|
2007
|
|
|
Alde batetik, euskararen eremua soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 27 hiru administrazio desberdinen artean banatuta dago, eta horren ondorioz hasieratik ageri dira egoera desberdinak leku batetik bestera. Argi dago ez dela berdin euskararen egoera, helduei dagokienez, EAEn edo Nafarroan edo,
|
zer
esanik ez, Iparraldean. Hor arazo gordin bat daukagu, ez daukagulako estrategia bateratu bat aurrera eramateko modurik helduen euskalduntzean inziditzeko.
|
|
|
Oraindik ere leku batzuk bereziki babestu beharrean gara eta hori ez da gertatzen ari. Nafarroa Garaiko datuetara etorrita berriz ere Vascuenceren legeak berak oinarri hartzen duen banaketak ere ez du bermatzen euskara ofiziala behar lukeen lekuetan hala izan dadin, datuak begiratzea besterik ez dago euskararen erabilera datu orokorrak ezagutza handia den eremuetan 1993ko kale neurketaren azpitik ageri baitira,
|
zer
esanik ez euskarak babes hori ez duen eremuetan. Administrazioak eta Euskal Autonomia Erkidegoaz ari naiz oraingoan, behin eta berriz esan izan digu azken aldian euskaldunon utzikeria dela erabilera datuak aldrebesten dituena.
|
|
2008
|
|
|
Gainerako guztiak erdara hutsez edo nagusiki erdaraz aritzen dira. Eta Zarauzko kioskoetara joaten den edonork badaki hamar egunkari horiek baino gehiago ere badirela eskura, guztiak erdaraz, eta
|
zer
esanik ez telebistak: gaur egun ehunka erdal telebista ikus daitezke Zarautzen, beste edonon bezala, geroz eta merkeagoa eta eskuragarriagoa dagoen teknologiaren laguntzaz.
|
|
|
zarauztarren egunerokotasunean toki oso handia betetzen dute gaur egun hedabideek. Oso errotua dago egunkariak irakurtzeko ohitura, eta
|
zer
esanik ez telebista ikustekoa. Gure denboraren zati oso handia ematen dugu horretan.
|
|
2009
|
|
|
gizabanakoari zuzentzen zaio erantzukizuna eskatzen, berak sortutako arazo nagusiak (ekologikoak, hizkuntzazkoak...) konpon ditzan, botere erabakigarri guztiek baldintza sozioestrukturalak kontrako norabidean bultzatzen dituzten bitartean. Eta
|
zer
esanik ez une honetan, Lakuan Jaurlaritza berria dugunetik, hiztun herri minorizatua akabatzeko ohiko estrategia erabiliz, hizkuntza askatasunaren gezur galanta hizkuntzaArgi baitago antolakuntza ekonomiko, politiko eta sozialak, eta horiei hertsiki loturiko sistema eta sare teknologikoek, azpiegiturek eta lurralde antolamenduak erabat baldintzatzen dutela hizkuntzakomunitatea....
|
|
|
Administrazioak eredu izan behar du. Beste gai gehienetan bezala, gizarteari eskatzen ari zaion edozein ahaleginetan Administrazioak eredu izan behar du eta
|
zer
esanik ez hizkuntzaren normalizazio politikan. Administrazioak aurretik joan behar du euskalduntze prozesuan eta euskararen erabileran.
|
|
|
Ia ezer ez zegoen garai haietarako baliagarri izan zen hura, gaur egun ere, erabilgarri da. Horrenbestez, euskara bidezko eskolatze prozesuan ere erreferentea zara, eta,
|
zer
esanik ez, unibertsitatean, Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean gurekin irakasle izan zaren urteetan.
