|
2000
|
|
|
Unamunok euskarari era askotako oztopoak aurkitzen zizkion. Alde batetik, latindar edo indoeuropar jatorrizkoa ez zenez gero, uste zuen —horretan behintzat Azkue eta Sabino Aranarekin bat etorriz— horrek euskarari galarazi egiten
|
ziola
Europako kultur hizkuntza guztiek darabilten goi mailako terminologia greko latindarraz baliatzeko aukera. Bestaldetik, horien ordez neologismoak asmatu eta erabiltzeko eskubiderik ere ez zion ematen, hau da, euskal erroz eta elementuz osaturiko hitz berriak — Larramendik, Aranak eta Azkuek, adibidez, horien alde egin arren—, baina Unamunok, berba berriak eratzeko prozedurari badaezpadako zeritzolako, asmakari guztiak gaitzetsi etaterm inach o tzat arbuiatzen zituen.
|
|
|
Ez bereziki maitagarria gertatu zaiolako emakumearen figura artistikoa; ez kontrakoarengatik ere. Baina arrazoi bat edo besterengatik, ezin da ukatu Gustavo de Maezturi nolabaiteko zirrara sortzen
|
ziola
emakumearen gaiak, edo zirrara hori beste mundukoa izan gabe ere, emakumearen edertasuna behintzat barru barruraino iristen zitzaiola. Auskalo arrazoia zein zen!
|
|
2001
|
|
|
Bestalde, Lafitte Frantziari lotuago ageri zen, bai mundu gerra baino lehen eta baita mundu gerra bitartean ere Petainen gobernu kolaborazionistak agindutako Frantzia eskualdekatzeko xedean itxaropena izan zueino. Xarr itonek berak aipatua du handik urte askotaraAintzin akogaraian Iratzederren bidez eskuratu zuela Engrazio Aranzadiren La Nacion Vasca, eta honek erakutsi
|
ziola
" nazionalismoak" politika bide asko zabal ditzakeela, independentzia ez ezik autonomia mota franko3.
|
|
|
Petainen esaldi bat, ezen erregionalismoak emanen
|
ziola
Frantziari indarra. Alderdi hau dezente sustatu zuen aldizkariak.
|
|
|
Aurki izango dira 50 urte Antonio Zavala gazte hark Pello Saikolari bere lehen bertsopapera erosi
|
ziola
. Zavalak berak ezin pentsa zezakeen orduan, 1953an, ze r nolako langintzan sartzen zen.
|
|
2002
|
|
|
Horrela, bada, eta kontuan izanda 1977an aldizkariho rrek zenbait adituren eskutik gai honi modu eta alde desberdinetatik heldu
|
ziola
, beharbada ezagutza edota historia arloan zentraturik, garaia litzateke oraingo honetan aldarrikapen hutsetik egingarritasunera, praktikara nola eraman aztertzea eta sakontzea, ea behingoz EuskalHe rriak behar duen Unibertsitatea, amesten dugun Unibertsitate delako hori, piztu eta itzali egiten zaigun izarho rren ordez eguzki distiratsu zein iraunkor bilakatzen dugun.
|
|
2004
|
|
|
Esan behar da, hala ere, Kantek bere pentsaera berriaren oinarri nagusiak filosofia teorikoan ezarri bazituenere, filosofia praktikoari eman
|
ziola
zalantzarik gabe lehentasuna, etikari eta politikari, hor gizakiaren askatasuna baitago jokoan. " Interes oro azken finean praktikoa da eta arrazoimen espekulatiboaren beraren interesa baldintzatua da eta erabilera praktikoan bakarrik osatzen da".
|
|
2005
|
|
|
Dakidana da ez zela Ibinagabeitia Celine bezala antisemita, juduak eta israeldarrak miresten baitzituen gauza izan zirelako hildako hizkuntza berpizteko eta estatua sortzeko eta sendotzeko inguruko lurrak bereganatuz: judu eta israeldarren aldera zuen miresmenak arabiarren alderako gaitzerizkoa ekarri
|
ziola
esango nuke, aurrerago frogatzen ahaleginduko naizenez; baina, Lauaxetaz ari ginen, eta ikertzaile eta liburupre statzaileok kolkoan gordetzen ditugunez, hobe beharrez, goretsitako idazlearen orban itxurakoak estali beharrez.
|
|
|
Ez zela abertzale. Arestiren ohoretan esan behar da, eraso hori egin arren, gero olerki bat egin
|
ziola
Danieli, izen eta guzti.
