|
2000
|
|
|
eta Frantses Euskaldunei Gramatikako Erreglak Euskaraz adierazi, eta erakusten dizkiete. Hala ez Eskolan, eta ez Gramatikan Euskara behin ere
|
utzi
behar ez da. Soldadu Jaun honek arrazoi handia zeukan.
|
|
|
Noizbait itzuliko ahal naiz zuregana! Ai, pena dut munduko txokorik politena atzean
|
utzi
behar dudalako. Antonio Breschiren zinta walkmanean sartu eta berriz agurtuko dut Connemara, bertara sartu nintzen modu berean:
|
|
|
Bihar, ordu honetan, Dublinen izango naiz gure abioia turkiarren batek bahitzen ez badu behintzat. Hainbeste gauza
|
utzi
behar ditut hemen... ez guztiak txarrak ere. Hor daude lagunak eta Txema, eta hor daude mendiak eta beste gauza asko.
|
|
|
—Astebetez
|
utzi
behar ote haut kondenatuen ziegan, Kristoren gurutzeari uko egiteagatik...?
|
|
|
Bi aldiz hasi nintzen skribatzen, eta bietan
|
utzi
behar izan nuen: batean, zeren papererat tinta tanta bat erori baitzitzaidan; bertzean, zeren letra ez baitzitzaidan nahi bezain berezia eta diferenta atera; hirugarrenari, berriz, anitzez ere itxura hobeko iritzi izan nion, eta, hura ontzat emanik, zure etxeko ate azpitik sartu nuen... orduan ere kontrakarrean zeuden bi indar nabaritzen nituela neure baitan.
|
|
|
—Zerua eskaintzen didazu, etxeko andere, eta eskertzen dizut, baina badakizu ezen, obligazinoak hertsatzen gaituenean, lurreko zeru guztiak bazterrerat
|
utzi
behar izaiten ditugula, betikoaren igurikitzan —eta, eneganat jiraturik, segitu zuen—: Horrek, bertzalde, nik baino behar handiagoa du, bistan da...
|
|
|
" Gure aita letratua duk eta ni ere letratu nahi naik, baina nik ez diat bizitza usteltzerat utzi nahi. Eta hik ere ez huke nehoiz
|
utzi
behar..." Eta ni aho zabalik geratzen ninduan, zeren ez bainuen, arestian erran bezala, Pedrok aditzen zuèn jainkozko barren dei hura aditzen. Aitzitik, haren gisarat, aitaren manua nian, hire aitona Nikolasena:
|
|
|
Izan ere, negozioak ezin hobeki doazkigu... eta hauxe izan daiteke jauregiko zoru pareten apaintzeko parada eta okasionea. Gogoratzen bazarete, asmo hori bera nerabilen Villagrandeko dukearekin harremanetan jarri aitzin, baina gero, haiei eskaini genien festaren gastuei buru egin behar izan nielarik, gerorako
|
utzi
behar izan nuen. Egunotan, bertzalde, urtero bezala, Donibane Lohizunerat iritsiko da Alessandro de Novara kapitaina, merkatari italiar hori, zeinaz noizbait mintzatu izan bainatzaizue, itsasoak irensten ez badu, jakina, Jainkoak ez dezala nahi.
|
|
|
Joan nintzen, bada, haienganat, eta aitak erran zidan: " Aita Bartolome Iruñatik etorri berria duk, eta..." Baina aitak bide erdian
|
utzi
behar izan zuen bere errana, zeren orduantxe aditu baikenituen osabaren ziztuak eta oihuak ere: " Luthero, Luthero!" Eta aita jesuitaren keinu hura ikusi nuen ondotik:
|
|
|
ikasi nuen, konparazione, ezen desirak mugitzen duela mundua, baina ikasi nuen, halaber, ezen ez dela desiratzen dena lehenago konplitzeagatik bizitzaz gehiago gozatzen; eta ikasi nuen, finean, ezen gauzarik tipienetan gorde daitekeela bizitzaren handia, zeren zaldun handi batek noiznahi den huts egin baitziezazuke, baina bide bazterreko lorerik tipienak nekez. Eta, hala, doña Lidiarekin urtebete egin ondoren, jalgi nintzen handik, biziberriturik bezala... eta pena pixka batekin ere bai, zeren jende guti estimatu izan baitut bizitzan eta ezertan eduki, nola eduki izan bainuen andere jakintsu hura, eta zeren, ospitaletik kanporat nindoalarik,
|
utzi
beharra bainuen adiskide hura..."
