2004
|
|
Eta geroxeago, niri erabat esnatzeko astirik ere eman gabe—: Baina, ez al duzu lo makal eta fruiturik gabekoi
|
utzi
behar. Ez al duzu argi emankor eta on onera etorri behar?
|
2010
|
|
Hau guztia kontuan hartuta, identitatearen aurkako diskurtso batzuk azkukre koxkorra bezala desegiten dira beren kontraesanetan. Kultura diferente askotatik datorren jendeari zaila egiten zaio ulertzea proposatzen zaien hiritartasun abstraktu hori; haien identitate zati garrantzitsuak alde batera
|
utzi
behar dituztelako, eta, pixka bat arakatuz gero, sekularizazio azal baten azpian balore erlijioso zehatzak berehala agertzen direlako.
|
|
Jarrera honek berarekin du dilema salataria:
|
utzi
behar al zaio inori esklabo izaten, berak hala erabakitzen badu?
|
|
Batek esaten dio materialista historiko bati bere munduaren ikuskera ezin duela argudio politikoetan erabili! Edo neoliberal bati bere gizakiaren kontzeptu atomista alde batera
|
utzi
behar duela besteen beharrak eta eskariak juzgatzerakoan!
|
|
Hortaz, kristautasuna eta hainbat teoria filosofiko, halako batean, ortodoxiatik heterodoxiara igaro ziren, eta bidean aldaketa kontzeptual handiak egin behar izan zituzten. Egia/ gezurra eskema sinplea alde batera
|
utzi
beharra zegoen errealitate ñabarraren zirrikutuetan ibiltzeko. Tentuz aztertu behar ziren bestearen arrazoiak eta iritzi finko eta lasterretatik ihes egin.
|
|
Lubis begirik begi jarri zitzaidan: " Bakarrik
|
utzi
behar al nauzu oilo honekin?". Nirekin haserretzeko zorian zegoen.
|
|
Egun batean, Carlosek gimnasia egiten hasi behar genuela adierazi zigun, eta footing egitea ere komeni zitzaigula, eta Etxeberriak eta Ramuntxok erretzeari
|
utzi
behar ziotela, forma fisikorik gabeko militanteak problema besterik ez zuela ekartzen. Etxeberriak, orduan, ezezko borobila eman zion eta alde egin zuen bileratik.
|
|
Don' t speak Basque to me!". Bakarrik
|
utzi
behar izan dut.
|
|
Trikuren bila joan nintzen. " Mamousine
|
utzi
beharrean gaudek", esan nion. Besarkada bat eman zidan berak:
|
|
—hots egin zuen Angelek amorruz— Entseatu behintzat egingo duk, ezta? Ala lotsagarri
|
utzi
behar nauk jendearen aurrean?" Soinua hartu eta ohe gainean utzi zuen, arropa eta liburuz betetako poltsen ondoan.
|
|
Historia hura aski finkatua zegoen Obaban. Fraidetza ere erotu zelako
|
utzi
behar izan zuela, pentsatzen zuen jendeak, horregatik hasi zela irakasle partikular bezala. Eta Alaska hoteleko ikasleok ere jakinaren gainean geunden.
|
|
Biderantz jaisten hasi zen pausokada luzeekin, belar saila inguratuz, hesiaren arabera. " Enkargua
|
utzi
behar zioat Lubisi. Eta Ubanberi ere bai.
|
|
Orain ez digu ezer kontatzen". Mary Annek egia adierazi zien, alegia gaixo zeukala bihotza eta neke handia sortzen ziola ahalegin hutsalenak; lasai
|
utzi
behar zutela, haren etxera jostatzera joan gabe. Lizek eta Sarak seriotasun handiz hartu zuten eskaera.
|
|
Erretzea gauza handia da, kontua da noizbait
|
utzi
beharra dagoela.
|
|
Halere ikaragarri kostatu zitzaidan txostena bukatzea, arestiko hipotesiek barrenak hartu eta gero. Biharamuneko bileran psikopata bat bezala denen begi bistan
|
utzi
behar al ninduen Ugartek agerian. Gainera hasieran inorentzat ez zen garbi egongo zergatik egin nuen egin nuena, ez bazen Irantzurengatik (cherchez la femme) egin nuela, baina hain izan zen txapuza galanta, non eta Irantzuri lagundu beharrean nire performance makabroa bere aurka joan baitzen erabat.