|
|
2006
|
|
|
" Eta, Manolorekin, zer pasatu zuan?". Orduan, besteak esan zuen ikastolako garai hartako norabideak hori eskatu
|
ziola
, kristoren hanka sartzea egin zutela. Tristea izan zen.
|
|
2007
|
|
|
Baina euren lanok egin ote dituzte? Baztarrika’tar Daniel estudiante jesuitaren gutun batetik badakigu, Orixek behintzat berari esleituriko lana egiteko asmoa zuela eta Loiolako filosofia irakasle bati Suarezi buruz bibliografia eskatu ere egin
|
ziola
(). Handik aurrerakorik nik neuk ez dakit.
|
|
|
2007ko apirilaren 6an, Koldo Izagirrek Berria egunkarira gutun bat igorri zuen, Espainiako Kritikaren Sariari uko egiten
|
ziola
adierazteko:
|
|
|
Horietan idatzi zuten lankideei begiratuta, agian esan zitekeen zuzenean eta zorrotz ez
|
ziola
begiratzen aldizkariak aitortutako" objeto helburuari": " Iniciar a los estudiantes teologos y filosofos en investigaciones teologico filosoficas y culturales en vascuence".
|
|
|
Ingelesa erabateko lingua franca bihurtu baino lehen, frantsesa nazioarteko komunikazio zientifikoan erabiltzen zen. Aldaketaren adibide da, Pariseko Pasteur institutuak, 1989 urtean, nazioarteko ospea zuen Annales de l’Institut Pasteur aldizkariari Research in Microbiology izena eman
|
ziola
. Gaur egun arlo honetan, komunikazio zientifikoaren arloan alegia, frantses, gaztelania, edo alemanaren moduko hizkuntza nagusien egitekoa eta lekua ez dago argi.
|
|
|
Ez, ez ginen erratu. Orain hamar urte bete betean asmatu genuen esan genuenean Guggenheimek ez
|
ziola
ekarpen handirik egingo euskal kulturgintzari. Areago, bertako kulturgintzaren ispilu lana bete ez duen heinean, estaldura bat gehiago, geruza bat gehiago jarri dio bertako ekoizpenari, ikusezina bihurtzeraino.
|
|
2008
|
|
|
Eta testuinguru horretan, esan liteke, Azkue, Dreyfus auziaz arduratu zen heinean, intelektual bihurtu zela, euskaldun intelektuala sortuz. Izatez, jaiotze sinboliko horretan, Azkuek espainiar intelektualei aurrea hartu ziela erantsi litzateke, eta esateagatik Zola berari ere aurrea hartu
|
ziola
esan liteke, zeren afera honen inguruko Euskalzaleko lehen artikulua," J’accuse" ospetsua baino bi hilabete lehenago argitaratu zuen bilbotarrak: 1897ko azaroan14 Nola da hau posible?
|
|
|
1897 urtearen azken partean, La Revue Blanche aldizkari ezkertiarrean Dreyfusen alde posizionatu ziren zenbait autore, horien artean Lucien Herr (Pierre Breton) nabarmenduz15 Aurka azaldu ziren, aldiz, eskuineko kazeta frantsesak (azken hauekin bat egingo zuen Azkuek). Zolak berak," J’accuse" idatzi baino lehenago, beste artikulu batzuk argitaratu zituen auzi horretaz, hainbesteko oihartzunik gabe16 Baina artikulu goiztiar horiek kontuan hartuta ere, Azkuek Zolari aurrea hartu
|
ziola
berretsi behar da, nahiz justu justu izan: frantses nobelistak Dreyfusi buruz idatzitako lehen testua 1897ko azaroaren 14an argitaratu zuen, eta bilbotar apaizarena azaroaren 11n, hiru egun lehenago.
|
|
|
aldaketa klimatikoa, ekonomikoa (inflazioa gora), ez-egonkortasun politikoa baliabide energetikoak dituzten herrietan eta oil peak globala (kontsumitzen dugun hiru upel petrolioko bakar bat berri aurkitzen da). Oso ironikoki adierazi zuen ez
|
ziola
inporta oil peaka gertatu den jada, bi urte barru gertatuko den hala
|
|
|
Izan ere, 2008ko maiatzaren 7an, frantses gobernuaren ekimenez, Frantses Legebiltzarrean Hizkuntza Gutxituei buruzko eztabaida bat antolatu zen. Bertan, Christine Albanel Kultura Ministroak gogoratu zuen Kontseilu Konstituzionalak Hizkuntza Gutxituen Europar Karta onartzeari uko egin
|
ziola
Konstituzioaren 2 artikulua aipatuz. Onartu zuen hizkuntzen eta bereziki hizkuntza gutxituen gaiak ez zuela garrantzi eta toki bera Frantzian bere osagai instituzional eta politikoetan, Villers Cotterets eko Aginduaz geroztik (1539).
