2001
|
|
Halatan, Plantsungo nagusi zaharrak azken hatsa eman zuen. Nihaur gauaz bezala, garaitu ezin itxura zeukan gizon puskak mundu hau
|
utzi
behar zuen, adioen banatzeko astirik gabe, tipus tapasean, panpalahara lurrean hedailo, ebasle baten moldean jin herioarekin –baina zertan dabil polizia? – juntatzeko azkenean. Izpiritua ihes joan zitzaidan eta Joanesen bizia bost perpausetan laburtu nuen, Herria n eginen zuten bezala:
|
|
Inoiz ez nekien zer jaten ari nintzen, zehatz, baina, orokorrean, jatekoak oso goxo zeuden. Alabaina, laster
|
utzi
behar izan nuen zaletasun hau, eta ez gibel sobera handitzen, osasun arazorik sufritzen edo loditzen ari nintzelako, ez, prezioak edonor disuaditzeko modukoak zirelako baizik. Ilusio guztia galdurik, izarpeak niretzat gordetzen zuen tokia zein zen ezin kausiturik, une kritikora iritsi nintzen:
|
|
Lana, emaztea, adiskideak, hiria, hots, bizimodua errotik aldatzea erabaki nuen; oihan honetara etorri nintzen, oihan osoa elektrifikatu eta Mark Knopfflerren kantak etengabe entzunarazteko asmoa duen konpainia batentzat lan egitekotan, elektrika jartzen laguntzeko. Zoritxarrez, kortozirkuitu batek belarria erre zidan; belarria moztu zidaten, lan hori
|
utzi
behar izan nuen eta hemen naukazu, gondolero.
|
|
Orain, ipurdi handi hori mugitu eta egin behar duana egintzak! Aske
|
utzi
behar banauk lehenbailehen izan dadila, hire morroiaren hats nardagarriak erabat zorabiatu baino lehen bederen. Barrura joan behar badut, agian afalordura iritsiko nindukek.
|
2002
|
|
Santosek silueta ilun bat besterik ez zuen bereizi Azken Portuko kaian. Ez zuen zubia
|
utzi
behar izan, aski izan zuen helizeei kontrako indar apur bat ematea ontziaren karela lehorretik metro eskasean hurbiltzeko. Apurka zehatzagotuz zihoakion zain zegoen morroia, zutunik eta mugitu barik, xira ziztrin batez jantzirik eta burua soil.
|
|
Hizkuntza bere bidea egiten ari da astiro astiro. Nahi baino astiroago egiten ari da, baina
|
utzi
behar zaio. Bestalde, ematen du harekiko komunikazio hobeak beste batzuen tokia hartu duela.
|
2003
|
|
kide hilak
|
utzi
behar direnean
|
2004
|
|
Gogoa hartan paratuta egon nintzen luzaroan, pentsatzen zer gertatu ote zitzaion. Kontrabandoa ere
|
utzi
behar izan nuen, eta etxean sartuta eman nuen gau eta egun. Arratsetan amesgaizto ikaragarriak izaten nituen. Behin eta berriz irudikatzen nuen arrotz batek gurera etorrita ene lorea bahitzen zuela, ni etxean ez nengoela baliatuz.
|
2005
|
|
– Ez ditugu egitera
|
utzi
behar. Plan sozialez plan sozial, isilka misilka, lantegia hertsiko digute.
|
|
– Ba, hik beti haren alderdia hartzen dun, emaztekia. Etxalde hau egiazko gizon baten meneko
|
utzi
behar dinagu.
|
|
hamar bat mihimen mehe plegatu zituen eta trebeki bihurdikatu. Zarea egina zen eta erabili aurretik, lehortzera
|
utzi
behar zela irakatsi zion Pierrari buhame nagusiak. Mutikoa, zare berria eskuetan, etxeko sukaldera abiatu zen, lasterka.
|
|
eskuin eskuari bidaltzen zizkioten nik ezkerrera bideratu nahi nituen kinadak. Esku ezkerrarekin eskuinari zegozkionak egiteari utzi eta esku bakoitzari berea egiten
|
utzi
behar niola deliberatu nuen... Eskuineko eskurik ez neukan, ordea!
|
|
Bai, beste bat. Libre
|
utzi
behar izan ditu Izpizua eta atxilotuta zeuzkan beste gizonkote guztiak. Oxford Kasuko guztiak, prefosta.
|
|
" Izpizua eta Aranbarri aske
|
utzi
behar izan ditut", horixe esan zidan. " Ahal nuen denbora guztian eduki ditut polizia etxean atxiloturik.
