|
2000
|
|
|
Fede kontuetan gizon gogorra eta zurruna zen arren, gozo ibili zitzaidan aita jesuita nik hari eginikako lehen aitor hartan, neure kontzientzia estutu gabe eta neurriz kanpoko galdegiterik egin gabe. Halarik ere, aita Bartolomek ongi baino hobeki zekien orduko
|
zer
nahi zuen eneganik, eta, akabantzan, bere kontseiluen emaiterat beharturik sentitu zen:
|
|
|
—Ez dut denbora handirik —haserre plantak erabat utzi gabe, jarrera profesionalagoa hartu zuen— Zerorrek erranen
|
zer
nahi duzun: kartak, eskua, galdutako zerbait edo norbait berreskuratu, negozioren baterako aholkua, izpirituren batekin harremanetan sartu...
|
|
|
Horrako putzu horretan larru gorritan bainatzen omen ziren, edo lasterka egiten omen auzo etxeko zerrien ondotik, edo lehen mozkorra harrapatu omen herriko besta betiere alaietan. Eta halakoak solasera ekartzean, ez dakizu
|
zer
nahi zaituzten, penatu, berek galdutako garai zoriontsuen kontura, ala bekaiztu, zuk inoiz dastatuko ez duzun zuku miresgarritik edanak direlako.
|
|
2001
|
|
|
Kaxa artean galduta pasa zuen lehen eguna Sergiok. Bezeroek ondotxo zekiten
|
zer
nahi zuten, Sergiok baino hobeto, eta saltzaileak noraezean pasa zituen orduak. Zelofan koloretsuz estalitako oinetakoak atera eta atera.
|
|
|
Dena barruan gordetzen duten horietako bat duk, badakik, berezi samarra. Baina
|
zer
nahi duk esatea, niri jatorra egiten zaidak.
|
|
|
‘Eta
|
zer
nahi duzu? ’ galdetu zuen Arianek.
|
|
|
‘Ez dut ondo ulertzen
|
zer
nahi duen esan esaldi horrek, historiak oraina jaten duela, baina zientzia mailan behintzat alderantziz gertatzen dela esango nuke, historia orainak jaten duela... ’
|
|
|
Arianek buelta eman bere begi garbiekin eta bere erneguarekin: Zergatik etorri zara nire atzetik,
|
zer
nahi duzu. Eta Goiok esango zuen, Arrazoi bat behar al da zu ikusteko?
|
|
2002
|
|
|
|
zer
nahi duzun.
|
|
|
|
zer
nahi duzun ez dakidalako
|
|
|
Mirari oso gaizki sentitzen zen. Oraindik ere ez zekien
|
zer
nahi zuen, baina lehenago edo geroago zerbait gertatuko zen. Eta ordurako erabakita izan zuela bazekien.
|
|
|
–Baina
|
zer
nahi zuen zehazki? –galdetu zuen Irenek.
|
|
|
Baina ez zegoen harro, preseski. Sekula ez zuen jakin
|
zer
nahi zuen zehazki. Aurrera, inertziaren gris hutsez egin zuelako sentipenak eraso zion, basamortuko sirokoaren modura, bortitz eta itsugarri.
|
|
|
–Baina
|
zer
nahi dun gertatzea?
|
|
2003
|
|
|
Edo besteen nahiei begira. Bera nor zen eta
|
zer
nahi zuen ez zekien. Sekula ez baitzion halakorik galdetu bere buruari.
|
|
|
Hitz haiek ezin nituen burutik kendu. Ez nuen ulertzen
|
zer
nahi zuen Anak. Bai, aitortzen dut Gretarekin neukan harremana oso estua zela.
|
|
2004
|
|
|
–Beno! Bota
|
zer
nahi duzun, nire nebak irribarre zabal batez.
|
|
|
esaten da. Horrek adierazten du bakoitzak askatasuna daukala
|
zer
nahi duen izan erabakitzeko, eta gehienetan estatubatuarraren izaera baieztatuko du.