|
|
2009
|
|
|
Innobasqueren atzen zuzendaritza batzordearen bileran Pedro Luis Uriarte lehendakariak elkartearen eta asmoaren etorkizunaren kezka agertu zuen, baina erantsi zuen hauteskundeen ondoren Patxi Lopezekin eginiko bilera batean hark adierazi
|
ziola
Innobasque" proyecto de pas" zela.
|
|
2010
|
|
|
Epikteto herrena zen, eta horren inguruan bertsio desberdinak jaso dira, alegia Epafroditaren torturen ondorioa (Zelso), gaixotasun baten ondorioa (Sinplizio) eta erreumatismoaren ondorioa (Suida) zela. Epafrodita Neron enperadorearen idazkaria izan zen, eta badirudi Neroni buruaz beste egiten lagundu
|
ziola
. Hori dela eta, Domiziano enperadoreak lehendabizi erbesteratu eta gero (95 urte inguruan) erail zuen.
|
|
2011
|
|
|
Batez ere analisi psikologikoak egiteko erakutsitako trebeziagatik. Euskal literaturan sarrera ospetsua egin zuela zioen, eta hasikinak horrelakoak izanik etorkizun handia iragartzen
|
ziola
. Pentsa, hainbeste harrapatu zuen testuaren eduki literario ideologikoak ezen ez baitzuen haren euskara eredua ahotan hartu —arraroa benetan garai hartan—!; eleberriak uzten omen duen inpresio garratza, samina, mingotsa nabarmendu zuen, eta beharturik sentitu zen irakaspen teologikoa ematera:
|
|
|
I. Urbietaren lekukotasunaren arabera, lehenbiziko zenbakiko artikulu gehienak I. Bastarrikak berak idatzi zituen; eta horren sendogarri dio Zaitegiri elkarrizketa Bastarrikak egin
|
ziola
eta ez berak, nahiz Urbietaren izenpean argitaratu zen (Jakin 156, 2006, 60).
|
|
|
Hori 1956ko urte giltzarrian. Urte horretatik 1959ra, gauza anitz eta pisuzkoak gertatu ziren hizkuntza ereduaren borrokan; aurrerago azalduko ditugu, baina K. Mitxelenak nola kritikatu zuen liburu itzuli hartako euskara erakutsi baino lehen, gogoratu behar da Euzko Gogoa k zenbaki monografikoa eskaini
|
ziola
1958an, itzulpenaren argitalpenaren karietara, hizkuntza maisu handitzat jotako jesuita gasteiztarrari:
|
|
|
Frogatua dago, aspaldi, Sherlock Holmes ustez bizi izan zen garaian kale horretan etxerik ez zegoela. Bitxiena da pertsonalitate osoa eman
|
ziola
idazleak, eta berari esker dakigu altua zela, ironiazalea, azkarra, gailetak maite zituela, eta bibolina jotzea. Badakigu ez zela oso emakumezale, anaia bat zuela (Mycroft), batzuetan aspertzen zela, Moriarty bere arerioa zela, eta Watson zuela adiskide eta lankide leiala.
|
|
|
Ez dakit, baina pentsatzen dut, oso gaztea bainintzen —sei urtetan joaten ginen katiximara—, amatxi joan zela erretorea ikustera, galdegin zuela ea salbuespen bat egiten ahal zen, eta erretoreak erran
|
ziola
baietz. Ez dakit.
|
|
|
Euskaltzainburu nintzela, François Bayrou izendatu zutelarik [Pirinio Atlantiarretako] Kontseilu Orokorreko buru, telefonatu nuen Pauera erranez noiz etorriko zen Baionara. Erran zidaten egun bat, eta erran nuen berehala egun horretan Euskaltzaindiak bere burua presentatuko
|
ziola
Bayrouri. Jin ziren Satrustegi, San Martin eta abar.
|
|
|
Harriturik egon nintzen egun hartan! Zeren eta mintzatu baitzen esanez egun berezia zela sinatu zelarik hitzarmen hori, bazekielarik biziki untsa Eusko Jaurlaritzak ere dirua ematen
|
ziola
Euskaltzaindiari, eta beraz hor harremanak onak zirela. Eta gero egin zuen nire alde.