|
|
Bakuninen biografia
|
utzi
behar zidan eta Florenen etxera joana nintzen, sukalde paretik pasatu ginen, atea zabalik zegoen. Belartxo beltzezko zipriztina ikusten utzi zidan beso altxatuak, eta haren distirak irmoago egin zituen bular begitanduaren harroa eta gila hezurrak bitan zatitzen zuen bizkarra.
|
|
bizia kendu zioten, baina ezin izan zuten akabatu. Gorrotoa bideratzeko modu okerra erabili zuten, guk bizirik
|
utzi
behar genuen, Soterok ez zukeen torturatuko txikota lepoan lotu behar zion inor. Arrazoia zuen Florenek, orain Aitzol, Don Patxi eta haren sardakoen burumutila zena, euskaldun guztion martiria dugu hilik, izugarria da.
|
|
Arineketan joan da itsasoraino bidezidorrean behera, sakon murgildu da zigarroa ezpainetarik kendu gabe, onena zen, buruz, belarriak mundupean estaltzearren –zor genizkionak entzuteko gauza ez–, edo ume egiten gintuen aingira hondoko haitzen baten azpian
|
utzi
behar balu bezala.
|
2006
|
|
Bost minutuz, haurrak
|
utzi
behar genituelako bederatzietan eskolan.
|
|
Atzo furgonetarekin arrantzan ibili ginen; obra batetik bidoi bat, ohol batzuk ekarri genituen. Guridik alargadore bat
|
utzi
behar digu, da beste butano bonbona bat ere.
|
|
bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa ...ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa lasaiago zegoen, esan nion, pozik egongo haiz hi, barre in zidan, tartian aurpegi luzia jartzen zidan lagun iteko, hala bada, pentsatu genuen,
|
utzi
beharra behintzat, paperik gabe noski, furgoneta bertan utzi eta Ixioren gruarekin itzuliko ginela, artian argitzen ari zen, sortaldian lainoak gorri gorri, halako batian, Mixak niri, dena dela, esan zidan, hori etzen bidia, begiratu nion, beheko ezpaina beti bezala kanpora aterata zeukan, zer?, esan nion, egon zen puxka batian eguzkiak argitzen zituen laino gorriei begira pentsakor, gero, bide h...
|
|
Guk dezidituak izan behar dugu, konparazio lagun batek guk jantzi nahi ditugun prakak eskatzen badizkigu, ez dizkiogu janzten
|
utzi
behar, ezpada esan: Gaur nik jantzi nahi ditut prakaok, beste egun batean utziko dizkizut.
|
|
Arratsaldean esan diot Anselmori lana
|
utzi
behar dudala. Ez da askorik ere harritu, berak berriz segitu behar du:
|
|
...arruan sarturik –enbutiturik– agorafobia probokatzeko moduko buruko soilunearekin, hestebete zurbil eta ezezagun bat bailitzan, edo okerrago, zakil punta laru bat bezala, gauzak aldatuko ziren noski baina ez Goiorentzat, soilunearen tamaina gorabehera, errealitate aldakorrarena hitz eginda zeukaten bileretan, behin baino gehiagotan, Armanik esaten zuen ez dela lan ideologikoa alde batera
|
utzi
behar, besteak konforme zeuden, lehen errealitatearen araberako kontsigna garbiak genituen, esaterako produkzio bitartekoen jabetza langileriaren eskuetara pasatu behar da, orain ezinezkoa da horrelako kontsignarik, teknologia, teknologia, errepikatzen zuen Armanik, teknologia da langileen eskuetara pasatu zena, menderatu zena, baina nondik dator teknologia, nork kontrolatzen du teknologia, pents... –eta Goiok ez zuen buruaz ezetz esateko lanik ere hartzen, garbi bai garbi baitzen galdera erretorikoa zela–, prestakuntza, prestakuntza, prestakuntza da beharrezkoa alternatiba bat eratzen dugun bitartean, eratuko dugun egunerako, kostako da baina, hori ez dago ukatzerik, errealitatea konplexua eta aldakorra delako, horrexegatik beragatik hain zuzen, eta gero fabrikako lankideen eta sekzioko sugegorrien komentarioak, begira urliaren semea, lau