|
|
|
Gaur telefonoan beste ordu erdi bat. Eta
|
zer
nahi duk, gaurko arratsaldea ere nik hire zain pasatzea hi beste txolin horrekin habilen bitartean. Joode!
|
|
|
Kontua da geure burua zertzat hartzen dugun. Gutako bakoitzak
|
zer
nahi duen. Izan gaitezen ausart.
|
|
|
Herrien nahiak erabakiko. Hizkuntza bereko herriek egiazki
|
zer
nahi duten, ez dakigu usu. Kondairak ordea gauza bat erakusten du:
|
|
|
Signora Maria gauera arte geratu da, esan duelako hamarrak arte geratuko zela, eta halaxe egingo duela. Erantzun diote jokatzeko kabal, denek bozkatu dutela eta ea
|
zer
nahi duen, kanposantuko biztanleak ere etortzea papertxo batekin ala zer. Eta berak esan du hobe hori horrela balitz, eta esateko nahi zutena, baina bera han geratuko zela dena jasotzeko ordua heldu arte.
|
|
|
Gero etorkizunerako
|
zer
nahi duen kontatu dio, eta gaua egin zaie.
|
|
|
–Mireia mendekatu nahi nuen –aitortu zuen Josebak– Banekien nuela jakin zehazki zein ziren hiltzaileak, eta nituela benetako errudunak harrapatu. Baina oso ondo nekien
|
zer
nahi zuten: txostena eskuratu eta beraientzat gorde; Mireiari lapurtutako lanaz aprobetxatu; sekretua, zena zela ere, beraientzat gorde.
|
|
|
Berotu eta listo... A, eta
|
zer
nahi duzu ekartzea gaueko bokadillorako?
|
|
|
–Hi ez hoa hemendik, errua hirea duk-eta! Izan ere, galdetu al diok sekula hire semeari
|
zer
nahi duen. Ez!
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu egitea, maskurian uholdeak nituela bazirudien.
|
|
2005
|
|
|
Hire gurasoek ez ziguten elkarrekin bizitzen uzten, txarto gogoratzen ez banaiz, ikasketak amaitzen ez ditunan bitartean eta, batez ere, ezkontzarik ez dagoen bitartean. Eta Naroaz
|
zer
nahi dun esatea... Urtea nitaz arduratzeagatik galdu ostean nik etxetik egoztea nahi huke?
|
|
|
Hire lehengusina dela, txo! Baina
|
zer
nahi duk, urtebete ez duk alferrik joan, eta etxean dudana ez duk umea, emakumea baizik. Ixo.
|
|
|
–Ez dut uste, zure logelan ez ziren armaturik sartu, eta tiroa ezintasunaren emaitza izan zelakoan nago. Dena dela, batek daki nortzuk ziren eta
|
zer
nahi zuten.
|
|
|
Ez nekien zer egin: etxeko atea ireki eta barnean sartu; korrika irten larre artetik, harrapatuko ez ninduen itxaropenarekin, edo bertan itxaron ea
|
zer
nahi zuen. Argi zegoen ez zuela pistola hura nire aurka erabili nahi, bestela hilda egongo nintzen ordurako.
|
|
|
–Bai,
|
zer
nahi duzu?
|
|
|
–Ez ziren lapurrak –Itziarrek ezetz egin zuen buruarekin hirutan–, ez dakit nortzuk ziren edo
|
zer
nahi zuten, baina ez ziren lapurrak.
|
|
|
–Beno,
|
zer
nahi duzu oraingoan?
|
|
|
ezin duzu etxe hori zuk bakarrik ordaindu. Edo
|
zer
nahi duzu?! Bost urte jan eta edan gabe eman?!
|
|
|
Josebak, berriro, eskua kopetara eraman eta begi bakarra irekiz begiratu zion,"
|
zer
nahi duzu, ba, esatea?" galdetuko balio bezala.
|
|
|
Ogi kozkorra jan eta garagardoari azkena ematen diozu. Eta nik, postrerako plater txikiak atera eta
|
zer
nahi duzun galdetzen dizut.
|
|
|
Don Juanek Mateori galdetu zion orduan
|
zer
nahi zuten eurek sakristian goizerdiko ordu haietan. Galdetu zien ezkondu nahi al zuten ala seminarioan sartu.
|
|
|
–Nor zaittugu? Edota,
|
zer
nahi duzu?
