|
2017
|
|
|
Isiltasuna nagusi zen tabernan eta Puskasek eta Tomasek tragoa bukatu orduko beste hiru herritarrak alde egin zuten. Bi lagun zaharrak elkarri begira geratu ziren
|
zer
egin behar zuten ez balekite bezala.
|
|
|
Libanoko gazte batek bertsolaria izan nahi zuen eta jakintsu zaharrarenagan joan zen kontseju eske eta horrela galdetu omen zion. Bertsolari handi bat izateko
|
zer
egin behar dut. Maixuak horrela erantzun omen zio.
|
|
|
Joan zaitez mendian bestaldeko herrira eta ikasi itzazu bertako bertso guztiak.Urte dexente pasa eta gero, gaztea maixuarengana bueltatu zen. maixu, ikasi ditut jada bertso gutziak. Orain
|
zer
egin behar dut. Orain ahaztu ikasitako guztia.
|
|
|
Azkeneko liskarrak espetxera eraman dezake gaztea, lehendik ere badituelako zigor batzuk, eta gau batean motiborik gabe batek muturrekoa eman zion eta berak erantzun eta handik kolpeak, mediku-parteak, epaitegiak... Ez zait inporta, artikulu honi dagokionez, berak borrokan izan zuen partehartzea kontatzen didan bezala izan zen, edo handiagoa, inporta didana da nik komentatu nionean bere burua kontrolatu behar zuela, dauzkan aurrekariekin eta zigorrekin ezin zuela hala ibili, bere aitaren komentarioa izan zela-aurrean baitzen-niri galdetzea ea
|
zer
egin behar zuen bada," kolpeak jasotzen jarraitu?". Erantzun egin zuela, erantzun egin behar ziola erasoari, berak edo nik egingo genukeen bezala.
|
|
|
-Eta
|
zer
egin behar dut?
|
|
|
Donostiako euskalgintzak adibidez bere kaiera izan dezake: Donostiako Udalak
|
zer
egin beharko luke protokoloa betetzeko. Hau, hori eta hura egin ditzake Udalak.
|
|
|
Asko itota hiltzen dira. Azaldu dizute
|
zer
egin behar duzun?
|
|
|
Esan,
|
zer
egin behar dut
|
|
|
Eta
|
zer
egin behar nuen. Ixilik gelditu!
|
|
|
Eta
|
zer
egin behar dut orain?
|
|
|
Ta orain
|
zer
egin behar dugu?
|
|
|
Baina zerutik lurrera jaitsi zenak erakutsi zuen
|
zer
egin behar zen honetan ere, esaten zuela (Mt 5:46 & 44):
|
|
|
Dom., 16 hom.)-. Ez du aitak bere semea, bere soseguan dagoela, gaztigatzen; ez dio begia bihurritu gabe
|
zer
egin behar duen erakusten. Behar da, behar, behar denean, kar apur bat altxatu, behar da koleratu eta haserretu.
|
|
|
Iragan nintzen gizon nagiaren landatik eta ero gobernugabearen mahastitik-dio Espiritu Santuak (Es 24, 30 -32)-, eta guztiak ziren asunez, elorriz eta belar gaiztoz beteak; eta hesiak, herstegiak eta harmorak ere, eroriak eta deseginak. Eta haiek hala ikusi nituenean, egin nuen gogoeta, hartu nuen etsenplu, ikasi nuen
|
zer
egin behar nuen, eta zentzatu nintzen besteren gainean.
|
|
|
Espiritu Santuak berak igortzen gaitu animalia ttipitto honengana
|
zer
egin behar dugun ikastera, esaten duela (Es 6:6 -8):
|
|
|
Ez huts egiteko, behar bezala esperantza eta konfiantza izateko,
|
zer
egin behar da?
|
|
|
Gustura eramango nukeen Moby Dick nirekin, baina
|
zer
egin behar zuen orduan aitak. Azpimarratutako azken pasarteak irakurri nituen, Iratik eskutik tiratzen zidan bitartean:
|
|
|
Ta hik
|
zer
egin behar dek kalean ba?
|
|
|
Gogotik estutu beharko diate gerri puska hori. Badakik
|
zer
egin behar duken falta den hilabete honetan, ardo eta puska gutxiago jan eta lan gehiago egin, alproja halakoa!-.