|
|
2010
|
|
|
Aisialdia dela iruditzen zaigu kontuan hartu beharreko beste alderdi bat. Oro har, gizarteak berebiziko inportantzia ematen dio aisialdiari gaur egun, eta jakina, gazteek
|
zer
esanik ez, eguneko ordu asko horretan ematen baitute. Bestalde, beste mota bateko aisialdi jarduerak hartu dute herritarren artean pisua, orain urte batzuk pentsaezinak zirenak, denbora librea ulertzeko eta betetzeko beste modu batzuk agertu dira, gazteak izanik horien erabiltzaile nagusiak:
|
|
|
Aisialdia dela iruditzen zaigu kontuan hartu beharreko beste alderdi bat. Oro har, gizarteak berebiziko inportantzia ematen dio aisialdiari gaur egun, eta jakina, gazteek
|
zer
esanik ez, eguneko ordu asko horretan ematen baitute. egokituz. Eskainiko dizkiegunak, esan bezala, berritzaileak izan dute, ‘apurtzaileak’, diferenteak, betiko aska ezineko korapiloak askatuko baditugu, betiko ezintasunak gaindituko baditugu.
|
|
|
• Materia barruko eta materien arteko harreman koherentea garrantzitsua bada,
|
zer
esanik ez tutore aritzen garen irakasleen artekoa, bai materia barruko tutore guztien arteko koordinazioa eta koherentzia lortzea, bai eta beste materietako tutoreen kontzientzia eta partaidetza lantzea eta lortzea. Izan ere, ikasleen talde lanaz eta lan kooperatiboaz hitz egin dugun moduan, irakasleen arteko talde lana eta kooperazioa ezinbestekoak baitira gurea bezalako plangintza batek aurrera egingo badu.
|
|
|
Langabeak definitzean, erosketa saskiak definitzean eta arautegia, merkatu arau, zerga eta abarrak finkatzean, esaterako. Horrek Hego Euskal Herriko(
|
zer
esanik ez Euskal Herri osoko) datuak eta analisiak ematea zailtzen du, bereziki bokazio" nazionala" duten Berria bezalako medioen kasuan.
|
|
2011
|
|
|
egile, eztabaida kide, artikulugile. Modu berezian aipatu nahi genuke hABe liburutegiko langileek eskaini diguten arreta eta emaniko laguntza, ezinbestekoa izan baita lan hau egin ahal izateko. euskaltzaindiari gure esker ona adieraztea besterik ez dagokigu, lankidetza bide berri honetan lehen urratsa izan dadineko esperoan. eta
|
zer
esanik ez, Mikel zalbideri gurekin batera lan honi heltzeko ilusioa transmititu digulako.•
|
|
|
diglosia tradizionalaren eskema basikoa betetzen duen euskaldungo osoa ez dator bat gaur egungo euskal herriaren batez besteko errealitatearekin. euskaldunok ez gara, oro har, diglosia giroan bizi. b) euskaldungo osoa hartu ordez erreferente moduan demagun, aldiz, arnasguneetako euskaldun jendea hartzen dugula aztergai. demagun posible dela hori kontzeptualki (hala uste dut, zeharo) eta demagun zehatz operatibizatzera iristen garela hiztun talde hori (ez da lan erosoa, baina eskuraezina ere ez). kasu honetan, arnasguneetako euskaldunen artean alegia, ezin esan liteke inolako diglosiarik ez dagoenik euskal jatortasun marka etnokulturalak eta speech behavior tradizionala ongien gorde dituen speech community edo hiztun talde konkretu horretan. hor badago, egon, behinolako euskal diglosiaren arrasto eta hondar ale ugari. ez eguren ek 1876an, gipuzkoa gehienaz ari zelarik, adierazten zuen hedadura mailako eta neurri graduko diglosia betea, baina bai hainbatekoa. ez dakigu noraino dirauen diglosia molde horrek indarrean, arnasguneetako gazte jendea ere hiritar gazteen elementu asko bereganatzen ari baita bere mintzajardunean: gurasoen(
|
zer
esanik ez aitona amonen) aldean harreman sare zabalak, herriz (eta, hainbatean, arnasguneesparruz) haraindikoak ditu gazte jende horrek, aski rol harreman fluido eta dibertsifikatuak, herrikoekin eta herriz kanpokoekin lehen ez bezalako" public familiarity" bat, bertako kontestu aski arruntetan
|
|
|
Baina k ere etxekotzat hartzen da hainbatean, une batetik aurrera: hizkuntza birekin funtzionatu izan da belaunez belaun, eta hizkuntza kontaktuaren iturburuko gorabehera zaharrak (dislokazio soziokulturalak eta, ez gutxitan, dislokazio fisiko bortitz mingarriak eragindakoak) ahaztuz joaten dira urteekin.
