|
2007
|
|
|
— Erran Xana, zer lotzen
|
zaio
gure aitunari gaur. Bon, ez nakon ez sobera serioski mintzatu, bainan, zerbaitetaz arduratua dela emaiten din.
|
|
2008
|
|
|
Auzapez eta kontseilukoak ere hor? Asmatu duenean soka tira bat dutela hor antolatua, besteak beste meza denboran, izugarrizko hasarrea jeusten
|
zaio
bihotzera. Bere baitan erabakia du zer moldez behar dituen Jainkoaren izenean gaztigatu.
|
|
|
Biok erabaki genuen mixteriozko jokotria bat egitea axurant tzar horri. Mikeleri
|
zaio
gogoratu oskietan dirdiragailua emaiteko orde, horren iduriko lotgailu bat dirdiratsua eta ezinago azkarraz oskiak emokatzea. Isopaz ferekatzea aski zen.
|
|
|
Joanes Haritxeneri ez
|
zaio
iduritzen ixtorio hori egia izan ditakela ere. Erraiten ere diote aitameri ez ote duen bada aments egin. Ez, ez, dio Katixak, amentsetarik idatz ezina da holako deskribapen bat, segur iratzarririk egin gutuna da hau!
|
|
|
Beldurtu ziren heian Peio zauritu ote zen. Bittorri gogoratzen
|
zaio
amaren kontseilua: " Sorginkeria bai, bainan minik ez!
|
|
|
Berak antolatu ixtoriez mintzo denean entzule artosez inguratua da. Aratsalde honetan kondatu dituenetan hau oroitgarriagoa
|
zaio
.
|
|
|
Peiok harrituki behatzeko denbora baizik ez du! Aurrean iragaiten
|
zaio
tiro bat bezala, putzuetako iztil gorrituen ziliportek Peio eta Bittor emokaturik ezarri baitituzte! Hau harritzea!
|
|
|
Jadanik bi aldiz gibelaturik izana Leixturrearen bahitzeko ibileretan, Peio bortxatua da berriz lege gizonarekin hitzartzea, hirugarren aldikotz. Hau hasia
|
zaio
doi bat dudatzen eta telefonoz finki errana dio hitza atxikiko duen, ba ala ez eta gerokotz, ekainaren 25ean, goizeko hamarrak baino lehen etzuela astirik amerikano horren ikusteko! Har edo utz!
|
|
|
Peio, ahate bat bezala lepokotik hartua! Izerdi hotzak zirriztan eta zuritua, deus ez daki halabainan, otoizka ari
|
zaio
: Utz nezazu, beltztua bazara ez da nere hutsa!!
|
|
|
Mikele, aginduaz dolutua, lasterka doa Peioren aldera, hasarretu andana horri erranez goraki, behar zela lehenik ikusi heian gizon hau zenez egiazko hobenduna. Marie Leona aldera hurbildu zaionean Peio besarka lotu
|
zaio
erranez: O, ene maitea! hoben gabe gaztigatzen naute!
|
|
|
Andrea, bere semeaz, holaxet mintzo zitzaioten inguruan zitueneri: Harrigarri da nola berkoitua den gure Peio, besten aurka zerbait apostu edo ixpixo irabazi nahi balu bezala. Besten alderako duen mehatxu hori ongi gostatzen
|
zaio
orain!
|
|
|
Manez Errota, alegia kexuan, aiherkatzen
|
zaio
Pialleri: Zu ile motzle kinkil mihi luzea, herriko" egunkaria", ixil otoi! Nihaurek kondatuko baitut, zuzenki eta garbiki, zuk baino hobeki, nihauri eta ene bi koinateri egina diguten ezin asmatuzko lizunkeria.
|
|
|
Pintarreneko zezenak, etxetik eskapirik, lau hatzkadan, karrikan barna zoalarik, izpilu horretan ikusi du bere burua! Ustez etsai bat zuen, buruz buru jokatu
|
zaio
izpilu ateari eta hau porroskatuz edaritegian sartu da. Hor ehun pintako arno untzi bat zartarazia baitzuen, hartarik zarga, zarga, arno edaten hasi.
