|
2002
|
|
|
Lleida, Malaga, Alacant...). Aipatu hamar mila haiek, duela 25
|
urte
ez bezala, biltzerik badago egun eta Euskal Unibertsitatea sortu. Hori egin ezean, euskaldunon multzoa espainolaren itsasoan urtutako eta gutxitutako hiztun taldea izatera kondenaturik egongo gara.
|
|
2004
|
|
|
I. Bake Konferentziaren esperientziak erakutsi zigunez, alderdiek ez dute konfiantzarik elkarrizketa prozesuaren garapenean. Baina orain, duela sei
|
urte
ez bezala, besteek proposatzen duten inguruan akordioa posible dela ikusten dute alderdiek. Prozesuan sartzeak, ordea, beldurra sorrarazten die.
|
|
|
Gaur egun, orain dela hamar
|
urte
ez bezala, Euskal Herrian badago giza talde prestatu bat horrelako erronka bati eusteko. Ez bazaie euren bide profesionala euskaraz garatzeko aukerarik ematen erdarazko ikus entzunezkoen industriak bereganatuko ditu (Euskaldunon Egunkaria,).
|
|
2006
|
|
|
Gero indigenei esan die parke eolikoari denek batuta egiteko aurre, haiek batuta baldin badaude La otra campañan dauden indarrak ere lagun izango dituzte, mobilizatzera eta errotei aurre egitera etorriko direla, eta duela 400
|
urte
ez bezala oraingoan irabazi egingo dutela.
|
|
2007
|
|
|
Duela 200
|
urte
ez bezala, kultur erreferenteak aukeran ditugu euskaldunok. Eskolan eta eguneroko bizitzan euskarazko, gaztelaniazko, frantseseko eta munduko beste kultura askotako erreferenteak ditugu.
|
|
|
Marije Fullaondo algortarrak aurkeztutako Abertzale Sozialisten Batasuna (ASB) alderdia ilegalizatua izateko aukera gehienak dituela, bide hori zabaldu zuten pasa den astean ezker abertzaleko hainbat pertsona ezagunek. Herri plataformek, orain dela lau
|
urte
ez bezala, izen bera izango dute: Abertzale Sozialistak.
|
|
|
Udaletxea irekita egon da eta hainbat hiritarrek igaro dira atean kontzentratuta egon diren zinegotzien ondotik udal gestioak egiteko. Era berean, Orain dela bi
|
urte
ez bezala, arazorik gabe burutu da gaurko elkarretaratzea. Dena den, udaletxetik 50 bat metrora udaltzain talde bat zegoen prest arazorik egonez gero parte hartzeko.
|
|
2008
|
|
|
Ez baitago horren argi txapela nork jantziko duen. Duela bi
|
urte
ez bezala, Unai Iturriaga eta Igor Elortza lehiatuko dira Bizkaiko Bertsolari Txapelketako finalean. Baina Xabier Payak, 2006ko txapeldunak, ez du amore emateko asmorik.
|
|
2009
|
|
|
Bizkaian Unai Ziarreta EAko presidentea izanen da zerrendaburu, eta Araban Rafa Larreina Politika Instituzionalerako idazkaria, biak batzar nazionalaren gehien gehienaren babesarekin. Ziarretak bere sorterriko herrialdean aurkezteko gogoa agertu zuen, duela lau
|
urte
ez bezala. Bere ondotik Elisa Sainz de Murieta eta Joserra Lopez Larriñaga daude zerrendan.
|
|
|
Duela hogei
|
urte
ez bezala, Alemaniaren bateratzean protagonista izan ziren agintari haiek elkarrekin gogoratu dute Berlingo Harresiaren erortzea. Hurrengo astelehenean egingo dute ekitaldia nagusia; atzo, baina, gertatutakoa berritzeko agerraldia egin zuten Gorbatxovek, Bushek eta Kohlek.
|
|
|
Lana euskaraz egiteko bitartekoak ikaragarri ugaldu dira urteotan (hiztegiak, glosario terminologikoak, programa eta aplikazio informatikoak, besteak beste). Duela hogei
|
urte
ez bezala, langileen erdia baino gehiago gai da neurriren batean euskara lan hizkuntzatzat erabiltzeko, eta prestakuntza akademikoa osorik euskaraz jaso duten asko dira herri langileen artean. Ziur gaude hori guztia horrela dela.