|
|
|
—Zure nagusi jaun Venancio Roblesen aspaldiko ametsa da zu hemendik libratzea, baina, nola alkaide zaharra don Santiago de Tapioles y Villarrínen gizonetarik bat baitzen, zeren haren koinataren lehengusua baitzen, hala, luzatzerat
|
utzi
behar izan zuen bere ametsaren konplimendua... —eta, irri zabal batek haren betartea betetzen zuela, eratxiki zuen—:
|
|
|
Eta ez naiz gogara geratu. Eta ez bertan erraiten dizudana gezurra delako, baina mila kontu alborat
|
utzi
behar izan dudalako. Izan ere, nola hain baitzen kortsario haien mundua berezia, hala mintza nenkizukeen haien arteko harreman partikularrez, edo haiek egin ohi zituzten festez eta emaztekiei eman ohi zieten tratuaz.
|
|
|
—Lasai, mutila. Edo ez al diok aitonari hats hartzen
|
utzi
behar? —eta, tabakoaren kea berriro biriketaratzen zuela, aitzina egin zuen—:
|
|
|
Eta so egin nion Mignoni behin eta berriz, zeren eta haiek ez baitziren begiari trabarik jartzeko mementuak, eta liluraturik geratu nintzen. Eta, ai, jaun André, nola ez nintzen liluraturik geratuko, bada, baldin, so eta so egiten nion arren, ez menbro itsusirik estalkirik behar zuenik eta ez gorputz zati marketsik bernizadurarik eta apaindurarik behar zuenik ikusi banion, eta baldin ez bazegoen gorputz hartan, ondorez, gaixtoaren
|
utzi
beharrik onaren hartzeko, zeren gorputz hartan guztia baitzen on eta ezin hobe, halako moldez non gutizia gutiziatsu hura errotu baitzitzaidan berriro, gorputz haren zoko moko guztien ezagutzekoa: haren azala eta haren azazkalak, baita ile eta betile bakoitza ere, bat banaka eta bat bederaka, xehero eta beregainki; zeren haren ile bakoitzak urrezko sierpe bat izan behar baitzuen zinez, eta zeren sierpe haiei beha ibil bainintekeen liluraz lilura!
|
|
|
Errepide erdiko udaltzainak ez omen zuen prentsa karnetaren berririk. Ika mika motz baten ondoan, nik nahi nuen tokitik berrehun bat metrora
|
utzi
behar izan nuen autoa, hurrengo Plan Partzialak noiz irentsiko, ibai bazterreko alde horretan oraino gelditzen diren baratze bakanetariko baten pareko bazterbide estuan. Oinez itzuli nintzen, koadernoa eta grabagailua besapean hartuta.
|
|
|
—Ez hindudan bakarrik
|
utzi
behar. Damu diat.
|
|
|
—Bi astetan, bikoiztu zaizkit kontsultak eta telefonoa etengabe ari da, jo eta jo. Oporretatik gelditu eta haurrak senarraren ardurapean
|
utzi
behar izan ditut, eskari guztiei harrera egin ahal izateko. Orain, etxez aldatzeko pentsamenduan gabiltza, gure sala eskasegia baita halako jendeketa hartzeko.
|
|
|
Zuzenbidez Alde Zaharreko bizilagun bilakatzeko saiorik ere egin gabea nintzen Herriko Etxean, kanpotarren kondena jasatera behartua egonik ere: autoa Zabalguneko nire etxe inguruetan
|
utzi
behar izaten nuen, bizitegi berritik ordu laurden batera, Udalak hiritarrak torturatzeko modu berria asmatu baitzuen bizkitartean, auzo bakoitzeko aparkatze noiznahikoa bertakoei mugatuz.
|
|
|
Hainbertzenarekin, irakurritakoak lur jota
|
utzi
behar izan banindu bezala begiratzen zidan zuzendariordeak. Orria itzuli nion.
|
|
|
Gurekin ikasgela ez partekatzeak ez zion apaldu gureganako atxikimendua. Ezta ikastetxea
|
utzi
beharrak ere, urtebete geroago, bertze suspentso uholde baten ondotik. " Lux eko" karta partidetara egunero agertuko zitzaigun, hutsik gabe.