|
|
Sentsualitatearen aldetik gozarazi zidanaz gain bestelako zerbitzu ordainezina ere oparitu zidan neska hark, bera lehenago konkistatu izanari esker indartsu sentitu nintzelako handik gutxira emaztea
|
utzi
behar izan nuenerako.
|
|
Garbi
|
utzi
beharra daukat Irantzuk ez zidala inoiz ezkontzeko eskatu, are gutxiago umerik ekartzeko. Apurketa traumatiko samar batetik omen zetorren bera ere, nahiz gutxitan hitz egin horretaz.
|
|
Ez nion mezurik
|
utzi
behar.
|
|
Injeniaritza aldetik nik ere badauzkat ideia batzuk sistema beste modu batez antolatzeko. Guretzat hondamendi handia litzateke egitasmoa orain
|
utzi
behar izatea, gu ailegatzear gauden bueltara ez direlako beste inon ailegatu.
|
|
Segidan Robertok iragarri zuen laster
|
utzi
behar genuela autobidea, Lourdes hiri ezaguneranzko irteera baliatuta.
|
|
Hasieran erretzea jolas estetikoa izan zen denontzat, orain antsietateak harrapatuta gaude eta tabakoa
|
utzi
behar izateak auto errepresio itzela eragiten digu. Posible al da neurrian erretzea?
|
|
Nola beren familietako hartu emanak ta beste behar dirangauzak ondo aditu ta zuzenduko dituzte? [.] Hala, ez eskolan ta ez gramatikan, euskara behin ere
|
utzi
behar ezta.
|
|
Urrundik Hazparne ere ikusi dut, herri gotorra, Lapurdiko matxinadaren egoitza izan dena: Gortearen aginduz lurreratutako ezkil dorrea erakutsi didate, baina beregitea
|
utzi
behar dietena. Matxinada honen zehaztasun aski bitxiak bildu ditut handik pasatzerakoan.
|
|
Gure kultura, beraz, bere garbitasuna atxikitzekotan introspekzio aszetiko horretara kondenatua ote da? Kanpotik ez da deus
|
utzi
behar sartzera. Irriz karkailaka hasiko dira bere kultura amiñi bat ezagutzen duten euskaldun guziak.
|
|
Dena gaizki ulertu bat izan zelakoan, biharamunean dena ahazturik izango zelako esperantzari eutsi behar ote zion? Ala Dalmaziako printzearen etxea
|
utzi
behar ote zuen, Chiararen aurrean berriro agertzeko lotsaz. Neskak berak salatzen ez bazuen
|
|
400 bat soldadu irakurle eta idazle zirenez gero, Armadarentzat kontrolaezin bihurtu zen. Mixel Itzainak utzi zuenean, François Gastanbidek jarraitu zuen eta, honek ere
|
utzi
behar izan zuenez gero, Jean Pierre Kurutxet egin zen aldizkariaren kargu.
|
|
Espainiak kolonia
|
utzi
behar eta, hiru estatu inguratu ziren lurraldeaz jabetzeko: Maroko, Aljeria eta Mauritania, hau ere" Mauritania Handia" aldarrikatzen.
|
|
Munduko galtzaileek, ostera, medioz eskas, lekurik gabe, astirik gabe, dena nahikunde, dena
|
utzi
behar izaten dute gerorako. Pedro Axularren liburu osoa ere amarru handia zen, dena gerorako uzteko:
|
|
Familia osoarekin, 42 ziren guzira. Zazpi tonako ekipaia eta Mohamed eta Mahmeden amaren hilkutxa, 780 kiloko zerraldo ikaragarria, itsasontzian
|
utzi
behar izan zituzten.772
|
|
Sultanaren ordezkariak Marokoko burujabetasunaren eta territorialitatearen kontzeptuak zehazteko eskatu zuenean, Frantziak eta Espainiak gai hori albo batera
|
utzi
behar zela argudiatu zuten, akordioa ez trabatzeko. Ordezkari alemanari ere tokiz kanpokoa iruditu zitzaion gaia momentu hartan.
|
|
Zeluan, Nador ta Aruit izeneko bazterak inguratuak izan dira. Zeluan ta Nadorgogoz ekindagero
|
utzi
bear izan dituzte. Aruit bazterean, oregatik, irauntzen dute.
|
|
Alderdi asko elkartu ziren Gobernuan, baina arras banaturik zeuden Marokon jarraitu ala Maroko abandonatu aukerei buruz. Krisia ez zen amaitu eta Antonio Maurak 1922ko martxoan
|
utzi
behar izan zuen gobernua.