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu. Ba al dugu beste aukerarik?
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu, hildako bati lapurtzea? –galdetu nion nik.
|
|
2006
|
|
|
Unamuno-ren testuetan, tirandura asko ez ezik, kontraesanak ere ugari daude, haren arrazoiketak ad hoc izan ohi dira eta (Ortega ez da oso diferentea puntu honetan). H. d.,
|
zer
nahi duen, ez du izaten kontraesanik, ezpada nola arrazoitzen duen, nahi duena. Euskarari buruz ari bada, inportantea arrazaren izpiritua bakarrik da, hizkuntzaren axolarik gabe; eta," si, como creo –iristen da esatera 1905ean–, el pueblo vasco es en España el pueblo más capacitado hoy para la íntima vida de la cultura espiritual", euskotarrek egin behar dutena da (gaztelania hartu eta) Espainia menperatu eta baskonizatu, etc., espainolaren bitartez" euskal sena" gizadi guztiari gainezartzeko, ezagutzen da boutadea(" La crisis actual del patriotismo español") 355 Berdin arrazoituko du arraza eta lurralde ezberdinenekin hizkuntza espainol handiaren batasunaren alde argudiatzean, esanez, argentinarrek, txiletarrek, etab., ez dutela ahalegindu behar bakoitzak hizkuntza bat ahalik eta nazionalena garatzen, ezpada, nazio horiek zinez izpiritu diferenteak badituzte ere, bakoitzak bere nortasun propioarekin, hala ere denek oso egoki espresa lezaketela bakoitzak bere izpiritu berekia hizkuntza bakar berdinean.
|
|
|
–Oso kontu zaharrak dira horiek –erran zuen Geppertek azkenean– Argi mintza gaitezen, Duhalde andereñoa:
|
zer
nahi duzu nigandik?
|
|
|
Egun on. Pentsatu duzue
|
zer
nahi duzuen?
|
|
|
patatak, arroza, makarroiak, fruta eta haragi pixka bat... Zegoena hartu behar, eta aparteko zer edo
|
zer
nahi bagenuen astebete lehenago eskatu.
|
|
|
B: Askotan ez dakigu oso ondo
|
zer
nahi dugun.
|
|
|
Ez du esan, baina ulertu dut
|
zer
nahi duen: ni behera jaitsi eta berriz igotzea, honainoko mailak kontatuz.
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu nigandik?
|
|
2007
|
|
|
Zurea, oso ongi. Baina hark
|
zer
nahi duen ba al dakizu. Ze, maitasunak bien artekoa izan du, ez?
|
|
|
Zuretzat eta guztientzat. Eta lagunen kontua, ba,
|
zer
nahi duzu esatea. Agian batzuk bai, baina orokorrean oso zaila ikusten dut irakasleak eta ikasleak lagun izatea.
|
|
|
Olaia bera da pauso bat atzera egin duena, Ikerrekin moztu egin nuela esan nionean. Nik
|
zer
nahi duzu egitea. Nik gauzak ez ditut egiten denak nirekin pozik egoteko.
|
|
|
Besterik ez. Gainera,
|
zer
nahi duzu esatea, Iraitz. Lehen ez nuen zuen historia hori ulertzen, baina orain ezberdin ikusten hasia naiz.
|
|
|
–Baina,
|
zer
nahi duzu kontatzea?
