Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 30

2003
‎158 Honela zionen 1980 urtean Iruñeko Gobernu Zibilak bidalitako oharrak: «Habida cuenta de que, durante los tres años en que se han celebrado los cursos en Pamplona, no ha habido el más mínimo incidente que haya empañado la convivencia de los asistentes a los cursos con la población de Pamplona, Este Gobierno Civil autoriza los cursos, bajo el patrocinio de la Real Academia de la Lengua Vasca, siempre y cuando dichos actos cuenten con la autorización del Ministerio de Universidades».
2007
‎irakasle izan zen Jesus Atxa; 1970 urtean Iruñeko San Fermin
2008
‎Horren lekuko izan daitezke, besteak beste, 1998 urtean Mexikora munduko pilota txapelketa lehiatzera joan aurretik euskal pilotariei Donostian egindakoa, Sydneyko 2000 urteko Paralinpiar Jokoetan parte hartu zutenei Sondikan eta Hondarribiko aireportuetan egindakoak, Japonian 2001.urtean Munduko sokatira txapelketan Sakanako neskei ikurrina podiumean ateratzeagatik kanporatuak izan ondoren Sondikan egindakoa edota, 2001 urtean bertan, Miarritzen Euskal surf kirolariei eta Gasteizen Wushu Kung Fu koei emandako babesa. Ekimen horietatik aparte, azken urte hauetan ere, ESAIT beti egon da euskal selekzioa ardatz hartuta euskal kirolariei babesa ematen, halaber 2002 urtean Iruñean jokatutako Munduko pilota txapelketatik kanpo utzi zituztenean, 2006 urtean Camp Nou zelaian Katalunia eta Euskal Herriko gizonezko selekzioen arteko futbol partida jokatu zenean edota, Venezuelan 2007ko udaran, gizonezkoen Euskal Selekzioak futbolean Venezuelaren aurka jokatu zuenean eta kirolariek ofizialtasuna jartzen zuen pankarta bat zelaira ateratzeagatik espainiar hedabide eskuind... Beraz, babesa oinarri hartuta, Ibarretxek zuzentzen duen Jaurlaritzak edo beste edozeinek, euskal kirolariei egin diezaieketen ongietorri harreraren aurka ezin naiz egon; alderantziz, uste dut kirolari guztientzat babesa jasotzea oso garrantzitsua dela, batik bat, babes hori, konpromisoarekin bat eginez badoa.
2010
‎1083 urtean Iruñeko apezpiku izendatu zuten Pierre de Andouque frantsesak Leireko fraideekin auzi bat izan zuen. Aferako paperetan honako hau irakur daiteke (Latinetik itzulirik):
‎Rodrigo errege bisigodoa 711 urtean Iruñea hartu nahian zebilelarik, armada arabiarrak itsasartea iragan zuen penintsulara sartuz. Rodrigo segidan abiatu zen haien kontra, baina garaitua eta hila izan zen Guadaleteko gatazkan, eta bisigodoen dinastiari eta bere sistema politikoari bukaera etorri zitzaion.
‎1925 urtean Iruñean sortu zen Euskararen adiskideak elkarteak mintzaira" erakustea, laguntzea, sustatzea eta zabaltzea" zituen xede, hala nola herri ohiturekin zerikusia zuen oro. Alderdi politikoetarik at zegoen (estatutuetan espreski ageri zena), iritzi politiko desberdineko jendea biltzeko.
2013
‎Oroitzen naiz aitak beti erraten zigula pena handia hartzen zuela kanpaldiak amaitzen zirenean, herria, berriz ere, hutsik gelditzen zelako». 1994 urtean Iruñean egindako manifestazio bat ere bereziki gogoratzen du Gorraizek. Ezin du ahaztu.
2014
‎Bien bitartean, gaztelaniazko eta ingelesezko jarduerak eskaintzen dituzten lau haur eskola daude hiriko hainbat gunetan banatuta; eta gainerako 12ek gaztelaniazko zerbitzua eskaintzen dute soilik. Orotara, urtean Iruñea osoko 28 umek baino ez dute lortzen udal haur eskoletan euskaraz ikasteko aukera. Hortaz, argia da desoreka.
