2007
|
|
Ni Anita naiz eta hau ene lehengusina Natacha. Mutikoak
|
zer
adin du?
|
2008
|
|
Hiztuna hizkuntza batez
|
zer
adinetan jabetu den, ezberdin prozesatzen du garunak. EHU
|
|
Nik zu bakarrik ikusi dut motako akatsak dituzten perpausetan, berriz, antzeko erantzun elektrofisiologikoa ikus daiteke hiztun talde bien artean. Beraz, hiztuna hizkuntza batez
|
zer
adinetan jabetu den, akats mota batzuk edo beste batzuk sumatzen ditu garunak.
|
|
Aspalditik nauze euskalkietako ahozkotasuna berreskuratu eta indartzearen aldekoa, baina ez galdetu niri nola egin behar den zehazki lan hori. Ez galdetu niri ira kaskuntzan zer nolako mailaketa egin behar den,
|
zer
adinetan, zer lekutan, non bai eta non ez den sartu behar bizkaiera, gipuzkera, nafarrera edo dena delakoa. Ez galdetu niri... nik ez baitakit.
|
|
Zein jaio zen lehenengo? Zuk 14 urte dituzunean,
|
zer
adin izango du zure anaiak/ nebak/ arrebak/ ahizpak. Beti izango al da zu baino gazteagoa/ zaharragoa?
|
|
[Adina IV.]" Zenbat urte?" ez,"
|
zer
adin?" ere ez: " zenbat adin?" izan behar luke galdera.
|
2009
|
|
A.O.: Sexualitateak beti sortuko du jakin mina, berdin dio
|
zer
adin daukagun. Alde batetik, tabua izan delako eta bestetik, sentsazio ugari sortzen dizkigulako:
|
|
Hautagaiak euskaltzain oso izateko izendatu zutenean
|
zer
adin zuen. Historia osoan euskaltzain izendatu uneko adinaren batez bestekoa 50,5 urte da.
|
2010
|
|
Oso garrantzitsua izaten da jakitea
|
zer
adinekin erabiltzeko den tresna bakoitza, baina datu hori aski parke gutxitan ikusi dute gure teknikariek(% 46tan baino ez), eta zenbait hiritan, parke bakarrak ere ez du eduki halako kartelik: Kordoba, Murtzia, Valentzia eta Valladolid.
|
|
: funtsezkoa da adieraztea tresna bakoitza
|
zer
adinetarako den, nora jo behar den zerbait hondatuz gero edo arrisku egoeraren bat antzemanez gero, eta zein osasun etxe dauden hurbilen.
|
|
atal honetan, haur parkeei dagozkien zenbait alderdi aztertu ditugu: ...ztatzailerik baden, haur baten gorputz zati bat harrapatuta geratzeko irekigunerik baden, zirkulaziorik ibili den handik hurbil, jolasgunea hesitua egon den, zer zoru mota eduki duen, eta abar); garbitasuna eta zainketa (jolasgunea, oro har, zer egoeratan egon den, eta, bereziki, jolas tresnak; pintaketarik izan duten; tresnak ongi ibili diren, eta abar); informazioa eta seinaleak (tresna bakoitza
|
zer
adinetan erabiltzeko den jakinarazi duten edo ez, animaliak eramateko debekurik ageri den edo ez, larrialdi telefonoak, eta abar); eta irispideak (sartzeko eta irteteko bideetan oztoporik egon den edo ez, braille hizkuntzan idatzitako kartelik egon den, zoru desegokia egon den lekuetan propio egokitutako biderik izan den jolas tresnetara iristeko, eta abar).
|
|
Hiru jolas tresnatatik bat ez da egon behar bezala zaindua (horrek arriskuan jartzen ditu haurrak), eta jolasguneen erdietan ez da ageri inolako kartelik, erabiltzaileak jakin dezan tresna bakoitza
|
zer
adinetako haurrentzat den.
|
|
Haurrentzako parkeetan, erabiltzaileek joko elementuak erabiltzeko dituzten betebeharrak adierazten dituzten kartelak jarri behar dira, baita larrialdietan funtsezko informazioa ere, hori guztia irakurtzeko moduan. Haur parkeen erabiltzaileentzat ezinbestekoa da
|
zer
adin talderentzat den. Hala ere, datu horiek kasuen %46an bakarrik eman ziren.