|
zer
esanik ez mendeen joanean. ezaguna dugu oso, gure artean ere, diglosiazko k+ B formula. euskal/ erdal diglosiazko moldaera zaharragoak (latina, gaskoia, nafar aragoiera tarteko izanik) alde batera utzita ere hori izan da euskal herriko herribildu askotako moldaera nagusia, XVI. mendetik XVIII.era arte bederen. gero ere indarrean izan dugu diglosia, Bizkai gipuzkoetan eta Iparraldean bereziki, XIX... batez ere diskurtso politiko ideologikoan oinarritutakoak, baina ez horrek bakarrik189 Askoz gutxiagotan azpimarratu izan da, aldiz, diglosiazko moldaera horren alde argia, kontestualki ahula den hizkuntzaren (orobat ustebalioz eta sinesmenez, iritziz eta jarreraz hizkuntza hori bere baitan biltzen eta babesten duen konstelazio etnokultural osoaren) mesedegarria:
|
|
|
hizkuntzalaritzak hizkuntza guztiak gaitasun linguistiko berdinekoak direla esango digu (Moreno Cabrera, 2000, 2010) eta haien galera giza eraikuntza kultural garrantzitsuena galtzea dela (Crystal, 2000, adibidez). ...unitate berean ematen diren hizkuntza harremanek zailtasuna edo gatazka ekar badezakete ere, inoiz ez dira ondo konpontzen homogeneizazioaren bidetik, bat eta bakarra ezartzearen bidetik. gizataldeen garapena eta orekarako bitartekorik indartsuenetarikoak haien hizkuntza eta kulturen mantentze eta garatzea dela erakutsiko digute soziologia edota politikako ikerlariek (kymlicka, 1996). psikologiak,
|
zer
esanik ez. zientzia honek ondo erakusten du adimen nahiz afekzio mailan gizakiaren baliabiderik eraginkorrena, azken batean bere garapen osoa baldintzatzen duena hizkuntza dela; hizkuntzak egiten gaitu adimentsu eta gizakide; bestalde, psikolinguistikak garbi erakusten digu gaitasuna dugula bi, hiru eta hizkuntza gehiago ikasteko eta haiek erabiliz nortasun eta ezagutza mailarik hoberenak lortzek... Joan den mende erdian, elebitasunak nolabaiteko eskizofrenia ekar zezakeela ere aitortzen zuenik bazen arren (ries et al. 1932), gaur pertsona eleanitza da prestakuntza aldetik eredugarrien agertzen dena.
|
|
|
"... ez ditu soluzio guztiak emango eta kontraesanak egongo dira, baina ekologiak izan duen sozializazio eta sentsibilizazio maila lortuko bagenu bai euskal hiztunengan eta,
|
zer
esanik ez, erdal hiztunengan, urrats inportantea emanda izango genuke".
|
|
2012
|
|
|
Arratian ume, gazte eta helduen artean euskara eta erdarak biak daude gure ezpainetan. Lehen ez bezala, eskoletan etxeetan eta auzoetan baino euskara gehiago egiten da gaur. helduok izan genuke ume eta gazteen eredu, baina badirudi helduon arteko solasaldietan erdarara jotzen dugula sarri, eta, etxe eta familiako bazterrak ere erdaraz bizi ditugula. etxetik kanpo, auzoan eta kalean, gero eta ezezagun gehiagorekin aurkitzen gara, eta, jakina, hauekin ere erdara da nagusi. eta
|
zer
esanik ez telebista, irrati edo interneten gabiltzanetan, horietan ia ia erdara hutsean gabiltza.
|
|
|
Arratiako herriei dagokie gurasoen transmisioa ziurtatzea eta etxeko hizkuntza bere horretan ume eta gazteei luzatzea, eta helburu horrekin egiten ari dira ikastetxeak Umeen zentzune etxean entzune proiektua, edota antzeko beste ekimen asko.