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu egitea, horrelaxe bada. Badakit bat batean izan dela, eta zer?
|
|
|
Escorialaren eraikuntza, aldiz, Ernazimentu akaberan arima europarra krisian sartu den aldikoa da. Krisia sortu da, izpiritua ahal duena baino gehiago nahi izaten hasi denean,
|
zer
nahi duen jakin ezta ere nahi izateagatik nahi izatean, nahikari infinituan. Ez du helburu bat, ez du arrazoi bat, nahi hutsa da.
|
|
|
Nabarmenki Montesquieu-ren, nazioaren izpiritu orokorra, ren ideia bihurtzeko ahaleginetan hain zuzen, beste asko bezala bera ere espresio baten bila, < Volkheit> berba asmatu du (herritasuna? geroxeago < Volksgeist> izanez bukatuko duenaren aurresaioa inondik ere) 222 Pedagogoak, dio, haurtasunari entzun behar dio, ez haurrari (haurrak, haurkeriak nahi ditu eta esaten ditu); eta legegileak herritasunari entzun behar dio, ez herriari (herriak, nahiaren nahiz, ez daki
|
zer
nahi duen ere). Herritasunak, aldiz (hots, gogo nazional orokorrak, nabariki),, beti gauza bera dio, arrazoizkoa da, egonkorra, garbia eta egiazkoa(?).
|
|
|
Nik txuleta bat eskatu nuen, gutxi egina, eta letxuga, bertakoa eta ez frantsesa, badaezpada ere. Edateko
|
zer
nahi genuen galdetu zigun gizonak eta nire haragi puskak, nire okel samurrak, nire txekor labeldunak, ardoa eskatu zuen: –Bordelekoa, mesedez?.
|
|
|
–Ikusten! Ez dakizu
|
zer
nahi duzun ere, Elisa!
|
|
|
Hutsik zeudek aulkia, hire ohea eta amaren begiak. Nire zati bat ere bai, anaia txikia haiz,
|
zer
nahi duk. Baina hire bizia zuan, ez dik zentzurik gure begietatik.
|
|
|
Alabak batzuetan horri buruz hitz egiten du haserre aurpegiarekin, Fridari buruz, eta tabernei buruzko zerbait esaten du, eta desesperazioari buruzkoa, baina niri ahaztu egiten zait, agian taberna esaten duenean edateko tokia pentsatzen egoten naizelako, eta desesperazioa esaten duenean etsipena, 8 letra. Horrelakoak gertatzen zaizkit, baina
|
zer
nahi du, ez naiz ba orain, dudan adinarekin, aldatzen hasiko. Gainera, ahazten ditudan gauzak esan eta gero joan egiten da beti alaba, eta zer geratzen zait niri?
|
|
2008
|
|
|
Behetik gorako begiradarekin zoratu nahi nau, babesgabearena egin nahi du, bere aita banintz bezala besarkatu dezadan. Badaki
|
zer
nahi duen eta badaki emango diodala. Bere hitzak galdera ikur bat dira, baina promesa bat dira bere begiak.
|
|
|
joango dira hogei, eta joango dira beste ehun eta hogei, eta errege Karlos ez da itzuliko! Eta zuk
|
zer
nahi duzu, ni ere bizitza osoan hari itxaroten egotea, heriotzak bide erdian eraman nazan arte. Ezta pentsatu ere!
|
|
|
–Ondo da. Eta orain, hitz gutxitan, esaguzu
|
zer
nahi duzun, eskatu zion sendagileak.
|
|
|
Ez kasu batean, ez bertzean, nafarrok ez dugu zer erranik auzi horretan; edo, bertze modu batean adierazita, erran, nahi duguna erraten ahal dugu, eta horren arabera (euskal edo espainiar) aberriak behar dituen historia ikasle onen zerura edo traidore ustelduen infernura bidaliko gaituzte. Hau da, guk ez dugu erabakitzerik Nafarroa zer den eta
|
zer
nahi dugun izatea; hori aldez aurretik emandako egia da, guk onartu beharrekoa (etsaiek ez bagaituzte engainatu edota erosi, behinik behin).
|
|
|
–Jarri eroso, esaten den moduan. Bitartean, zeozer prestatuko dut; ea,
|
zer
nahi duzu: kafea, freskagarriren bat, ardoa??
|
|
|
ezin da sinetsi. Baina
|
zer
nahi zuen hark. Zer egin nahi zion Lidiari?
|
|
|
–Sinetsi ala ez sinetsi,
|
zer
nahi duzu, Green jauna. Zertarako balio du!