|
|
Mutil ninduan Mithiriñan eta denbora hartan maiatzaren lehenean feria bazuan Irisarrin, ardiak errapeekin saltzen ginitian eta zuen aldeko horiek (Garazi Baigorrikoak) jiten zitian erosterat. Eta ni nagusiak igorririk ardiekin eta, salduak nitian goixko, ostatura sartu ninduan eta
|
zer
adin nian orduko, hamazazpi, Xalbador hura han zuan deia konpainaturik eta, horrek bazikean, ni baino zahartxot, hogoi eskas, eta hor sartu zuan aitzineko urtean burraldia eman zakon tratulant biarnesa eta kantatu zakoan..." Eta hitzez hitz bertsoa kantatu. Nik, ez nuen kopiatu, galde egin gogo nion berriz.
|
|
Egun batzuetarako udalekuak,
|
zer
adinetatik aurrera?
|
2011
|
|
Obrak amaitzen dituztenean, ordea, bi gela gehiago egongo dira bertan, eta hamasei edo 26 haur gehiago sartuko ahal izango dira ikastetxera. Bi gelak
|
zer
adin tarteko haurrentzat izango diren zehazteke dute oraindik, eta horren arabera jakingo da zenbat haur sartu diren. Hau da, zero eta urtebeteko haurrentzako egokitzen baldin badira bi gela horiek, hamasei haur sartzeko modua izango litzateke, Urtebete eta bi urte arteko haurrentzako prestatzen baldin badute, aldiz, 26rentzako.
|
|
Bi gelak
|
zer
adin tarteko haurrentzat izango diren zehazteke dute oraindik, eta horren arabera jakingo da zenbat haur sartu diren. Hau da, zero eta urtebeteko haurrentzako egokitzen baldin badira bi gela horiek, hamasei haur sartzeko modua izango litzateke, Urtebete eta bi urte arteko haurrentzako prestatzen baldin badute, aldiz, 26rentzako.
|
|
Eritasun horren larritasuna zenbait faktoreren menpe dago: zer mikroorganismok eragin duen, gaixoak
|
zer
adin duen eta zer beste gaixotasun dauzkan
|
|
Txartelak Internet bidez erosten direnean ere, atal berezi bat edukitzen dute airelineek, erabiltzaileak jakinaraz diezaien haurrik eramango duen eta
|
zer
adinetakoak diren.
|
|
JOANA. Proba egin behar diozue benetan
|
zer
adin duen jakiteko?
|
|
Haurtzaroari buruz hitz egiten dugunean, argi daukagu haurrei buruz ari garela, baina, lehenengo hurbilketa horretatik haraindi, zalantzak sortzen zaizkigu:
|
zer
adinetarainokoa da etapa hori. Zein dira hura definitzen duten ezaugarri psikologiko, sozial eta biologikoak?
|
2012
|
|
PIASen, berriz, ezin da inbertitu urtean 8.000 euro baino gehiago (berdin du
|
zer
adin duen PIASen izenpetzaileak), ez eta 240.000 euro baino gehiago ere produktuaren iraupen aldi guztian.
|
|
Funtsezkoa da jarduera bakoitzari buruzko laburpen fitxa ematea partaideei, haren jardueraren gaineko informazio erabilgarria eta azalpen labur bat emateko:
|
zer
adin gomendatzen den, zenbat irauten duen edota zer urte sasoitan egiten den.
|
2013
|
|
Hitz eta pitz ari zen Renée, poltsa marroiaren zuloetan eskuak sartu atera, madarikazioan, eta irratiko esatariari goizeroko kontuak bezalatsu aditu nizkion azalpenak, bere anabasa eta buru eskasa nabarmentzera heldu zirenak nahiz amaren erretratuaz otu zitzaizkionak. Berriketa hartarako arreta erdi galduta, Henriettek bizirik zenbateko aldea atera zizun kalkulatu nuen neure baitarako, zenbat urte eman zituen zu gabe,
|
zer
adin zeukan lurperatu zintuztenean. Eta kostata agertutako argazkia jada eskuetan, beste galdera sorta batek erakarri zuen nire pentsamendua:
|
2014
|
|
Nahiz eta etapa intelektualen ordena finkoa edo aldaezina dela pentsatu, onartu zuen desberdintasun indibidual handiak daudela umeak estadio partikularrera
|
zer
adinetan sartzen edo amaitzen diren erreparatuz gero. Benetan konbentzituta zegoen faktore kulturalek eta ingurune izaerako beste batzuek garapen intelektualaren erritmoa bizkortzen edo atzeratzen dutela.