|
zer
esanik ez, gazteen arteko hizkera, erregistro askoren lanketa edota hitanoaren erabilera; Arratia bezalako testuinguruetan erronka hauei aurre egin ezean, non bestela?
|
|
|
Sareko jario handi eta askotarikoak lehen ilunpean zeuden informazio eta interes lurralde handiak argitu ditu, baina hor ere dena ez da kultur txikien alde. ...onurak handiak izan daitezke hizkuntz komunitate ez hegemonikoentzat, baina azpiegiturarekiko morrontza traba handia da. etxean ondo sartuta ditugu, baina munduko zonalde zabalak, Siberiatik hego Afrikara eta ekuadorretik Thailandiara, ilunpean daude informatiboki. herrialde eta komunitate garrantzitsu eta indartsuen berriak, esaterako Brasil, Argentina, India edo Txinakoak, ez dira existitzen ia.
|
zer
esanik ez guri buruz ari bagara: atzerrian noiz da notizia guri edo gure lurraldeari buruzko berriren bat?
|
|
|
Euskal Herrian eta,
|
zer
esanik ez, EAEn," gai" oso garrantzitsua da euskara. " Euskal Herriko hizkuntza nazionala da", batzuentzat;" Euskadiko berezko hizkuntza", beste batzuentzat;" Euskadiko bigarren hizkuntza ofiziala", beste batzuentzat...
|
|
2014
|
|
|
Lurzorua okupatzen dute nola edo hala. Eta Lurra izeneko espazio ontzi zahar honek azalera mugatua duenez, lurraldeagatiko nolabaiteko gerra bat jazotzen da aspalditik, dezente areagotu dena norbaitek jabetza pribatua asmatu duenetik;
|
zer
esanik ez nazioak asmatu direnetik; eta esan beharrik ez Industria Iraultzaren ondoriozko demografiaren gorakada nabarmenki biderkatu denetik. Lurraldeagatiko gerra horretan, funtzio eta jabego batzuek beste batzuk ordezkatzen dituzte, eta lekuz aldarazi.
|
|
|
Zer esan nahi dugu? Egiaz, diru laguntza zuzenen beharrak bere horretan jarraitzen du, baina bere mugen jakitun izan behar dira bai botere publikoak, bai enpresak, bai sindikatuak, eta
|
zer
esanik ez baita euskalgintza ere. Ezinbestekoa egiten da pilatutako ezagutza hori guzti hori enpresa planak orokortzearen mesedetan jartzea, eta horretarako beharrezkoa da ezagutza sareei sakonera handiagoa ematea, berauetarako bultzada publikoa egotea, bai leku administrazioetatik, bai foru aldundietatik, bai Jaurlaritzatik ere.
|
|
|
— Prozesuan gainera eragile guztiak hartu behar dira kontutan: enpresak, trebakuntza zentroak, sindikatuak, entitate publikoak, eta
|
zer
esanik ez, euskalgintza. •
|
|
|
Eñaut Apaolaza – Euskara toki garapenean, gonbidatu gabeko protagonista mailakotik, baina baita Aldundietatik, eta
|
zer
esanik ez mankomunitate zein udal esparrutik euskara planen berrikuntza metodologikoraoko eta jarduera berri eta indartsuagoetarako beharrezkoak dira eta bilguneok. Horrez gain ez dugu ahaztu behar lehenago berrikuntzaz eta garapenaz esan bezala, eragileen interakzioak ekarriko duelako euskara planek orain finkatu antzera duten atalase horretatik (160 enpresa inguru) igotzea eta garatzea efektu biderkatzailea lortze aldera.
|
|
|
Euskarak toki garapenean izan beharreko lekuaz eta toki garapenari egiten dion ekarpenaz jarduterakoan hainbat eragile aipatu ditugu funtsezko modura. Honela,
|
zer
esanik ez, eragile sozio-ekonomikoak ditugu tarteko, enpresak, sindikatuak eta ekintzaileak alegia.
|
|
|
Gazteek hizkuntzen inguruan eta,
|
zer
esanik ez, euskararen gainean, duten motibazioa ikusita, ikerketan dabiltzanek proposatutako baliabide berriak abian jarri lirateke. Penagarria bada ere, nahiz eta aurrera pausuak nabarmenak izan esparru batzuetan, oraindik ere, gutxi galdu eta irabazteko asko dugun mezua egokia delakoan nago.