|
|
Francisco Gomez Jordanari, Luis Aizpuru jeneralari, Antonio Ybancos merkatariari, Al Hoseimako irlako komandante berri Jose Riquelmeri. Hauek, eskaeraren truke aholkua, semearen egoera aitaren portaeraren araberakoa izango zela erantzuten zioten, joateko Melillara edo Al Hoseimara, frantsesen kontrako kanpaina
|
utzi
behar zuela, hobe zuela alderdi espainolera itzultzea:
|
|
Auzokoak ez zaizkio inguratzen, ematekorik ez duenez gero. Gero eta ahulago, gero eta nekatuago, idazlanak ere
|
utzi
behar ditu. 1908ko urtarrilaren 20an, ohetik jaiki ere ezinik, hilgo dela pentsatu du.
|
|
Metafora militarra erabili zuen Miguel de Unamunok: " baioneta"
|
utzi
behar genuen euskaldunok," mauser" espainola erabiltzeko. Euskara bizimodu modernoan enbarazu eta oztopo besterik ez zen.
|
|
Gaztelerarako proposatzen zituen, Miguel de Unamunok, euskararako ukatzen zituen baliabideak. Proposatzen zuen, nazio estatuaren logikaz, gaztelera superordenatu eta aberastu behar zela euskara bernakulartu eta filologia gai
|
utzi
behar zen artean.
|
|
Haize Hegoaren zain zeuden, Xiberoan, baina ez arribatzen. Etxeak eta lurrak
|
utzi
beharrarekin, arrangura eta dolua zen dena. Xiberotarrena eginik zegoen, Baionara joan zuten bizitzera, edo Parisera, edo Ameriketara.
|
2011
|
|
Laster hasiko dira, aldiz, bazterretan urde gizenen hiltzen, besta baita ororentzat haren hil eguna. Zenbat poxi on ez dizkigu
|
utzi
behar, hasirik odoletik, tripotak, lukainkak, gantxigorrak, nik dakita zer eta zer bertzerik. Hainbat ongi ematen dizkiguna behar genuke bederen ahal bezain eztiki erabili.
|
|
Hola bildu ongarriak ez luke galdu behar, ongailu azkarrenetarik baita. Ez luke ere
|
utzi
behar nonahi, eta bereziki oiloak dabiltzan lekuan, ezen, ongarri hartan bizirik gelditu daitezkeen ihiziak laster berriz bilduak lituzkete zure oiloek.
|
|
Etxalarren egon ginenean Buxungobordan bizi ginen, mendian. Volkswagen bat nuen, baina herrian
|
utzi
behar izaten nuen, ezinbestean, haraino biderik ez zegoen-eta. Autoa utzi eta mendian gora, ordu erdi bateko bidean, Buxungoraino.
|
|
Halaber, diziplinartekoa izan behar zuen, hitzaren zentzurik zabalenean, eta barnean hartu (teorian behintzat) arte guztiak, giza zientziak eta gizarte zientziak. Hortaz, nahiz eta euskal mugimendu etno nazionalista berri samar batek, bere irudi desberdinekin, eta Estatuarekin zuen gatazkak (lehenbizi Espainiarrarekin eta gero Frantziarrarekin) arreta bidezkoa eta are nabarmena piztu, dudarik gabe, ez genion
|
utzi
behar gure ikerketa agenda gidatzen edo mendean hartzen.
|
|
Orduko hiriburutik hurbil, Henan izeneko eskualdean jaio zen Du Fu zazpiehun eta hamabigarren urtean, baina haurtzaroan
|
utzi
behar izan zuen sorterria, eta handik aurrera Luoyangen bizi izan zen bere familiarekin batera. Aitona olerkaria zuen eta, bere itzalpean, etxeko giroan bertan zaletu zen olerkiarekin.
|
|
Abegiz hartu zuen eta, bere eragin handiari esker, idazkari lanetan ari izan zen bertako gobernariaren esanetara; baina ez, hala ere, luzaro. Espero baino urte gutxiago iraun zuen bere lagun ongile hark mundu honetan eta, hura gabe, hiria
|
utzi
behar izan zuen berriro, beste norbaiten zerbitzura jartzeko.
