|
2009
|
|
|
Hauek badakite aspalditik,
|
urte
batetik bestera aldatu, gainditu ezinez, zer den krisia, zer diren lansari izoztuak, lanaren galtzeko beldurra, kontratu iraunkor ezin eskuratua, ahal ekonomiko zuhurren eraginak. Etorkizunean ez sinestea, proiektu gauzatu ezinak, aberastasun material arruntenak gozatu ezinak eta dirua dutenen zuhurkeria edo aldrebes gupida nekagarria.
|
|
|
lurraren orografia, nekazari lanen gogortasuna... Asko daukagu ikasteko, gaur egun oso irregularra baita sagar kopurua
|
urte
batetik bestera. Sagarrak ezagutu behar ditugu lehenik, eta produkzioa lantzen ere hasi behar dugu.
|
|
|
Urtean 40.000 bat botila egiten dira, baina
|
urte
batetik bestera izugarrizko aldaketak izan daitezke. Urte zailetan, hautaketa hain zehatza egiten denez, sarritan gertatu izan da 15.000 botila baino ez egin ahal izatea.
|
|
|
Zuloa eta galanta gainera Donostiako Jazzaldiak
|
urte
batetik bestera ireki duena. Bi milioi euroko aurrekontua 1,6 milioira jaitsi zaio edizio honetan; erronka, beraz, urterokoaren bikoitza izan da, xahutzeko diru gutxiagorekin.
|
|
|
Enpresen tarifez ere mintzatu da Osasun sailburu ohia. Adibidez,
|
urte
batetik bestera Medical Dom enpresari ordaindutakoa %19 hazi zela dio informazio txostenak: 2007an 212.800 euro pagatu zizkion Osakidetzak, eta 2008an 2.751.720 euro.
|
|
|
Atzo zabaldutako zenbakiak INEk inoiz emandako txarrenak dira. Izan ere, 1970ean datuak serioski biltzen hasi zenetik ez zen gertatu
|
urte
batetik bestera ekonomia %4, 2 txikitzea. Hala ere, Jose Manuel Campa Ekonomiako Estatu idazkaria saiatu zen irakurketa positiboa egiten.
|
|
|
Agintariek nabarmendu dute, haatik, ahalegin handiak egiten dituztela ikatz meatzarien lan baldintzak hobetzeko. Hala, datu ofizialen arabera, istripuak eta haietan bizia galtzen dutenen kopuruak gutxituz doaz
|
urte
batetik bestera. Agintariek iragarri dute 3.200 meatzari hil zirela iaz, eta 3.800 inguru 2007an.
|
|
2010
|
|
|
Eta ederki estutu, gainera:
|
urte
batetik bestera 4.600 milioi euro aurrezteko konpromisoa hartu zuen Blancok; aurtengo urtea amaitzerako bakarrik, kostuak 3.435 milioi eurotan gutxitu nahi ditu.
|
|
2011
|
|
|
Esanguratsua da abenduko datua. Alokairu errenta gehienak horren arabera berritzen dira
|
urte
batetik bestera, eta soldata eta produktu ugari ere erreferentzia horretara lotzen zaizkio.
|
|
|
700 bat ordezkari Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoakoak, igande honetan Pauera joanen direnak bozkatzera goizean lehen itzulian eta arratsaldean bigarren itzulian, goizean sufragioen laurdena lortu dutenen artean hautatzeko. Bozkatzera joaten ez denak 100 euroko isuna ordaindu du.63, 5
|
urte
batez beste duten 343 senatarietarik erdiek ez omen dute zangorik ere sartzen goi ganbera aterbetzen duen Pariseko Luxembourgeko jauregian. Izan ere, ez dago senatarien parte hartze datu ofizialik.
|
|
2012
|
|
|
Ondoren, ekitaldi eta ekintza guztiak elkartzen dituzte, eta egitarau oparoa antolatu. Hala ere, Sarasuak onartu du badaudela zenbait gauza herrian ohitura direnak, eta, beraz, horiek gorde egiten dira
|
urte
batetik bestera. Behin egitaraua ondo antolatuta dagoela, herritarrei erakutsi behar zaie, kalera atera.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, goitik zein behetik muga batzuk jarriko zaizkie. Horrela, pentsioak gutxienez %0, 25 igoko dira
|
urte
batetik bestera, ekonomikoki urterik okerrenetan ere. Gauzak ongi doazenean eta Gizarte Segurantzak superabit handia duenean ere, ez da sekulako igoerarik izango:
|
|
2014
|
|
|
74.000 auto berri matrikulatu ziren 2007an, eta 35.000 eskas amaitu berri den urtean. Bigarren aldia da 2008tik, krisia hasi zenetik,
|
urte
batetik bestera matrikulazioek gora egiten dutela. Igoera txiki bat gertatu zen 2008tik 2009ra (1.500 matrikulazio gehiago), baina 2010ean merkatuak berriro beherakada izan zuen.