|
|
|
Hau hurbiltzen
|
zaio
eta erraiten beharrira: Hauk zerri dirdiratsuak!
|
|
|
Hor entzuten dituen hitzek harritzen dute Bittor. Bertan gogoratzen
|
zaio
, bardaratsean berean Emiliok erranik entzuna: " Zenbat nahi ez nuzkeenik behar nukeen aditu, gibeleko mazeletan beharriak banitu!" Norena da mintzo erlats hori?
|
|
|
Durduzatua dago ikusiz atea ez dela giltzatua. Iduritzen
|
zaio
negar hipak dituela etxe barnetik aditzen! Atea idekiz eta jauzian doa negarra entzuten duen tokira eta sukaldean kausitzen Helena, negarrez hipaka! Zerk zaitu bada hola penatzen, ene maitea?
|
|
|
Atea idekiz eta jauzian doa negarra entzuten duen tokira eta sukaldean kausitzen Helena, negarrez hipaka! Zerk zaitu bada hola penatzen, ene maitea? Non dituzu zure ama eta Graxiana. Xorroxtegira joanak dira! Zu bakarrik utzirik. Bainakien etorriko zitzaidala! Zerendako zaude negarrez. Gure ama maitearengatik dut negar egiten, nekezia handian sartzera doalakotz! Zer gertatzen
|
zaio
bada. Goiz honetan etorri zaigu etxera gure oseba Peio amerikanoa eta paper hauk utzi dizkio. Ez du denbarik galdu! Goizeko seietan ostatuan zen.
|
|
|
Zoaz hortik! Pilota
|
zaio
ahotik sartua, zintzurreradino! Hurbil zirenek ikusi dute, saiatu ere eskuaz zintzur zokotik pilota kentzea, bainan matrailak tinkatzen zituen eta bildur ziren eskua motz zietzakioten.
|
|
|
Haize ukaldi baten harrabotsean, Gregorio haundiaren biriak airez betetzen direla. Aurpegia argitu
|
zaio
. Begiak itxidekika hasi da gizona.
|
|
|
Jakin duelarik zer laidoez joak izan diren, bai Peio amerikanoa eta Marie Leona ere, nehork ezagutzen ez zituen arrotz horien ahotik. Gogoratu
|
zaio
, gorrotoz edo aiherkundez egin kitzika bat besterik etzela. Holaxet mintzatu da arrotzeri: Jaunak, gaixtokeria asmorik gabe eta jostaguran etortzen direnek, badaukate gure herriko bestan, nahiko ongi etorria.
|
|
|
Hona beraz nola zatitu dituzten gure bost kantarien emankizunak. Joanes Haritxene jaun auzapezari galdetua
|
zaio
egitea albiste horren agerpena. Auzapeza tauletaratu denean, paper hori eskuan hartuz egin du hitzaldi ttipi hau: Entzule onak, ez dakit ene pentsamolde bereko zareten ordu honetan bainan aitortzen dut ez nukela epai mahaiko jujari izan nahi, gure bost kantarieri pundu kopuru berdinak eman bainezaizkiete.
|
|
|
Aitatxi Paxkal mintzo
|
zaio
Ximun semeatxiari: Jakinezak, haurra, ekaitza urrundu denaz gero, urialde horrek, erhotuki eutsia izan arren, urre eta zilarrak dariozkala gure pentze eta alhorretara. Nehoiz ez ahanztu, haurra, urari ekarri behar zaion begiontza, gure bizi iturriaren lehen ekaia delakotz.
|
|
|
Elhutseko Argitxu ttipiari galdetua izan
|
zaio
laugarren bertsulariaren deitzea. Denek badakite Patxi Gaztenalde dela eta osatu behar duen laugarren gaia" Askatasuna" dela.