|
|
|
Joseba Sarrionandiaren kasuan, aldiz, liburu mardula kaleraturik zegoen jada, eta Euskadi Sarien epaimahaiak bere ekarpena hobetsi du. Gobernuak, berriz, Sarrik irabazi arren ordaindu nahi ez
|
ziola
zioen, eta diru saria bereganatu zuen horretarako inolako ebazpen judizialik izan gabe, Montesquieuk irudikatu zuen botere banaketari muzin eginez, eta, bide batez, beraiek ezarritako sarien araudiari berari iruzur eginez. Eusko Jaurlaritza, kultur arloan ere, lotsagarri geratu da.
|
|
2012
|
|
|
Ekainaren 25eko gutunean zioenez, Memmiren liburuaren laurdena edo itzulita zeukan. Beste asmoak airean zeuden artean; bide batez edo, kezkatuta galdetu zuen Anaitasuna aldizkariari buruz —hainbat gorabeheren ondoren, horren zuzendaritza Joseba Intxaustik berak hartua baitzuen— Eta tartean iragarri zion Euskara batua zertan den bukatua zuela eta laster Irakur Sail argitaletxeak argitaratuko
|
ziola
. Baina ez zeuden nonbait oso ondo lotuta liburu horren argitalpenarekikoak, zeren eta handik hilabetera Jakini eskaini zion berori argitaratzea, gehiegi atzeratua zuela hitz emana zuenak eta.
|
|
|
Garai eta eztabaida hartaz idatzia eta argitaratua du, ordea, Joxe Azurmendik artikulu luzea, gorago ere aipatu duguna, Jakinen 158 zenbakian (2007), 8 Txillardegiren eta Intxaustiren artean eta Intxaustiren eta Joxeren beraren artean trukaturiko gutun luzetan oinarrituz, hain zuzen ere. Ez naiz, beraz, hortik abiatuko.9 Gogoratu besterik ez, Intxaustik Jakin aldizkariari buruzko iritzia eskatu zionean, gutun mamitsuarekin erantzun
|
ziola
gogoz Txillardegik: " Zuen ‘Yakin’ ori alde batetik oso zait atsegin:
|
|
|
gizartearen eskaileran gora egin nahirik nortasun britainiar bat bereganatzen saiatzen da, bere indiar nortasun tradizionala neurri batean ukatuz. Ikusi dugu ere bere hainbat herrikidek ez bezala inoiz ez
|
ziola
erabateko ukorik egin bere jatorrizko identitateari, baina pozik jaso zituela Europako eraginak. Gero, lan aukera baten kariaz Hego Afrikara jotzen du eta borroka politikoari ekiten dio, handik hamarkada pare batera Indian segituko duena independentzia eskuratu arte.
|
|
|
hori iradokitzen digu Gandhik berberak liburu horretan. Horrek ez du esan nahi Gandhik uko egiten
|
ziola
ingelesa erabiltzeari, baina pragmatismoari buruzko kontsiderazio oro gorabehera, garbi dago zein zen bere lehentasuna.
|
|
|
2 Nahiz eta beste informaziorik ez izan, pentsatzekoa da Goyanartek beste norbaiti ordainduko
|
ziola
bera ordezkatzeko. Urte haietan oso ohikoa zen hori egitea, azken buruan soldaduska egitea edo gerrara joatea diru kontu hutsa baitzen.
|
|
|
Kontua da Espainiako gobernuak Bruselari agindu
|
ziola
2011 urtea ixtean defizita ez zela izango BPGaren %6 baino handiagoa. PPk, gobernura iritsi ondoren, onartu behar izan du defizita %8 baino handiagoa izango dela, eta 40.000 milioi eurora helduko dela 2012an egin beharreko egokitzapena.
|
|
|
Programa horretako 300 milioi baino gehiago erabiliak zeuden PPren laguntzari esker sozialistak Eusko Jaurlaritzan sartu zirenerako. 2009ko maiatzean osatu zen euskal administrazioak erabaki zuen izateari utziko
|
ziola
, baina programari eutsi zion. Ondorio hauxe izan du erabaki horrek:
|
|
|
Bada esaten duenik apaiz eta fraideentzako Zamorako kartzela gobernu frankistak inposatu egin
|
ziola
Elizari. Nola ere izan zen, ez dugu ezagutzen eliz hierarkia euskaldunak, ezta espainolak ere, ustezko inposizio horren kontra ezer adierazi zuenik kartzela haren hastapenetan.