|
|
2001
|
|
|
Edota kafetegiko barran Arantxagandik distantzia gutxira pintxoak jateko. Kalean zein tarte
|
utzi
behar dion neurtu ahal izateko.
|
|
|
–Medikuek hotela
|
utzi
behar dugula esan didate, gaur bertan.
|
|
|
Kondoiak edo beste preserbatiborik erabili nahi izanez gero, bezeroek susmo txarra hartzen diete. Bazterrean
|
utzi
behar.
|
|
|
Hasieran bi mutiko koxkor. Gizon zahartxoak ere baziren inguruan, ordea, eta gaztetxoek haiei
|
utzi
behar gure zorroak. Lege hori hautsiezina da beraien artean.
|
|
|
Guardia zibilek, euskaldunak harrapatu ahala kuartelera eramaten zituzten eta presoek ez zuten berez kuartelaren espazio estua
|
utzi
behar, baina euskaldun libreak euskaldun presoa ukituz gero hau ere libre geratzen zen. Guardia zibilek euskaldun guztiak preso eroritakoan bukatuko zen jokoa.
|
|
|
Goizeko seietan, egundo hutsegin gabe eta atzeratu ezinik, Padre Solanak txirrina jotzen zuen. Ohea berehala
|
utzi
behar genuen, hotzez dardaraka, ernegaturik eta, komunetara joan eta janzteko ordu laurden izan ondoren, komedorera jaisten ginen eta han, beste ezer baino lehen, padrenuestro errezatu behar genuen. Nik, otoitz egiten zeharo ahaztuta, ezpainak mugitu besterik ez nuen egiten.
|
|
|
‘Balea sobera dago eta ia ez dugu astirik. Industria konpetitiboa egiteko, balearen gorputzaren ehuneko berrogeia hartu eta gutxiago balio duen ehuneko beste hirurogeia bertan behera
|
utzi
behar dugu.’
|
|
|
Goizeko seietan puntuan iratzartzen gintuen kanpai hotsak, eta ohea berehala
|
utzi
behar genuen, erdilotan, sorgortuta, ernegaturik, eta ordu laurden genuen komunera joan eta janzteko, gero komedorera heldu eta, gosaldu baino lehen, padre nuestro errezatzeko.
|
|
|
Nik ez nuen batere egin, han oroigarririk
|
utzi
beharrik ez banu bezala.
|
|
2002
|
|
|
Makina batek eskua mastrikatu zion. Lana
|
utzi
behar. Lagun baten bila zebilen.
|
|
|
Eta bronkioak, jakina, butxaturik zituen. Hamaika bider esana nion erretzeari
|
utzi
behar ziola. Behin esan nion:
|
|
|
Harik eta konbentzitu nintzen arte atsegin nuela bizio hura. Zergatik
|
utzi
behar nuen, atsegin banuen. Bai, ongitxo nekien nik, bizio hark bere ondorio gaiztoak izan zitzakeela, eta haiek iristean damu izango nintzela, baina ongitxo nekien, halaber, guztiak duela prezio bat bizitzan.
|
|
2003
|
|
|
Ez da beraz harritzeko Jesusen ondotik etorri diren fededunek ere ez baldin badute beti jakin, nork berea duen hizkuntzaren eta besteenak diren hizkuntzen artean edo, bestela errateko, nork bere hizkuntzari lehenik zor dion atxikimenduaren eta aldi berean beste hizkuntza orori
|
utzi
behar dion begirunearen artean bide zuzena aurkitzen.
|
|
|
Esan daiteke, erratzeko beldurrik gabe, goitik behera alfertzen dela pertsona hil eta gero. Horregatik ezin zuen Matiasek morte hitza hain arin idatzi, ezin izango zuelako gero idazten jarraitu, jolasa bertan behera
|
utzi
behar izango zuelako.
|
|
|
Eta kontzentratuta jaitsi nahi zuela, kantatzen, tango bat kantatzen. Baina beti hurreratzen zitzaiola norbait, Museokoren bat edo bisitariren bat, eta" Barkatu" esaten ziola eta bertan behera
|
utzi
behar zuela jaitsiera.