urte baizik ez ditik eta lehengoan, nagusi izatean zer izan nahi duen galdetu eta ez al zian erantzun, ba, Hipertrolako ingeniari aurrez jubilatua soldataren ehuneko laurogeita hamarrarekin, Hi per tro la ko in ge nia ri au rrez ju bi la tua sol da ta ren ehu ne-ko la ro ta ha ma rra re kin, dena braust, baina silabak ongi markatuz eta silaba bakar batean zalantzarik edo tostorrik egin gabe, hori ez duk galduko, bizi bizi zetorrek, edo sandiaren aita hil berriarena, aita ona izan zuan, eta norbaitek inozoki galdetu, zer, seme alabekin mintzatzen zuan, seme alaben edukazioaz arduratzen zuan, kariñosoa zuan, edo zer, eta erantzuna labana kolpe bat bezala, ez, motel, ez, azkar hil zuan eta diru pixka bat utzi zian, dena zetorren ondo egun kloniko horiek iragateko, katean tapizeria jarri berriari errepasoa egiten, jostura bat tokiz kanpo han eta olio orban bat hemen, jardunaldi bakoitzean horrenbeste kotxe eta azkar ibili beharra orain gaueko txandan zebilen taldeak ehuneko hamarra ateratzen zielako produkzioan, Goiok ez zuen ulertzen, zertarako hainbeste presa gero handik sei hilabetera, merkatuaren egoera zela-eta, produkzioa mantsotu behar bazen eta fabrika hainbeste egunetan ixten bazuten, fabrika itxita zegoeneko egun libreak egun poltsarako, martxa hartan jubilazio egunean bi lan urteko zorra edukiko zuen enpresarekin, Armani, esplikatuzak hau, bizitza guztia lanean eta orain hauek zatozek dirua zor diedala, potroak, gero, bai, bazakiat denbora aldakorrak direla, baina ez nian uste sekula hainbeste aldatuko zirenik, lan egiteagatik ordaindu beharra, gaur jan ditudan lentejak datorren hilean pagatuko ditiat, zorretan jan ditiat, potroak gero, eta egunak joan egunak etorri, denak igual igualak, elkarrengandik bereizezinak, lenteja platerkadako bi ale bezainbeste, sikiera produkzio bitartekoak aitzurra eta pala ez diat esango baina hondeamakina eta barrenoa balira, horiek egitate kontrolagarriak zituan, ukigarriak, hurbilak, fisikoak, nire kapazitateentzako dimentsio ulergarrikoak, humanoak, baina orain dena egon zagok, baina sekula egon gabe, deabru ikusezin batek mugitzen ditik hariak hiperespazioko tokiren batetik, nonbait, mutilak, izorratu gaitiztek, esan ohi zuen Goiok, gaur egun dena duk birtuala, nire buruko soila izan ezik, igual, ez zaitez horregatik kezkatu, esaten zuen Armanik, ilea ugaritzeko genea aurkitu ditek saguetan, eta produktu bat atera ditek, funtzionatzen omen dik, baina ez hadi kezkatu, orain serio esaten diat, eta batez ere, ez hadi kexatu, sekula ez gaituk gaur den egunean bezala bizi, begiratu hire inguruan, Goio, noiz eduki ditiztek langileek horrelako kotxeak, noiz bidali ditiztek seme alabak unibertsitatera, noiz eduki ditek bigarren etxebizitza, noiz jokatu burtsan, noiz inbertitu, Armanik hori esaten zuenean Goiori bihotza jausten zitzaion lurrera, iruditzen zitzaiolako bere semeak arrazoi zeukala, bere semeak ezertarako balio ez zuen zahar bat zela uste zuelako, izan ere, pentsatzen zuen Goiok, ez nauk aita ona izan, azkar hil, auskalo, baina dirurik utziko ez dudalakoa segurua duk, nik ez zakiat burtsan jokatzen, orduan irri egiten zioten, ez dakiala burtsan jokatzen?, hori erraza duk, motel, ea:
|
|
Behin orpo aldeko takoak larregi ilkatu zitzaizkion zelai lokaztuan, hanka jiratzen ari zela, eta korrika bizian zetorren kontrario bat hanka gainera erori. Belauna triskatu zitzaion, eta hogei urte ez zituela futbola
|
utzi
behar izan zuen betiko. Herrenka dabil ordutik.