|
|
Espazioan gorputzarekin idazteko modu bat omen tai ji quang esaten dioten barne bidea, eta kaligrafia ere jardun beraren adar gisa ulertzen du txinatarrak. Ikasi nahi duenak, bere buruarekin ahaztu, eta gorputzari edo (idazteko garaian) eskuari
|
utzi
behar dio mugimendua gogora dezan, baina zazpi arau bete behar ditu, hala ere, trazuak ondo egiteko eta, besteak beste, ezker eskuin, goi behe, kanpo barne eta erdi eta albokoak hartu behar dira gogoan. Axola gutxiko kontua dirudi, baino badu garrantzia, zeren idazkera oso gertu dago Txinan, esan bezala, pinturatik eta, paper zuriaren gaineko tinta beltza dela medio, erraz nabarmentzen da zein trazu dagoen gainean eta zein azpian.
|
|
Aitzakiaren bat badauka, baina biziki sentitzen omen du berandu ailegatu izana. Abiatu bezain laster, gurpila zulatu zaio, nonbait, eta bazter batean
|
utzi
behar izan du bizikleta. Antza denez, taxi lanak legez kanpo egiten dabiltzan (mianbao) horietako bat hartu behar izan du.
|
|
Iradokizunak ez du azalpenik onartzen; aipatu gabe gelditu denaren oihartzuna
|
utzi
behar du airean. Ekialdean, adibidez, gehiago erreparatzen omen zaio teak airean uzten duen lurrinari, zaporeari berari baino, eta beste horrenbeste egin behar omen da Tang garaiko olerkiak edo Song garaiko pinturak gordetzen duten edertasuna preziatu ahal izateko.
|
|
Egundoko gurditzarra jarri zait gainera traban, izoztutako barazki meta garraio. Hiru zaldi daramatza aurrean trostan eta, pedalen gainean zutik jarrita, atzean
|
utzi
behar izan ditut arriskua saihestearren. Azken begirada eskaini diot, burua itzulita, ikuskizunari, begi bistatik galdu baino lehen.
|
|
Norbaitek sorlekua ez ezik, haurtzaroa ere egun batetik bestera
|
utzi
behar duenean nekez bueltatuko da utzi zuen tokira, hiria beste bat baita eta, batez ere, itzultzen dena ere ez delako alde egin zuen berbera. Itzultzean urak esku artetik nola, horrela ihes egiten digu hain hurbil eta hain urrun geneukan jaioterriak, txikitako hirira bueltatzerik ez dagoela ulertzen dugun arte.
|
|
Ezta pentsatu ere. Unibertsitatea
|
utzi
behar duzu eta Madrilera joan. Arriskatu beharra dago.
|
|
Egia esan, naiz eta eguzqui galdatan egon, ilunpetan geunden. Nonbait
|
utzi
behar nuen nic bizitutacoa. Nonbait lerro hauec.
|
|
Ez genuke Pioleti buruzko komentario hau besterik gabe pasatzen
|
utzi
behar. Askok diote Atxagak atzean utzi dituela gaztetako forma abanguardistak, dagoeneko ez dela joko esoteriko haietan ibiltzen, eta" Antzinako bihotz" edo" Trikuarena" bezalako poemetan —beti kantu bihurtutakoei dagokienez— modu sinpleagoak bilatu dituela, ulerterrazagoak.
|
|
Parisen jaio eta bizi izandakoa, dozena batetik gorako hizkuntzetan trebatua, euskara erabaki" estetiko" baten ondorioz ikasi eta landutakoa. Ez genieke baldintza hauei guztiei erreparatu gabe
|
utzi
behar. Hona hemen Eduardo Gil Berak esana:
|
|
Oroitzapen horiek, bere materiaren indusketan, sustrai izendatuko ditu Sarrionandiak, eta zazpi maneraz gogoratuko digu Laboarekin guztia
|
utzi
beharraren nekea: zuhaitzak lurra, niniak begia, gesalak itsasoa, hareak basamortua, liliak udaberria, elurrak zuritasuna eta guk geuk memoria.
|
|
Ez bazaizu inporta, noski! Bruceren burutik gauza gehiegi pasatu ziren une horretan baina, fantasiak albo batera
|
utzi
behar zituela gogorarazi zion bere buruari. Ongi, erantzun zuen, ez, ez zait inporta, horrela ere zure iritzia emanen didazu.
|
|
Marcellorekin, zehaztu zuen Brucek, ea lagunak baino gehiago zareten... Hori, erantzun zion ilehoriak, ez bazaizu inporta, argitu gabeko zurrumurruen entziklopediarako utziko dugu, beti
|
utzi
behar da zerbait imajinazioa lantzeko, ezta?