|
|
|
Jarrai dezakezu, nahi izanez gero, postalak niri bidaltzen, baina nire izena Adeline Pichardon da dagoeneko, orain hogei urte Marius Pichardon jaunarekin ezkondu nintzenetik. Ondorioz, zuk VI datarekin lekuko eta guzti egiten didazun ezkontza eskabidea baliogabetzat
|
utzi
beharrean aurkitzen naiz. Nire ezetzaren berri lehenago eman nahi nizun, baina Pichardon jaunak ez dit utzi, zure postalak berari ere asko gustatzen zaizkiolako lehenik eta behin, eta, gero, zure harremanari esker zigilu bilduma oparoa osatzen ari delako.
|
|
|
Haurra galdu berria duen ama bat zirudien. Sorkuntzak inondik ere zerbait pertsonala eta barnekoa izan behar duela erabaki nuen eta obra galdu batek, haur galduak bezalaxe, hutsune ikaragarri bat
|
utzi
behar duela. Sorkuntzaren deia sentitu bai baina erantzuteko gaitasunik eza zein drama gogorra den ikasi nuen Monikaren ondoan.
|
|
|
Nik hotelera etorri nahi nuen zuzenean, horrekin gogoratzen naiz. Nire maleta beltzarekin ez nintzen erabat eroso sentitzen, besarkatu nahi zintudan bakoitzean lurrean
|
utzi
behar nuen eta parkeetako zakurrak usaintzera hurbiltzen ziren. Zuk goizegi zela esaten zenuen.
|
|
|
Erramu igandean jendea berriro bildu zen, bi hautagaien arteko boza emateko. Idazkari batek zaintzen zituen bai erroldatutako azpildarren zerrenda eta bai hautestontzia ere, non hautesleek
|
utzi
behar baitzuten txartela, Pellori zegokiona edo don Justinianori, estalki baten barruan. Idazkariaren ezker eskuinetara, bi ordezkari:
|
|
|
Herriak bere burua gobernatu behar zuela! Edo, bestela esanda, agintea ezjakin batzuen eskuetan
|
utzi
behar zela! Halako nahaste borrasterik!
|
|
|
Gero, Azpil eta xanpainaren irudia lotu dira Txominen irudimenean. Aldi berean, ama eta Txomin bakarrik
|
utzi
behar dituela ohartu da Miren, eta aitzakia bat asmatuz aulkitik jaiki da:
|
|
|
Ikasturtea amaitu baino lehen
|
utzi
behar izan zuen eskola. Gutun bat idatzi zidan esanez alaba eduki zuela, pisu gutxikoa jaio zela eta Maria jarri ziotela izena.
|
|
|
Guztien aurrean esan zizkidanak esan, iseka egin, denetik deitu, lotsagorrituta negarrez ito beharrean utzi, eta orain kezkatuta dagoela! Hori zela eta ikastola ere
|
utzi
behar nuela jakin zuenean ez zen, bada, etorri niregana. Ez, orduan ez.
|
|
2004
|
|
|
Baina gaizki egin nian. Ez nian sekula
|
utzi
behar.
|
|
|
Hori eman digu aditzera behintzat euskaltzain nafarrak. Jakina, gauza bat da euskararen alde dagoen gizarte zibilaren eragin ahalmena era batera edo bestera kalifikatzea, eta hor geure diferentziak nabarmendu ditugu; eta beste gauza bat, hizkuntza minorizatu baten etorkizuna gizarte zibilaren esku
|
utzi
behar dela pentsatzea. Hau ez da lekua, bistan denez, gizarte zibilaren egungo krisiaz hitz erdirik ere egiteko, baina, nolanahi ere, jadanik aho bateko iritzia da adieraztera goazena.
|
|
|
Etorkizunari buruz, hortaz, bertako hizkuntza ez dakien belauna, atzeraturik gelditzen da laister; eta gelditze hori da hain zuzen aurrerapenen termometro on bat. Erdaldun abertzaleak, jaun andereok, beste herri pizkundeen argitan, atzean
|
utzi
behar dugun belauneko lagun dira. Eta abilki" praxis individual" eta" praxis colectiva" berezi arren, joana den (eta beharrik joana!) lehendabiziko belaun horren aztarna besterik ez dira.
|
|
|
" Aldu"(" goraldu"," aintzaldu", eta abar)" no"(" Jainkono"," jainkosa" bearrean) eta tankera ortan sortu diran sufijo guziak, oñarririk batere ez dute, eta alde batera
|
utzi
bear dira.
