|
2001
|
|
|
Kolpez itxi du ahoa, hobeto pentsatu eta esatera zihoanaz damutu izan balitz bezala. Bai, nik badakit zergatik izan zen, bota du azkenean dena dela, bat batean baretua,
|
zergatik
hil zuen Jonek bere burua.
|
|
|
Hori dela eta, orain ere jaiotzean zenbait tokitan neskak
|
zergatik
hiltzen dituzten uler daiteke.
|
|
2003
|
|
|
Zeren eta, erran baitzitzaien, euskaldun gazte haiei, eginbide zutela etsaien kontra Frantziaren defendatzea eta haiek sinetsi baitzuten. Horra
|
zergatik
hil ziren gure gazte haiek oro.
|
|
|
Hizketan jarraitu zuen Matiasek eta esan zuen Dimas hirutan ikusi eta hiruretan hitz egin ziola erleez eta erlezaintzaz, eta bitan kontatu ziola nola galdu zuen erlekumea eta
|
zergatik
hil ziren etxeko erle guztiak.
|
|
|
–Oraindik ez diguzu esan senarra
|
zergatik
hil zenuen –hasi zitzaion komisarioa apal baina irmo– eta, ez jakiteagatik, ez dakigu ez bere izenik, ez eta zurerik. Eta epailea ez da adierazpen lehorrekin konformatuko, arrazoiak nahiko ditu, izenak, datuak eta zehaztasunak.
|
|
2004
|
|
|
–Hala ere ez dut ulertzen:
|
zergatik
hil behar izan zuten Mireia. Zergatik ez zuten, zer dakit nik, bahitu edo?
|
|
2005
|
|
|
–Oraindik ez didazu esan
|
zergatik
hil gura ninduzuen...
|
|
|
Ez nuen honetaz hitz egin nahi. Ez nuen ulertzen
|
zergatik
hil nahiko zuen bere burua hirugarren seme alaba izan berri duen gizonak, baina oraindik aukera gutxiago zuen niretzat hilketaren hipotesiak: nork hil nahiko zuen hirugarren seme alaba izan berri duen gizona?
|
|
|
Gero, lapur batzuk jatetxean lapurtzen ahalegintzen dira, ostikoka bidaltzen ditugu, eta handik ordu batzuetara bihotz bat josten dute nire etxeko atarian. Dena lotuta egon behar zuela pentsatu nuen, baina Ander
|
zergatik
hil zen jakin arte nuen beste guztia argitu.
|
|
2006
|
|
|
–Orduan,
|
zergatik
hiltzen zituen?
|
|
|
–Baina
|
zergatik
hil zuen Moulin?
|
|
|
–hots egin zuen Anek– Oso teoria ona daukat Arotzari buruz. Uste dut badakidala nor zen, eta
|
zergatik
hiltzen zituen lapurren taldeko kideak!
|
|
2008
|
|
|
–Baina hipotesi horrek ere ez du batere logikarik? Nork eta
|
zergatik
hil nahiko ninduen ni. Gainera, esan duzu hiltzaileak ez ninduela ondo ezagutzen ere.
|
|
2009
|
|
|
Zer dauka horrek ikusirik Vania Ivan Ilitxekin, guztiz partikularra, pentsamendu eta sentimendu guztiz partikularretakoa, bakarra? Nik
|
zergatik
hil behar dut, ni konkretu honek. Angustia existentzialentzat arrazoimenak ez dauka erantzunik.
|
|
|
Egunero irakurriko duzu egunkarietan halako eta holako tokietan hilak izan direla urlia eta sandia. Gehienetan poliziak ez du jakingo nor izan den, eta maiz
|
zergatik
hil duten ere ez.
|
|
|
–Baina
|
zergatik
hil zuen Ana? –galdetu zuen Oskarrek.
|
|
|
–Orduan, galdetu zion Oskarrek Armentiari?, zure ustez,
|
zergatik
hil zuen Goikoetxeak Ana?