|
|
Ravioli platerak mahai gainean zituztenean Marco, serio serio, hizketan hasi zen: begira, Nora, gaur berean guztiz okertu dira gauzak eta hau esateak min handia egiten badit ere, uste dut elkar ikusteari
|
utzi
behar diogula. Zer demontre diozu?, galdetu zuen neskak haserre.
|
|
Laugarrenean zegoen oraindik eta, jadanik, gorputz osoa minberaturik nabari zuen. Agian erretzeari
|
utzi
behar ziola pentsatu zuen. Iparramerikarra harroputz hutsa zela iruditzen zitzaion.
|
|
Chaplin Chang deitzen zioten amultsuki Brucek eta Norak. Filmaren xehetasun guztiak lotuta
|
utzi
behar zituzten hurrengo egunerako.
|
|
New Yorki eraso nahi izan zion, Hudson ibaian porturatzen ziren merkantzia ontziei, hain zuzen ere. Baina prestatzen ari ziren urpekoa hondoratua izan zen eta plana bertan behera
|
utzi
behar izan zuten. Mundu Gerra bukatu ondoren alemaniarrekin batera jarraitu zuen borrokan eta Salo n 18.000 soldadu bildu zituen gure kontra borroka zitezen, partisano komunisten kontra borroka zitezen, alegia.
|
|
Hernaniko errepidean, Madalenako ermita igaro ondoren, eskuinera eta goiti doan pista moldatua hartu, Egiazko zubitik igaro Porrostako erreka, eta eskuinera jo goiti jarraituz; hurrengo bidegurutzean, eskuinera, zehar antzean. Errekara iritsi baino lehentxeago bide moldatua
|
utzi
behar da bihurgune itxi batean, eta baserrira bide pista kaxkar bat jarraituz iristen da. Azpiko aldetik gelditzen dira hondakinak.
|
2012
|
|
Mugimendu hura bidaia da, espazioan eta denboran" aurrera" joatearen inpresioa sortzen duena. Modernitatearen historian, gerora bidaiariek atzean
|
utzi
behar izan zuten antolamendu estatiko eta estamentuzko mundu zahar bat, non erlijioa zen" zentzu atmosfera". Gerora bidaiariek, horrenbestez, non plus ultra psikiko, kultural eta sozial ugari gainditu behar izan zuten, aldatzeko eta berritzeko grina lagun, usadiozko mundua eta munduko usadioak aldatuz.
|
|
Gaitza ez da auzi morala, are gutxiago erlijiosoa, gaitza edo gaizkia, eria da. Eta ikerketa eta jakintza medikuaren eskuetan
|
utzi
behar da. Ero (k) eria munduko indar naturalek eragindako kaltea da (gaixotasun guztiak bezalaxe).
|
|
Modernitatearen unibertso berrian jaio ere, Descartes eta Newtonen unibertso abstraktu, logiko eta estatiko berrian, hori bai, unibertso horretan alderdi intentziodun, dinamiko eta maiz ilogikoa, hots, gogamena, konkistatzeko asmoz. Arimaren zaintzaileek, abade, azti edota auzoko, lekua
|
utzi
behar izan zioten psikoadituari, horrela portaeraren kontrol moral, kolektibo eta erlijiosotik, kontrol funtzional, banakatu eta sozialera igaro zen. Eta horrela psikoteknozientziak jaio ziren, lehengo kasu partikularren zaintza praktikoa eta doktrina espekulatibo orokorrak baliatuz.
|
|
Baina azaroa bukatu baino lehen Anberesen egongo da kargamentua —esan zuen Van Thiegelek. Multzotik multzora zebiltzan bere begiak, zerbitzariak
|
utzi
behar zituen toailak non ote. Ez zuen biluzik ibili nahi.
|
|
Yangambira itzuli eta gero sortzen ziren arazoak. Lalande Biranek argi esana zion Donatieni neskatila Chrysostomek garbitu behar zuela, eta birjintasun proba ere hari
|
utzi
behar zitzaiola. Dena ondo joaten zen kanoen portutxora iritsi arte.
|
|
Bamu neskatilaren muginia bere alabarenaren ondoan zegoen. Ez zion
|
utzi
behar Tximu Mozkorrari hara inguratzen. Arazo bakarra zegoen:
|
|
Octavio Pazen eta beste idazle askoren ustearekin bat eginez, idazle horrek pentsatu du ez direla nahastu behar sorkuntza literarioa eta militantzia politikoa. Erabaki du, baita ere, urte asko eta asko zeramatzala literatura egiten eta politika mundura salto egitearren alde batera
|
utzi
behar zituela bere idazte lanak. Idazle hau Harold Pinter antzerkigile ospetsua da eta, esan bezala, duela oso gutxi erabaki du ez duela gehiago idatziko eta politikagintzan hasiko dela guztiz kezkatuta dagoelako azkenaldi honetan politikarien jarrera lotsagarri eta noragabearekin.