|
|
|
gogor lan egiteko agindu irmoa. Norberekeriak eta jokaera errazak
|
utzi
bear ditugu azkarki ta bein eta betiko.
|
|
|
Horregatik gauzak garbi
|
utzi
behar dira.
|
|
|
Hizkuntza pertsonaren zerbitzuko egon dedin, herri txiki guziek izan dute zalantza hau; eta, bigarren partean frogatuko dugunez, bati ere ez zaio burutik pasa jatorrizko mintzaira alde bat
|
utzi
behar zuenik (Irlanda aipatu ohi da; baiña gaelikera ez da oraindik galdu. Irlanda’ko zertzeladak segidan aztertuko dira xehekiago).
|
|
|
Berdin dio Oscarri: Signora Mariak, astebete barru, galdetzen dionean ze mezu atera duen liburutik, berak, Oscarrek, edozein dela ere liburua, beti erantzungo du mezua dela jende normalari, kalekoei
|
utzi
behar zaiela gauzak esaten, eta ez periodikoetan agertzen direnei, ze horiek gauza potoloak aipatuko dituzte, kalea baino gorago dauden gauzak, eta kaletik ez direla ikusi ere egiten gauza horiek, esate baterako gerra edo ekonomia, ze Oscarrek dio gerra ez dela kaletik ikusten, gerra sufritu egiten dela kaletik, eta agintarien bulegoetatik ikusi. Aldiz, agintarien bulegoetan ez dela gerrarik sufritzen, harrigarria badirudi ere.
|
|
|
Begira, egia erraten dizudala erakusteko, hona argazkia –erran zion Del Vallek, patrikatik Parisen aurkituriko argazkia ateraz– Ez da oso argazki ona, onartu beharrean nago. Kontua da beste guztiak nire aldizkariaren bulegoan
|
utzi
behar izan nituela, argitara zitzaten... –hasperen egin zuen– Bai, gizon bikaina zen hura.
|
|
|
Ez ziaten ezer irakatsi hire zorioneko polizia eskolan? Zegoen zegoenean
|
utzi
behar diagu dena!
|
|
|
–Joder, Hans! Lorik egiten ez ezik, bizitzen ere ez didak
|
utzi
behar ala?
|
|
|
Etsipenak hartu nau. Ez ote zenioke poliziari
|
utzi
behar ikertzen?
|
|
|
Hala ere, natur zientzietan eragina du oraindik, Einsteinen lanari eskaini zaion neurriz gaineko onarpenari esker. Garbi
|
utzi
behar da: alemaniar intelektual ororentzat duineza da judutar baten ideiak jarraitzea.
|
|
|
Zergatik ez deitu, bada, neure jakin mina asetzeko gutxienez, emakume harekiko aurreiritziak bazter utzita? Hori bai, garbi
|
utzi
behar nion neure aldetiko konpromisoa gau bakarrekoa zela, ez zegoela traturik bestela.
|
|
|
Zer dira, bada, Eneko Ortega bezalako gizonak –edo gixonak hobeto, beharbada– Euskadiren eragin gaiztoa bazter orotara zabaldu nahi duten euskal nazionalismoaren agente maltzurrak baizik, kirolaren mozorroaz baliatzen direnak baina funtsean beste helburu batzuk bultzatzen dituztenak? Eta orain, Madrilera etortzen
|
utzi
behar al diogu hazitarako zezenko honi, gure lur sakratuaren bihotzera, beste ehun edo beste mila seme alabatxo izan ditzan, nazionalismo baztertzailearen pozoia orotara zabaltzeko," de tal Josu Ternera, tal torete semental". Edo ahaztu egin al dituzue Eneko Ortegaren deklarazioak, Euskal Herriaren selekzioaren aldekoak, aberri handia txikiaren oinpeko jarriz, eta Espainia Euskal Herriaren menera?
|
|
|
–Goraintziak aitari. Badakizu lehengoan haserretu egin zitzaidala, zurruta
|
utzi
behar zuela esan niolako. Baina hala da.
|
|
2005
|
|
|
–Herentzia ederra
|
utzi
behar diguzu martxa honetan? –esan zion Teresak.