|
|
|
Besterik da digitalizazioaren, euskarri ugaritasunaren eta liberalizazioaren eskutik erruz handitu dela hedabideen ozeanoa, eta ur handi horietan uharte txiki baten antzeko ttantta moduan ageri dela euskararen presentzia. Horretaz berariaz jardungo dugu aurrerago, baina bistan da, duela hogeita bost
|
urte
ez bezala, gaur egun baditugula irrati telebista publikoak EITBren eskutik, euskarazko bina kate dituztenak; baditugula ehunetik gora hedabide pribatu, eguneroko prentsa idatzian, aldizkarietan, irrati eta telebistetan, eta hedabide elektronikoetan. Horien artean bereziki azpimarratu behar da badugula Euskal Herri osoan zabaltzen den egunkari bat ere, Berria hain zuzen ere; eta nabarmendu behar da, halaber, urteetan sustraitzen joan den garapena izan duela tokiko prentsak, udalerri edo eskualde mailako informazioa euskaraz ematen duten dozenaka aldizkariren eskutik.
|
|
|
1981ean, elebidun guztien %32 bizi ziren bigarren gunean, baina gaur egun erdia baino gehiago, %51, dira hor bizi direnak [26]; 1981ean elebidunen %15, 4 bizi ziren gunerik euskaldunenean, laugarren gunean alegia, baina gaur %9 baino ez. Datu horien argitan, bistan da euskara erabiltzeko aukera gutxiago dagoen tokietan pilatzen direla gaur egun elebidunak, duela hogei
|
urte
ez bezala. Esan beharrik ez da horrek zuzenean eragiten duela euskararen erabileran.
|
|
2013
|
|
|
soziolinguistika ikerketaparadigma bakarra, itxia, ongi ezarria eta erabat koherentea duen diziplina bakartzat hartzeko aukera urrunduz joan da. Gaur egun, duela 30 edo 40
|
urte
ez bezala, asmo handiko helburu hori jada ezin da mugatu diziplinaren sortzaileek proposatutako bizpahiru ikuspegi linguistikoetatik eta soziologikoetatik abiatuta egindako ikerkuntza osoa paradigma bakar batera murrizten saiatzera (Fishman 1972). Antzeko eginkizun bat ia ezinezkotzat jo zen jatorrizko korronte soziolinguistikoen artetik hirutara mugatzen saiatu zirenean —Laboven bariazionismoa, Fishmanen hizkuntzaren soziologia, eta Hymesen komunikazioaren etnografia (Figueroa 1994) —, eta denboraren joanak zeregin hori zaildu besterik ez du egin.
|
|
2014
|
|
|
Langileok, eskubideak galtzeaz gain, kalera protestan ateratzeko eskubiderik ere ez daukagu. Duela hogei eta hamar
|
urte
ez bezala, grebalarien kontrako auziak ez ditu periodikoetako lehen orriak bete. Zigorra mendeku da, eta greba orokor horretan kalera atera ginen guztiak auzipetu eta kartzelatu ahal izan gintuzten, horrela kaleak hustu eta kartzelak betez.
|
|
|
Aldaketa soziodemografiko sakonak ezagutu ditu Euskal Herriak azken urteotan: Uriak seinalatutako moduan (2014), duela 30
|
urte
ez bezala, euskaldunak etxe elebidunetan sakabanatuta daude nagusiki, euskararik ez dakiten lagun askorekin bizikidetzan, eta, horrez gain, euskaldun guztien erdia baino gehiago Euskal Herriko sei udalerritan bizi dira: Bilbo, Gasteiz, Donostia, Barakaldo, Getxo eta Irunen, hain justu.
|
|
|
Esan dutenaren arabera, motelaldi hau, gainera,, aldaketa soziodemografiko sakonak tarteko direla jazo da: duela 30
|
urte
ez bezala, euskaldunak etxe elebidunetan sakabanatuta daude nagusiki, euskararik ez dakiten lagun askorekin bizikidetzan; euskaldun horien erdia baino gehiago, berriz, Hego Euskal Herriko zazpi udalerri nagusietan bizi da: Bilbo, Gasteiz, Donostia, Iruñea, Barakaldo, Getxo eta Irunen, hain justu?.