|
|
|
Gorputz jaidurak negurtu arau adimena
|
zaio
hazi Gogo jendakin aterakoiak ditu iratzararazi Beste izaiten jazarmenpetik beiratzea du ikasi Bat denentzat, denak batentzat, elkargoa du hautetsi Askatasunak dauzkan doainen ezagutza hor zen hasi
|
|
|
Manez, etxeratu bezain laster, eman da, gapelua kendurik, bere mirailaren aintzinean. Bere harridura aski etzuela, ama
|
zaio
hasi gibeletik oihuz: Nongo bi mila sorginek moztu dizkizute bilo horiek, haurra. Santa Maria Madalena!
|
|
|
— Zaude isilik, agurea! esan zuen Lumabeltzek, nagusiari ongi helduko
|
zaio
zure gaztigatzea, zeren eta errana da: " otsoa guardia txarrak hazten du"!
|
|
|
Nahiz ez den haragi mota hortaz aiher. Oilategiko haragia, berari egokiagoa
|
zaio
eta Azelina eta bere umeez hobeki preziatua. Ongi erran dut, Jauna?
|
|
|
— Nork daki, murmurikatu zuen Gorrailek, bere usatuzko zorteari berriz fidatuz. " Gaitz bila dagoenari, gaitza heldu
|
zaio
" dio zuhurrak. Agian arrazoia duke!...
|
|
2009
|
|
|
Eta ez dena erraz kesatzen. Beharrik, zeren eta Ama polbora bezin bizia da, eta maiz behar
|
zaio
pazintzia atxiki. Segiduan trufa. Ez da zurekin hitzetan serioski aritzeko manerik.
|
|
|
Bertze kezkamen batek illuntzen zion giroa. Ez zen bizi, errateko manerian. Galderatzen ahal
|
zaio
nagusiari.
|
|
|
Sukarrak pisten zitzaion begitartea. Ez
|
zaio
hori galderatzen ahal izagutu gabe?
|
|
|
Penagarri da hola bizitzia famili batean, baino sobera gogorra da Amatto burua beititzeko. Eta Arantxa ez
|
zaio
barkatzekotan, orduan ez dut uste gauzak antolatuko diren.
|
|
|
Uste dut egunetik egunerat ederrago bihurtzen ari zarela. Nola ni bezelako hartz zahar bat gustatzen ahal
|
zaio
zu bezelako erreina ttiki bateri. Erreina ttikiak maite dutelako hartz zaharren gozotasuna.
|
|
|
Ez du gustoko plata, muturra zimurtzen
|
zaio
, baino ez da asto tzarra, neri berritz nere kadirian pausatu eta segituko du bere konferentzia, hura zutik eta ni jarrita. Nik ez dut aita izaiteko beharrik senditzen. Ez da zaila hori konprenditzen.
|
|
|
Leheno ikusi nahi nion interesa orain sortu
|
zaio
Beñateri. Nork daki, denak ez dire beharbada galduak?
|
|
|
Ez naiz heien mene jarriko. Aldatuko naizkiela eguneroko usarioak, segur, baino zer kentzen
|
zaio
horek libertadiari. Betitik lagunen artean bizi naiz, badakit bertzen kondu hartzen, eta maite dut nere denbora bertzen ongitasunentzat emaitia.
|
|
|
Eta bisari guzia argitzen
|
zaio
irripar lasai batekin.
|
|
|
Tartezka Grazi entsaiatzen da bere bulego laguna mugiaraztea, baino orain artio, alferrik. He, Pantxika, zer iduritzen zaitu zuri he? lotzen
|
zaio
noizian behinka.
|
|
|
Izan ere, nere itxuraz bertzeak ni bezin ongi gozatzen dire, ez da neretzat huts hutsa plazer bat. Aski
|
zaio
|
|
|
Eta bertze inguruko hots guziak. Arrazoin bat eman behar
|
zaio
ez duela klaseko desberdintasunik izagutzen. Gizon itxurak dituzten guziak on ditu. Ez diote denak zu bezin esker tzarrak ematen ahal beti, ez da?
|
|
|
Hortan halako argi ttiki bat pizten
|
zaio
begietan nere laneko laguneri. Ez diotena maiz ikusi, eta ez dutena sobera maite, egia errateko.