|
|
|
Japoniako bidaia hau uste baino laburragoa izan daiteke, susmatzen duenez, baina hiru egun nahikoa izan dira Ametsen mundua zegoena baino hankaz gorago jartzeko: etxera bere buruaren jabe itzultzeko bilatzen zuena topatu barik, gogoz kontra
|
utzi
behar izan duena topatu du, eta itzuleran seguruenik orain topatu nahi ez duena topatuko du. Agian Ametsek ere berak bezain ahaztuta izan du Ainara.
|
|
|
Ameya, Yamame, Amekocho... zelan demontre zen izena? Baina bitartean Amets han
|
utzi
behar... Tira, garrantzitsua dirudi gizon hori ekartzea eta berak han ezin lagun dezake gehiegi.
|
|
|
Aurrera segitu eta aterpetxea bera dagoen eraikinera iritsi da. Naroak lekua deskribatu zionean esan zion ordutegi zehatzak izan arren –goizean hamar eta erdiak baino lehen gela utzi eta gauean hamaikak baino lehen sartu, edo holako zerbait–, erraza dela haietatik kanpo mugitzea, alboko ate bat dagoelako beti zabalik eta gelako giltza
|
utzi
behar ez delako. Berehala egiaztatu du, kristalezko ate automatikoa bere aurrean ireki zaiolarik.
|
|
|
–Atera zaizuna gustuko ez baduzu, hor
|
utzi
behar duzu, korapilo batez lotuta. Horrela zorte txarra ere bertan utziko duzu.
|
|
|
Egunkariek heriotza hauei buruz hitz egin zuten, eta Azuari egunkarietan irteteak kalte egin omen zion negozioetan, baina negozioekin jarraitzen du. Enpresa bateko zuzendaritza
|
utzi
behar izan zuen, baina akzioen gehiengoa izaten jarraitu zuen.
|
|
|
Egia esan, inori ere ez zaio axola non bizi den, astean zehar zer egiten duen, edo igandeetan hamabiak arte non egoten den... Baina txapelean dirua
|
utzi
behar zaio, eta hortxe dago koxka!
|
|
|
Larrua jotzearekin sortu uste izan zuten hari hura hauskorra eta mingarria ez ote zen izango pentsatu zuen Silviak. Zalantzan jartzen zuen telefonoa ematearen ideia hura egokia izan ote zen, telefono zenbakiak itxaropenari atea irekitzen baitzion eta, ordu gutxi barru Erroma
|
utzi
behar zutenez, ez baitzekien sekula gehiago elkar ikusiko zutenetz. Telefono zenbakia ahurrean estutu zuen halere, hasperen batek harritu zuen bitartean, eta, bere sakonean, Marcok proposatzen ziona egia bilaka zedin desiratuz.
|
|
|
Errentaz ere hitz egin zuen don Isidrok eta esan zien ingelesei zenbat ordaindu behar zuten eguneko. Eta amaitzeko esan zien ebanisten lanak elizan
|
utzi
behar zituztela konpetizioa amaitu eta gero, bietako bat behintzat. Ingelesek denari baietz.
|
|
|
Toki berezi hori ez badute inoiz ixten, emakumeek esan duten legez, biharko dena konponduta! Ez duzu beste egun baterako
|
utzi
behar! Bihar Urte Zaharreko festan apur bat pasatu zinela esan eta egun pare batean ohean geratu, tripako mina pasatu arte.
|
|
2006
|
|
|
kostata baina, azkenean nire baitan maitasun ernamuin bat sortu eta hura aitortu behar nizula akaso? Hala bazen, ulertzekoa da zure zaputza, zure frustrazio etsi hura, lana topatu eta doktorego ikastaroa
|
utzi
behar nuela esan nizunean.
|
|
|
Horrela prestatutako kafe hori hartu aurretik edalontzian
|
utzi
behar izaten da, hondarrak ontziaren hondora joan daitezen, eta kafea ez edan amaieraraino, kafe hondarrak mihian eta eztarrian estorbuan eta traban sentitu nahi ez badira behintzat...
|
|
|
Etxe bikoitz horren jabea ondo bizi izan omen zen bi estatuetan debekuak jarraitu zuen artean, eta, lehengoez gain, negozioari benetako kizkurrak atera omen zizkion Ameriketako Estatu Batuetan –hipokrisiaren eta puritanismoaren maila pittin bat igoaz– edarien debekua ezarri zutenean. Lanbidea bertan behera
|
utzi
behar izan omen zuen, ordea, debekuak altxatu eta kartak, edariak nahiz sexua hainbat lekutan oztoporik gabe banatzeko aukera zilegitzat jo zutenean.
