|
2007
|
|
|
Ozeanografia ikertzaileen etengabeko lanari esker eraiki ziren ozeanoa behatzeko sareak. Nolanahi ere, sarea izateak berak arazoak sortzen ditu; adibidez, azal azpiko lasterrak neurtzeko tresnek hamar
|
urte
baino gehiago daramatzate Atlantikoko zirkulazio termohalinoa kontrolatzen; baina horietako batzuk ez dituzte berrituko, ikerketa agentzia nazionalek nahiago baitute zerbait berria sortu. Zaintza hori amaitu ostean, ez da beste ezer egongo hutsune hori betetzeko.
|
|
|
Eta horixe da, hain justu, Araban dauden aztarnategien ezaugarririk harrigarrienetakoa: sortu zenetik duela 110 milioi
|
urte
baino gehiago, gertaera geologikoek gaur egunera arte iraunarazi diote, ikusgarri jarri dute, eta egoera ezin hobean mantendu dute.
|
|
|
Badira 300
|
urte
baino gehiago gizakia ohartu zela gauza txikiak garrantzitsuak direla. Mikroskopio batetik begiratu zuenetik, hain zuzen ere.
|
|
|
Duela 40
|
urte
baino gehiago jakin genuen kolesterola erraz oxidatzen dela, eta, harrezkero, kolesterolaren 70 oxido baino gehiago identifikatu dituzte; horietatik batez ere 8 agertzen dira elikagaietan, eta organismoak horien% 10 xurga dezake.
|
|
2008
|
|
|
Bai, bost
|
urte
baino gehiago daramatzat laborategian lanean, eta elkarrekin aritzen gara.
|
|
|
Agiri fidagarriena Urdanetak berak erregeari idatzitako eskutitz bat da. 1560ko maiatzaren 28an idatzi zuen une hartan 52
|
urte
baino gehiago zituela. Hortik abiatuta kalkulatu dute Urdanetaren jaiotze data adituek.
|
|
|
Beste arazo bat materialen zahartzea da. Espazioan materialak azkar hondatzen eta zahartzen dira, eta ISSren zati batzuek hamar
|
urte
baino gehiago dituzte. Kontuan izan behar da 2000 urtean funtzionatzen egongo zela uste zutela, eta, atzerapenak izan direnez, materialen zahartzea are nabarmenagoa da orain.
|
|
|
Lehen ikerketak duela 15
|
urte
baino gehiago hasi ziren, baina kartografia mugikorrerako ibilgailuen lehen prototipoak egungoen oso antzekoak zirenak, bertan behera geratu ziren, arazo teknikoak zirela eta. Izan ere, 80ko hamarkadaren amaieran teknologia ez zegoen prestatuta hainbeste datu metatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Genomak alderatuta ikusi zuten gizakien eta txinpantzeen DNAk bereizteko 4 milioi
|
urte
baino gehiago behar izan zirela, eta X kromosoma zela gazteena. Datuetan oinarrituta, bereizketa bi txandatan gertatu zela proposatu zuten:
|
|
|
Interneten komunikatzeko eta elkarlanerako tresna bat badago guztiok darabilguna, hori posta elektronikoa da. Baina tresna hori duela berrogei
|
urte
baino gehiago asmatu zen, orduan zegoen teknologiarekin, eta gaur egungoarekin askoz gauza aurreratuagoak egin daitezke (eta egiten dira). Hori egin du Googlek:
|
|
|
Ehun
|
urte
baino gehiago dituen problema baten soluzioa aurkitzea izan zen Perelmanen ekarpen baliagarria. 1904an, Henri Poincaré matematikari frantsesak teorema baten proposamena egin zuen, baina ez zuen frogatu.
|
|
|
Ordurako, Newcomenek sortutako lurrun makina haiek 50
|
urte
baino gehiago zeramatzaten ikatz meategietako urak punpatzen. Baina ezin esan oso eraginkorrak zirenik.