|
|
|
–Oskarrek burua mugitu zuen, sinesgogor?. Nolanahi ere, horrek ez luke azalduko
|
zergatik
hil zuten Ana... ezta zergatik hil zuten Salustiano ere.
|
|
|
–Oskarrek burua mugitu zuen, sinesgogor?. Nolanahi ere, horrek ez luke azalduko zergatik hil zuten Ana... ezta
|
zergatik
hil zuten Salustiano ere.
|
|
|
–Susmorik ba al duzu
|
zergatik
hil ote duten?
|
|
|
–Eta bukatzeko, esan zuen Chaplinek?, komandantea
|
zergatik
hil den agertuko dizuet, batekoen trikimailua erakusten dizuedan bitartean, zer iruditzen zaizue?
|
|
|
Mr. Flechsig, ordea, oso argi ari zen ikusten orain
|
zergatik
hil zuten Vera Brent. Londreserako trena hartu zuen.
|
|
|
Besterik ez, miss Albret? Guk jakin nahi dugu
|
zergatik
hil zenuen. Hori entzun eta joan egingo gara.
|
|
|
–Zure bila datoz, miss Albret. Baten bati esan diozu
|
zergatik
hil zenuen Vera Brent. Eurei ala guri.
|
|
|
–Eta bukatzeko –esan zuen Chaplinek–, komandantea
|
zergatik
hil den agertuko dizuet, batekoen trikimailua erakusten dizuedan bitartean, zer iruditzen zaizue?
|
|
2010
|
|
|
esan zuen Simonek, eta hortxe dago gakoa eta hortxe giltza, galderarik bihurrienen atea ere ireki dezakeena:
|
zergatik
hil zuen Kainek Abel, zergatik haur inuxenteen heriotza, zergatik gerrak eta lurrikarak, zergatik Auschwitz?
|
|
|
hainbesteraino, non izaki bakarra baita, munduko giza miserien iturri agortezinari darion tonetako eta tonetako zaborra garraia dezakeena, nahiz eta, prozesu kontraesankor horretan, zaborra lorategirik perfektuenaren ongarri bihurtuko den," entre las azucenas olvidado", Donibane Gurutzekoak amesten zuenaren ildotik, requiescat in pace, amen;" Jainkoa gaizkiaren bidez maite denean, zin zinez maite da Jainkoa" esan zuen Simonek, eta hortxe dago gakoa eta hortxe giltza, galderarik bihurrienen atea ere ireki dezakeena:
|
zergatik
hil zuen Kainek Abel, zergatik haur inuxenteen heriotza, zergatik gerrak eta lurrikarak, zergatik Auschwitz...
|
|
2011
|
|
|
Ez zuen ezer oroitzen, ez zekien
|
zergatik
hil nahi zituen Simonek. Dena oroitu zezala eskatu zioten berriro eta berriro eta berriro?
|
|
|
–Ez zaizu axola judu horrek zure anaia
|
zergatik
hil zuen jakitea?
|
|
|
–Heinrichek nire anaia
|
zergatik
hil zuen erran behar zenidan, gogorarazi zion Mikelek. Bere ondoan Bettina agertu zela ikusi zuen.
|
|
|
–Heinrichek nire anaia
|
zergatik
hil zuen jakitera etorri naiz.
|
|
2012
|
|
|
–Baina
|
zergatik
hil zuen Sandra? –galdetu zion Mirenek.
|
|
2013
|
|
|
Ez zuen inolako aurrekaririk poliziaren fitxeroetan, baina lekuko bat baino gehiago zegoen Martin Goenarekin batetik bestera ikusia zuena, eta egunkariaren iturrien arabera Goena bizkartzain lanak egiten ari zen. Bestalde, ez zegoen ezer drogarekin ez antzeko ezerekin lotzen zuenik,
|
zergatik
hil zuten orduan?