|
|
|
Taxia hartu zuen iheserako. Orozkora eraman zezala eskatu zion taxilariari eta eskatzen zuena ordainduko
|
ziola
bidaia horregatik. Lan hori egiteko ez zegoela prest erantzun zion taxilariak.
|
|
|
Hau da, beste telebista mota bat behar dela. Aitor Zuberogoitia HUHEZIko irakasleak, bestetik, hedabide publikoak" diglosia zurkaizten" jarraitzeko tresna izateari laga behar
|
ziola
nabarmendu zuen. " Ez lituzkete euskaldunak gaztelaniaz berbetan jarri behar, populazio sektore zabal bati hizkuntza errealitate jakin bat ezkutatzen eta monolinguismoan eroso bizitzeko makulua eskaintzen".
|
|
2013
|
|
|
Oraindik orain, jadanik esan bezala, ez dugu telebistak hizkuntza gutxituen bilakaeran zehazki nola joka dezakeen hausnartzeko nahikoa ebidentzia enpiriko, ez eta oinarri teoriko sakonegirik ere. Garai hartan hutsunea are handiagoa zen; euskarazko telebistak euskarari" berez" lagunduko
|
ziola
uste zen, eta, beste alor askotan bezala, gehiago ekin zitzaion lanari intuizioz, zehaztutako plangintza baten arabera baino. Legeak politika haren helburuak —oso zuhurki—" euskararen garapen eta susperkuntza" bezala definitu bazituen ere, orduko testuinguruan ulertu beharra dago.
|
|
|
Hura ere han joan zen. Aitak kontatu izan dit Fagoaga Aostako dukearen laguna zela, eta Gursetik telegrama bidali
|
ziola
, bere alde zerbait egiteko eskatuz, eta izenpetzen zuen" Commendatore Fagoaga". Hurrengo egunean, Italiak gerra deklarazioa Frantziari!
|
|
|
Txurreroak, jiratu, eta esku bat pausatu zuen behera etorritako gizonaren sorbaldan. Burua laztanduz zerbait esan zion, hitz batzuk, eta irribarre egin
|
ziola
ere esango nuke (90 or.).
|
|
|
txirringa guztiek motor elektriko osagarria edukiko zutela, to eta no! — eta gaur arte; uda pasatu da udal txirringarik gabe, eta auskalo. Alkate berriak auto ofizialari muzin egingo
|
ziola
eta lanera motorrez etorriko zela jakin zenean, lagun ekologista batek seinale ona zela esan zidan; nik arrapostu, ostera ere, Igeldon bizi bada, tira, baina, bestela, txirringa hartzea zuela. Ea desanexioa lortzen duten igeldoarrek, katalanekin batera balitz, hobe.
|
|
2014
|
|
|
Berboaz hau esan zidan: Aresti’rekin egon zanean, ‘entzun’ egin
|
ziola
(derautzut, eta gainerakoak), baina ez zuela hori ontzat eman. Hain zuzen ere arrazoin askorengatik, eta batengatik batez ere (alegia, gaur lapurteraz ‘dautzut’ esaten dala, eta abar, eta ez ‘derautzut’) lapurtera klasikoa hartzea denentzako arkaiko dan berbo bat hartzea litzakeala.
|
|
|
Aditzari buruz, berriz, arazo zailagoa diagu. Aresti entzun zuela esan zidan; baina ez
|
ziola
behin ere ‘feu rouge’ [sic] dalakoa eman. Hain zuzen ere, Mitxelena’ren ustez gipuzkera hartu beharra zegok, eta ez lapurtera zaharra (gaurko ipartarrek berek ez baitute esaten ‘deraukute’, ‘nerautzun’, ‘daukute’ eta ‘nautzun’ baizik).
|
|
|
Are: Euskaltzaindiak euskara batuaren gaiari berandu baino lehen helduko
|
ziola
agindu zion:
|
|
|
Baina gauzak ez dira sinple. Beskoitzeko arazoa izan zen Herriko Etxeak ikastolari lurrik ezin
|
ziola
alokatu erran zuela prefetak. Azkenean lortu zen saihesbide bat, baina ez erraz.
|
|
2015
|
|
|
Momentu guztietan beldurrez bizi ginen, nahiz eta gure aitari ez zitzaion asko nabari. Aita harrapatu zutenean, kartzelaratzeko eta epaiketan kondenatzeko denuntzia jarri
|
ziola
bagenekien herritar batek, behin, bere sagarrak inausten joateko deitu zion. Amak ez zuen joaterik nahi eta haserretu ere egin zen, baina aita joan eta inausi egin zizkion.