|
|
|
Txarra, hori, nere iduriko, txarra. Jendeari behar
|
zaio
parian solasa eskaini, ez iheska. Zure bi lagunekin ongi eramaten duzu?
|
|
|
Sinisten
|
zaio
ez duela hori lan errexa Helena eder lerden horrek.
|
|
|
Jende ttiki itxur illun gehienetakoak bezala, bere indar guzia toki hertxi batian bildurik, zerbait buruan hartua duenian ez
|
zaio
aixa kentzen ahal.
|
|
|
Eta hortan ari diren kasuan, kapitulo berian segitzeko gogoa etortzen
|
zaio
Arantxari. Eta zuk, Beñatekin, zer egin zinuen?
|
|
|
Solasa idortu
|
zaio
Arantxari. Ez zuen uste ahizpa horren fina izaten ahal ziola, hortaz ohartzerako.
|
|
|
Bere jakiteko gosea lehertu
|
zaio
mingainean. Ez zuen gehiago atxikitzen ahal.
|
|
|
Banaz bertze, ez da bate disgustagarria Grazi, piska bat izagutzen denean. Ez
|
zaio
sobera kasurik eman behar haren hitzeri, zenta hortan du bere falloa, zer nahi errate hortan, baino segur naiz ez dituela erdiak ere pentsatzen. Joko gisa bat da harentzat, nik ez dutena ongi konprenditzen, baino aspalditik ohartua naiz plazer haundia ematen diola, eta nola ez dion inori trabarik ekartzen, aski du segitzea hol hola.
|
|
|
Dantzan ari den mutikoxkor bat ere bada, neskakoxkor bat dirua eskatzen ari dela; azken horrexen ondoan dago Timo, berez frutazale musu okerrari ari
|
zaio
laranjak erosten.
|
|
|
Osaba Juan, hanken aldean txakur kanela kolorea, bera ere jarrita, agian Timok halako tokiaren izenaz galdetu dio, orain behintzat kontu kontari ari
|
zaio
Timori:
|
|
|
Zaldi bati hurbil den jende talde batean dago Timo... Xuxen berari ari
|
zaio
emakume ilegorri bat hizketan; hitz etenak heldu dira guri:
|
|
|
Gero, hari Timo, fabrikak ibaira isurtzen dituen urez mintzatuko
|
zaio
. albaren irudiak 48
|
|
|
Arestian, auzo hartaz ari, honela mintzatu
|
zaio
lepozuria Timori:
|
|
|
Fabrikak beretzat erabiltzen zituen Ezeza errekako urez ere mintzatu
|
zaio
lepozuria Timori:
|
|
|
Plazaren alde batean, koadroaren baitako koadroa: ostatua; barruan dira Timo eta barrenderoa; hau ari
|
zaio
hari:
|
|
2010
|
|
|
Erabat aztoratua naiz ikusiz nola kapera hainbestetaraino otoitz hunkigarriz betea den. Gose ez dena asea izanen da; egarri ez denari, edatea emanen
|
zaio
, bestei helaraz dezan. Ogia da lehen Sakramendua.
|
|
|
Aldiz, Berriari, Zeruari, ez
|
zaio
emana zeren jadanik HAREKIN Bat egiten baitu.
|
|
|
Jainkoa! Eta zer gertatuko
|
zaio
Liliri ohartuko delarik bere adiskide mina eta hain maitatu duena hil dela. Ene bihotza hersturaz tinkatzen zait.
|
|
|
Eta SS emaztearen goizeko galderari ihardesten
|
zaio
: " 5 hil".
|
|
|
Lauaren sugarrean, Zerua ekaiari juntatzen ahal
|
zaio
, baina uraren gainetik, sentimenduen gainetik, bakarrik izanik. Hori baino sinpleagorik ez da.
|
|
|
Maila bakoitzarentzat suaren izena, argia, eta beroa desberdinak dira. Gizakiari emana
|
zaio
Zazpiak batzen dituen sugarra, Bihotz Argia.
|
|
|
Adam-i paradisua kendua izan
|
zaio
: bekaturik gabeko ekintza eta errugabetasuna galduak zituen.