|
|
|
joan dira bost urte, joan dira hamar... joango dira hogei, eta joango dira beste ehun eta hogei, eta errege Karlos ez da itzuliko! Eta zuk
|
zer
nahi duzu, ni ere bizitza osoan hari itxaroten egotea, heriotzak bide erdian eraman nazan arte. Ezta pentsatu ere!
|
|
2009
|
|
|
Eta?
|
zer
nahi zuen? –galdegin nion.
|
|
|
–Gau batez berarekin ezkontzea eskatu zidan, esan zuen geroago Adelinak?. Ez honela, zuzen zuzen, baina garbi antzeman nion,
|
zer
nahi zuen. Goxo eta jator zen, baina ez nuen onartu...
|
|
|
–Baina, Jainkoaren izenean,
|
zer
nahi zenuen ekartzea! Ia denok urperatu ginen eta ozeano korapilotsuaren sabelean!
|
|
|
Berdin dio. Aktore koadrilari ere nekez azaldu ahal izango dio
|
zer
nahi duen. Eta bezero hauek, tira, ez daki zergatik, baina iruditzen zaio ez dutela telebista askorik ikusten.
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu nik egitea. Oinez joan duzu.
|
|
|
–Ez dizut
|
zer
nahi duzun ondo konprenitu, gazte, irribarre egin zidan?, baina, lan bila bazatoz, hoteleko kontserjearekin hitz egin, bera aritzen da kontu horietan.
|
|
|
–Badakizue nire jaiotegunean txori bat sartu zitzaidala hegan gelan, eta
|
zer
nahi duzue, bada??
|
|
|
–Zaude lasai, Domingo, zure anaia naiz-eta, Benjamin Maria:
|
zer
nahi duzu, horren kikilduta egoteko?, esan zion fantasmak; eta Domingok:
|
|
|
–Eta zuk
|
zer
nahi duzu, Domingo?
|
|
|
–Eta zuek
|
zer
nahi duzue: mutila edo neska??
|
|
|
–Eta zuk, Domingo,
|
zer
nahi zenuke: neska edo mutila?
|
|
|
–Esan
|
zer
nahi duzun: neska edo mutila, zehatz eta labur egin zion aitak galdera.
|
|
|
Militar itxurako gizon hura aski ezaguna zen zirkulu ezkertiarren artean, hiriko komunisten goi kargu baten eskuin eskua baitzen, edo ezker eskua, zehatzago, beharbada?, Stalinen miresle sutsua; langileen arazoei lotutako ekintza jakin batzuengatik bi aldiz giltzapetua, batean, lankide batzuekin batera, nagusia bahitu zuelako, greba luze baten ondorioz, eta bestean, manifestazio batean hainbat saltokitako erakusleihoak hausten ibiltzeagatik?, langileriaren egun handiarekin egiten zuen amets: proletarioen diktadurarekin, alegia; esan nahi baita gizonak bazekiela bere egitekoaren berri?
|
zer
nahi zuen eta nora nahi zuen?, eta hargatik erabaki zuela, beharbada, zorrotz jokatzea hasieratik beretik, egunean zehar hirian izandako borrokatxoetan eta liskarretan parte hartuz, kontrolgune hura jarri aitzin; igarri ere, igartzen zitzaion jarreraren irmotasuna, bere agintzeko modua eta bere mugimenduak ere halakoak baitziren, zalantzarako tarterik uzten ez zutenak; horregatik, ohartu zenean e...
|
|
|
Iluntzera arte egon da Drava teilatuan, baina alde egin duenean ere, gau betea izan arren, ordu erdi gehiago egin dute Phineasek, Bleulerrek eta Musonek bertan. Dravari buruz hitz egin dute, noski, zertan ari den,
|
zer
nahi duen. Musonek hau galdetu dio gero Bleulerri:
|
|
|
Arrateko amaren kanta abesteko ere ez. Ezta
|
zer
nahi duzun aurpegira galdetzeko ere. Horregatik dago zure ama isilik, bakeroen pelikulari begira.