|
|
B k begiratu zuen berriz milioi bat aldiz milioi bat modutara begiratutako hodei mutaezin hura, eta hasperen egin zuen, arrazonamendua burutzeko ezindurik; une batez damua sentitu zuen, berak ez zeukalako lagun bat hari esateko, aizan, aizak, hiltzen ari nauk, naun, topa dezagun azkenekoz, ez zuelako ezer berezirik egiteko beharrik sentitzen, ez zeukalako alaba bat, zeinari azken gutun luze eta hunkigarria idatzi (Alaba maitea, bihotz bihotzekoa: heldu da nire azken eguna, heldu da zu zeu zerk sortu zintuen zerorrek jakiteko eguna, nahiz eta letra hauek irakurtzen dituzunean neu jada urruti, oso urruti, izango naizen...), ez zeukalako bere azken egunei zentzua emango zien egitekoen zerrenda luze bat; inbidia eduki zien pertsona arruntei, horrelakoetan beren aferak konpondu eta dena ongi eginda
|
utzi
behar izatearekin, edo dena ongi eginda utzi dutelako ilusioarekin, beren heriotzaren hurbila, nolabait bada ere, ahaztera iristen diren horiei. Berak ez baitzuen harrei eman beharreko gorputz bat, gorputz hura, berea, besterik.
|
|
Hurrengoa ni neu. Eta txoferrak non
|
utzi
behar nauen ez dakienez, berari galdetu behar izango diot hotelaz. Nori bestela.
|
|
lozuloan
|
utzi
behar zaitugun izarretara atera behar zaitugun
|
2007
|
|
Laster
|
utzi
behar izan zion halakoak esateari. Pelikuletakoa ez zen inoiz etengabeko lana izan; batzuetan gau eta egun ibiltzen zen, pelikulen aurrekontua murritza zelako, eta tarteka bi hilabete egiten zituen lanik gabe baina patxada ederrean, bazekielako aurki deituko ziotela.
|
|
Lanak 20:00ak arte eten zituzten, baina orduan oraindik bilaketarako baldintzak oso arriskutsuak ziren. Egoera horretan ezin izan zuten ezer aurkitu eta, berehala ilundu zuenez, urpekarien lanak bertan behera
|
utzi
behar izan zituzten hurrengo goizera arte.
|
|
Eta bueltatzen naizenean hitz egingo dugu zure ordutegiaz. Ni ez egoteak ez du esan nahi lan egiteari
|
utzi
behar diozunik. Agur".
|
|
– Europan barna ibili eta tipustapastean, ustekabetarik, nire sor hiriaren minean aurkitzen haut. Ez dinagu nehoiz gehiago elkar
|
utzi
behar!
|
|
Uztailaren 26ari buruzko artikulu luze bat ere bazetorren erdiko orrialdeetan, baina irakurtzen hasi orduko Ainhoarekin oroitu zen, eta bertze baterako
|
utzi
behar izan zuen. Iruñetik lekutu aitzin, Faltetsiko haut hura izan zen bere azken enbidoa elkarrekin gosaldu zuten egunean; ez zen, agi denez, gezurretan ari, zeren...
|
|
Ohi ez bezala, berant zebilen gidaria, eta errelojuari erreparatu zion behin eta berriz. Aspertu arte iraun zuen zain, eta azkenean telefonoz deitzea deliberatu zuelarik, eskuak koipez beterik agertu zitzaion txoferra, sosegurik hartzeko astirik gabe automobila izorratu zitzaiola eta bazter batean
|
utzi
behar izan zuela errateko, betilun. Aldameneko karrikan zeukan aparkaturik; beraz, bertze zereginik gabe, elkartasuna adierazteko bertzerik ez bazen ere, Newtonekin abiatu zen.
|
|
Debaldetan zebilela konturatu zen Migel. Oinez abiatu bertze erremediorik ez zeukan, eta patuaren eskuetan
|
utzi
behar izan zuen bere burua, zeren...
|
|
Zer arraiorengatik
|
utzi
behar zion Arseniok ozeanoz bertze aldera eramaten. Nola ematen ahal zion halako konfiantza ezagutu berri zuen gazte arrotz eta ezezagun bati?
|
|
Ezpainak kakaoz busti, eguzkitako betaurrekoak jantzi eta, bankeroen gisara poltsa besapean jarrita, Begiristain pasealekutik jaitsi da, ipurmasailak tenkatuz urrats bakoitzean, fitnessa
|
utzi
behar izanak sortutako amorrua apaldu nahian pauso gero eta arinagoez.
|
|
Alabak harrikoan garbitu ditu esku moretuak eta amak berriro pintatzen hasi den galdetu dio, galdera egin orduko galdera egiteaz damuturik, ez zenioke pintatzeari
|
utzi
behar. Ondoren, hozkailuaren marmarra besterik ez da entzun sukaldean.
|
2009
|
|
Hamabiko bi kanoiduna besapean azaldu zen Arriagako aitona," Ikusi degu ba ilunak zer dakarren!". Mahai gainean
|
utzi
behar izan zituzten alikateak, mailua, trepadoreak eta sobranteko haria.