|
|
2017
|
|
|
zor zaio, bereziki. Sektorearen esportazioak %12 igo dira
|
urte
batetik bestera. Herrialdeak nazioartean saltzen dituen hamar eurotik lau dagozkio ibilgailuen sektoreari.
|
|
|
Arrastoa ere ekipamendu ondasunetan islatu da, eta urtearen joanean %8, 9ko jaitsiera izan dute esportazioek.Superabit txikiagoaEsportazioen martxa onak orekatu du neurri bateraino balantzaren beste aldean gertatzen ari dena. Inportazioek hazkunde garrantzitsua izan dute
|
urte
batetik bestera. Hain zuzen ere, %17, 8 handitu dira, aurreko urteko lehen seihilekoarekin alderatuta.Kasu honetan, egoerak lotura zuzena du energiaren prezioa garestitu izanarekin.
|
|
2020
|
|
|
2019ko otsailean baino 2.488 langabe gutxiago daude, baina 9.261koa izan zen aldea duela hamabi hilabete. Berez, 2014az geroztik ez zen
|
urte
batetik bestera hain alde txikirik izan.
|
|
|
«Haurren kasuan eboluzioa oso bizkorra da, eta garaiz jokatzea oso garrantzitsua da. Interbentzio askok ez dakarte sendabiderik, baina umearen garapena sustatzen dute, eta
|
urte
batetik bestera haurren garapena oso handia izaten da».
|
|
|
Gizartean uztartuta dagoen instituzioa dela esaten da sarritan, baina lelo horrek gutxi du egiatik, Auzmendik eta Mintegik nabarmendu dutenez. «Unibertsitate pribatuek izugarrizko erraztasunak dituzte
|
urte
batetik bestera aldaketetara egokitzeko, baina gurean ezin da. Bologna plana indarrean sartu zenetik 12 urte pasatu dira, eta oraindik gradu batzuk trabatuta daude», dio Auzmendik.
|
|
|
Bidasoa ibaiaren alde batean zein bestean dagoen —Oiartzunen (Gipuzkoa), eta Donibane Lohizunen (Lapurdi) — kate handi baten hipermerkatuen Internet zerbitzuak erabili ditu prezioak konparatzeko. Ariketa ez da inondik ere zientifikoa, unean uneko eskaintzek prezioak desitxuratzen dituztelako; gainera, produktu batzuk ez dira berdin berdinak
|
urte
batetik bestera edo alde batean zein bestean. Baina ondorioa nahiko garbia da:
|
|
2021
|
|
|
Donostiako Abuztuaren 31 kalean banatzaile bat genuen, eta kaleko tabernetan 2.000 kaxa edo saltzen zizkigun. Bada,
|
urte
batetik bestera 150 kaxara pasatu zen saldutakoa, prezioa garestitzearekin bat. Ordu arte, hemen pentsatzen genuen:
|
|
|
Hain gara lotuak munduko merkatuari, hor baikara ohartzen kristoren dependentzia badela; den mendreneko aldaketa gertatzen bada munduko merkatuan, segidan sentitzen dugu gure enpresa txipietan ere. Ez da gauza handirik egiten ahal; non ez diren gauza eli batzuk hemen sorrarazten eta arrapartiarazten hurbileko merkatuak, baina hori ez da
|
urte
batetik bestera egiten, hamarkada bat behar da bederen.
|
|
|
Eman dituen datuen arabera, jaitsieraren %70 pandemiaren eraginez izan da, eta %30, beste faktore batzuengatik; besteak beste, zazpi ikatz zentral ixteagatik. Gainera, azaldu duenez,
|
urte
batetik bestera energia berriztagarrien kuotan egon den igoerarik handiena izan zen iazkoa. Energiari begira jarraituta, azken energia kontsumoan, iturri berriztagarriak %21, 4 izan ziren iaz, Europako Batasunak ezarritako %20ko helburua beteta.
|
|
|
Beraz, aldea antzematen da. Hortik aurrera,
|
urte
batetik bestera aldaketa ez da hain handia. Baina gustura hartzen ditut halako ardurak.
|
|
|
Ortegak ere nabarmendu du irakasle taldeak egonkortzea behar dela: «Egiturazkoa da
|
urte
batetik bestera irakasle asko, batzuetan %40, aldatzea». Eta hizkuntza proiektuen garrantziaren alde egin du hark ere, baina azpimarratuta autonomiak «informatua» behar duela, zuzendaritzetako kideak ez daitezen «bakarrik» egon.
|
|
2022
|
|
|
Kontuak egiteko: 2018an 8,5 milioi euro zituzten gordeak obra horretarako, eta horrek esan nahi du
|
urte
batetik bestera milioi bat euro gehiago atera zutela lan horietarako.