‎Ni ere zazpi urterekin hasi nintzen musika eskolan, baina lau urteren ostean, Donostiako kontserbatorioan hasi nintzen. Lehengo urtean Iruñean jarraitu nuen, Nafarroako Goi Mailako kontserbatorioan. Datorren kurtsoan bigarren maila egingo dut.Zenbat denbora eskaintzen diozue musikari. M.U.:
2015
‎Zuhurtziaren gainetik, bestelako interesak lehenetsi ziren, ordea. Horregatik, ez da harritzekoa 2000 urtean Iruñeko udal aurrezki kutxa eta Nafarroako Kutxa bat egin zutenean, fusio hartatik sortu zen erakundeak oinarri gisa Nafarroako Kutxa hartzea. Ez soilik handiagoa zelako, baita ere bere izaera juridiko bereziak kontrolari eustea erraztuko eta bermatuko zielako.
2016
‎Saiogile oparo trinkoak sarrera ederra ere ondua du Narbarteko erretorearen liburukiarendako, non haren bizitza eta mirakuluak azaltzen baititu. Jose Maria Lakoizketa, Narbarteko erretoreak Diccionario de los nombres de las plantas en correspondencia con los vulgares castellanos y franceses y cientficos latinos izenburuko liburua argitara eman zuen 1888 urtean Iruñeko Imprenta Provincial izeneko moldiztegian. Horixe ez da euskaraz izkiriatu lana, baina bertan ematen diren berriak benetan jori malatsak dira.
‎Juan Antonio Mogel Urkizak ere zer edo zer berri bazioskun dantzari buruz. Sortzez eibartarra, markinarra izatez, Xemeingo erretorea zenak ondu Confesio ta comunioco sacramentuen gañean eracasteac edo cembat gauzac lagundu behar die confesio ta comunioari ondo eguiñac izaiteco idazkia 1800 urtean Iruñean agertu zen, Ezkerroren alarguntsaren moldiztegian hain zuzen, eta adibide ezin garbiago dugu bere pentsaera atzemateko. Peru Abarkaren sortzaileak egin lan hori askozaz ere handiagoa omen zen eskuizkribu baten zatia baino ez dateke:
2017
‎Guk bidalitako iritzi artikuluak publikatzeko ere lanak. Bada hedabideren bat, lau bost urtean Iruña Veleia hitza paperean idatzi ez duena. Eta ez dut izenik esango!
‎Bai, astira egin behar den bisita eta ahalaz gidari batekin. Eta ez da dudarik datorren urtean Iruñak eta bere katedralak ukanen dutela sekula baino bisitari gehiago, 2018a San Fermin urtea ekarria izanen baita. P.J.
2018
‎Mendea Napoleonen inbasioarekin hasi zen eta Reille frantziar jeneralak(" Nafarroco Generala eta Gobernadoreac") 1811 urtean Iruñean euskaraz eman zuen bandoan Espoz y Mina eta gainerako" bandidoak" harrapatzeko agindua eman eta haien buruak" premiotaco" paratu zituen(" Hedozein personac arrapazenduenac edo arraparasten vadu edo hilcen vadu Guefe Bandidoena Espoz eta Mina entregatuco zaizquio Iruñeco Zuidade ontan sey milla duro, hagradecimendutaco edo precio taco"). Krutxaga ere euskalduna zen, eta erronkariarra, jakina(" Orobat entregatuco zaizquio lau milla duro arrapacen duenari edo arraparasten duenari, edo Ilze duenari Guefe Bandidoena Cruchaga").
‎Kontrara, 2 ezaugarria kanpoan sortu zela, eta Iruñera iritsi. 3 ezaugarria, haatik, Iruñean bakarrik erabili arren, pentsa dezagun orokorra zela, eta beste leku batzuetan galdu bazen ere, 1600 urtean Iruñean bakarrik geratzen den arkaismoa dela; hori bai, Iruñea osoan gordetzen da. Azkenik, irudika dezagun Iruñearen zati batean eta hor bakarrik erabiltzen den 4 ezaugarri hori batzuetan bakarrik erabiltzen dela, edo hizkera jasoan besterik ez dela agertzen, eta ez egunerokoan, edo Iruñeko burgu batean soilik erabiltzen dela, edo adineko jendeak bakarrik darabilela, edo gizon gazteen ahotan baizik ez daitekeela entzun.
‎Hiru kamera ezberdinek grabatutako irudia pantaila kurbatu bakar batean proiektatzen zen abangoardiako sistema esperimental hau. Grabaketa honen emaitza hiri batetik bestera ibiltari zebilen kupula handi baten barruan aurkezten zen, eta 1971 urtean Iruñera iritsi zen.