|
|
|
Begoña Jugo Biologian doktorea da, animalien genetikan aditua. Hamabost
|
urte
baino gehiago daramatza Populazioen Genetika eta Eboluzioa irakasten EHUn. I. Azurmendi
|
|
2010
|
|
|
Gehienetan, erabateko porrotak izan dira; adibidez, Merck farmazia konpainia ospetsuarena. V520 izena zuen txertoak, eta Merckek hamar
|
urte
baino gehiago zeramatzan hura garatzen; batzuk eta besteak probatzen ari ziren hogeita hamar bat txertotatik, huraxe zen aurreratuena.
|
|
|
Argi poluzioaren adierazpenetako bat gaueko zeruaren argitasuna da, astroen ikuspena ia erabat murrizten duena. Astronomoak izan ziren, hain zuzen ere, poluzio mota hori hautematen lehenak; 30
|
urte
baino gehiago daramate arazo hori salatzen. Baina argi poluzioa hori guztia baino askoz gehiago da; hainbat adierazpide ditu, eta perturbazio horrekin lotutako askotariko arazoak daude.
|
|
|
HTML estandarraren azken bertsioak 10
|
urte
baino gehiago ditu. Orduko weba formatudun testuz, irudiz, estekaz eta formularioz osatua zegoen nagusiki, eta HTMLren 4.01 bertsioan elementu horietarako etiketak daude.
|
|
2011
|
|
|
Adibide ikusgarriak daude. Francesc Torrent Guasp mediku espainiarrak 20
|
urte
baino gehiago behar izan zituen etxean egindako ikerketak publikoki onartuak izateko. Lortu zuenean, hil egin zen, kardiologoz betetako kongresu batean bihotzekoak jota.
|
|
|
Neandertalek transmisio kultural konplexua zuten, adibidez, harria lantzeko tekniketan. Eta 200.000
|
urte
baino gehiago iraun zuen, eta moldaketak egon ziren, garapen historiko bat... Horretarako, ezinbestekoa da hizkuntza bat izatea.
|
|
2012
|
|
|
Orain dela bi mila
|
urte
baino gehiago, Sun Tzu txinatar idazleak hala idatzi zuen Gerraren artea izeneko liburuan: Zure etsaia eta zeure burua ezagutzen badituzu, ehunka bataila irabaz ditzakezu.
|
|
|
Liburu honek bi idazle ditu, Arnaut Abadia eta Kepa Altonaga. Egia esanda, Abadiak duela ehun
|
urte
baino gehiago idatzitako zutabeen bilduma da testu nagusia. Laborarientzat idatzitako testuak ziren, haien interesekoak izan zitezkeen gaiak azalduta.
|
|
|
Liburu honek bi idazle ditu, Arnaut Abadia eta Kepa Altonaga. Egia esanda, Abadiak duela ehun
|
urte
baino gehiago idatzitako zutabeen bilduma da testu nagusia. Laborarientzat idatzitako testuak ziren, haien interesekoak izan zitezkeen gaiak azalduta.
|
|
|
Frogatu dugu datatutako labar arte zaharrena uste zena baino 10.000 urte zaharragoa dela. Hain zuzen, orain arte esaten zen zaharrenak duela 30.000 urte ingurukoak zirela, baina guk erakutsi dugu batzuek 40.000 urte dituztela gutxienez. Zehazki, 40.800
|
urte
baino gehiago dituzte El Castillo izeneko haitzuloan dauden disko gorriek; hau da, Europako labar artearen adibide zaharrenak dira.
|
|
2013
|
|
|
Jakina da egurrez egindako egitura batek ondo irauten duela 300 urte. Eta badakigu hormigoizko egiturek ehun
|
urte
baino gehiago irauten dutela, baina oraindik ez dago duela 300 urte egindako hormigoi armatuzko eraikinik. Ez dakigu iraungo duten ala ez.
|
|
|
Webean gertatzen diren komunikazio eta transferentziak HTTP protokoloaren bidez egiten dira. Baina protokolo hori webaren sorreran diseinatu zen, duela 20
|
urte
baino gehiago; bitarte honetan, weba asko aldatu da, eta HTTP protokoloa ez da eraginkorra gaur egungo webaren ezaugarrietarako. Horregatik sortu dute SPDY protokoloa, eta oso azkar zabaltzen ari da, weba azkartzeko helburuarekin, hain zuzen ere.