|
|
|
Eta, horretarako, industriak «mekanismo konpultsiboak» sortu ditu. «Jendeari sinetsarazi behar dio lehen
|
urte
batetik bestera iraungitzen zen produktu bat orain lau hilabetean iraungitzen dela, adibidez».
|
|
|
Munduko ligarik onenean proiektuak dira talde bat handi egiten dutenak. Gutxi dira
|
urte
batetik bestera arrakasta lortzen dutenak; Lebron James, akaso, baina ez aurten. Liga ziklikoa da, hori bilatzen du txapelketak, baina badaude horri aurre egiteko moduak eta moduak.
|
|
|
Herrialdeka, Nafarroak izan du eboluzio onena: %9, 32 egin du behera langabeziak
|
urte
batetik bestera. Bizkaian %7, 34 murriztu da; Gipuzkoan, %6, 88; eta Araban, %4, 35.
|
|
|
Aipatzen duzun eszena horretan, nik 18 urte nituen. Garai hura oso ezberdina zen
|
urte
batetik bestera... 14 urterekin, ni ja kontziente nintzen mutilek pribilegio batzuk zituztela nik ez nituenak; horrek asko haserretzen ninduen.
|
|
|
Vallejok, ordea, ez du «hainbesteko» aldaketa ikusi
|
urte
batetik bestera: «Askotan ibiltzen naiz mendian.
|
|
|
2021 ikasturtean 157 jazarpen kasu atzeman zituzten Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako eskoletan, hau da, aurreko ikasturtean baino 28 gehiago. Horrek esan nahi du
|
urte
batetik bestera igoera %21, 7koa izan dela. Igoeraren arrazoia, neurri handi batean, aztertutako kasuen kopuruak ere gora egin izana da; izan ere, 2020 ikasturtean 966 kasu aztertu zituzten horietan eskola jazarpenik egon ote zen argitzeko, eta 2021 ikasturtean, berriz, 1.098 ikertu zituzten, 132 gehiago.
|
|
|
«Zorionez, urrun dira jada urte horiek. Ordu hartan Nafarroak krisi ekonomiko larri bati aurre egin behar izan zion,
|
urte
batetik bestera luzatutako aurrekontuekin, UPN ez zelako gai izan beste indar politikoekin ezer adosteko». Ahal Dugu ko Begoña Alfarok «lehen arreta indartzeko, klima aldaketaren aurkako borroka zabaltzeko eta etxebizitza sozialak sustatzeko konpromisoak» nabarmendu zituen.
|
|
|
Akordioan bada beste puntu deigarri bat. Ekarpena nabarmen handitu da
|
urte
batetik bestera. Kontuan hartu behar da kalkuluaren abiapuntua estatuaren diru sarrerak direla eta lehen urteko ekarpena pandemiaren garaikoa dela.
|
|
2023
|
|
|
Gogoratu behar da orduan %68, 4 igo zirela. Erregaietan, alde handia dago
|
urte
batetik bestera: aurtengo martxoan %7, 9ko jaitsiera izan dute, eta iaz %37, 4ko igoera izan zuten.
|
|
|
Orain, ordea, dezente merkatu dira, Txinak ibilgailu elektrikoak erosteko laguntzak apaldu dituelako, besteak beste. Argi geratu da
|
urte
batetik bestera asko alda daitekeela egoera.
|
|
|
Iazko datuei erreparatuta, jabetu ziren %8, 5 bakarrik zirela emakumezkoak, eta, iaztik hona, parte hartze hori bultzatzeko hainbat egitasmo jarri dituzte martxan. «Badakigu joera hori ez zela
|
urte
batetik bestera aldatuko, baina urtean zehar hainbat irteera egin ditugu emakumezkoekin, eta sekulako erantzuna izan dute. 70 emakumezko ateratako irteeraren bat izan da, adibidez.
|
|
|
Beste herrialde batzuetan zer gertatzen den ikusita, ez dirudi beste munduko ezer, baina Japonian bai da notizia prezioak igotzea, 1991z geroztik ez baitzen halakorik gertatzen. Nagusiki, freskoak ez diren elikagaiak garestitu izanak eragin du ekainean KPIa igotzea,
|
urte
batetik bestera %9, 2 garestitu baitira. Horien artean, behar beharrezko jangaiak garestitu dira gehien iaztik, arrautzak besteak beste:
|
|
|
“Gogoan dut EHUn gaur egun eskaintza osoa euskaraz egitera iristeko egin den bidea. Urteak eta urteak behar izan ditugu horretara iristeko; hutsetik abiatu ginen 1980an, eta ez da egiten
|
urte
batetik bestera. Aldiz, ikusten dut Ipar Euskal Herrian lehenengoz eginen den formakuntza honetan gehiena euskaraz eginen dela, eta iduri zait izugarriko jauzia dela.
|