|
|
Zein jaio zen lehenengo? Zuk 14 urte duzunean,
|
zer
adin izango du zure anaiak/ nebak/ arrebak/ ahizpak. Beti zu baino gazteagoa/ zaharragoa izango al da?
|
|
Horietako bat haurrentzako telefono mugikorra. Izan ere, zalantza asko sortzen dira gailu teknologiko honen aurrean:
|
zer
adinetan komeni den erostea, nola kontrolatu behar den edo zer arau ezarri. Artikulu honek galdera horiei erantzuten die eta arriskuak txikienek mugikorrak azkarregi erabiltzea.
|
|
Hona hemen garrantzitsuenetako bat:
|
zer
adinetan komeni da haurrek lehen telefono mugikorra izatea. Telefono mugikor propioak arriskutsuak dira haurrentzat, gehiegi erabiltzeagatik, pribatutasunagatik edo eduki desegokietara sartzeagatik.
|
2015
|
|
Arrastoak ena gertaera bat zen; hau da, joan egin behar zen hara. Gustura jakingo nuke zenbat liburu hartzen diren liburutegitik eta irakurleak
|
zer
adinetakoak diren. Azkoitian eta Azpeitian, ez daukagu liburu dendarik, eta horrek esan nahi du ez dutela funtzionatzen.
|
|
6 Nuntzioak eskatu dit etxe hauen fundazioko agirien kopiak bidaltzeko, zenbat diren eta non, eta zenbat moja eta nongoak,
|
zer
adin duten, eta zenbat izan daitezkeen priore kargua hartzekoak ere bai; eta agiri horiek kutxatxo horretan daude edota ez dakit paper zorro handian dauden. Azken batean, hor dagoen guztia behar dut.
|
|
soldaduskara joan izana, botoa emateko adinik ez edukitzea, pertsona adindun eta ospetsuen falta salatzen zelako eta beste hainbat adierazgarrirengatik. Ez dakigunez abertzaleak zer unetan egiten duen bat pentsamendu horrekin, 1920 urtea hartu dut erreferentziatzat eta ikusi dut une horretan
|
zer
adin zuten Jel Batzako kideek. Gure zerrendako jeltzale ugari 1910erako abertzalea zela hartzen badugu kontuan eta adin ezezaguneko gehienek ez zituztela 25 urterik, zuzen ondorioztatzen da gazteak zirela euskal abertzaletasunaren oinarria.
|
|
Aste Santurako maskotarekin atzerrira bidaiatzeko asmoa izanez gero, hurrengo artikuluari arreta jartzea komeni da, Europan bidaiari eta katuentzako arauak aldatu baitira. Ondoren, animaliekin bidaiatzeko pasaporte berria deskribatzen da, eta lau hankako ibiltariek abiatu baino lehen zer behar duten zehazten da, bai eta harburuek eta feloek beste herrialde batera lehen txangoa egin aurretik
|
zer
adin eduki behar duten ere, eta zenbat bidaiari ile apaintzaile bizi daitezkeen Europako abentura jabeekin.
|
|
«Matematika eta natur zientziak irakurtzen ditugu; musika, literatura edo zinema irakurtzen ditugu», erantsi du dokumentuak. Hain argi ez dagoena da haurrek
|
zer
adin zehatz behar duten ikaskuntza horrekin hasteko. Nahiz eta onartuta dagoen sei urteko adina, eskola hastekoa, egokiena dela, batzuek diote letren irakaskuntzak lehenago hasi behar duela, eta baita gero egitea proposatzen duten beste batzuk ere.
|
|
Gazteenak Ez dakizu
|
zer
adin duten?
|
2016
|
|
dute geologoek. Arrokek
|
zer
adin duten jakiteko, hainbat datazio mota erabiltzen dira:
|
|
Hor ere non, nola eta norekin gertatzen den? eta ere,
|
zer
adinetan egiten den esperientzia hori. Nik adina alde nuen:
|
|
erantzungo duenak
|
zer
adin, sexu, ikasketa maila duen, etab.
