuelako matxinadak XVIII gizaldian" (1956)," Antxieta’tar Jose Brasileko mixiolaria" (1957)," Juan de Lakosa" (1958) edota" Futbola" (1959).
|
|
|
Iruñean jada bizi zela eman
|
zituen
argitara Oskillasok Kurloiak eta El libro negro del euskara bere lanik ezagunen bezain polemikoenak; eta, Madrilen jaio zen gernikarra ingeles irakasle izan dute hainbat eta hainbat iruindarrek, seguruenik ere jakin gabe, euskara batutik arras hurran dagoen euskara osotuaren sortzailea izan zela. Jose Eliseo Basterretxea Matoni Madrilen jaio zen 1911.eko abenduaren 9an, Gernikako Saraspe auzoan zen baina urtebetea egin aitzin engoitik; bertako agustindarren ikastetxean ikasi ostean, Valladolidera lehenbizi eta Madrilera gero joan zitzaigun matematikako eta fisikako karrerak egitera(); bestalde, Madrilen familia osoarekin izan zen, bada, aita zuen Juan Pedro Basterretxea Iraurgi Marinako Ministerioan enplegatua baitzegoen itsasontziko kapitain izateari behin laga ostean.
|
|
|
Hurrengo urtean kazetaria Hondarribirantz abiatu zenean, bi gauza
|
zituen
argi. Teoria bat zuen, irakurriz landutakoa eta kosta ahala kosta emakumeen berdintasunaren kontra zeudenekin hitz egin behar zuela, haien argudioak entzun behar zituela.
|
|
2017
|
|
|
Artikutzako ondasunei Orreagak paratutako zergen berri ere ematen du atzenaldera, eskriturak nork eta noiz egin
|
zituen
argi eta garbi esanez:
|
|
2018
|
|
|
Etxeparek, beraz, jakinaren gainean eta beren beregi baztertu zuen Ademaren hautua euskalki propioaren alde. Horretarako zituen arrazoi" literarioak" 1922an eman
|
zituen
argitara, zeharka bada ere," Euskararen batasunaz" idazlan guztiz interesgarrian. Hor diosku, elerik ele:
|
|
|
Estatutuaren auzia alde batera utzita, erlijioak segitu zuen eztabaida publikoaren erdigunean, baina auzi sozialak gero eta garrantzi handiagoa hartzen jarraitu zuen. Politikaren oinarrian zegoen alderdi sistemak hiru erpin
|
zituen
argi eta garbi; batetik, eskuina zegoen, gehiengoa zuena; bestetik, ezkerra, gutxiengoan zegoena, eta hirugarrenik, alderdi nazionalista bat, botoen% 10aren inguruan zebilena. 1933ko hauteskunde legegileetan, alderdi eskuindar asko elkarrekin aurkeztu ziren:
|
|
2019
|
|
|
Jarrera baregarria edo harrapatuak izanaren lotsa. Ez zioten erantzuten irainka hots egiten zietenen jazarpenari," zer egin behar zenuten nirekin?, esan ezak, Xurko", ezta beren atseden figurak zartatzen
|
zituen
argi orbanaren erasoari ere. Asketan lotuak zituzten, abelburu edo ganaduaren antzera, eta pikotxean jarrita zeuden.
|