|
|
|
Hizkuntza praktika aldatzea ez da soilik kode bat aldatzea, jokaera aldatzea da eta horrekin batera kasu askotan" pertsonaren disposizioak" aldatzea. Bistan da, hizkuntza bat ikastea neurri batean ikasi duen lagun hura aldatzea da, baina
|
zer
esanik ez, mintzo hori erabiltzeko eta are gehiago norberaren ohiko inguruan erabiltzeko ikasi den kasuetan.
|
|
|
Bi elkarrizketetan, 4 neska eta 4 mutil elkartu ginen. Ikasketei dagokienez, esan behar da denetik zegoela eta
|
zer
esanik ez ofizioei erreparatuz gero. Batxilergoa duten bi lagun zeuden, FP 2 arotza egindako beste bat, goi mailako metal eraikuntza ikasketak eginiko beste bat, graduatua duen beste bat, lizentziatura duen beste bat, ingeniaritza
|
|
|
Gure hiztunen hizkuntza ohiturei dagokienez aipatzekoa da, oro har, euskaraz bizi direla, baina gazteleraren eragina ezinbestean nabaritzen dutela diote euren egunerokoan. Batez ere eskolan eta lanean, eta
|
zer
esanik ez telebistan. Gaztetxoenek aipatzen dute ikasleen artean gaztelera asko entzuten dela eta horren arrazoitzat jotzen dute hala egiten dutenak handiago sentitzea.
|
|
2015
|
|
|
Gasteizen garaitik hona, euskarak izan duen euskararen bilakaeraren inguruko testigantzak s.d.). Euskal hiztun bati, esaterako, hizkuntzarekin lotutako gertakari batek, hamaika arrazoi tarteko, bere ikuspuntua eta jokabidea aldarazi diezaioke, eta
|
zer
esanik ez, bere hizkuntzarekiko (euskara) edo beste hizkuntzekiko (erdarak) jarrerak.
|
|
|
hamarkaden artean, zeinetan EAEko hazkunde nabarmenena izan zen (ikus beherago), Espainia diktadura oso gogor baten menpe zegoen, eta horrek ordura arte bizi izandako mugimendu denak (baita hizkuntzekin lotutakoak, jakina) suntsitu zituen. Izan ere, 1936ko Euskal Estatutua oso aurrerakoia izan zen hainbat alorretan, eta
|
zer
esanik ez, euskararen sustapenean (Xamar, 2006). 7 artikuluan zehazten ziren, esaterako, Eusko Jaurlaritzak euskara eta gaztelaniaren koofizialtasuna erregulatuko zituen neurriak (eskolan, administrazioan, bizikidetzan...).
|
|
|
Joerak laburtuz, esan dezakegu muturreko habitatak desagertzen ari direla EAEn. Aztertutako epealdiaren hasieran (lehenago
|
zer
esanik ez), 1981 urtean, habitat soziolinguistikoak ugariagoak ziren EAEn: bagenituen (ia) erabat euskaldunak ziren udalerri dezente eta bagenituen (ia) euskaldunik bat ere ez zuten udalerri asko ere.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza bakarra denon ahotan dagoenean ere, hau da, gatazka linguistikorik gabeko egoera ideal batean ere, ez da komunikazio tresna huts bat. Hizkuntza bat baino gehiago dagoen lekuan
|
zer
esanik ez. Intentsitate maila gorabehera, beti dago gatazka, edo, zehatzago esan, hizkuntza baten menperakuntza eta bestearen hegemonia.