|
|
|
presondegietako ezaugarri ukaezina garai hartan, edo, nahi izanez gero, itsaso handiko marinelarena, baina ez lehorreko beharginarena, ez trenbideko bidaiariarena, ez etorkinarena. Hildako baten oroimenez tatuatu omen zenuen, ziztadaz ziztada, ahanzturari planto egiteko; nor zen eta noiz, non,
|
zergatik
hil zen inoren aurrean gogora ekarriko ez bazenuen ere.
|
|
2014
|
|
|
Anaia hilda zegoen, hori ez zegoen aldatzerik. Berdin zitzaidan
|
zergatik
hil zen, zerk eraman zuen Oliveirarengana. Hala ere, zerbait egin behar nuela sentitzen nuen.
|
|
|
–Baina morroiak neskatoa maite zuela esaten dik, behin eta berriz, arrapostu dio lankideak?. Maite bazuen,
|
zergatik
hil behar zuen?
|
|
|
Baina hiru: gizarteak derrigorrez jakin behar zuen gizon haiek
|
zergatik
hiltzen ari ziren, itxura hutsa zirelako, gezur hutsa zirelako, euren kulpak ondo pagatzea merezi zutelako, azken finean.
|
|
2015
|
|
|
Haren hitzak berrituz, injustizia hori zergatik egin zuen galdetu nion,
|
zergatik
hil lore bat, hildako bati opari egiteko. Goitik behera begiratu zidan, nirekin akordatuko ez balitz bezala.
|
|
|
Inork ez zuen ikusi nahi zer gerta zitekeen handik aurrera. Ez zegoen jakiterik
|
zergatik
hil zituzten. Abertzaleak zirelako hil zituztela zioten batzuek, karlisten kontrakoak zirelako besteek.
|
|
|
–zergatik diozu sekretorik andretan ez dela??, cerren il ez ete ninçan jaio ninçan egunetan? ?
|
zergatik
hil ez ote nintzen jaio nintzen egunetan??. Ikus zeginen.
|
|
2016
|
|
|
Aita Santua banintz, edo beste edozein lekaide, galdetu egingo nioke: ea
|
zergatik
hiltzen den urki baten enborra bezala euripe ederrean, ea zergatik ez diren euri tantak zilarrezko balak, ea zergatik ez duen behingoz ulertzen ur hori gabe nukeela berarengatik negar egin.
|
|
|
Kontatzen denez, Bonapartek errieta egin zion andre frantziar bati, politika kontuetan aritzeagatik. . Jauna?, erantzun zion andre hark,, emakumeak hiltzen dituzten herrialde batean, natural baino naturalagoa da emakumeek jakin nahi izatea
|
zergatik
hiltzen dituzten?. Eta, ene ahizpa maiteok, herrialde batean non emakumeak mespretxatzen eta umiliarazten baitituzte, non emakumeak odoletan egoten baitira zartailuaren pean, non emakumeak saltzen baitituzte, negro trafikatzaileen?
|
|
|
–Oraindik ez dakigu
|
zergatik
hil zuen Artundok bere biloba, erran zuen?. Beharbada arrastoren bat aurkituko dugu haren etxean.
|
|
|
–Ulertzen duzu orain
|
zergatik
hil zuen Alvarok Harkaitz? –galdetu zion Asiaini.
|
|
2017
|
|
|
Zergatik? Eta, batez ere, hemen Zorbaren ahotsa koleraz eta beldurrez dardaratu zen?,
|
zergatik
hiltzen gara?
|
|
|
Espainiarrak ez ziren konturatu indiarrak
|
zergatik
hiltzen ziren gaixotuta; fedegabeak ezabatzeko jainkoak erabakitako gertaeratzat jo zuten. Oviedok ondorioztatu zuenez,. Jainkoak haiek hiltzen uzteak badu bere arrazoia.
|
|
|
–Bistan da Weikath hori morroi bortitza dela. Baina
|
zergatik
hil nahiko zituen bizkartzain batek Idiart anaiak?