|
|
|
Badirudi –gazte garaietako usteak nolakoak diren jakinez– László Bíróren asmoa zela medikuntzako ikasketekin batera hipnosi saio arrakastatsu haiek tartekatzea eta bateratzea, eta batak bestea baztertu gabe biak aurrera eramatea. Denborarekin, ordea, ondo baino hobeto konturatu zen –hala gertatu ohi da askotan– ezinezkoa zitzaiola bi gauzak batera egitea, eta Lászlók bazter batera
|
utzi
behar izan zuen bere ametsa.
|
|
|
Haien pistolen muturrek trenkatu zuten auzia. Ene bahitzaileek ordainik gabe
|
utzi
behar izan ninduten armagizonen eskuetan.
|
|
|
–Ez duzu erortzen
|
utzi
behar. Jausiko balitzaizu...
|
|
2007
|
|
|
Ez al zoaz oso presaka? Harena jakin baino lehen, zergatik
|
utzi
behar nauzu ni bazterrera?
|
|
|
Hortik gora, ordea, Erlatibitatearen eraginak agertzen dira, eta Hubbleren linealtasunari
|
utzi
behar zaio (ikus Mark Jones, 192)
|
|
|
Aristokrata ingeles eta aleman asko da garai honetan Italia eta Greziaren miresle kasik neurrigabea, eta beste hainbeste idazle eta artista asko. Goethe-ren kasu pertsonala ezaguna da, haren hasperen nostalgiko batzuk solas aleman arruntean popularrak bilakatu dira419 Humboldt-ek berak,, zer da zoriontasuna, idatzi dio Goethe-ri Erromatik, jada Hiri Eternala
|
utzi
beharra izango duenean?, Italian bizitzea ez baldin bada?? 420 Hölderlin en Hyperion aipatu ahal izango genuke, edo Schiller-en. Jainko grekoak?: –Mundu eder hori, non zaude?
|
|
|
Pozezko malkoak atera zitzaizkidan nire folio zuria, nire metafora biribila, nire hitz dotorea erreak ahoskatzen entzun nuenean. Zapia busti nuen erabat malkotan, eta beste bat, beltza,
|
utzi
behar izan zidan Titok, ez galtzeko baldintzarekin. Idazteko gogorik ez zuenez, ez zen niri zapia maileguan uzteko dokumentua prestatzen hasi.
|
|
|
Eskerrak kartek berez zuten koipeagatik distira egiten zutela, bestela itsu jokatuko zuten. Ostatu hori ere
|
utzi
behar izan nuen sei hilabete doi igarotakoan, erreumak jota. Azkue sendagilearengana joan eta esan nionean Barkaiztegioruetagoikoaren etxean nengoela apopilo, berak erantzun zidan, aitaren egin ondoren:
|
|
|
–Aurkitzen hainbeste kostatako etxea
|
utzi
behar dugula esan nahi al duzu?
|
|
|
Kandidak kartoizko elefante urdina oparitu zigun, Ana Isabelen gelarako. Baina sarrerako atea baino handiago eta zabalagoa zenez, kanpoan
|
utzi
behar izan genuen, barrura gabe. Esan behar da bere lana bete zuela animaliak.
|
|
|
Aspertuta zegoen gizona, ezkontzetan jotzeari
|
utzi
behar diot, esaten zion bere buruari, oraindik ez da beranduegi.
|
|
|
S. hoteleko logela batean sartu eta derrigorrezko erritual bati ekin behar dio: ohea desegin behar du bere pijama barruan sartzeko, maletan daramatzan traste guztiak lurrean zein aulkietan sakabanatu behar ditu, mini barreko basoak eta botilak mesanotxean, lababoan eta bainera barruan
|
utzi
behar ditu. Kortesiazko saski bat utzi badiote edari altzariaren gainean (artistei, batzuetan, horrelako gauzak oparitzen dizkiete), barruko fruta, goxoki eta xanpain botilak atera behar ditu, kutxak ireki, zelofana kendu, lakioak askatu, dena probatu eta berehala bota, ume apetatsuen gisara.