|
|
|
Baina hizkuntzaren biziberritzea materiala sortzea baino gehiago da: hizkuntzajarrerei, ideologiei eta elkarrizketei ekin behar zaie; askotan, baita komunitate politikei ere, eta,
|
zer
esanik ez, hizkuntza erabilerei. Marquis ek eta biok deskribatzen dugun moduan, biziberritzearen alor eztabaidagarrienetako bat ortografia garapena edo aldaketa da, zeina komunitateen barruko kontu ideologiko irmoen isla izan daitekeen (Sallabank & Marquis 2016a; ikus Sebba 2007). hIzKUnTzA BIzIBErrITzEKo pLAngInTzA ETA hELBUrUAK
|
|
|
Gizarteak eta inguruneak eraginda, batean edo bestean kokatu behar gara eta hortik definitu behar dugu gure burua hiztun gisa. Baina beste kategoria batzuk ere nagusitu dira, esate baterako, baserritarra/ hiritarra; eta,
|
zer
esanik ez, alderdi politikoek sortutako bereizketak.
|
|
|
Gurera etorriz," ia euskaldun" ak inaktibo izaten dira euskarazko mintzajardun arruntean, oro har. Euskaldunen arteko jarduna ez oztopatzera irits litezke gehienez67, ez mintzajardunaren partaide aktibo,
|
zer
esanik ez eguneroko mintzajardun informal biziaren iturburu, izatera. Errealistago litzateke, gure ustez, udalerri euskaldunen definizio operatiboa egiterakoan beren burua" euskaldun" aitortu duten biztanleak bakarrik kontabilizatzea.
|
|
|
Hitzezko jardunera bilduz ere, informazio hori nekez uztartzen da geure esperientzia pertsonalarekin eta beste hainbat pertsona helduren aitormen zuzenarekin. 148 Litekeena da, alegia, lanpostuan bertan(
|
zer
esanik ez ordenadore aurrean) erabat edo nagusiki erdaraz jardutea eta, kafe orduan edo lanetik irteeran, hurbileneko lankideekin euskaraz edo bietara egitea.
|
|
|
386 Gure moduko hiztun elkarte ahuldu gutxik ageri du Europan, konkretuki, horren pareko igoerarik. Galesen,
|
zer
esanik ez Frisian edo Bretainian, ez dabiltza gure aurretik. Herrialde katalanen egoerak analisi berezia behar luke, Ipar eta Hego, Andorrako bilakaera barne delarik.
|
|
|
berrikuntzak edo aldaketen genesi minoritarioa, portaera gutxituen edo gutxietsien aurkezpen publikoa, gatazka soziokognitiboa, berrikuntzen edo aldaketen legitimazio diskurtsiboa (zentzu onartuekin artikulatuz, berriak sortu), legitimazio praktikoa (praktikaren senari erantsi), ikaste eta konbertsio prozesuak, nork bereganatzea eta senez eta eginez bere egitea, berrikuntzaren erabilera arrunta eta egitura (keta) berria. Halako prozesu gehienak minoria aktiboen psikologia sozialekoak dira,
|
zer
esanik ez. Haiei begiratu behar diegu tentuz, haiekin egin behar baitira aliantzak, haiei erraztu behar zaizkie praktika minoritarioen aurkezpen publiko eta legitimorako praktika inguruneak (hedapen eta ex posizio sistematikorako mikro inguru edo jokagune irekiak eta publikoak).
|
|
2017
|
|
|
Honen inguruan Begoña Echeverria (2001) mintzatu da non gaur egunean ere hitanoa maskulinitatearekin lotu daitekeela esaten duen. Beraz, egun hitano eta maskulinitatearen arteko loturak ahal baldin badira egin, noka galtzen baldin bada eta hitanoa mutilek bakarrik erabiltzen baldin badute
|
zer
esanik ez.
|
|
2018
|
|
|
Udal teknikariek ondo ezagutzen dituzte Zumaiako taldeak eta horietan dabiltzan zumaiarrak,
|
zer
esanik ez arlo bakoitzekoak; sarritan elkarlanean jardun behar izaten dute, eta badakite euskararen egoera zein den. Horregatik, elkarte gehien biltzen dituzten alorretako teknikariak (kultura, kirolak eta ongizatea) eta euskara teknikarietako bat elkarrizketatu nituen.
|
|
2019
|
|
|
39 erdaldun bat herrira etortzen denean (turista moduan, egun pasa), esate baterako, erdaraz egiten zaio. horrek ez du, ezinbestean, eguneroko mintzajardun arrunta itzulipurdikatzen. Besterik da erdaldun asko sarri (herriko tabernak, plaza ingurua eta are bertako jolas parkeak zabal okupatuz,
|
zer
esanik ez bertara bizi izatera) etortzen direnean.