|
|
Hitz egiten duen bitartean, pentsatzen aritu naiz ea suizidioak balioko lukeen nire bizitza edota obra goratzeko, batari nahiz besteari plus bat emateko. Neure zorakeriak, pobrezia gorria, erbestea, gosea, umezurztegian norberaren umea
|
utzi
beharra, kontzentrazio esparrua, ospitale psikiatrikoak, minbizia, estatuaren izugarrikeriak, benetan hutsik eta biluzik geratzea zer den bere haragian probatu ez duen ahoberoaren plantak. Haiei ez zitzaien ezer geratu bizitzen jarraitzeko.
|
|
Naski, jeneralari handik ez zitzaion ohorerik bildu, baina gerla epaia jasan behar izan zuen, armada baitako haren maila eta ospea alferretara etorririk. Banderak onetsi egin zuen zigorraren latza eta zizpari konpainiako buruzagitza
|
utzi
behar izan zuen; ez zen eman espainoletara Parra, Salasola eta beste egin ziren bezala, ez eta Maximo Gomezen kontra itzultzera entseatu ere.
|
2013
|
|
1826an, Jose Mari' a de Echeandiak, Alta Californiako gobernadore mexikarrak, misioetako indioak emantzipatzeko plana promulgatu zuen. Haren arabera, fraideek libre
|
utzi
behar zituzten beren buruaz baliatzeko gai ziren neofitoak, eta aurrerantzean mexikar herritarrak izango ziren. Misioz misio, neofitoei jakinarazi zitzaien buruzagi berri bat heldu zela herrialdera—Echeandia bera—, haien laguna izan nahi zuena, eta haien eskubideen alde egiteko prest zegoena.
|
|
" [Ekainaren] 14an, portua noiz
|
utzi
behar genuen galdetzera etorri zitzaidan Maquinna, bera eta bere jendea bertan kokatu ahal izateko berriro[...] badia osoko lekurik onena baitzen. Oso gaixorik zegoen, ez zegoen nahikorik jateko eta.
|
|
George Vancouver kapitain ingelesa, Atanasio Echevema marrazkilaria eta Aranzazu fragata Nootkako auziaren erdian Bodega y Quadraren hurrengo zereginak diplomatikoa izan behar zuen: Nootka badian britainiar ordezkariarekin elkartu eta, Nootkako Lehenengo Hitzarmenak zioen bezala, britainiarren eskuetan
|
utzi
behar zuen lurraldea, Esteban Martinezek ontzi ingelesak konfiskatu izanaren ordainetan. Paradoxikoki, ordea, hitzarmena sinatzeak ez zuen ekarri Espainiak Pazifikoan zituen interesei uko egitea, guztiz kontrakoa baizik, eta inoiz ez bezalako anbizioz ekin zitzaion La Expedicion de los Lmites izango zena prestatzeari.
|
|
Kaliforniako golkoaren buruan, lur barrurantz sartzen zen kanal batetik abiatu eta hondoa jo zuen ontziak, eta bertan
|
utzi
behar izan zuten, hondar barraz inguratuta. Ia laurehun urte geroago, haizeak agerian uzten du noizbehinka haren krosko abaildua.
|
|
Luyandok ahal zuena egin zuen gaixoei laguntza medikua eta espirituala emateko. Baina horrenbeste neke eta kezkarekin osasuna galdu, eta misioa
|
utzi
beharra izan zuen 1732an.