|
|
|
Ez dirudi oso kirolari fina Laura horrek, ziur aza kirten hutsa dela psikiatra kuxkuxeroa. Dena dela, pozik dago idazmakina
|
utzi
behar izanaz. Ondo da, Laura baldin bada sofan utziko du, eta gero, lanaren aitzakian, bere estudioan sartuko da berriro.
|
|
|
Gorroto duzu aita. Eta gaur balleta
|
utzi
behar duzula esan behar diozu, badakizu horrek min egingo diola. Asteburuan esan zenionak mindu zuen bezala.
|
|
2008
|
|
|
Bizitza bat Bilbotik. Axpe mendi baporean, hogeita hamazazpiko uda atari hartan hiriburua
|
utzi
behar izan zutenez gero.
|
|
|
–Eta izeba eta amona Luisa bakarrik
|
utzi
behar ditun. Oso gaizki iruditzen zaidan!
|
|
|
–Gehien behar haugunean bakarrik
|
utzi
behar al gaitun, Regina? –kexatu zen izeba.
|
|
|
–Ez al didazu barrura sartzen
|
utzi
behar, kapitaina? –kexatu zen John Luxea?.
|
|
|
Bizkor bizkor, mutilak. Ez diegu txalupetara hurbiltzen
|
utzi
behar.
|
|
|
Behin, behin bakarrik, tiro bat entzun genuen oso urruti, eta ehizan ibiliko zirela pentsatu genuen. Batzarra egin eta uhartean
|
utzi
behar zirela erabaki zen; eta esan beharra daukat Ben Gunnek poz ikaragarriarekin hartu zuela albistea, eta Grayren onespen beroa ere merezi izan zuela. Bolbora eta munizio mordoxka polita utzi genuen, ahuntz haragi gazitu gehiena, botika batzuk eta beste zen bait gauza beharrezko, hala nola erremintak, arropa, ordezko bela bat, besaldi bat edo bi soka, eta, sendagilearen beraren borondatez, tabako opari ederra.
|
|
|
–Livesey, esan zuen Squireak?, zure lanbide ziztrin hori
|
utzi
beharra daukazu. Bihar Bristolera noa.
|
|
|
Erabat blai eta izuturik, lehengo postura bera hartu nuen segituan, eta horrekin coraclea zentzatu bezala egin zen, eta lehen bezain emeki eraman ninduen uhin handi haien artetik. Bistakoa zen bere kasa
|
utzi
beharra zegoela, eta, martxa hartan, bere bidea aldatzeko modurik ez nuenez, itxaropenik geratzen al zitzaidan lehorrera iristeko?
|
|
|
–Bai, Joxean. Zortzi eta erdiak badira dagoeneko, erlojuari nabarmenki begiratu dio?, eta oraindik lan kontu batzuk lotuta
|
utzi
behar ditut biharko.
|
|
|
Lurretik eskopeta hartzeaz batera pentsakor geratu zen, kezkati, izuturik ia, eta, gorpu sabelgorritua han
|
utzi
beharraren ezinbesteko kezkaz, basozainaren txabola aurkitzeko asmoz, atzeranzko bideari ekin zion, txakurrari izu berbera ikusten ziola muturrean.
|
|
|
–Euskara alde batera
|
utzi
beharrean aurkitzen gara, gainera, euskararen alde omen dauden horiek hartaraturik. (...) Ez, mesedez eta arren, ez betozkit nazio kontzientziaren lelo horrekin.
|
|
|
Inpresioa izugarria da, une batez basamortuak leku lasai eta kontrolatua dirudi, erabateko edertasunean, dunak urrun, eta zibilizaziora lotzen gaituen asfaltozko marra fin horrekin. Segidan duna gainera datorkigu, autoak abiadura apur bat hartzerako berriz ere mantsotu, eta argi
|
utzi
behar diogu basamortuari bera dela hemen nagusi. Harea kapa handiak eta gogor samarrak daude noizean behin, ez luzeak zorionez.
|
|
|
Barbosak ez zuen ezer erantzun. Pot eginda zegoen eta tarte bat pasatzen
|
utzi
behar izan zuen zerbait ulergaitza ahoskatzea lortu zuen arte.
|
|
|
Eta horrelaxe egin zen Iramategi maisuaren ontzi eder haren jabe. Gauza batzuk ez dira halabeharraren mende
|
utzi
behar, zer gerta ere.
|