|
|
|
40 Idatzizko interakzioa indartuz doa, dena den, belaunaldi gazteenetan batez ere. Idatzizko interakzioa ere eguneroko jardun arruntaren sailera hurbiltzen ari da beraz, hori dela medio. alde handia dago ordea, oraindik, plano bien artean. erdarazko" periodikua leituz ilustratzen da" orain ere, maiz aski, herritar euskaldun asko.
|
zer
esanik ez dokumentazio ofiziala edo lan esparrukoa tarteko direnean.
|
|
|
Lehen ez bezalako eragina du idatziak hiztun elkarte osoaren jardueran: pertsona alfabetatuak lehen baino gehiago dira orain, europan eta beste leku askotan. euskaraz
|
zer
esanik ez: euskaldun gehienok, hegoaldean bereziki15, geure hizkuntzan alfabetatu gabeak ginen 1960 inguruan, rikardo arregik eta bere lankideek alfabetatze lanari ekin ziotenean. orain ere urrun gaude euskaldun alfabetatu betearen eredutik, baina hobera egin da horretan, oro har.
|
|
|
Lehenengoari dagokionez, nire ustez, protagonismoa eman behar zaie bertokoei, eta horretan saiatu. Bigarrenaz,
|
zer
esanik ez, oso inozoa litzaMiguel Galicia Lambarri – Ebaluazioa: euskararen aldeko ekimenen labirintoan orientatzeko gakoa teke pentsatzea erderek adinako euskal inputa sortu eta kontrajarri daitekeela; horregatik, komunikatzaileek ondo dakitenez, antidoto ona izan liteke lehengo bera:
|
|
|
Gure eskualdeko herri erreferentziazkoan plan estrategikoak ez du adierazle bat bera ere; eta
|
zer
esanik ez, irizpiderik ere ez. Beraz, ezin aztertu ebaluazioa.
|
|
2020
|
|
|
Era berean, idatzizko elkartruke komunikatiboak ez dira zertan beti distantzia komunikatibo handikoak izan behar. Autoreek lanean erakusten duten moduan, gutun pribatu batek, beti ere honen baldintza komunikatiboek bideratuta hurbiltasun komunikatiboa izan dezake,
|
zer
esanik ez Ibarrak (2019) egin bezala lagunarteko mezu idatziei erreparatzen badiegu.
|
|
2022
|
|
|
Eremu askotan mendeko perpausetan alokutiboa erabiltzea ia araua dela esan daiteke 50 bat urtez beherako hitano hiztunen artean, edo ausaz erabiltzea alokutiboa edo neutroa, baita baldintzazko perpausetan ere. Beraz, zalantzazkoa da galderazko –eta
|
zer
esanik ez harridurazko– perpausetan neutroa erabili beharrarekin gehiegi tematzea onuragarria ote den. Hitanoak aurrera egingo badu, segur aski ez du merezi sintaxiarekin zurrun jokatu eta esentziarik puruenaren bila jostatzen aritzeak.
|
|
|
Nafarroa Garaian eta Araban eskualde euskaldunenetik erdaldunenerako aldea 30 puntu ingurukoa da (Nafarroa Garaian 34 puntukoa eta Araban 26 puntukoa). Are eta handiagoa da alde hori Gipuzkoan (56 puntukoa), eta
|
zer
esanik ez Bizkaian (73 puntukoa). Gipuzkoan Urola Kosta da euskara gehien entzun dugun eskualdea(% 63,7), eta Bidasoa Beherea euskara gutxien entzun duguna(% 7,5).
|
|
2023
|
|
|
a) Mintzajardunaren zenbatekoa: zenbaki zehatzetan ezin eman baliteke ere normalean, bistan da ordu gehiago" sartzen" dituela LMH4ko(
|
zer
esanik ez DBH2ko) ikasleak bere ikaskideekin, irakasleekin baino. ... Ahozko jarduna, hitzezkoa, bereziki da alor horretan zentrala.
|