|
|
Larunbatean alkateordea etorri zitzaien etxea
|
utzi
behar zutela, goiko kaskora aldatu behar dutela mendipeko guztiek lehenbailehen. Pilda zenbait bildu zuten ilunpean, erremintak eta bobinatzen ari zen motor txipi hura hartu zituen.
|
2010
|
|
Erretzeari
|
utzi
behar diot holako egunen batean
|
|
Hala da ze, egoten
|
utzi
behar zaie,
|
|
Gurekin igoko zen, txirrina joko zuen eta irekitzera aterako zen gure andereñoari esango zion bere ilobak aurkitu zituela kalean bakarrik eta laguntzea erabaki zuela. Errieta modukoa egingo zion, haur txikiak ez direla horrela kalean bakarrik ibiltzen
|
utzi
behar esanez. Arriskutsua zela.
|
|
Baina barru barruan banekien ez niela hitz horiei nire ahotik ateratzen
|
utzi
behar, nire jarrera defendatuko nuela agian, baina ez nuela nire arrazoia aterako horrela. Jarrera neurekoia azpimarratu besterik ez nuela egingo.
|
|
Bihar ez, etzi, pentsatu zuen. Egun bateko tartea
|
utzi
behar zuen, bere hutsunea nabari zezaten, ez zitezen ohitu, ez zitezen nekatu. Ez zedin lilura amaitu.
|
|
Ez zen neska bat toki hartan bertan utzi zuen aurreneko aldia. Norbait
|
utzi
beharra desgrazia handia iruditzen zitzaion, neskek zitala eta bihozgabea zela leporatzen bazioten ere. Maitatua ez izatea baino askoz nahasgarriagoa zen ezin maitatzea.
|
|
– Txorakeriak etxean
|
utzi
behar dira xakean ikasteko –amaitu zuen.
|
|
Bero betirako galdua. Ikusle bat aretora irten eta zinemako langileak liburua bankuan
|
utzi
behar izan zuen, proiekzio geletako batean irudia lausotu omen zelako. Ez dakit zer gertatuko zen ondoren, baina kontua da gizonak ez ziola irakurketari berrekin.
|
|
Lehen saioak huts egin zuen. Ondo errodaturiko protokoloari jarraiki, medikuek bazekiten etsipenari ez zitzaiola zirriturik
|
utzi
behar eta bigarrena ere programatu ziguten klinikan, lehendabizikoaren porrota iragartzearekin batera. Udaberriaren atarian geunden eta" Hasi maletak prestatzen, bihotza, etzi New Yorkera goaz" esanez azaldu zitzaidan eguerdi batez, bigarren saiakeraren bezperan.
|
|
Koaderno honetako azken berbak idatzi bitarteko urteetan, bizirauteko era guztietako lanetan luzatu dut itxaronaldia. Kostatu egin zait testigantza
|
utzi
behar nizula konturatzea. Guernica desitxuratu zuen erotzat gogoratuko nautela ohartu naiz.
|
|
Teoria eta praktika uztartzen genituenez, atoan baiezta genitzakeen ordu luzetan hausnartutakoak. Autobusak erretzeari
|
utzi
behar genion. Autobusak erretzen hastearekin bat PSOEkoek batzartzera deitu gintuzten.
|
2011
|
|
Zera esaten zioten: " Pagani,
|
utzi
behar didazu Rosita andrearen bizitza kontatzen. Ravaleko azken puta handienetako bat".
|
|
zer
|
utzi
behar den
|
|
Tira, sekretua ez, sekretua baldin bada; baina inori kontatu ote diozu liburu horien historia? –egin beharreko galdera egin nion, noski, anfitrioia beti
|
utzi
behar baita kontent.
|
|
Esan dut lehen Agustinek gau berritsua zuela. Bada, uste dut ez diodala laurdena baino askoz gehiago jarraitu, denbora guztian aitaren desagerpenarena nola sartu solasean erabili baitut buruan eta honek ez dit
|
utzi
behar besteko arreta jartzen Agustinen etorriari, ziurrenik, beti bezala aberasgarria oso. Baina solasean gaia ez badut sartu ez da izan aukerarik ez zegoelako edo Agustinek betarik eman ez didalako.
|
|
Bistakoa zen gure hitzorduetarako bere etxea zuela atseginen. Aurreko astekoa bertan behera
|
utzi
beharraren arrazoiak azaltzeari ekin zion, niri batere axola ez zitzaizkidanak. Ehorzleak biharamunerako zuen hitzordua aurreratu behar izan zuen, berarekin gelditutakoek, arrazoi sakonak tarteko, hala erregutu ziotelako eta, zalantza artean izan bazen ere, beste elkarrizketa hura lehenetsi zuelako.