|
|
|
Bilatzen duenari, irekia izanen
|
zaio
.
|
|
|
Hannaren begirada Joseperen gainera pausatzen da eta ez du gehiago uzten. Bat batean, haren Aingeruaren itxura, argiki agertzen
|
zaio
, argi orlegi azkar baten erdian. Zalantza guziak, herabetasun guziak eta mintzatzeko ahalge faltsu guziak, erraustuak dira.
|
|
|
Zerbait faltatzen
|
zaio
:
|
|
|
Gizakiak, osoa denean, distiratzen du eta ez
|
zaio
sekula aski.
|
|
|
Haren eskua harrapariaren aztaparra baino basagoa. Hartzen duenari, hartua izanen
|
zaio
, eskua ez baitu merezi: eskua ez da hartzeko egina.
|
|
|
Joseperen kasuan biziari bai erratea maiz zaila
|
zaio
. Eta 1944an iragarri dituzten berri tzarrek ez dituzte gauzak errazten.
|
|
|
Bakoitzari emana
|
zaio
bere heinean, baina Indarra beti BAT da.
|
|
|
Urrean sinesten dueno, karreatzen duenak ez du haren pisua sentitzen. Baina urrean ez baldin badu gehiago federik, bakarrik pisua gelditzen
|
zaio
.
|
|
|
Usain txarra duenari eta usteltzen denari faltatzen
|
zaio
hozia.
|
|
|
Ene portaera arinaren aitzinean, Hannak, bere baitan tirandura bat sortzen senti du; hau handituz baitoa, harena ez den sumindura bilakatzen da. Eta bat batean, kontzientzia osoz, begiak zabalik, goi agerpen bat begietaratzen
|
zaio
: ene lan eskasiarengatik, indar ezezagun batek ene eskutik papera hartzen dit eta bere gaitzespena erakusteko, mila pusketan urratu eta, lurrera botatzen du.
|
|
|
Hannari iduritzen
|
zaio
haren bitartez mintzo denak zer erraten duen ez dakien haur txoriburu bat bezala ikusten nauela.
|
|
|
Lilik ere galderak egin nahi lituzke. Hanna lasaitzen denean, aitzinean jartzen
|
zaio
eta nik Liliren tokia hartzen dut solasak hartzeko. Isilaldi labur baten ondotik, hiruek norbaiten berotasun eztia sentitzen dugu.
|
|
|
Bekatuari bukaera ematen ahal
|
zaio
.
|
|
|
Bilatzen duenari, Maisua emana
|
zaio
.
|
|
|
Ene Aingeruaren begien bitartez, Hannak basoan isurgai urdina ikusten du, iturri ezezagun baten argi ispilu. Eta edaten dudalarik, iduritzen
|
zaio
ene odola zain ttipienetaraino, urre kolore bilakatzen dela. Ene bihotza erakusteko jestua eginez: Beste Ur bat zunan.
|
|
|
‘Mintzo denari’ indarra ttipitzen
|
zaio
.
|
|
|
Egarri denari emana
|
zaio
, beti.
|
|
|
Baina aldi honetan, erran behar duenarentzat hitz arrunt bat baizik ez
|
zaio
ahora jiten. Eta ene Aingeruak gogo txarrez dio: Ez utz Engainatzailea hi izorratzera.
|
|
|
Berehala ohartzen da idatzia duena funsgabeko lana dela. Horren aitzinean kexatzekotan delarik, erranaldi bat baizik ez
|
zaio
ateratzen: " Kasu, ez naun ni gehiago mintzo!" Eta segidan Hannaren ahotsa aldatzen da. horretik goiti eta hamazazpi hilabetez, kasik ostiral guziez, arratsaldeko hiruetan, ahots batzuk Hannaren ahotik mintzatuko dira eta lau adiskideek Aingeruen irakaspena errezebituko dute.
|
|
|
Bigarrena oraino lurrari lotua
|
zaio
baina jadanik mugitzen da eta hazten.