|
|
2018
|
|
|
–Zergatik hilko nuen? Ez bera ez inor, baina bereziki bera,
|
zergatik
hil behar nuen Nere. Maite dut, ez dit inoiz kalterik egin, emazte eta ama ona da.
|
|
|
Baina ez dut hil. Ez dut ulertzen nork eta
|
zergatik
hil duen, ez dauka batere zentzurik...
|
|
2019
|
|
|
Penduluaren kulunka erritmiko hark logura eragingo ziokeen egoera normal batean, baina ez gau hartan. Urduriegi zegoen; lehenbailehen jakin nahi zuen nork eta
|
zergatik
hil zuen Jose De la Fuente.
|
|
|
–Eta
|
zergatik
hilko zituen?
|
|
2021
|
|
|
Baina ez ikusiarena egin zuen. Eta ez zion galdetu
|
zergatik
hil zuen txoria, ezta ere urte haietan jakin nahi izan zuena: " Zergatik ez ninduzun neu ere jan?".
|
|
|
Horregatik ez du jakin zer egin harekin topatu denean, horregatik egin du ez ikusiarena. Ez dio galdetu nahi izan"
|
zergatik
hil zenuen txoria?". " Zergatik ez ninduzun neu ere jan?".
|
|
|
Zuk jakingo duzu
|
zergatik
hil duzun ama, gu ez gara sartuko. Inork ez dio inori konturik eskatzen.
|
|
2022
|
|
|
–Baina
|
zergatik
hil nahi ditu? –galdetu zuen Isabelek.
|
|
|
Jajajajjajaja... ...k emango dit jo ze ona dagoen hanburgesa hau inoiz jan dudan hanburgesarik onena da baina non sartu da jendea bakarrik utzi naute ez itxoin nik alde egin dut baina ze ostia gertatzen zait zergatik egin dut hori ez al nuen ba nik jendearekin egon nahi bueno ez ez da guztiz egia ohetik altxatu ere ez nuen egin nahi baina konpromisoagatik egin dut jendearekin egoteko eta begira orain bakarrik auskalo
|
zergatik
hil zaitez bai hori da onena hiltzea izango da ze inork ez nau maite inork ez nau maite eta gainera who wants to live forever zer izan da hori zer entzun dut marikita norbaitek marikita deitu dio norbaiti baina ze ostia uste du horrek hogeita batgarren mendean horrelakoak entzun beharra oraindik gero oso progreak garela esango dugu seguru tipo hori ere marikoia dela baina ezkutatu egin nahi da se...
|
|
2023
|
|
|
–Susmatzen duzu nor izan daitekeen hildakoa? Nork eta
|
zergatik
hil zuen?
|
|
|
Zeure burua
|
zergatik
hil duzun azaltzeko aukera izango bazenu, segur aski familia enpresan izan dituzun arazoez hitz egingo zenidake, gainez egin dizutela; zure anaiarekin batera aitaren enpresa heredatzeak, etekinak ekarri ordez, erantzukizun karga bat suposatu zuela, zuen harremana zikindu eta zure autoestimua txikitu zizuna. Aurretik jarriko zenituzke zure finantza arazo guztiak, krisiak areagotu zituenak, eta ez zenuke egia esango:
|
|
|
Juana nork eta
|
zergatik
hil zuen ulertzeko, krimena gertatu zen tokira bidaiatu, lekukoekin mintzatu, eta ikerketako agiriak arakatu ditu Jon Artanok. Behatxuloa dago orriotan Amerikako gatazka armatu zaharrenari begiratzeko, horko logika makabroa ulertu eta biktima bakoitzak inguruan sortzen duen samina sentitzeko.
|
|
|
Eta beste galdera guztien gainetik, eta azpitik, hau:
|
zergatik
hil zuten Juana?
|
|
|
–Nik ez dakit
|
zergatik
hil zuten, dakidana da hura beti zegoela edonori laguntzeko prest. Horregatik da hain injustua.
|