|
|
– Mecajuen o can morto! Lanik gabe
|
utzi
behar gaituk!
|
|
– Bizarra
|
utzi
behar al duk hik ere?
|
|
– Bizarra
|
utzi
behar al duk hik ere?
|
|
– Ez, mantak ere desagertu behar du. Ez dugu arrastorik
|
utzi
behar. Arrasto txikienik ere ez dugu utzi behar.
|
|
Ez dugu arrastorik utzi behar. Arrasto txikienik ere ez dugu
|
utzi
behar.
|
|
Mamuak bakean
|
utzi
behar dira, baita mamu bizidunak direnean ere, nahiz eta bazekien urtez urte, bere aitaren antz handiagoa hartuz joan ahala, haren itxura eta paraderoa irudikatzen jarraituko zuela, armairu batean gordetako Dorian Gray urpeko hark zein itxura izango ote zuen kuriositatearekin, bere zahartzaroaren ispilu aurreratu hori gabe.
|
|
Hori ez zuen sekula jakingo. Zikoitzak gara eta gure etxeko lorategitxoa hautatzen dugu ia beti, baita Cristina bezalako neska eder bat eta Agirre Sesma bezalako abokatu erostezin bat salduta
|
utzi
behar baditugu ere. Gauzek berdin berdin segitzearen alde egiten dugu ia beti.
|
|
Bigarren aldian indarrik gabe atera du nagusiak, aise erantzun dio, pistaren atze samarrera, hegaleko marratik gertu. Vargasi gustatzen zaio tarteka nagusiari apur bat korrika eginaraztea, nahiz eta badakien bukaeran beti irabazten
|
utzi
behar diola, eta nagusiak bere amorru keinuren bat ikustean bereziki gozatzen duenez, haserre plantak ere egiten ditu noizean behin, John McEnroe purrustariari telebistan ikasita bezala, Vargasi, gustatu gustatu, Ivan Lendl askoz gehiago gustatzen zaion arren. Txekiarra da Lendl eta begiko du odol eslaviarreko jendea.
|
|
– Debekatuta dago hain arrain txikiak harrapatzea. Hazten
|
utzi
behar zaie. Isuna jartzen dizute bestela.
|
|
" Putakume honek ez dik ongi ezkuta dezagun ere merezi", pentsatu du norbaitek. " Zakur deslaia, farola batetik urkatuta zintzilik
|
utzi
behar genikek, ohartu nahi duenarentzako zentzagarri, arratoi lehertua bezala errepide bazterrean uztea merezi dik, Trotarekin horixe egin zitean, errepide ertzean lehertu; aurki dezatela bera ere errepide bazterrean oka egitera geratu diren turista germaniarrek euliak ahoan birundan dituela".
|
2012
|
|
Itolarria sentitzen du, baina baita hutsune sakon bat ere sabelaren erdian, eta lasaitasunaren antza duen zerbait ere bai. Nabarmenegi geratu aurretik
|
utzi
behar izan die birikei aire berria hartzen, ama eta aita jabetu baino lehenago. Herrerak badaki kezkatuta begiratzen diotela.
|
|
– Kale gorrian
|
utzi
behar nauzue?
|
|
– Botata
|
utzi
behar nauzu?
|
|
Barrunbe sakonenetatik zetorren labak kiskali behar ninduen ordea. Eta ni erretzearekin batera, desolazioa
|
utzi
behar zuen inguruan.
|
|
Esnatu behar nintzen. Iratzarrita amesteari
|
utzi
behar nion.
|
|
Datorren hilean berriro ere itzuli ahal izango du, baina trastelekuaren jabeei aitona amonak datozkie probintziatik hiriburura eta litekeena da bertan metatutako pusken artetik zerbait berreskuratzeko temarekin etortzea. Ez du bere arrastorik
|
utzi
behar, gauza guztiak zeuden bezala uzteko erregutzen diote ate azpitik sartu dioten ohartxoan. Ez ditu sekula ikusi trastelekuaren jabeak.
|
|
" Nik hemen lo egin behar dudanean soilik etortzen da gelara". Ez du ordea sekula ikusi, ezta alde egitean ezkaratzeko posta kutxan
|
utzi
behar dion gelako giltzen kopiaren bila joan izan zaionean Chaillotera.