|
|
|
ez dut nahi dudana nahi, ez zenidan eskatu nizuna eman behar. Ez daki benetan
|
zer
nahi duen, helduok bezala bestalde, baina gutxiago disimulatzen du. Nerabe mota horrek irakasle arrunt autoritarioak hobetsi ohi ditu.
|
|
|
desiratzaileak irudikatzen du bitartekariaren desira autonomoa dela, desiratzailearena ez bezala. Desiratzaileak ikusten du bere desirak kontingenteak eta aldakorrak direla, eta bitartekariarenak, alderantziz, sendoak direla imajinatzen du, hirugarren horrek badakiela
|
zer
nahi duen (jakina, ez da egia).
|
|
|
–Eta zuk
|
zer
nahi duzu, Domingo?
|
|
|
–Eta zuek
|
zer
nahi duzue: mutila edo neska...?
|
|
|
–Eta zuk, Domingo,
|
zer
nahi zenuke: neska edo mutila?
|
|
|
–Esan
|
zer
nahi duzun: neska edo mutila –zehatz eta labur egin zion aitak galdera.
|
|
|
–Badakizue nire jaiotegunean txori bat sartu zitzaidala hegan gelan, eta
|
zer
nahi duzue, bada...?
|
|
|
‘Zaude lasai, Domingo, zure anaia naiz-eta, Benjamin Maria:
|
zer
nahi duzu, horren kikilduta egoteko? ’ esan zion fantasmak; eta Domingok: ‘Adak beldurra dizu zuri, beldurra dio Sakamantekasi eta beldurra die munstro guztiei, eta nik, berriz, tuberkulosiari, lehengoan hil baitzitzaidan lagun bat, Fernando Biain; azkenean, birikak hondatu, eta airerik gabe gelditu zen, eta nik ez nuke itota hil nahi’; eta fantasmak, barrez hasi eta airean itzulipurdi bat egin ondoren, esan zuen:
|
|
2010
|
|
|
–Eroen bidea da hori, gainera, Regina! Izan ere, ubeluneak eginda gero,
|
zer
nahi duzu orain, nik zerra bat hartu eta zure hankak belaunetatik zerratzea, gurutzea gurutzeago gerta dakizun??; eta zopa jaten ari zeneko koilara platerean utzi eta honela osatu zuen bere interbentzioa, bi eskuen mugimendu simetrikoei ekinik, gora eta behera, behera eta gora: –Regina eneak osorik behar zaitu, nik osorik behar zaitut eta zure seme alabek ere bai?;. Bai, baina orain seme batek gehiago behar nau beste guztiek baino??;. Bai, esan didazu lehentxeago Ama Birjinaren mezua jaso duzula, eta zuk sinetsi?
|
|
|
Ausartak izan gaitezen heriotzaren aurrean, eskuen artean har dezagun ideia lazgarri hori, aurrez aurre izan dezagun. Kargu har diezaiogun bere izaera dela eta, jakin dezagun
|
zer
nahi duen gutaz, alde orotatik beha dezagun, letraz letra irakur dezagun enigma, eta aldez aurretik begira dezagun hilobia.
|
|
|
–Analitika berriak? Ez dira existitzen, horregatik [Eliseo Gilek eta bere taldeak] ez dute zehazten
|
zer
nahi duten, azaldu du Alicia María Cantok.
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi duzu galdetzea. Orain ez da galderak egiteko garaia.
|
|
|
–Ba, nik
|
zer
nahi duzu esatea, Enara. Nik sinisten dizut.
|
|
|
–Ertzainak etxean? Eta
|
zer
nahi zuten. Ez al zuten egun hartan dena argitu?
|
|
|
–Eta
|
zer
nahi dute orain. Orduan dena argi eta garbi azaldu genien eta.
|
|
|
Zuk ongi dakizun bezala, bigarren egunean berriz aske uzteko. Nik ere,
|
zer
nahi duzu esatea. Bizirik balego hobe, nire laguna ere bazen, baina dena patuaren kontua izan da, Matilde.
|
|
|
–Nitaz? Eta
|
zer
nahi duzu esatea?
|