|
|
2015
|
|
|
Bere hitzetan, Araban transmisio bide berriak ireki dira belaunaldi berriarekin. Hezkuntza euskalduna jaso dutenei heldu zaie guraso izateko sasoia, eta horrek, familia bidez euskara transmititzeko aukerak sortzen ditu, orain hamar
|
urte
ez bezala.
|
|
|
Boz hauetan ez da aurkeztu, baina Hamaikabateko zenbait aurpegi ezagunek eskatu zuten jelkideen aldeko botoa.Halaber, azken hauteskundeetan Gipuzkoan EH Bildu nagusitzen ari zen hauteskunde guztietan, eta joera hori apurtu zen atzo, jelkideen mesedetan.EH Bilduk ia 36.000 boto eta sei eserleku galdu zituen atzo, Aralarrenak ere zenbatuta. 2011n Bilduk, 22 eserleku eta ia 120.000 boto lortu zituen; Aralarrek, eserleku bat eta 17.000 boz.PSE hirugarren indarDuela lau
|
urte
ez bezala, kanpainan EAJk argi utzi du, zenbakiek emanez gero, bide lagunak bilatuko dituela EH Bilduri Diputazioa kentzeko. PSE EEk ez dio muzin egin eskaintzari, eta bere lehentasunen artean EH Bildu Diputaziotik egoztea zegoela argi azaldu du.PSE EEk 1.000 boto gutxiago lortu zituen atzo, baina, inkestek ziotenaren kontra, eutsi zioten pultsuari eta ia bere horretan mantentzea lortu zuten.
|
|
2016
|
|
|
Zeharo aldatu da dena orduz gero. Orain dela hogei
|
urte
ez bezala da gauza. Esaterako, gimnastek beren bizitza dute gimnasiatik kanpo ere:
|
|
|
Frontoirik bako herrian pilotariak espero izatea bezalakoa litzateke. Duela 40
|
urte
ez bezala, baina, Durangaldeko herri denetan daukagu liburutegia, esaterako.Bai. Baina sariketa egunean eman nuen beste datu bat esango dizut:
|
|
2017
|
|
|
daude, orain 22
|
urte
ez bezala.
|
|
2018
|
|
|
Hala ere, Basarasek onartu du oraindik ez dagoela birus mota guztien aurrean babesa emango duen txertorik, eta ez dut uste epe laburrean lortuko denik. Hori bai, duela ehun
|
urte
ez bezala, prebentzio neurri horiek guztiak ez ezik, sendagaiak ere badaude, gaixoak tratatzeko.
|
|
2019
|
|
|
Testuinguruak ere zirrikitu bat ematen dizunean sartzeko. Eta gero zure ausardia, erlatiboa, zeren banekien hor ez zela ezer graberik pasako hori kantatzen banuen, ni hori defenditzeko prest nengoen eta banekien badagoela jende bat hori jasotzeko prest, seguruenik, orain dela 10 edo orain dela 20
|
urte
ez bezala?.
|
|
|
Duela hogeita hamar edo berrogei
|
urte
ez bezala, gaur egun elebiduna den edozein herri hartu, aukeratu bertan klase arrunteko familia bat, zeinetan gurasoak euskaldun petoen belaunaldikoak diren eta seme alabak trantsiziozkoarenak, eta idatzi, arkatza eskuan, lehenengoek erabili ohi dituzten hitzak eta aditzak, atsotitzak eta esapideak, baina bigarrengoek jada erabiltzen ez dituztenak, ulertu arren. Hilabetez aritu gara lan honetan eta oso datu kezkagarriak eskain genitzake.
|
|
|
Klase ertainean mantentzeko kualifikazio maila asko handitu den bitartean, hezkuntza espezializatua eta graduondokoak nabarmen garestitu dira eta, gainera, automatizazio eta robotizazioaren ondorioz, klase ertaineko profesionalen eskuetan dauden sei enplegutatik bat desagertzeko arriskuan dago epe ertainera. Duela 30
|
urte
ez bezala, klase ertainekoen seme alabek, maila sozial horretan mantentzeko, 2 soldaten beharra izango dute “beheko solairura” jaitsi nahi ez badute.