|
|
Ez nuela halakorik buruan esan nahi izan diot, ez dudala halakoetarako burua, lehiaketa garrantzitsu baterako azterketak ez ditudan arren, unibertsitateko ikasketak
|
utzi
behar izan ditudala, baina hori ez dela larriena, baditudala beste buruhauste batzuk, garrantzitsuagoak esateko arriskua ekiditeko eta azalpenetan korapilatuko nintzen beldur isildu naiz eta gainera, egia esango ote niokeen, ez al da egia elkartasun komitekoak bakarrik bizi den neska baten etxean babesa aurkitu didala esan didan unetik maitasun istorio baten aukera egon zitekeela pentsatu dudala ...
|
|
Astean bizpahirutan egiten duela lan gauez. ...ietako gau batean iritsi izana berera, dena dela elkar hobeto ezagutzeko aukera izango genukeela lehenago iritsi izan banintz, ezin nuen ordea, kontaktuak arratsaldez lan egiten duelako eta hobe delako zer gerta ere iluntzean ibiltzea, horregatik eman dut igande osoa kafetegiz kafetegi eta zinemaz zinema, ni ere gusturago nengokeen apartamentu honetako epelean babesean, sentitzen duela ni bakarrik
|
utzi
beharra. Ikasgaiak berrikusteko baliatzen duela lan gaua, zaindaritza lana egiten duela eta bere presentzia baino ez dela beharrezkoa, seiak aldera iritsiko dela etxera, croissantak mahai gainean utziko dituela, saiatuko dela zaratarik ez egiten dutxa hartzerakoan, ohitura baitu etxeratu ahala dutxa bero bat hartzeko, eta ez dela eguerdira arte jaikiko, hori lehen ere esan didazu, hau ez diot esan, saiatzeko ni ere zaratarik ez egiten jaikitzerakoan, ez prestatzeko deus bazkaltzeko, berak prestatuko duela jaikitakoan, zarata egingo dudala bestela eta esnatuko dudala.
|
|
Gorki? Ez nion
|
utzi
behar Grossmanen liburua. Galdetuko nioke gustura ea non ikusten duen berak gure Stalingrad.
|
|
desastrea eta kiratsa salatzeari
|
utzi
behar baitiogu:
|
|
zakuak sarreran
|
utzi
behar dira".
|
|
|
utzi
behar". Garai latzak gureak,
|
2013
|
|
Zorakeriak ba. Miseria, erbestea, gosea, norberaren kumeak umezurztegian
|
utzi
beharra, kontzentrazio esparrua, ospitale psikiatrikoak, minbizia, estatuaren izugarrikeriak... benetan hutsik eta biluzik geratzea zer den bere haragian probatu ez duen fanfarroiaren simulazioak. Haiei ez zitzaien ezer geratu bizitzen jarraitzeko.
|
|
Begia atera eta gero, zuloa bendatu eta bakean
|
utzi
behar da denboraldi batean, inflamazioa pasatu arte ezin baita ordezko elementurik ipini.
|
|
Segur aski konprenitu izanen zuen nire mutur beltzarekin adierazi niona. Sartu nintzen bide beretik atera nintzen, baina oraingoan deus ikusi gabe, kartzela hartan abandonaturik
|
utzi
behar nuen laguna burutik ezin kendu.
|
|
Ez zuen jendakirik Alkasoron, baina amak bazekien arreba bat Errenterian bizi zela eta saiatuko zen harekin solas egiteko manera bilatzera. " Ez genuen maite, baina nola
|
utzi
behar duzu horrela hila dagoen gizona! Norbaitek kasu egin dio!" erran zion don Paco medikuari.
|
|
– Ama, ahoa betetzen duen hitza. Ama batek dena
|
utzi
behar du bere seme alabengatik, ezta, Añes. Ama beti ama.
|
|
– Ez diet ezeren errurik egozten. Badakite non
|
utzi
behar duten titarea.
|
|
– Ona, bizilagunen artekoa, landareak ureztatu izan dizkiot uda partean. Askotan
|
utzi
behar izaten du etxea semeagatik. Preso dago Arlesen.
|
|
– Sikatzen
|
utzi
behar da.
|
2014
|
|
Beltzaren hilketaren aurkako manifestaziora Peugeotean joan ziren Baionara, eta espaloi baten gainean
|
utzi
behar izan zuten, errugbi zelaiaren aldamenean, inon ez baitzegoen aparkatzeko tokirik. Errepidetik zihoazen oinezko guztiak zihoazen norabide berean, ia guztiak errepidetik, autoek hartutako espaloiak saihestuz.