|
|
|
Turnbullen opilak eta gazta bukatu nituen eta, laster, harriak ere bai. Ondoren ez nekien
|
zer
egin behar nuen. Ezin nuen errepidea konpontzen luze jarraitu.
|
|
|
Inguruaren gainean, oso informazio gutxi nuen eta ez nekien
|
zer
egin behar nuen. Nire hanken indarrez fidatzen nintzen, baina nire atzetik zetozenek ingurua ondo ezagutuko zuten eta nire ezjakintasuna oztopo handia izango zen.
|
|
|
Hogei minutuz egon nintzen han, ondoren
|
zer
egin behar nuen pentsatzen. Erabat ziur nengoen beharko nindutela, baina ez nekien noiz edo nola.
|
|
2018
|
|
|
Azken finean, euskaldunok geure burua antolatzeko hartu dugun bideak dira euskara elkarteak. Guk hartu dugu gure hizkuntza aurrera eramateko hautua, hautu kontzientea, inori itxaron barik, inori
|
zer
egin behar dugun esaten utzi barik. Hau da, guk egin dugu behar izan duguna.
|
|
|
Horregatik sentitzen dut erabateko sintonia azken aldian entzuten diren zenbait joerekin. Kontua da ez dakidala
|
zer
egin behar dugun behingoz eztabaidatik neurri jakinetara pasa ahal izateko!
|
|
|
Ez da abiapuntu txarra zurea:
|
zer
egin behar dugun jakiteko, zer egin diguten jakitea baino gauza hoberik ez dago. Estatuaren hizkuntza nazional hegemonikoak goitik behera hizkuntza menderatuaren funtzioak irentsi ditu, azken honek bere-bereak zituen funtzio arruntak ere zurrupatu arte.
|
|
|
Autoeskolan gertatu zitzaidan, auto bat lehenengo aldiz hartu nuen egunean. Irakasleak autoa abiarazteko
|
zer
egin behar nuen azaldu zidan eta nik esandakoa egin nuen zintzo-zintzo. Bidera ateratzeko esan eta nik autoa bidera atera nuen.
|
|
|
Une hartan etorri zitzaidan izu-ikara oraindik gogoan dut. Une hartantxe jabetu nintzen ez nekiela
|
zer
egin behar nuen irakaslearen agindua betetzeko. Eta garraisi batean esan nion:
|
|
|
-Gure lurretan bazagok sagardi ederra, segi ezak sagarrondorik handieneraino eta bere inguruan lurra harrotu, berehalaxe topatuko duk. Gero, badakik
|
zer
egin behar duan, ezta? -apezaren eskua indar handiaz estutuz---Eginen al duk?
|
|
|
Ia arnasa hartu ezinda utzi zuen basurdea. Banekien
|
zer
egin behar nuen irabazi zuen unetxo hartan. Jauzi egin eta gerritik heldu nion, eskuz eta hankaz; hankaz, bai; hankez ere eskuez bezain ongi heldu nezakeen.
|
|
|
(Juleni begira.) Ziur nauk beteko duela promesa. (Gazteari.) Eta orain
|
zer
egin behar dugu?
|
|
|
JULEN.-(Zurbil.) Mesedez, zoazte hemendik lehenbailehen, badakizue irteteko eta dirua lortzeko
|
zer
egin behar den.
|
|
|
-Orduan, badakik
|
zer
egin behar duan. Heldu horri!
|
|
|
-Eta? Guk
|
zer
egin behar diagu ba?
|
|
|
-Konforme, erabat konforme nago. Orain
|
zer
egin behar dugun pentsatu behar. Jakina, egun ez daukagu ezer egiterik.
|
|
|
Ez da dena irudi txarra apezena, arrunt alderantzizkoa bada, eta ongileak azaltzen dira askotan Euskal Herrian, larritasunen eztigarri eta erien sendatzaile. Behorlegin entzun dut herrietan bazirela zenbait biziki onak, anitz gauza ezagutzen zituztenak eta bazekitenak noiz
|
zer
egin behar zen: haiekin konfiantza osoa zuten jendeek eta, medikuaren ezean, haiengana jotzen zuten kinka larrietan, baita anitz gauza erdiesten ere.