|
|
Kontzolorat ezkondua Beonika Bordenavekin. hor hila 1996). Legion d’honneur domina eman zioten gerrari ohi bezala, 1994an Hamalaueko gerra hasi zelarik,
|
zer
adin zenuen. Oroit zara egun hartan non zinen?
|
|
Hor hila 1996an. Ldgion d' honneur eman zioten 1994an, gerlari ohi bezala Hamalaueko gerla hasi zelaik,
|
zer
adin zinien. Oroit zirea egun hartan nun tzinen?
|
|
Eta telefonoetara itzultzen bagara,
|
zer
adin izango du Natek berriz gelditzean?
|
2017
|
|
Nola eta
|
zer
adinetan bultzatu daiteke irakurzaletasuna haurren artean?
|
|
Badakit oso gaztea dela, hori programatzaileek egin dioten irudian ikus daiteke, eta gela barruan agertzen duen jarreran ere bai. Gainera, zer axola zait niri
|
zer
adin duen, gustatu egiten zaizkit-eta bikote asimetrikoak. Elkarrekin badabiltza, aukera gehiago izango dut biak ezagutzeko ikas bidaiara datozenean.
|
|
Gazteei galdetzen diezuenean
|
zer
adinetan iristen diren helduak izatera, hogeita bost eta hogeita hamar urteren artean esan ohi dute; adin nagusikotzat jotzen dena baino dezente zaharrago. Desfase horren arrazoia izan daiteke helduaroko ardurak hartzea ondo pasatzeko aukera galtzearekin lotzen dutela.
|
|
Lurraren historiari buruzko datuak dagokien garaian kokatzeko, tresneria berezia erabiltzen dute geologoek. Arrokek
|
zer
adin duten jakiteko, hainbat datazio mota erabiltzen dira:
|
|
Bidearen hastapenean gira, ikusiko norat eremanen gaituen! Nahi dugu ere jakin zertan den gerezia Itsasun (elkartetik kanpo ere) bai eta inguruko herrietan (zonbat,
|
zer
adin, zer mota eta laborarien perspektibak). Hortarako, aski fite ikerketa bat abiatuko da.
|
2018
|
|
Zenbat emakume eta
|
zer
adin tartekoak zarete?
|
|
Hiztunok eta entzuleok
|
zer
adin dugun, bada kontuan hartzeko aldagaia, nabarmen eragiten –ahal– duena elkarrizketen hizkuntza hautuan. Adinaren araberako portaera horiek hobeto ezagutzeko, behatzaileek solaskideen gutxi gorabeherako adina ere jaso dute.
|
|
Gai honi buruzko galderak erregela:
|
zer
adinetan izan zen lehena, noiz azkena, ziklo erregularra duen ala ez, mingarria den edo konpresak edo tanpoiak erabiltzen dituen. Jakina, jakin nahi du umea zerbaitengatik kezkatuta dagoen edo arazoren bat duen.
|
2019
|
|
Kasu konkretu bat badute, Moriba Koivogui ginearrarena, auzitegiak kontsideratu du 18 urte baino gehiago bazuela, adingabekoek duten babesa ukatua zaiola. 2018ko otsailean preso sartu zuten Baionako helduen presondegian kasu egin gabe
|
zer
adin zuen, libratua izan zen Baionako auzitegiak kontsideratu baitzuen adingabea zela. Isar COP ek beste txosten bat atera zuen heldua zela azpimarratuz.
|
|
Halakoak ez dira kasu bakanak izaten. Metternich printzesari galdetu zioten ea
|
zer
adinekin uzten dion emakumeak haragiaren grina sentitzeari: –Ez dakit, hirurogeita bost urte besterik ez dut?.
|
|
–Itxura ona dik, itxaropentsua oso, onartu zuen Barvitiusek?. Baina, esadak,
|
zer
adin du noble horrek?