‎1 koadroak adierazten digun bezala, 1786 urtean Iruñeak 14.066 biztanle zituen. Laurogei urte geroago ia 23.000 biztanleko hiria zen.
‎1953 urtean Iruñera bildu zen egun Etxabakoitz auzoa dena, ordura arte Zizur Zendean baitzegoen. Etxabakoitz Iruñera biltzeko arrazoi nagusia zen hiriburuak lurrak behar zituela industrialdeei leku egiteko.
‎Horiez gain, eta bertze bat aipatzearren, 30 urtean Iruñean bizi izaniko Sebastian Mendiburu oiartzuarraren liburu ospetsu bat ekarriko dugu hona. Honela ageri da azalean:
2019
‎Nola landu duzue lana. Obra hau egin zenetik ezagutzen dut. Errenterian mustu eta hurrengo urtean Iruñean interpretatu zenean Etxarriko Abesbatzak kontzertu horretan parte hartu zuen. Aspaldidanik Orfeoiarekin egin nahi nuen.
2020
‎Aitak pentsatu zuen, bidean kontrolen bat egonez gero, ume batekin joanda errazago utziko ziotela pasatzen, eta horregatik eraman ninduen ni. Aurreko urtean Iruñean ospatu zen Aberri Eguna eta hamar mila pertsona baino gehiago elkartu ziren, baina 1968ko honetan izugarrizko kontrolak jarri zituzten Donostiako sarrera guztietan.
2022
‎Ber denboran Baionaz erran zen Nafarroako portua zela. Alde horretara zeraman tratu bat 1204 urtean Iruñean sinatu zuten bi erresumetako ordezkariek. Aurretik ahozko hitzarmena egina zuten Antso VII Azkarrak eta Jean sans Terre — Joan Lurgabea — Akitaniako duke eta Ingalaterrako erregeak, Chinonen eta Angoulemen elkar ikusiz.
2023
‎Amets polita izan daiteke. Eta epe laburrean, datorren urtean Iruñean jokatuko den 22 urtez azpiko Munduko Txapelketa aipatuko nuke. Ederra litzateke etxean halako torneo bat barrutik bizitzea.
‎Bertsolaririk ere ez da falta izaten, eta ez dute ardura txikia. Kokobeltzen eta kokoxurien arteko xextran lekuko dira, lehen lerrotik entzuten dituzte zirtzilen trufak eta burlak, azken urtean Iruñean eta Euskal Herri osoan emandakoei buruzko iruzkin garratzak, eta haiei dagokie, bertsoz, parodia osatzea, edo plazan ikusitakoari buruzko gogoeta kantatzea.
‎Euskal Herrian abusatzailea emakumezkoa den kasu bakanetakoa da. 1960 urtean Iruñeko Aoiz kaleko Ursulinetako eskolan egin zizkioten abusuok; barneko ikasle zen Martinikorena bertan, ahizparekin batera.
‎Bai, ez dut problemarik izan inoiz. Gainera, hurrengo urtean Iruñera ikastera joan nahi dut, eta han bertan dena izanen dudanez hobe izanen da. Niretzat ez dago arazorik, baina nire aitak eraman behar izaten nau astean hiru egunez eta gogorragoa da beretzat.
‎1750 urtean Iruñeko apezpikuak dantzen kontrako gutun pastoral bat atera zuen (Euskarazko itzulpenarekin) eta bertan dantza maisu profesionalak bazirela baieztatu zuen:
‎1526 urtean Bizkaiko foruek debekatu egiten zituzten erostariak eta beren min adierazpenak" ilajea erauztea, burua urratzea, jantziak haustea", bai eta zenduaren omenez" negar kantak" ematea ere. 1590 urtean Iruñeko apezpikuen sinodoak gauza bera egin zuen:
‎Aro luzeetan zehar apaiz gehienak herritar xumeen kultura eta bizi maila beretsukoak ziratekeen eta, pentsatzekoa da, askotan herri usadioak eragin gehiago zuela haiengan, apaizgaitegian bildua zuten dotrinak baino. 1590 urtean Iruñeko apezpikuak eman debekuak elizgizonen jokabidea zehatz mehatz deskribitzen du, haien jarduera" gaitzesgarria" (dantzatzea, kantatzea, musika jotzea, mozorrotzea, zezenetan ibiltzea...), hutsegite larriak, guztiak espetxealdia ere merezi zutenak:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia