|
2000
|
|
|
Haurrak nola dauden eserita ikusten dut, eroso egon daitezela, nahiz eta lurrean egon. Eta txotxongiloak hasi baino lehen haurrekin mintzatzen naiz
|
zer
moduz dauden jakiteko. Ikusi behar dutenaren aurkezpen txiki bat ere egiten diet.
|
|
|
Eta beheiti jaitsi, eta lagunak berehala hasi zitzaizkidan galdezka, nola joan zaik,
|
zer
moduz... Eta, ihardesterakoan Mignon bera aitzinatzen zitzaidala, imajinaturik zer nolakoak izan zitezkeen lagunek egiten zizkidaten galderak, erran zien:
|
|
|
Amonak nire aldamenean jarraitzen zuen, gela behin ere baino estuago iruditzen zitzaidan. Migelek sartu irten azkar bat egin zuen nire gelan
|
zer
moduz nintzen galdetzeko.
|
|
|
Eta bitxiagoa da, bitxiagoa denez, niregan gero eta handiagoa piztea Dabid berarekiko Karmelok dioenarekiko baino:
|
zer
moduz egongo ote den, nola sentituko ote den tiro egin zidanetik, zer sentituko ote duen orain nirekiko, eta maitalearekiko...
|
|
|
Behinik behin ongi nagoela esateko deituko nioke eta niregatik ez arduratzeko (baldin eta arduratua badago; guztiarekin, New Yorken ez bezala, orain ez nuke nahi bera hemen nire bila azaltzea). Baina, esan bezala, ez diot deitu eta, beraz, ezin bada jakin bera
|
zer
moduz dagoen. Teresak, Dabid bihotzera tiro egin zidan gansterra dela oroitarazi dit (noski, Chicagon nagoelako esango zuen hori); berak ez dauka hori zertan oroitarazi, nik hainbeste badakit, baina aldi berean ezin dut ahantzi elkarrekin igaro ditugun urteak, urte gehienbat atseginak.
|
|
|
Jendea han zebilen batera eta bestera, ahal zuen moduan. Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea
|
zer
moduz nengoen galdetzen. Txarto pasatu nuen nik, eta besteak ere halatsu ibiliko ziren.
|
|
|
Nire ziegako atearen alde banatan makurtuta, hura kanpotik eta ni barrutik, leihatilatxotik elkarri begira, berriketari ekin dio: ia hamabost egun daramatza bidaian; Picasentetik dator, Langraiztik bueltan;
|
zer
moduz gauden galdetu dit, nola dauden hemengo gorabeherak...
|
|
|
Gero iharrak, telebistari saihets emanik, berari begira: " Eta,
|
zer
moduz aurkitu duk herria?", galdetu zion. " Kanbiatuxe", erantzun zuen Xanek, ez biziki eroso; segurrenik gizon hark konkorrarekin topo egin zuen, honek bere historia kontatu zion.
|
|
|
Elik keinu anbiguo bat egin zuen. " Eta", esan zuen,"
|
zer
moduz harekin?". Bazen haren doinuan inkirin pixka bat, bazen, agian, zelorik ere zerbait.
|
|
2001
|
|
|
(Marrazkiak begiratuz) Gaurko biñeta? Irrikitan nago Txiki porno aktore
|
zer
moduz moldatzen den ikusteko...
|
|
|
Leiretxu,
|
zer
moduz joan zaizu dena?
|
|
|
–Bere neskarekin, Arantxarekin, noiz edo noiz hitz egin diat –berrekin dio leunago– Txorakeriez beti, ez zekiat, institutuan
|
zer
moduz eta horrela. Lehen konfiantza pixka bat baneukaan, baina orain... enfin –keinu etsi bat, oso berezkoa duena– Neska jatorra duk, batzuetan ez zidak kasu egiten baina bueno, badakik –irribarre bat–, lotsatia izango duk ni bezala.
|
|
|
" Epa, Anartz,
|
zer
moduz habil Chiapas aldean. Ondo espero diat.
|
|
|
Ohitua dagoeneko, motxila bazter batean laga eta leihoa ireki du Tasiok. , egunon, zer, gaua
|
zer
moduz, ba, ondo, irteera bat bakarrik egin behar izan dugu, hamabi eta erdiak aldera, baina bestela lasai, eta zer izan da, larria, ez, andre zahar batek aldaka hautsi du komunera joan eta irristatuta, baina ondo. Bista altxatu du lurretik.
|
|
|
Barreka hasi gara eta berriro galdetu diot Andoniri, Eta hemen
|
zer
moduz, berak erantzuna emana duen arren, nire jakingurak ahaztu duen gaizki enterratuta dagoelako hori.
|
|
|
Erizain bat sartu da atea jo gabe. ‘Barkatu, Maribel, ’ ezagutu nau erizainak, ‘ez nekien hemen inor zegoenik.’ ‘Gauerdian ailegatu naiz, eta Goio
|
zer
moduz dago? ’ ‘Geroago eta hobeto.’ Gorriaren bila jaitsiko naiz, Pauso Galduen Galerian barrena joan naiz, draz draz draz, harik eta Imanol Urioste topatu dudan arte. ‘Zelan bidaian? ’ esan dit euskaraz, musu emanda.
|
|
|
‘Bai,
|
zer
moduz? ’
|
|
|
Gainera, ogia ondo egitea gerran parte hartzea bezain inportantea dela esaten du beti, bazkalaurrean edo bazkalondoan. ‘Eta hi,
|
zer
moduz bidaian? ’ ‘Desastrea. Goio oso gaizki aurkitu diat, burutik gaixorik.
|
|
|
Herritar gehiago sartu zen taberna dendan Â. " Ieup,
|
zer
moduz! Dotore hago!".
|
|
|
Une labur batez, behinik behin: bere begiek dir dir egiten dute nireekin topatzerakoak eta ezpainak irekitzen zaizkio,"
|
zer
moduz lo egin dugu, ba?", itauntzen diodanean. " Non ibili haz, neska?", erantzuten dit, hala ere, segituan, bere arreba naizelakoan.
|
|
|
Bestalde, sarri pentsatzen dut gure fedearen bikaina erakusteko ez dugula kristauok, nonbait, behar beste erabiltzen adierazpidetzat
|
zer
moduz, non kokatzen dugun guk gizakia. Gure kristautasunean dena dago kokatuta gizaki zehatz historiko batengan:
|
|
|
Beraz, etika jakituriaren bigarren urratsa, maitatzearenaren ondoren, maitaria bera da. Zelan ari behar den maitari izanez,
|
zer
modutako maitakizunetan jardun behar duen maitari izanari eusteko, maitaleago, maitariago, maitagogoago bihurtzeko. Nahiz maitariari berari begira jarri, nahiz maitakizunei begira jarri, galdera hau beti gogoan eduki behar du etikak:
|
|
|
Gixon gogorra eginen haiz hi! Eta hi, Maria,
|
zer
modu. Jarriko haiz polliki polliki?
|
|
|
Halako batean, eskolakide bihurri baten antzera hasi zitzaidan: Zer, esan zidan,
|
zer
moduz egon naiz. Gizona, gizona!, esan nuen, nola zer moduz egon zaren!?
|
|
|
Zer, esan zidan, zer moduz egon naiz? Gizona, gizona!, esan nuen, nola
|
zer
moduz egon zaren!. Zertaz ari zara?
|
|
|
Zera... –hasi zen–,
|
zer
moduz egon naizen Borgesena egiten. Horixe zen nire galderaren zentzua.
|
|
2002
|
|
|
egun telebista da gehien ikusten dugun showa, eta bideoklipen abiadan doazen ikuskizunak maite ditugu gehien, irudi bat bestearen atzean moztu eta itsatsi, moztu eta itsatsita egiten diren horiek; zineman film japoniarrekin lo hartzen dugu, elkarrizketak errealistegiak direlako aukeran: bi gizon kafea hartzen ari dira pantailan, eta ikusleok oso osorik entzun behar dugu euren ordu erdiko elkarrizketa, (r)
|
zer
moduz?» agurretik hasita (r) bihar deituko dizut; zein da zure telefono zenbakia?» esaldiarekin bukatu arte. Pazientziarik gabekoak gara gaurko ikusleak, hitz gutxi eta oso beteak nahi ditugu, eta akzio batetik bestera azkar igarotzea hobe.
|
|
|
Lagunartean
|
zer
moduz moldatzen zinen?
|
|
|
Momentu hauek erabiltzen dira ikaslearen progresioaaztertzeko:
|
zer
moduz doakion proposatutako lana, zeren falta nabaritu duen, zerjorratu behar duen gehiago, zer nahiago duen egin, eta abar.
|
|
|
–Bai, haien alde egitea. Eta zuek,
|
zer
moduz. Ze Imanolekin jarraituko dun, ezta?
|
|
|
–Ka... kaixo, osaba –Imanolek ezin zuen gorputza geldi mantendu. Hanka baten zein bestearen gainean jarri zen txandaka; eskuak poltsikotik atera eta sartu; orain gora begiratu, orain behera– Zer...
|
zer
moduz?
|
|
|
Aurpegia, gainera, pintatua zuen, ohi zuen baino nabariago –nabarmenxko ene gusturako–, baina nahiago nuen etxean bere buruaz eta bere itxuraz arduratzen zen emakume bat ikustea emakume utzi bat baino. Ordea, galdetu nionean
|
zer
moduz joan zitzaion amarekin, negarrez hasi zitzaidan. Negar zotinka.
|
|
|
bost urte haietan ezagun egin zituèn herriko gizon emakumeei, esate baterako. Haietako batek baino gehiagok galdetu izan baitzion
|
zer
moduz ote zegoen Sergio, aspaldi ez zutela ikusi... " Aita hil zitzaion, eta Malagan dago", erantzuten zien Sarak.
|
|
|
Eta betilun itzultzen ziren, nahiz eta gero disimulatzen ahalegindu. Eta nik lehenengo eta bigarren egunean, baita hirugarrenean ere, galdetu egiten nien
|
zer
moduz zegoen ama. Eta izebak esaten zidan:
|
|
|
Zatoz, ea
|
zer
moduz geratzen zaizun.
|
|
|
Tira albo batetik, bestetik berdindu ari nintzela, ama sartu zen logelan. Diosala,
|
zer
moduz egin nuen lo, eta musu. Maindireari heldu zion ertz batetik:
|
|
|
Eta hori egin duenean ere, ikustekoa da arduradunak esaten duenari egiten zaion kasua. Ikustekoa, azkenik,
|
zer
modu desberdinean landu izan den gai hau Katalunian eta gure Erkidegoan, lehenago beste nonbait aipatu dudan gisa.
|
|
2003
|
|
|
Aste barruan ostera, udalekin harremanak
|
zer
moduz dauden, arazo ekonomikoak zertan diren edo txapelketarekin zerikusia izan dezaken edozein gai aztertzeko batzen izan dira. Besteoi disfrutaraziz disfrutatu dutenen artean ere, orain urte bitik hona, gazte jendea nagusitu da.
|
|
|
Nor mugitzen dira? Eta
|
zer
modutan. Zer nolako ideia eta balioen markoankokatzen dute euren mobilizazioa?
|
|
|
Zenbait sektore nazionalistetatik, EAJtik zehazki, independentzia energetikoabeharrezkoa dela aldarrikatu da Boroako zentral termikoa justifikatzeko. Baina, aurrerago ikusiko dugunez, energiaren inguruko eztabaida, zenbat ekoitzi beharden,
|
zer
modutan etab., gori gorian dago eta zornotzarrek asko dakite afera horiburuz.
|
|
|
Gorabehera arrunt samarrei buruz mintzatu ginen, ezer geurerik esateari beldur bagenio bezala, bi arrotz lehen aldiz elkartzen direnean bezala. Nobela
|
zer
moduz zihoan galdetzera ausartu nintzen soilik, eta bukatzen ari zela erantzun zidan. Bere buruaz harro zegoela iruditu zitzaidan.
|
|
|
Agurraren oharra ere prestatua zuela eta hilarena egingo zion aktorea ere bai. Ni ez beldurtzeko errepikatzen zidan, iruzurra izugarri segurua zelako, pare bat egunetarako bidaia bat egin nuen, eta etxera itzultzen nintzenerako aktorea egongo zen zerraldoan eta bera, Gary, Londresen, Parisen edo Berlinen, hiru hiriburu horietan bizitzeko asmoa baitzuen bertako eskaleekin, tarteka telefonoz deituko zidala erantsi zuen, alargun gisa
|
zer
moduz bizi nintzen jakiteko. Niri burla bat iruditu zitzaidan dena, buruberoen asmazio bat, baina ez nuen nire iritzia emateko abagunerik izan.
|
|
|
Ikasturtea laster bukatuko da, eta oraindik ez dakit
|
zer
moduz ari zaren moldatzen ikastetxe berrian, baina, egia esan, kontu horiek bigarren mailakoak dira une honetan. Beste batean hitz egingo dugu horretaz.
|
|
|
E... gabon,
|
zer
moduz?
|
|
|
Kaixo, Bego naiz,
|
zer
moduz. Ezin izan nion ezer erantzun, ulertu duenaren harriduraz.
|
|
|
Zer, torero,
|
zer
moduz alergia. Pastillak hartu?
|
|
|
,
|
zer
moduz egin dezu lo?
|
|
|
Baserri giro hau Heno de Praviaren iragarkietan bakarrik ikusi dut. Zu
|
zer
moduz?
|
|
|
Publizitatea bera ere alor honetakoxea izan liteke. Eta horietan guztietan,
|
zer
moduz euskara, izan daiteke galdera.
|
|
|
Izpizuak ez du berehalakoan hartu telefonoa. Haren emaztea jarri da lehenbizi eta ea
|
zer
moduz dabilen erantzun behar izan dio Damianek. Ederki dabilela.
|
|
|
–Bestela,
|
zer
moduz hire beste kontaktu hori –bota zidan Sinbadek.
|
|
2004
|
|
|
Grebalariek
|
zer
moduz jasan dute egoera?
|
|
|
Lehengo lagunak, lagunak izango dira, baina ez aldekoak. " Kaixo,
|
zer
moduz, hau eta bestea" eta hori bai, baina akabo. Ez dizute esango," egingo dugu afari bat" edo nik ez dakit zer.
|
|
|
Orain
|
zer
moduz zabiltza osasunez?
|
|
|
Kaixo, Shizuka. Zu
|
zer
moduz?
|
|
|
Mm! Baina,
|
zer
moduz dago Doraemon?
|
|
|
Doraemon,
|
zer
moduz zaude?
|
|
|
Horrela
|
zer
moduz?
|
|
|
Kaixo, Misae,
|
zer
moduz?
|
|
|
Kaixo aitatxo,
|
zer
moduz zaude?
|
|
|
Eta Ishizakarekin
|
zer
moduz, Midori?
|
|
|
Kaixo,
|
zer
moduz zaude
|
|
|
Kaixo,
|
zer
moduz?
|
|
|
Eta
|
zer
moduz orain argazkiak egiten baditugu?
|
|
|
Kaixo laztana;
|
zer
moduz bidaia. Ondo joan al da morroskoa?
|
|
|
–Zure amak eta biok eskutitz bakan batzuk idatzi genizkion elkarri. Haietan, Anak zuri buruzko kontuak jakinarazten zizkidan batez ere,
|
zer
moduz zenbiltzan eskolan eta. Denboraz, baina, eskutitz haiek ere bakantzen joan ziren, eta haien arteko tartea luzatzen.
|
|
|
Badaezpada ere, ez hurbildu Jaurlaritzaren Parisko egoitzara. Ez dakigu zeregin hau proba moduko bat besterik ez ote den izanen, espioi lanetan
|
zer
moduz aritzen garen ikusteko, baina hobe dugu zuhur jokatu eta, profesionalak ez bagara ere, profesional gisa aritzea, ulertzen?
|
|
|
Gustura joango litzateke Leire zinemara, baina ziur da Alexek ez duela gogorik izango eta ez dio ezer esan. Senarra etxeko atetik sartu denean, sarrerara gerturatu da Leire, musu bat eman dio ezpainetan eta, erantzunik espero ez zuen
|
zer
moduz bat bota ondoren, egongelara bueltatu da. Ostiraletan nekatuta heltzen da Alex etxera, aste osoko zama nabari zaio bekainak zimurtzeko duen moduan eta haren bekainen zimurtasuna ikusi duenean senarrak etxean geratzeko gogoa duela sumatu du.
|
|
|
–Lidia...
|
zer
moduz. Non egongo naiz bada, etxean...
|
|
|
Aspaldi ikusi gabeko laguna kalean topatu eta"
|
zer
moduz?" galdetzen digun moduan, lerrook idazten ari naizen sasoian (Durangoko Azokaren bezperan) antzeko galdera erritual bat egiten zaigu kulturan gabiltzan profesionaloi: " Zer moduz euskal literatura?"," Zelan euskal musika?".
|
|
|
Azkenean Balantzategiko ukuiluan nengoen, nire etxean. Eta musika entzuteko txokorik onenean bilduta zeuden behiek agur egin zidatenean,
|
zer
moduz Mo, ongi etorri Mo, aurrera Mo, nor sentitu nintzen. Ez, behi izatea ez zen gauza gutxia.
|
|
|
" Eta zuek,
|
zer
moduz zaudete zuek?", esan zion amak erretorikarako zuen joera nabarmenduz.
|
|
|
" Beno,
|
zer
moduz hago. Zazpi urte ez dugula elkar ikusi!
|
|
|
" Baina
|
zer
moduz zegoen?".
|
|
|
" A bai! Eta
|
zer
moduz?".
|
|
|
" Aspaldiko;
|
zer
moduz?"
|
|
|
Hotz bat egiten du... Bizkarra,
|
zer
moduz duzu?"
|
|
|
" Kaja bat azukre, eta kafea... bi pakete nahikoa." Haren aldean, barraz hara eseriz: " Amona,
|
zer
moduz duzue?"
|
|
2005
|
|
|
Asko ziren horrelako ohorerik eduki gabe erretiro hartutako Guardia Vatikanoko buruak. R. kardinalaren idazkariak prestaketak
|
zer
moduz zihoazen jakin nahi zuen. Pietro M. k, gizon artatsua baitzen, dena prest zegoela jakinarazi zion:
|
|
|
Zenbat aldiz «zer moduz» erran nik, eta «ni ontsa» erantzuna Hegoaldekoek. Alta Baigorrin ez da
|
zer
moduz erraten, baina nik, entzunik eta entzunik, azkenean Baigorrin ere erraten dut berdin.
|
|
|
Aitari galdetu diogu ea semea
|
zer
moduz dabilen animoz: «Oso animoso eta gogor dago, ate nagusia egunen batean zabaldu arte.
|
|
|
Bestalde,
|
zer
moduz Akitania Euskadiren arteko harremanak?
|
|
|
18 Kaixo,
|
zer
moduz?
|
|
|
Kaixo ama,
|
zer
moduz?
|
|
|
Kaixo, aita,
|
zer
moduz?
|
|
|
–A, bai,
|
zer
moduz? –kanpora irten zen eta atea itxi ondoren igogailua deitu zuen– Zer moduz doa zure ikerketa, Ander hil egin zuten edo ez?
|
|
|
–Datorren larunbatean,
|
zer
moduz?
|
|
|
–Eta zu,
|
zer
moduz? –galdetu nion, gure kontuetan gehiegi sar ez zedin?.
|
|
|
Isilik itzuli ginen autora; Hondarribitik irten, eta etxera eraman nuen. Geroztik, behin edo behin baizik ez genuen elkar ikusi,
|
zer
moduz genbiltzan jakiteko, elkarri animuak emateko, batik bat berak niri, hondoratua ikusten ninduen eta. Hala eta guztiz ere, aste pare bat edo gaizki pasatuta, zerbait ulertezina gertatu zitzaidan barruan:
|
|
|
zuk, behin galdetu zenidana
|
zer
moduz;
|
|
|
Gustura esango nien ur parkearena eta Menorcakoa, seguru nagoelako haiek ez direla Menorcan egon eta ur parkean ere ez direla egon. Beñat bai, Beñat egon da, berak kontatu zidan, baina nirea handiagoa zen, hori seguru, eskailerak zituelako eta gero bi toki zeudelako jauzi egiteko eta azkenean piszina handi bat eta han zeuden aita eta ama"
|
zer
moduz?" galdezka, inbidiaz.
|
|
|
Etxea bisitatu eta zure familia ezagutu. Esan,
|
zer
moduz zaude. Bilobarik baduzu?
|
|
|
Nire arrebarekin akordatu naiz begira geratu zaidanean. Aspaldi ez diot telefonoz hots egin, kaixo
|
zer
moduz, kortesiazko agurrik ere ez. Laurarekin hitz egiteko premia latza sentitu dut.
|
|
|
Argi zegoen bilera hartan zeu zinela arrotza, izokin berria Baztan ibaian baino arrotzagoa. Leonek, behintzat, ezagutzen zituen elizkizunera bildutako ia denak eta bazeukan bata agurtu eta besteari
|
zer
moduz, galdetzeko aukera.
|
|
2006
|
|
|
Denboraren makinari atzerantz eragin nahiko lioke orain eta Oxfordetik amari telefonoz deitu, eta oso ondo dabilela esan, eta faltan botatzen duela, eta
|
zer
moduz dagoen galdetu. Denbora atzera bota ezin daitekeenez, amari hitz horiek orain esan behar dizkio.
|
|
|
Denbora atzera bota ezin daitekeenez, amari hitz horiek orain esan behar dizkio. Oraintxe galdetu nahiko lioke
|
zer
moduz dagoen, eta faltan botatzen duela, baina txanda pasatu zaiola sentitzen du. Berandu heldu dela.
|
|
|
Baina ez dio kokotsetik heldu ikastolan nola ibili den galdetzeko, amak egiten zion bezala. Urrunetik esan dio
|
zer
moduz lanean, begietara begiratu gabe. Ospitalean gertatu denak lotsatu egiten du Dolores.
|
|
|
Telefonoa ez, eskerrak. Julianen alabak deitu zuen, Elenak, aita
|
zer
moduz zegoen galdetzeko eta ni azaldu ote nintzen jakiteko. Izan ere, ibaiak gainezka egin omen zuen, zubiaren gainetik omen zetorren orain, eta herriaren alde batetik bestera pasatzerik ez.
|
|
|
Amak deitu zuen berriro, eta handik gutxira, sinkronizatuta baleude bezala, Elenak. Ea
|
zer
moduz geunden. Gu ondo.
|
|
|
–Benetan,
|
zer
moduz zaude?
|