|
|
2020
|
|
|
Duela sei
|
urte
ez bezala, bigarren itzulia gerta daiteke aldi honetan Hazparnen. Hala balitz, abertzaleek balukete pisua, edo bigarren itzuliko hautagai gisa (2014an %23, 62 lortu zuten) edo gehiengoan egoteko negoziaketetan.
|
|
|
Berriro ikusiko ez duzula onartzen duzunean, zure ametsetan agurtzeko aukera izango duzu. Duela bi
|
urte
ez bezala. Hilabeteko bizi itxaropena zuela uste zenuten arren, biharamunean hil baitzen.
|
|
|
Jesus Maria Soubiesek, Arabako Pentsiodunak Lanean plataformako kideak, bi urteotan landutako eta bistaratutako beste esparrua aipatu du: " Duela bi
|
urte
ez bezala, orain jendeak badu pentsioen arazoen berri. Uste dut orain gizarte osoa konturatu dela arazo bat daukagula.
|
|
2021
|
|
|
Perpaus murritza dela-eta, maiz gertatzen da aipaturiko segida: Bestela, oraingoek ez bezala pentsatuko dutela segur da (Mitxelena); Duela bi
|
urte
ez bezala, esperantzaz beteriko egoeran aurkitzen gara (Egunkaria); Jaiak edonon dira jai, baina inon ez legez arrantzaleen artean (Agirre). Perpaus osoa agerian deneko egitura ikusita, pentsa daiteke ez adberbioa isilpeko aditzari dagokiola, eta, hortaz, ez dela ez bezala esapide finkoa eratzen.
|
|
2023
|
|
|
Parlamentuko lehendakariaren aukeraketak eta biharko udalen osaerak markatuko dute maiatzaren 28aren osteko agertoki politikoaren lehen atala. Datorren astetik aurrera, bide luzea geratuko da egiteko Nafarroako Gobernua osatzeko, baina, duela lau
|
urte
ez bezala, PSNri nahasi egin zaio negoziazioa. Aurreko lau urteetako esperientziak eta gobernu barruan bazkide txikiagoek emaitzetan jasandako higadurak jokalekua aldatu dute.
|
|
|
Datu ofizialen arabera, urriko lehen hamabost egunetan 8.500 migratzaile inguru heldu ziren ontzietan Kanaria uharteetara, eta urte osoan 23.500 inguru; hau da, 2020 urte osoan baino gehiago (23.200). Hori bai, orain hiru
|
urte
ez bezala, etorkinak penintsulara lekualdatzen ari dira, uharteetako harrera sistemari arnasa emateko.
|
|
|
Duela lau urte abiatutako dinamikari jarraipena emateko, euskararen normalizazioan pausuak eman eta Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean aritzeko, konpromisoak hartu ditu Artziniegako EH Bilduk. Duela lau
|
urte
ez bezala, konpromisoak sinatzeari uko egin dio EAJk.
|
|
|
Duela lau urte abiatutako dinamikari jarraipena emateko, euskararen normalizazioan pausuak eman eta Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean aritzeko, konpromisoak hartu dituzte Amurriko EH Bilduk, Orain Amurriok eta Elkarrekin Guk Bai k. Duela lau
|
urte
ez bezala, konpromisoak sinatzeari uko egin dio EAJk. PSEk proposamena ez izenpetzea erabaki du.
|
|
|
2019an abiatutako dinamikari jarraipena emateko, euskararen normalizazioan pausuak eman eta Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean aritzeko, konpromisoak hartu dituzte Okondo Aurrerak eta EH Bilduk. Duela lau
|
urte
ez bezala, konpromisoak sinatzeari uko egin dio EAJk.
|
|
|
EAJko alkategai Jon Escuzak, gure gonbidapenari erantzun gabe, bildu eta konpromisoak sinatzeari uko egin dio, duela lau
|
urte
ez bezala.
|