|
2020
|
|
Hozkailuaren ordenagailuan etxebizitzan zenbat lagun bizi zen,
|
zer
adinetakoak eta zenbat otordu egiten ziren programatzen zen; era berean, egunean kontsumitu nahi zen kaloria kopurua gutxienekoa edo gehienekoa eta familiaren diru sarreren edota gasturako joeraren araberako aurrekontu bat ere programatu zitezkeen. Etxerako erosiko ziren jakietan bestelako iragazkiak sartzeko aukera ere eskaintzen zuten azken belaunaldiko hozkailu haiek, jakietan osagairen bat saihestu nahi bazen adibidez, alegia, trans koipeak edo azukre finduari etxeko atea zabaldu nahi ez zionak agindu hori eman ahal zion hozkailuaren burmuin elektronikoari.
|
|
Egunotan, aita zenari gustura entzuten nion pasadizo batek hartu dit gogoa. Kontatzen zuen nola behin, Urolako trenean zetorrela, bi gizon nagusi entzun zituen solasean, Hitlerrek
|
zer
adin izango ote zuen. Batak, beharbada hilda egongo zela zioen; besteak, zaharra behar zuela derrigorrez, kargu handia zuela berak soldadutza egin zuen garaian.
|
|
Hau da, geologoak fosilak ikusten ditu harkaitzetan, eta badaki sedimentuak
|
zer
adin daukan, harkaitzaren aurreko geruzan ez dagoelako halakorik. Arrasto geologikoa utzi duen espezie hori beste milioika urtean biziko da, eta, desagertzen denean, fosila ez da gehiago agertuko.
|
|
Ameslariegia agian, neurri batean orain ere hala zarela uste dut, baina izateko eta sentitzeko modu horri esker zara gaur egun zarena. 1997an...
|
zer
adin genuen?
|
2021
|
|
Behin emaitza hauek sailkatu eta, Ipar Euskal Herriko emigrazioaren kartografia aberatsa eskuratzen da: Ameriketara nundik nora eta zein garaietan joan diren (Urugai, Argentina, Txile, Kuba, Estatu Batuak), bai eta
|
zer
adinetan, zer ofizio zuten eta zonbatek berriz Euskal Herriko bidea hartu duten.
|
|
txantxetan ari zara?", dio Arrugaetak. " Itxaron behar dugu ez dakit
|
zer
adinera heltzea, pentsio ez kontributiboa eskatzeko". Aristizabal antzeko egoeran dago:
|
|
rotia Eskolaz kanpoko jarduerak:
|
zer
adinetan hasi Eta espezialista horiek Lehen Hezkuntzan sartu behar direla ikusten badute ere, bereziki gizarte bazterkeriako arriskuan dauden ikasleentzat, begi onez ikusten dute lau urtetik aurrera gomendatzen direla. Antzeko iritzia du Álvaro Bilbao neuropsikologoak.
|
|
Kontua ez da pubertaroa asko aurreratu dela, baizik eta 12 urte baino lehen hilekoa ematen hasten ziren neskek ez ziotela inori kontatzen eta pubertaroko aldaketak disimulatzen saiatzen zirela. Inguruko emakumeei galdetzen badiezu
|
zer
adinetan etorri zaien erregela, konturatuko zara 9 eta 16 urte bitartean izan zela. Eta, agian, lehenago edo geroago.
|
|
Zergatik erosten dizkiegu sakelako telefonoak seme alabei? Noiz erosten dizkiegu,
|
zer
adinetan. Zertarako erabiltzen dute gazteek sakelakoa?
|
|
Bi xehetasun besterik ez dugu jakinarazi: biktimek gutxi gorabehera
|
zer
adin duten eta zer ordutan aurkitu ditugun. Nork bere burua babesteko oharrak zabaldu ditugu, Ayala inspektoreak iradoki zuenez.
|
|
Funtzio exekutiboen kontzeptuarekin gertatzen denaren antzera, elebitasun kontzeptuaren aterkipean esperientzia mota ugari sartzen direla esan izan da, eta, askotan elebakar eta elebidun kategoriak bi multzo definitutzat hartu izan badira ere, pertsona elebidun bakoitza (eta elebakar bakoitza) desberdina dela argudiatu izan da (De Bruin 2019; Luk & Bialystok 2013). Alde horretatik, pertsona bakoitzak hizkuntzekin duen esperientzia partikularra denez(
|
zer
adinetan hasi den hizkuntza horiek erabiltzen; zer momentutan eta zer maiztasunekin erabiltzen duen hizkuntza bakoitza...), pertsona bakoitzaren idiosinkrasia erlazionaturik egon daiteke kontrol exekutiboaren gaitasuna neurtzeko ariketak egiten dituztenean lortutako emaitzekin. Horrela, hainbat ikerketaren arabera, pertsona elebidunek bi hizkuntzak maiz erabiltzen dituztenean bakarrik lortzen dute elebakarrek baino emaitza hobea kontrol exekutiboko ariketetan (Prior & Gollan 2011).
|
|
Euskarak hezkuntza arautuan duen ibilbidean etengabeko kezka izan da eta da zer modutan jorratu behar den hizkuntza aniztasuna. Testuinguru linguistiko ezberdinetatik datozen haurrak euskara zer modutan barneratuko duten (murgiltze ereduan edo modu bereizian),
|
zer
adinetan den egokiena beste hizkuntza batzuekin harremanetan hastea, nola lortu hizkuntza jakin baten erabilera testuinguru jakin batzuetan horiek denak eztabaidagaiak dira gaur egun.
|
2022
|
|
Erakusketak ez ezik, Atarian naturarekin lotutako ikastaro eta prestakuntza tailerrak ere egingo dira; alde batetik, komunitatea sortzeko eta, beste alde batetik, zentzumenen bitartez ingurumeneko sentsazioak bizitzeko. Salburuan, adibidez, hegaztiek
|
zer
adin duten jakiteko mekanismoak landu, eta txotxongilo naturalak nola egin irakatsiko dute.
|
|
" Bonjour Monsieur!", oihukatu zuen eskinoso boz batez, hortik ezagun zen 332 ez zuela lehen egunetik punitua izan nahi errienta ez agurturik, eta nik: " Bonjour" ere, eta zer izen zuen eta
|
zer
adin, zazpi urte. Ez zen ttipia, urte hondarrekoa baizik.
|
|
Nork kontatzen du istorio hori? Zure iduriko,
|
zer
adin du narratzaileak. Erantzuteko aurkitu dituzun elementuak gainmarka itzazu.
|
2023
|
|
Kanpamentura joateko beldurra Udaleku batera joatea bizitzan noizbait bizi lukeen esperientzia da. Baina
|
zer
adinetan. Sei urterekin, Lehen Hezkuntza egiten duenean, adin txikikoak prest daude egun batzuk (eta gauak) naturan bertan pasatzeko —gehienak hiritik kanpo igarotzen dira, nahiz eta hiri kanpamentuak egon egunez— gurasorik gabe eta adin bereko beste haur batzuekin batera.
|
|
18 urteko nerabea:
|
zer
adinetan erabil ditzake sare sozialak. Hazten eta heltzen doazen heinean, nerabeek gurasoen autonomia handiagoa bilatzen dute eta gizarte lotura beharrezkoa da beren ongizate psikosozialerako.
|
|
Egokia da adingabeek pikantea jatea? Hala bada,
|
zer
adinetan has daitezke. Alderdi batzuk kontuan hartzea komeni da:
|
|
Orain ez asko, bizimoduak naturarekin kontaktu zuzenagoa zuenean, esango nuke argiago zutela naturarekin izan behar den harreman horren garrantzia zer nolakoa den, beharra bezalakorik ez baita ikasteko. Zuhaitz ezberdinak ezagutu ez ezik, bakoitzak zer egur ematen zuen, zer txori habi zituen, zer fruitu eta noiz ematen zituen,
|
zer
adin zuten eta non aurki zitzaketen... Eta beste hainbat kontu ere bazekizkiten.
|
|
Guraso izan eta semearekin hitz egiten hasi nintzen unetik galdetu izan diot neure buruari ea umeak
|
zer
adinekin hasten ote diren hika hitz egiten egiten beren artean. Sorionekuak gu, egun, gure herrian prozesu horrek bizi bizirik eta naturaltasunez dirauelako; hitanoak arnasa hartzen duelako, oraindik ere.
|
|
Baina lehenengo aldiz nerabeen esku utzi da produktu hori eta horretara bultzatu da! Sare sozialen ezaugarriek (logika algoritmikoa...), kasuistika horietan zer nolako bidea hautatzen den,
|
zer
adinarekin eta kon  tsumo dosia kontuan hartuta, nahi ez diren egoera lazgarrietara eta ilunetara bultza gaitzakete, suizidio saiakerak barne.72
|