|
|
Koilara hotsa plateretan. Gero kontatu zien mekanika ikasitakoa zela, fresatzaile, baina ikasketak amaitu aurretik
|
utzi
behar izan zuela etxea, pena zuela baina jadanik ofizioa bazekiela, bere aitak delineatzaile sartu nahi izan zuela, baina berak uko egin ziola, ez baitzen mahaiaren aurrean geldi egotekoa. Nikok edalontzia hustu eta berriz bete zuen.
|
|
– Igual txorakeria bat egin dut. Ez nuen idatzia kale bazterrean
|
utzi
behar. Egun osoa hura berreskuratzeko irrikatan igaro dut.
|
|
– Ez duzu ateak klik egin dezan
|
utzi
behar.
|
|
Obus zulo baten hegian babesten saiatu da, baina harat heldu aitzin atzeman eta tiroz xifritu dute botxeek; bahe batek baino zulo gehiago zituen gorpuak. Han
|
utzi
behar izan dute Ameztoiren gorpua, ezin altxaturik, eta aitzinerat egin du batailoiak. Goizean kalapita handiak badira lehen orenetik, alemanen oldar anitzei ihardetsi beharrez:
|
|
Aleman tzar horien gorpuak hobiratu beharrak ematen du min gehien, baina lur azalean uztea kalte litzateke. " Arratoien alhatzeko
|
utzi
behar lirateke hor berean", kexu da Jean Salaberri. Preso atxiki dituzten hiru alemanak ezarriko ote dituzten lan horretan, baina kapitainak manua eman die eurek ditzaten hilak hobiratu, preso alemanak bakean utzirik.
|
|
bertzeak manatua egin behar: zizpen puntan han gaindi
|
utzi
behar genituen oraino gerlako lagunetarik anitz: Lurdeseko Ama Onari oldarra hasteko lasterka joan ginen beraz baina ez etsaiaren alanbreetan bide bat eginik:
|
|
Baina fini dira Maizyko egunak ere. Urtarrilaren 25ean, 26an eta 27an alemanek egin dute oldar bat gaitza, eta frantses armadak tarrapatan
|
utzi
behar izan ditu Oulcheseko, Beaurieuxeko eta Maizyko lekuak. Fite iharduki dute frantses kanoiek, 75eko ttipiek zein 105eko handixkoek eta, ez lehen ukaldian baina, alemanak fueratu dituzte azken buruan.
|
|
Pikasarri Zaharrak ez du utziko seme gehiena gerlan suntsi dadin, etxea galtzeko arrisku izanen bailitzateke alaben senargaietarik bat etxearen nagusi uztea. Ezpeletan nehork ez du, oraino, etxea zutik atxikitzeko pikasarritarrek hartu duten deliberoaren berri; fite hedatuko dira albisteak ordea, eta Pikasarri Zaharrak jaun meraren kargua
|
utzi
behar lukeela pentsatuko dute herritar batzuek; aski delibero burutsua izan dela, bertze zenbaitek. " Gure semeetarik bat hiltzen badute gerla horretan", epaituko du eztabaida Ursula Eiheramendik," joanen naiz ni etxe horretarat kontu eske".
|
|
Ahizpak artatu zituen batez ere, amari ura ematen zion; ezin zuen besterik... Egunez bakarrik
|
utzi
behar zuen ama gainera, bederatzi eta erdietatik laurak arte, ezkutatzera itzuli behar zutelako.
|
|
18 urterekin futbola
|
utzi
behar zuela esan zion aitak, agindu egin zion, ez zuelako ikasten, ez zeukalako ikasteko astirik. Futbolerako eta idazteko, horretarako hartzen zuela denbora, beste ezertarako ez, hori esaten zion.
|
|
Irailean itzuli nahi izan zuen frontera, baina zorabiatu egiten zen, konortea galdu, dizziness and frecuent blackouts, dio bere biografietako batek. Armada
|
utzi
behar izan zuen orduan, uztera behartu zuten beharbada. Askotan entzuten izan da, armadatik botatzen dituztela, ez dutelako soldadu mailaturik nahi.
|
|
Zortzietan hobeto, erantzun dio amak, gauzak trankil egiteko. Umea bederatzietan
|
utzi
behar du eskolan, goizegi iruditu zaio zortzietan esnatu behar izatea, baina ez du eztabaidarik nahi, ez orain. Oso gutxitan eraman du aitak umea eskolara, ahaztu egiten zaizkio gauzak.
|
|
Ezer pentsatu gabe eutsi zion une batez gero, iruditzen zitzaion buruari atseden hartzen
|
utzi
behar ziola. Mahaitik altxatu zen, bulegotik irten.
|