|
|
Zortzi frantziskotar, haien artean Cristobal Salazar, Oñateren lehengusua, alde espiritualaz arduratuko ziren, espedizioko kideak zainduz eta indigenen artean kristautasuna zabaltzen ahaleginduz; Vicente eta Juan de Zaldivar anaiei, Oñateren bi iloba gazteei, sarjentu nagusi eta maese de campo kargua eman zitzaien, hurrenez hurren; Oñateren beraren lehen semea, zortzi urtekoa, eta hots handiko abizenen jabea Cristobal de Naharriondo Perez Oñate Cortes Moctezuma, teniente izendatu zuten, eta berarentzako eta bere zaldiarentzako armadura osoaz hornitu. Oñateren emazteari zegokionez, Isabel de Tolosa Cortes Moctezuma, haurdun zegoen, eta atzean
|
utzi
behar izan zuten. Benetan jatorri harrigarrikoa zen andrea:
|
|
1767ko abuztuaren 5ean, Santa Cruz de Queretaro Misiolari Kolegioko anaia guztiak kaperan elkartu eta Tota pulchra es, Maria kantatu zuten, Pimeria Altako misioetara abiatzekotan zeuden hamalau anaiak Zeruko Amaren babesa izan zezaten hartzera zihoazen bidean. Karlos III.aren aginduz jesuitek
|
utzi
behar izandako postuak betetzera zihoazen, eta, zalantzarik gabe, babes hura eta gehiago zuten, zeren Nueva Españaren iparraldera baitzihoazen," gerra biziko lurretara". Hogeita bat eguneko ibilaldiak Tepiceraino eraman zuen taldea, baina bost hilabetez itxoin behar izan zuten han, iparralderantz jarraitu aurretik.
|
|
Hura ere
|
utzi
behar izan zuen.
|
|
• Poxpolurik ez duenak, erretzeari
|
utzi
behar.
|
|
Elkarteaz ari ginen, eta bertsolarien jarduna aparte
|
utzi
beharrekoa da, ez baitu elkarteak gidatzen. Hori apartatuta, bertsolaritzaren hiru hanken azpiegitura lanetan ari diren pertsonek sare aski aipagarria osatzen dute une honetan.
|
|
Eguzkiari egun argiz ezin zaio aurrez aurre so egin itsututa gelditzeko zorian ibili gabe, eta soilik gaurkoa bezalako ilunabarretan jasan genitzake zuzenean bere argi izpiak. Kokoherrik alde batera
|
utzi
behar ditu gaurkoa bezalako ibilera arloteak; zera, alegia, zeruak eta lurrak elkar jo lezaketen ametsezko tokiaren bila ibiltzea. Badaukagu aurrean zertaz kezkatu, justiziaren ordezkariak galdezka eta galdezka hasiko zaizkigu eta.
|
|
—Nik banekien ez dela bizirik
|
utzi
behar oinazetan eta nozitzen ari den abere edo piztiarik, bizitzeko gai ez baldin bada. Ohartu nintzen ez nezakeela otsokumea bizirik utz lurrean uzten saiatu nintzenean, berehala intzirika hasi baitzen, negarrez ari balitz bezala edo, agian, benetan negarrez ari zelako, bere baitan emakume esnea baitzeraman ordurako.
|
|
Eztabaida, ordea, bertan behera
|
utzi
behar izan da, Zutolako Huxtio mutikoa garrasika eta karramistaka hasi denean. Ez da oraingoan aztaleko ebaki itsusiaren minagatik, ez; baizik eta bere ama, Zutolako etxekoandrea alegia, lurrera hankaz gora erori delako itxuraz bihotzekoak edo emanda:
|
|
Auzapezak, gogo txarrez bada ere, men egin dio Txandok eta Brisketek aldarrikatuari. Batzarreko gaia bat bakarra da, zera, ea Ganboako auzolana egiten jarraitu behar den ala, aitzitik, ea auzolan guztiak debekatuta bertan behera
|
utzi
behar ote diren betiko. Herritarrek, egia esan, ez diote inolako jaramonik egin.
|
|
Gorotz, ustel, simaur eta arraiokook, zer? Goseak hiltzen
|
utzi
behar al gaituzue. Ez al dizue axola herri osoa suntsitzen bada ere?
|
|
Hiru klanetakoek behin betiko bertan behera
|
utzi
behar dela diote; Antzinako ohitura zaharkitua eta garestia dela, alegia. Aitzitik, Usatietakoek, Kisugilenekoek eta beste askok eta askok orain arteko erabakiari eutsi nahiko liokete.
|
|
Eta Ulisorako biei, Uliso Bogoa eta Uliso Segoa. Ez baitzaio nahasmeneko arriskuari inolako zirrrikiturik
|
utzi
behar, ez tokiari, ez nortasunari, ez edonolako zehaztasuni dagokienez ere.
|
|
Segoak ere Ulisorako bidaia gau ilunez egin du. Pentsatuta daukana da erosketak egitera baletor bezalako itxurak egitea, eta horretarako denbora puska pasatzen
|
utzi
behar. Otu zaio Ulisoko elizara joan litekeela eta han ikusi ea zer ospatzen duten; baina ez daki jaia edo asterauna den, eta auskalo jendea nola jantzita eta zer jarrerarekin hurbilduko den elizara.