|
|
|
Amorruzko sentimendu irrazional guztien adierazpena errotik moztu nahi badute, badute nondik hasi. Mendebaldeko herritarrak munduko gaitz guztien kulpa dugula eta heriotza merezi dugula dioten fanatikoen webguneak itxi behar badira gorrotoa hedatzen laguntzeagatik,
|
zer
egin behar da gure inguruko egunkari errespetagarriek gorrotoa hedatzen laguntzen dutenean. Zer egin ustezko lapur, bortxatzaile edo hiltzaile baten jatorriaren berri jakin eta gero, irakurle fanatikoei" hay que matar a todos los moros" eta halako esaldiak idazten uzten dietenean foroetan?
|
|
|
Auzia sakonagoa da euskaldunontzat. Izan ere, hemengo turkiarrak geure eremura etorrarazi ez baditugu,
|
zer
egin behar dugu hori behingoz lortu eta, gainera, azken urteotako beste etorkinak ere erakartzeko?
|
|
|
autonomia handiagoa lortzearena. Gainera, esan du galderaren auzia Edinburgok erabaki behar duela, eta Londresek ez diola esan behar
|
zer
egin behar duen eta zer ez.
|
|
2019
|
|
|
Thornton jaunak bere hatzaparra lepa gainetik pasatzen zionean, ile guztia tente jartzen zitzaion, bizi soberazko guztia piztuko balitzaio bezala. Edozein gertakizunaren aurrean
|
zer
egin behar, berehala erabakitzen zuen. Eta ezin baino hobekiago.
|
|
|
Ez naiz aditu bat, gure prozesua-eta lagun on batzuena-besterik ez dut ezagutzen, nazio bakoitzak bere legeak zein zehetasunak ditu eta Txinarako balio duenak ez du zertan balio Etiopiarako. Informazioa nahi duenak erakunde publikoetara jotzea dauka eta han jakinaraziko diote
|
zer
egin behar duen haur bat adoptatzeko. Adopzioaren munduan dabiltzan elkarteek ere behar den informazioa ematen dute, bai eta interneteko sarean barreiaturik dauden adopzioari buruzko orrialdeek ere.
|
|
|
-Esaidazu orduan, faborez-galdegin zion Aliziak-,
|
zer
egin behar dut barrena sartzeko?
|
|
|
-Baina,
|
zer
egin behar dut nik? -lehiatu zen Alizia.
|
|
|
Alizia azaldu zenean hirurak berarengana zuzendu ziren,
|
zer
egin behar zen berak erabaki zezan, eta beren arrazoinamenduak eman zizkioten.
|
|
|
-Katua Dukesarena da, katu honekin
|
zer
egin behar den berari galdetzea izango litzateke onena.
|
|
|
-Ikus dezagun: berriro handitzeko
|
zer
egin beharko ote dut. Agian, zerbait jan ala edan, baina" zer"?
|
|
|
Zerbait egiteko edukiko zuen eta horretara joango zen. Orain,
|
zer
egin behar zuen, nik hori ez dakit. Berari galdetu beharko diogu itzultzen denean.
|
|
|
" Beharrezkoa bada, nire odolarekin defendatuko dut elizaren lurra". Gero adeitsuago, han zeudenei su txikia eraikitzeko
|
zer
egin behar zuten adierazi zien. Argi eta garbi utzi zuen bera ez zegoela sua eraikitzearen aurka, baina bai erabaki hura batzarreak hartzearen aurka.
|
|
|
-Eurek badakite
|
zer
egin behar duten.
|
|
|
Bulegora heltzen zarenean erizainari esan lau ordutik behin tentsioa hartzeko. Berak jakingo du
|
zer
egin beharko duen. Bulegoan badaukazue erizainik, ezta?
|
|
|
-Ba, badakizu
|
zer
egin behar den.
|
|
|
Hain egoera bitxitik ateratzeko bulkada bezala etorri zitzaion telefonoaren dardara. Deia bertan behera uzteko gogoa ere sartu zitzaion, eta, unetxo batez
|
zer
egin behar zuen zehazki jakin gabe, ezbaiari baiezkoa emanez, pantailan nor zen begiratu gabe erantzun zuen.
|
|
|
Ez naiz onena goraka, ezta beheraka edo lautadan ere, baina hiruretan nahiko ondo moldatzen naizela esango nuke. Neure burua oso ondo ezagutzen dut, eta badakit
|
zer
egin behar dudan erritmo bati eutsiz helmugara iristeko. Buruz ere nahiko indartsua naizela uste dut, konfiantza handia daukat nigan.
|
|
|
Eguraldi txarra egiten badu arrabola eta gimnasioa egiten ditut batzuetan. Txirrindularitza bukatzen denean ezer ez baldin badaukat ea
|
zer
egin behar dudan! Arratsaldeko ordu batean sartzen naiz klasera, eta egunero bostetan ateratzen.
|
|
|
Angelak barre artean esan du" pena" ematen ziola aitak lasterketak uztea, eta utziko balu,
|
zer
egin behar zuen galdetu dio. Elkarrizketa amaitu ostean, berriro gaia aterata, Angela bueltatzen denean Andresek ez dauka garbi utziko duen:
|
|
|
-Ni Mariskalarekin beti. Ez dut uste nik esan behar diodanik
|
zer
egin behar den; hari dagokio guri esatea, eta guri hark esana egitea. Horra zer den nire iritzia.
|
|
|
Eta hark: " Zuk dakizu
|
zer
egin behar den zure alorrean". Nik esan nion:
|
|
|
-Nolanahi ere-esan zuen Paarsek zakar, ia bortitz samar-" Zuk dakizu
|
zer
egin behar den zure alorrean", hori behintzat garbi esan zidan. Beraz...
|
|
2020
|
|
|
Ados, horien guztien azpian asmo moralizatzailea dago, ideologiak-abertzale, jelkide-sustrai sakonak ditu testuotan. Baina,
|
zer
egin behar ez den erakusteko besterik ez bada, testu zentsuratzaile haiek egiten zuten bezala, zer egin daitekeen erakusten digute. Gizarte berri haietan egiten-hasten-zena.
|
|
|
Erantzunak egon badaude, baina ez dute balio berdin guztientzat... Testuinguru horretan, zein da irakaslearen papera eta, orokorrean,
|
zer
egin beharko genuke. Bada, nire ustez, galderak egiten jarraitu eta galdetzen jakin, baina ez modu erretorikoan.
|
|
|
ba bai, efectivamente, Boston-Lisboa hegaldia kantzelatu egin dute. Berak ere ez zekien
|
zer
egin beharko genuen, TAPekin saiatuko zela harremanetan jartzen zer aukera ematen zizkiguten ikusteko, eta itxoiteko. Hortik aurrera ezin izan dut lo gehiago egin.
|
|
|
Halako batean PSE-EEko orduko idazkari probintzialak-" ustez baskista", Batistaren hitzetan-hauxe galdetu zion Maragalli: " Aizu, eta erreferendum bat egiten badugu eta independentziak irabazten badu,
|
zer
egin beharko dugu?". Handik lau urtera Generalitateko presidentea izango zenak zirkinik egin gabe erantzun zion:
|
|
|
Lehen ordaintzen zuenak gehiago ordainduko du orain, baina zalantza metafisikoa ez zaio burutik kenduko: iturgina etxera datorrenean eta" BEZarekin ala BEZa gabe" galdetzen duenean,
|
zer
egin beharko du. BEZarekin eskatuz gero, nork dio erreziboak egiteko langile autonomo horrek A taloitegia eta B taloitegia ez dituela, eta azkenekoan sartzen dituen fakturak, BEZarekin izan arren, benetan aurkeztuko dituela administrazioan?
|
|
|
Orain hemen naukazue, ez daukadalako nora joan. Gure sasoiko emakumeok ez genuen hautatzen, gure gurasoek edota gure senarrek erabakitzen zuten, esaten ziguten zer zen onena eta
|
zer
egin behar genuen, gure bizitza etxekoengan pentsatuta egin behar genuen, etengabean moldatu eta egokitu. Horrela, Antoniok Lutxanara etortzea pentsatu zuenean bere erabakiaren itsasontzi singlean abiatu nintzen, Lutxana izeneko portua zein zen eta non zegoen jakin gabe.
|
|
|
Ahizpa nagusia izaki, bera zen etxeko lan gogorrenen zama zeramana, bigarren ahizpa Mi hurrena. Hurrenkera berebizikoa, harexek adierazten baizuen nork
|
zer
egin behar zuen egunean zehar herriko albaitariaren sendi ia aberats hartan. Goizeko hiruretako txikitze lanak:
|
|
|
-Eta,
|
zer
egin behar duk?
|
|
|
Ez nuen uste halako soldadu majo eta apaina egongo zinenik. Orain esan esaidazu
|
zer
egin behar dudan.
|
|
|
-Hori guztia pentsatu dut nik, Sandokan. Paranoari agindu diot
|
zer
egin behar duen. Etorri Sandokan.
|
|
|
-Baina, Yañez,
|
zer
egin behar duzu. Zer?
|
|
|
-Badakizu
|
zer
egin behar duzun itzul diezazugun! -erantzun zion Patzikuk algara handiz eta makulua ezpata bat bailitzan altxatuz.
|
|
|
Iruñetik? Aurrekoak bezala, honek ere portaera jakin batzuk debekatzen zizkien, inork aitortu ez zion nagusitasun moral batekin jantzita, baina aldi berean ez zien
|
zer
egin behar zuten iradokitzen. Hala ere, gomendio hari buelta emanez eta alde positibotik begiratuta, ideiaren bat bururatu zitzaion Jurdani despedidak" millennial seal of approval" izateko.
|
|
2021
|
|
|
Lortu egin dut gutxienez nire neba ate ondoan gelditzea, buelta ematea eta erantzun gisa erabiltzen dituen begiratu abailduetariko bat. Badaki dominarena, eta izan izango du bere iritzia dominari buruz, baina eman, ez dit emango, ez du zergatik halakorik egin behar, nire asuntoa omen da, nahikotxo koskortuta nago
|
zer
egin behar dudan ala ez jakiteko, noski. Dena dela, bere begi uzkurrek argi eta garbi galdetzen didate ea zer galdu zaidan gurasoenean, beti bezala berdin dirauela, eta hau egiaztatzeko ez dudala inolako beharrik haraino joateko, berak inork baino hobeto arduratu egin baita azken urte guztiotan etxea behar bezalako egoera on batean mantentzen.
|
|
|
-Eta zer egin nahi duzu?... Manu,
|
zer
egin behar duzu?
|
|
|
Kontatu digutenez, bi neskekin bi gizon latinoamerikar agertuko dira. -Jakerrek, dena den, ez zuen oso garbi
|
zer
egin behar zuten eta zuzenean galdetu zion. Anak ere zuzen erantzun zion.
|
|
|
Printzesa, bere ohorezko damaren arrazoi zuzenak entzunik, hark egia erraten ziola ohartu zen, eta zuzen onez gaitzetsiko zutela, zaldun hari beti egin izan zion adiskidetasunezko harrera ona ikusirik; eta
|
zer
egin behar zuen galdetu zion bere ohorezko damari, eta hark erran zion:
|
|
|
" Eta
|
zer
egin behar zuen zaldun gaixo hark, bi emakume kontra izanik?".
|
|
|
-Ama,
|
zer
egin behar dut?
|
|
|
Mesedez, konta iezadazu denbora izanez gero hemengo bizitzaren berri. Baina hasteko, esadazu mesedez gaur
|
zer
egin behar dugun.
|
|
|
-Gisa horretara hegan egiten ikasi nahi dut-erran zuen Jonek, eta argi nabar batek distira egin zuen bere begietan-. Esadazu
|
zer
egin behar den.
|
|
|
-Bai, ahantzi dut
|
zer
egin behar den autoa gelditzeko.
|
|
|
Hura zen, hura! Eta berak
|
zer
egin behar zuen. Dena estali eta inori ezer esan ez, edo erdi euskaldun horiengana joan, misiolari ohiekin hitz egin, eta egi osoa gotzainari jakinarazi?
|
|
|
-Esango al didazu, mesedez,
|
zer
egin behar den zu bezain handia izateko?
|
|
|
-Nik al dakit? Ez dakit
|
zer
egin beharko dugun orduan-erantzun zuen buruzagiak herritarrei.