|
|
|
Zenbaki horiek ez dira esanguratsuak erabiltzailearentzat; baina urte batzuk iraun lukete. Ez dago datu zehatzik, baina nire esperientziaren arabera, hiru
|
urte
baino gehiago izaten da. Beraz, oraingoz, adi egon dute datuen kopiak eta backup guztiak flash memorietan gordetzen dituztenek.
|
|
2014
|
|
|
Gaur egun, batez beste 1.000 amniozentesi egiten dira Osakidetzan. Nafarroako Osasunbideak, berriz, 2012an datu gisa eman zuten urtero 800 amniozentesi inguru egiten dituztela, kasuen% 75ean amak 35
|
urte
baino gehiago dituelako, eta kasuen% 22an, baheketa proban anomaliaren bat hauteman delako.
|
|
|
Lourdes Herrasti (Aretxabaleta, 1958) Euskal Herriko Unibertsitateko Geografia eta Historiako lizentziatua da, eta irakaskuntza ertainetako irakaslea. Osteoarkeologian espezializatua da, eta 30
|
urte
baino gehiago daramatza Aranzadin lanean.
|
|
|
Atera kontuak: Estatu Batuetan, egiaztatutako erreserbek ez dut uste 20
|
urte
baino gehiagorako emango dutenik, eta Europan aurreikuspenak are txikiagoak dira, hemengo arro geologikoek ez baitituzte hangoen neurriak. Eta populazio dentsitatea handiagoa da hemen, eta baita ingurumenarekiko kontzientzia ere.
|
|
2015
|
|
|
Ur izotza, berriz, Plutongo tenperaturan, harriaren modukoa da. Mendiek ehun milioi
|
urte
baino gehiago ez dituztela kalkulatu dute. Eguzki sisteman inoiz ikusi dugun azalik gazteenetako bat da zioen Jeff Moore New Horizons misioko Geologia, Geofisika eta Irudi Taldeko kideak.
|
|
|
aukera berdintasuna maila askotan (ekonomikoa, teknologikoa...), askatasun handiagoa... Internetek 30
|
urte
baino gehiago ditu jada; webak, ia 25, eta posta elektronikoak, horiek baino gehiago. Beharbada, iritsi da ordua orain artekoaren balantzea egiteko.
|
|
2017
|
|
|
Bakterioetan ere badaudela ikusita, badirudi prioiak uste zena baino askoz ere zabalduago daudela naturan, eta eukariotoak sortu aurretik azaldu zirela, duela 2.300 milioi
|
urte
baino gehiago. Baina nondik ote datoz proteina misteriotsu horiek?
|
|
2018
|
|
|
Eta beste 10 milioi agindu zituen bigarrenarentzat. Alabaina, hamar
|
urte
baino gehiago itxaron ondoren (hasieran 2012an zegoen helmuga), lehiaketa etetea erabaki zuen, justu talde batek baino gehiagok bide onetik zihoala iragarri zuenean.
|
|
2020
|
|
|
Azterketan, 1.955 emakumeren datuak bildu dituzte, 20
|
urte
baino gehiagoz. Urte ho
|
|
|
Azterketan, 1.955 emakumeren datuak bildu dituzte, 20
|
urte
baino gehiagoz. Urte horietan, bizi ohiturei eta osasun egoerari buruzko galdetegiak betetzeaz gain, odol analisiak egin zitzaizkien, eta haien bizilekuetako berdeguneak neurtu zituzten.
|
|
|
Eta eraiki zituzten lehen zentral nuklearrak beren bizitzaren amaierara iristen ari dira, hondakin nuklearrentzat eta erregaiarentzat erantzun egoki bat izan gabe. Izan ere, orain dituzten biltegiek hamarkada gutxi batzuetarako daude diseinatuta, baina hondakin erradioaktiboak arriskutsuak izaten jarraituko dute 100.000
|
urte
baino gehiagoz.
|