|
|
—Gauzak dauden daudenean
|
utzi
behar dira; bere horretantxe, ezer aldatu gabe. Hori da esandakoa eta horrela bete bedi!
|
2014
|
|
Areto teknika edo, savoir faire bat bada amateurra bazara gehiago oraino inposatzen zaizuna. Ikuskizunak orain tematika behar du eta esanahia agerian
|
utzi
behar da, afitxatua bezala, nehor ez bada ere hortaz ari ateratzean baina performantzia eta estetika hutsez. Aitzakia behar da eta" antzerkiarekin nahastu" entzuten da.
|
|
Gerla ondotik egiten den manipulazioa horretan da. Etienne Salaberri federalista europarra egiten den bezala, sinetsaraziko digute gerla aitzineko petainista euskaldun eta euskaltzale (batzuk) aurre abertzaleak zirela,
|
utzi
behar zaiela familia berei legitimitate politikoa, abertzaloidek giderrak eskutan hartzeko mementoan. Gerlaren haustura baliatzen da paper zaharren erretzeko.
|
|
Badaki gibeleko aterik gabe mintzatzen, besteak komunikatzen ari direlarik, badaki gaiari heltzen balizko ondorioei kasu eman gabe, erran behar den ber. Ez da dudarik Kabanak tradizioa baliatzen zuela, artedramak ematen zion boterea berari min egiten ziona salatzeko, mentalitate bat zela hor isurtzen, ez zen ez gaiez tronpatu. Holakoak ez ditugu
|
utzi
behar gure oheetan pasatzen denari begiratzen. Egia da ere, ez zukeela, gaizoak, hain urrun miatu, plazako efektua zuela bilatu.
|
|
Gogoan pasatzen dizu ganderailu eder hura behar zuela ebatsi. Bi aldiz abiatzen duzu baina basanderea oharturik bil aldietan
|
utzi
behar izan zizun.
|
|
Berezitasun bat
|
utzi
behar baldin bazaie Iparraldeko euskaldunei, zinez mustraren gustua da. Ezin kontatuzkoak dira zenbat karrus edo kabalkada muntatuak edo entseatu diren muntatzen lehen bezala orain ere, eta motibazio politiko ezberdinetakoek eginik:
|
|
Zirtzilek toponimoak maite dituzte, bide eta lekuen izendatzeak hauetaz jabetzea dio. Gogora ekartzen dit Makiavelok Printzea ri nola aholkatzen dion ehizaren praktikatzea ez baitu lur peza ñimiñoena
|
utzi
behar zaldiaren aztaparrak bere gisa markatu gabe. Zahar bati erraten diogularik nongoak garen, erraten badiogu oihan bat ezagutzen dugula, test bera jasaten dugu beti:
|
|
GANIX: (Bizi bizia) Bainan, ama, sekulan ez zinuen
|
utzi
behar Erramunenganat joaiterat!. Badakizu zer errabian den Erramun!
|
|
Bolant zaharrek hortik pasatu behar dute, ez dira hezleak sekulan bakarrik
|
utzi
behar. Solasa izan bedi, anekdotak, ipuinak, mendia eta espazioa gonbitatu.
|
|
Sorkuntzaren hobitik atera materia gordin hura, bertsolarien ahoak leundua da altxorrera botatzen den urrea. Bertsolariak behar dira anitz eta molde eta itxura guzietakoak euskaldun guziei kausitzeko baina ez dira bakarrik
|
utzi
behar, hau guzia bizkarrean, orain gertatzen den bezala.
|
|
Gogoratu zitzaidan Makiaveloren Printzea k diktatu arau bat: ez da sekulan armada
|
utzi
behar zure alde den leku batean, kontra bilakarazten du. Eta uste dut istoriorik gabeko jende batzuek ikusi zutela, edo jasta ukan bakarrik, armada zer den, soldaduak eneatzen direlarik leku batean.
|
|
Erakutsi behar zaie gazteei aprendiz direla eta finki beren lekura igortzen dira. Kasik erran nezake ez zaiela leku sobera hartzera
|
utzi
behar plazan. Salatzen dutenaren alderdia hartu gabe ere.
|
|
Jada erran dut euskara ideia zikinen kontrako hesi gisa ikusia zela. Komunismoa zen sartzera ez
|
utzi
behar baina beste gisan. Beren artean?
|