|
|
|
Ingelesez, ordea, itzal handiko aldizkaritan argitaratu izan du; besteak beste, Terrorism and Political Violence. 2011ko urtarrileko su etenaren ondoren idatzitako artikuluan su etena aipatzen baituETAk estrategia politiko militarrari eusten
|
ziola
argudiatzen zuen. " Why do terrorists stop?" galdetzen du artikuluaren izenburuan, baina, borroka armatua utzi izanaren arrazoiak aztertzean, disidentzien historia egitera mugatzen da egilea;
|
|
2016
|
|
|
Hori ez da nirea bakarrik. Peixotok erran zidan aldi batez Jon Sarasua bertsolariak erran
|
ziola
iraultzan ezetz, irauntzan zebilela. Hori da gaurko egunean euskaldunontzako problema, asimilatuak ez izatea.
|
|
2017
|
|
|
Baina desfilatzen ari den zalgurdian haur batzuekin da, eta laborari batek erraten du ezetz, ez dela hil behar, haurrak hiltzea krimena baita. Beraz, mugak badirela erakusten digu eta uste dut Monzonek bizirik iraun bazuen ETAri on eginen
|
ziola
. Segur.
|
|
|
Berarentzat gau bakoitza berria da," Alazne?" errepikatuz. Berdin zaio telefonoz bere alabak komentatu
|
ziola
hau ez dela bisitaldi bat, baizik eta bere etxe eta egonlekua. Joseberen gogamenean, berriz, Errenteria zabaltzen da, ez Txileko leku hura.
|
|
|
XXI. mendean areagotu egin da diskurtsoaren aldaketa. Euskal nazionalismoak ere demokrazia kontzeptuan sakondu du azkeneko urteotan, eta ezinbesteko ardatza da bere diskurtsoan zela 1947an, eta aurretik zuen kristau osagaiari demokraziarena gaineratu
|
ziola
bertan. Zenbait arazo zela-eta (PPren presioa gehienbat), 2000n utzi egin zuen taldea; baina bere diskurtsoak balio horiek aldezten jarraitu du, eta, gaur egun," alderdi demokratiko, anitz, parte hartzailea, ez konfesionala eta humanista" gisa aurkezten du bere burua (haien webgunetik jasoa, ikus www. eaj pnv.eus/nortzuk garen).
|
|
|
Galindo Lasa eta Zabalaren torturatzailea eta hiltzailea izan zela. Argitaletxeko editoreak El otro Pas aldizkariaren elkarrizketa batean azaldu zuen tripako mina ematen
|
ziola
horrelako pertsona zitalari dirua eman behar izateak eta, hamaika gestio egin ondoren,... lortu genuen diru hori Joxi eta Joxeanen familiek jasotzea, jeneralak ez ziolako aurre egin ebazpenak ezarri zion indemnizazio zibilari, kaudimengabea zelako. Begira nolako ironia!
|
|
|
Emakumeen aurka esandakoak esan eta gero askok uste zuten emakume batek ere ez
|
ziola
botoa emango, baina emakume zurien %53k eman zion botoa. Zergatik?
|
|
2018
|
|
|
ELA sindikatuak Ondarroako udalari lanpostuen zerrenda zehazteko txostena euskaratik gaztelaniara itzultzeko eskatu
|
ziola
salatu zuen LABek, berrikitan, 2018ko martxoan. Berria egunkarian azaldu ziren bi sindikatuen azalpenak.
|
|
|
Bada, ahotsari diogun beldurraz ohartarazi zuen elkarrizketan, beste laguntzarik gabe hura entzuteari diogun izuaz. Eta Erkizia, hain justu, Mauriziaren ahotsaz aritu zen irratian, beldurrik batere ez
|
ziola
dirudien hartaz, mikrofonoaren asmakizunaren aurreko eta ondorengo garaiez.
|
|
|
Kontatzen du Erkiziak, garai bertsuan," Mauriziaren zintzurrari zerion zimurtasunari goxotasun zuri eta intimo baten bidez" erantzuten
|
ziola
Lourdes Iriondok," lehenengoaren primitibotasunari baino bigarrenaren hurbiltasunari beldur gehiago zion erregimen politikoaren pean". Tonuaren berrirakurketa bat proposatu zuela, mikrofono eta bozgorailu bidez entzutera ohitu zen publikoarekin; atzerabueltarik gabeko hitzarmen berria.