|
|
|
Hirugarrena jadanik kasik askatua da, baina orainokoan lurrari atxikia
|
zaio
. Haren Hitza:
|
|
|
ulermena, adimena, eta abar.) hautatzen du. Baina Aingeruaren azalpena hitz hertsi hori baino askoz urrunago doa;" etrelen" hitzari, egiazki," Maitasuna" gehitu behar
|
zaio
. Frantses argitalpenean," Co naissance" hitza hautatu dute; inglesez" Light Avereness"; alemanez" Erkennen".
|
|
|
HARI epeltasuna higuingarri
|
zaio
.
|
|
|
Liliri, bere urtemuga hurbiltzen ari
|
zaio
:
|
|
|
Lurra ona baldin bada, ez
|
zaio
kenduko.
|
|
|
Atea jotzen duenari ez
|
zaio
irekiko.
|
|
|
Prest denari emana
|
zaio
.
|
|
|
Aste honetan, zuen hutsa neurtu dut jakiteko noiz beteak izanen zareten. Bakoitzari osatuko duena emana izanen
|
zaio
. Eskuratzen duzuena da Argia, izpi nimiñoa, baina ontzi handia hartaz betetzen da.
|
|
|
JAUNARI hori gogoko
|
zaio
.
|
|
|
Zuen ahotsa emeki emeki pilpira horri egokitzen
|
zaio
. eta pilpiraren zergatia eta erranahia ulertuko duzue.
|
|
|
Nahi zuena emana izan zaion boterea berriz hartua izanen
|
zaio
.
|
|
|
Baina oraino gorderik zena argira ateratzen da eta boterea kendua
|
zaio
.
|
|
|
ASKATASUNEAN EMATEA bestelakoa da, osoki bestelakoa. Bihotz zerutiarra pilpiraka ari
|
zaio
.
|
|
2012
|
|
|
...n beharrak udaberriko loreak ezin jasan neguko herra trixtez bihotzean jantzia behako hotzaren beltzez bizi uste argia itzal bilakatzez bada han zakur bat estekan eta ez daki zergatik maitatzea debekatzen dioten zakurrek bederen bihotz zabala dute gezurraren erraiten ez dakite saingaka ari dela maitasuna dio etorri berriari bihotzez adio denak berdin maite nehor hastio hemen ala han bizi zer munta
|
zaio
herrak ez du deus barkatzen bizia bera hobendun du jartzen iguzkiak bizi emaitea ez onartzen mendeetako lihoa ehuntzen heriotzean baizik asetzen orduan irri ustela gozatzen elizan dira sartzen goiko jauna dutela otoizten biziari aldi berean uko egiten zakurrak zer du konprenitzen bada han zakur bat estekan eta ez daki zergatik maitatzea debekatzen dioten zakurra etxe hartakoa dela auzoak eskubide...
|
|
|
Ilargi eta iguzkiz, bidea
|
zaio
ideki ate erraldoia arte.
|
|
|
Hor bere lehengo R16aren oroitzapen goxoa... zer auto sentsuala zen, bereziki eskuineko besoarentzat egin pausaleku zinez 1asaigarriarekin. Txakurren mundu hori berriz heldu
|
zaio
burura, Guardia Zibil astopito bat gogoan. Biriatuko mugan auto guzia miatu zion, sakela, zilo, xoko, tapiza guziak altxatuz, idekiz, mugituz eta gizon errabiatua ez zen ohartu R16eko eskuineko besaulkiaren barnean bazela kutxatxo bat.
|
|
|
Haizea funtsean altxatua da, euria gelditu gabe jausten da. Ezuiglazen mugimendu hori aspergarria
|
zaio
, begia akitzen dio. Noizbehinka gelditzen du eta berehala lanbro batek berina betetzen dio, itsumen bapatezkoa berehala, bainan iduriz ur geruza loditu ondoan hobeki ikusten.
|
|
|
Labouheyre eta Lipostheyeko jalitzeak joanak dira. Kamioi bat doblatu behar du eta griña heldu
|
zaio
, doblatu ondoan ez duela gehiago ikusiko emaztea. Egin behar du hala ere, kamioia baino fitexago johan baita.
|