|
|
|
Ixtorio hau khondatu duten autorrek erran dute, eta hek errana aise sinhesteko da, ifernuko izpiritu gaixtoek ikhusiz zer gerla San Riquiek egiten zeien, eta berdin San Maurontok
|
zer
egin behar zakoten, entseiatu zirela heien bien xahu araztera.
|
|
|
Haren bidez jakin zuen sarjentuak iluntza arte ez zituztela fusilatuko kondenatuak. Orduan, bitartean haiekin
|
zer
egin behar zuen galdetu zion.
|
|
2022
|
|
|
Itxura batean ematen zuen, jatorriz latindarra zen gaztea, antzeko egoeretan hezia izan zela, eta, norbaitek bera jotzea ez zitzaiola gehiegi axola; bazirudien mina jasateko psikologikoki prestatuta zegoela. Lasai zegoen, une oro
|
zer
egin behar zuen jakingo balu bezala.
|
|
|
-Zertaz ari zara? Ia, ikus dezagun, nik besteen berriketak ikustea nahi izango banitu
|
zer
egin beharko nuke.
|
|
|
-Dena zure kontura. Badakizu
|
zer
egin behar duzun.
|
|
|
Horren ondoren, jakina, mezua dezente luzatzen da, azalduz
|
zer
egin beharko lukeen Bk hori dena konpontzeko eta beste eraso batzuk galarazteko. Uf!, basamortuan egunez bero egiten du eta gauez hotz; beroa ez da egokia lanerako, eta hotza gutxiago.
|
|
|
Bueno, ba itxoin ezazu hor pixka bat, gero ez dakit
|
zer
egin behar dizugun, laster deituko dizut berriz. Tira, segi txokora!, Zuatzuko txakurrari esaten zitzaion bezala.
|
|
|
Hurrengo hogei minutuak ez dituk goxoak izan, barauak eta buru zurrunbiloak ez ziaten ikusten ere uzten,
|
zer
egin behar da orain, nola, non, norengana... Hobe duk etxera joatea, motel!
|
|
|
-Ongi duk, ez dudanez hiregan neholako adiskidetasunik kausitzen, bazekiat
|
zer
egin behar dudan.
|
|
|
Zaldunak ongi aditu zuen hitz horien erranahia. Eta egun pare bat eman zuen dukea ikusi gabe,
|
zer
egin behar zuen pentsatuz. Alde batetik, nagusiari zor zion obligazioa zegoen, harengandik zituen hartuak ongi eta ohoreak; bertzetik, bere etxearen ohorea, arrebaren onestasuna eta kastitatea, zeinak, ongi baitzekien, halako gaiztakeriarik ez baitzuen sekula onetsiko, ez bazen haren engainuz edo bortxaz menderatua bederen; gauza damugarria hura, zeinak betiko ekarriko baitzuen beraren eta etxekoen izena zikintzea.
|
|
|
Amak lan egiten zuen dorretxean aspaldiko kontu horiek eta aspaldiko ohiturak gaizki ikusiak ziren. Etxeko andrea apez zaharrarekin aritzen zen otoitz egiten eta hala ez zebilenean neskameei esaten zien
|
zer
egin behar zuten eta bereziki zer ez zuten egin behar.
|
|
|
Bere seme-alabak maite zituen amak, baina ez zeukan denbora eta indarrik lasaitasunez maitasuna eta hurbiltasuna adierazteko. Arratsalde batean Zuriñeri esan zion biharamunean
|
zer
egin behar zuen.
|
|
|
-Amaia,
|
zer
egin behar duzue? -Emakumeak ez zuen galdera ulertu.
|
|
|
-Sentitzen dut. Erradazu
|
zer
egin behar dudan zure egoera arintzeko.
|
|
|
-Estebe,
|
zer
egin behar duzue. Lehen edo berandu harrapatuko zaituztete.
|
|
|
Antso Gartzes Baskoniako erregeak Senbenori kontatu zion
|
zer
egin behar zuen, noble gaskoi batzuen laguntzarekin:
|
|
|
Gure etsaia Tolosa da eta helburua Gaskonia erabat independente izatea da. Ulertu duzu
|
zer
egin behar duzuen?
|
|
|
Lasai egoteko. Haiek jakingo zutela egoera tamalgarri hartan
|
zer
egin behar zen. Zaila bazen ere, itxaron egin behar zutela, laguntza bidean zela.
|