|
|
2020
|
|
|
sare sozialen gailentasuna musikaren irismenerako, talde berean euskara beste hizkuntzekin nahas mahas erabiltzea naturalizatu (arazi?) izana edo letretan kolektibotasunetik indibidualismora pasa izana. Zinemak ere 2005ean aro berri bati ekin
|
ziola
iritzi dio Maialen Goñi Balentziagak, eta azken urte honetan ere joera finkatu egin dela, bai film kopuruan eta baita ikusle kopuruan ere. Libe Mimenza Castillok mundua aldatu egin dela idatzi du hedabideen gaineko artikuluan, eta teknologia (ez) berrien mundu digital globalizatuak goitik behera zeharkatzen gaituen honetan," erresistentzia kulturalak komunikazio espazioa artikulatzea" urgentziaz eskatzen duela iritzi dio.
|
|
|
Gauza asko... Besteak beste bertso mundura zurekin inguratzeak jende interesgarri asko ezagutzeko aukera eman
|
ziola
, baina ibilera horiekin nekatua zegoela. Bikotean zenbiltzatenean, adibidez, askok ez ei zuen zuen espazioa errespetatzen.
|
|
|
Merkatuaren agintekeria handiagoa zela unibertsitatekoa baino idatzi zion Adornok Andersi, eta ziur zegoela Anders ere aukera izanez gerounibertsitatean egongo zela, bera bezala. Adornok ez zekien Andersek birritan uko egina
|
ziola
eskaini zioten unibertsitateko lanpostuari.
|
|
|
Beste era batera esanda, euskararen komunitatearekin enpatizatzen duten ‘euskotarrei’ edo ‘euskal herritarrei’ justizia egin nahiko lieke, eta deitoratzen du ‘euskotar’ baztertu, eta orain ‘euskal herritar’ opaku hori erabiltzea, eta Euskadi eta Euskal Herria terminoen egungo nahasketa. EAEren eta Foru Erkidegoaren instituzionalizazioa baino lehen, kontzeptuei gagozkiela, garbi zegoen Euskadi terminoak kontzeptu politikoari egiten
|
ziola
erreferentzia, zazpi euskal lurralde besarkatzen zituela politikoki, eta Euskal Herria terminoak kontzeptu kulturala adierazten zuela, hots, euskararen herria.
|
|
|
Iraulketa epistemologiko horrek kultura beste optika baten bidez ikustea ekarri zuen berekin: Kantek berak aitortu du eta hala azpimarratu nahi du Azurmendikgarai batean arazo filosofiko eta zientifiko gorenak besterik ez zituela aintzat hartzen, baina, hain zuzen, Rousseauk erakutsi
|
ziola
kultura, kultura egiaz gorena, herriarena dela, gizaki xehearena, eta hor behar dituela oinak hartu filosofiak (Azurmendi 1985:
|
|
|
Merkatuaren agintekeria handiagoa zela unibertsitatekoa baino idatzi zion Adornok Andersi, eta ziur zegoela Anders ere aukera izanez gerounibertsitatean egongo zela, bera bezala. Adornok ez zekien Andersek birritan uko egina
|
ziola
eskaini zioten unibertsitateko lanpostuari.
|
|
|
Gero eta gehiago dira etorkizuna dagoeneko irudikatzen ez dutenak ohiko horren (hazkundearen) luzapen betiereko gisa. Gero eta nabarmenagoa da iraungitzen ari dela ekoizpenaren eta kontsumoaren Belle Epoque eroa (gogoratu azkenari Lehen Mundu Gerrak jarraitu
|
ziola
). Zerra hortz dinamikaren eraginez, egoera traumatiko eta postraumatikoen hurrenkera datorkigu (ikusi behar geopolitikaren plaka tektonikoak zein intentsitateko gatazketarantz mugitzen diren).
|
|
|
Ordubeteko zortzi atal ekoitzi ditu HBO erraldoiak, eta ETAren sortze urteetatik 2011 urtera artekoak lantzeko promesa egin dute ekoizleek. Gorka Bereziartuak iradoki zuen bere blogean, pentsatzekoa zela Zinemaldiak alfonbra gorria jarriko
|
ziola
euskal gatazkari buruzko narratiba jakin bati, Espainiako Estatuak eta ez soilikfinkatu nahi duen kontakizun ofizialari. Konpentsazio moduko bat atzeman daitekeela zioen, ordea, hainbat izan baitira aurten gatazkari begira jarri diren euskal zinemagileak:
|
|
|
Biblioteka Nazionalaren ametsari buruz duen testua (2011) hasten da esanez hutsune batetik eta behin behineko ekin
|
ziola
bibliografo lanari, izendapen horrek lotsa ematen bazion ere arian arian 50.000 fitxa bibliografikotik gora bildu zituen ikertzaileari (ez da harritzekoa, bada, norbaitek zerrendero deitu izana). Erakundeek katalogazio lan hori beren gain hartu arte euskal bibliografia osatzeari ez ziola utziko esaten zuen, orain utzikeria horregatik salaketa zuzena eginez
|
|
|
Biblioteka Nazionalaren ametsari buruz duen testua (2011) hasten da esanez hutsune batetik eta behin behineko ekin ziola bibliografo lanari, izendapen horrek lotsa ematen bazion ere arian arian 50.000 fitxa bibliografikotik gora bildu zituen ikertzaileari (ez da harritzekoa, bada, norbaitek zerrendero deitu izana). Erakundeek katalogazio lan hori beren gain hartu arte euskal bibliografia osatzeari ez
|
ziola
utziko esaten zuen, orain utzikeria horregatik salaketa zuzena eginez
|
|
2021
|
|
|
" Hain urduri nengoen, ez dudala gogoratzen nori eman nion zer". Baina dakiena da aparteko ilusioa egin
|
ziola
Onintza Enbeitaren txapelak. " Oso oso ondo ibili ziren bera eta Nerea Ibarzabal, sailkapen guztian zehar.
|
|
|
Hortaz, Espainiako trantsiziora egin behar dugu salto. Jakina da Francoren heriotzak garai politiko berri bati eman
|
ziola
hasiera. Lehen hauteskunde demokratikoetan, EAJk emaitza arrakastatsua lortu zuen, eta 1979an Gernikako Estatutua sinatu zen.
|
|
|
Gainera, artelan horien teknika eta materialek are gehiago azpimarratzen zuten egiaz iruditegi artistiko horrek berreskuratu nahi zuen euskal kultura ez zela unibertsala, baizik eta gizonari egiten
|
ziola
erreferentzia. Adibidez, burdinaren eta burdinolaren teknikak lurraldeko industria tradizioari egiten zion aipamena.
|
|
2022
|
|
|
Joxean beti zebilen" Jaungoikoaren barrabilak" eta halakoak aipatzen, eta Irigaraik ez zituen gustuko. Garai berriak ate joka zetozen eta hura EAJrantz begira zegoen neurri batean; Artzek, berriz, halakoak egiteari ez
|
ziola
utziko zioen. Halako kontuengatik zatitu zen Ez Dok Amairu, eta, azkenean, kontua zer da eta Artzek errosarioa errezatzen eta mezetara joaten bukatu zuela, eta Irigaraik moderatuago edo!
|
|
|
Eta jaio naiz ni eta joan da aita udaletxera, eta Amaia izena jarri behar didala eta hango bake epaileak ezetz, Maria jartzen ez bazuen Amaiaren aurretik ez
|
ziola
utziko. " Ba orduan erregistratu gabe!" esan, eta etxera bueltatu zen gure aita hori.
|
|
|
Txarrena da apaiz hark sexu harremanak zituela bere iloba batekin eta ume bat ere egin
|
ziola
. Ume hura bizkor asko ezkutatu zuten...
|
|
2023
|
|
|
Ez dakit nola egiten zuen, baina beti ginen ordainduak. Gero jakin dut ETAk ere bere ekarpena egin
|
ziola
Gure Irratiari. Le Semaine aldizkariko kazetari antieuskaldun batek galdegin zidan:
|
|
|
Euskaltzaleak bai, baina abertzaleak ez nuke erranen. Aitak kontatzen zuen 14ko gerla handian kapitainak erran
|
ziola
: " Vous les Basques vous netes pas français!".
|
|
|
Ekintzak ere gutxitu ziren arren (taldeen %61ek ekintza gutxiago antolatu zituzten), %12, 5ek ekintza kopuru berbera ohiko maiztasunarekin mantendu zuten eta %11k diote jarduera gehiago antolatu zutela. Azpimarratzekoa iruditu zaigu, halaber, talde askok (%79) urteko jarduerarik garrantzitsuenari eutsi
|
ziola
, eta, hain zuzen, horietatik gehienek (%59) egoera berrietara
|