|
2000
|
|
|
Arrazoi desberdinengatik balio handia duen hainbat paisaje natural, hondatzen ari gara. Duela 100
|
urte
baino gehiago zenbait herrialde paisaje jakin batzuen babes premiaz ohartu zen. Testuinguru horretan sortu zen 1872 urtean lehen parke nazionala Estatu Batuetan (Yellowstone); «Natura preserbatzeko eta oraingo nahiz etorkizuneko belaunaldien gozamenerako».
|
|
|
Termoluminiszentzia izeneko sistema berri bat badago eta horren bitartez ari gara zeozer egiten. Orain arte esaten genuen Lezetxikiko hezurra zaharra dela, 100.000
|
urte
baino gehiago dituela, baina zenbat gehiago ez genekien: 150.000, 300.000, 400.000 urte...
|
|
|
Joxe Ripiau laukotearen buru Iñigo Muguruzaren hitzak dira, eta ez gaur goizean esandakoak. Taldea desegiteko erabakia eta data iazko urte amaieran hartu omen zuten; hitzok, ordea, duela hiru
|
urte
baino gehiago, 97ko ekainean, esan zizkion Muguruzak ARGIAri.
|
|
2002
|
|
|
Askatu zutenean, indusketak egin zituzten lurrean eta Erdi Aroko etxola baten aztarnak aurkitu zituzten. Bizilekuak mila
|
urte
baino gehiago izan ditzakeenaren ustea dago, beraz.
|
|
|
Medikuarentzat hobea izateaz gain, teknika honekin erradioterapia hobeto jasaten da, bular berriak ukipen askoz ere naturalagoa du eta protesiek izaten duten operazio osteko arazorik ez da agertzen. " Sabeleko zintzilikarioa" esaten zaion teknika hau duela 20
|
urte
baino gehiago hasi zen AEBetan, eta 1990etik aurrera egiten du Martinez zirujauak Tolosan
|
|
|
Baina dudan jartzen dut, hala ere, froga zientifiko egokirik egin gabe saltzen diren gauza horiek onak direnik. Homeopatiak 200
|
urte
baino gehiago ditu, eta kontzeptualki jaio zen, gaixotasun eta tratamenduen sorrerari buruzko kontsiderazio oker batetik. Gainera, gizakiaren gaixotasunez ideia magiko bat dute, zerikusirik ez duena gizakiari buruz dakigunarekin.
|
|
2003
|
|
|
Herri Irratia, 40
|
urte
baino gehiago uhinak hedatzen
|
|
|
Gutxi landu izanak ez du esan nahi, hala ere, euskal literaturan umorerik aurki ez daitekeenik; adibideak izan badira eta Anjel Lertxundik «Horrela bizi bagina beti. Euskal umorearen antologia»n bildu zituen duela 10
|
urte
baino gehiago. Rafel Castellanoren hitzetan, «idatzian gutxi landu da euskal umorea, baina ahozkoan tradizioa badago».
|
|
|
Hogei
|
urte
baino gehiago zabiltza Euskal Herrira joan eta etorrika. Zer esan zenezake iragan aldiaz, eta egindako bideaz?
|
|
|
Euskal Herrira bakea ekar dezakeen une historikoan gaude, izan ere, berrehun
|
urte
baino gehiago iraun duten liskarren ondoren orain aberastasuna modu zuzen eta bidezkoago batean banatuta baitago. Subiranotasuna da gaur egungo egoerari edozein irtenbide emateko oinarritzat erabil dezakegun funtsezko zutabeetako bat.
|
|
2004
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, egoera urtetik urtera larriagoa izango da (adibidez, 2020 urtean gipuzkoarren lautik batek 65
|
urte
baino gehiago izango ditu). Eta horri aurre egiteko Gipuzkoako Foru Aldundiak neurri bereziak jarri ditu martxan.
|
|
|
Lau urtez behin egiten den Txapelketa horretan Iparraldeko eta Hegoaldeko abeslariak biltzen dira. Euskal kantagintzaren munduan oraindik ezaguna ez izateaz gain, 16
|
urte
baino gehiago izatea da bete beharreko baldintza bakarra. Lehenengo fasean herrialdeka egingo dira kanporaketak:
|
|
|
Belaunaldi kate luzearen katebegi sentitzen dira. Joellen aitak aspaldian utzi zuen arkitekto lana bere denbora osoa lezeei eskaintzeko eta orain dela 50
|
urte
baino gehiago lezeetako ateak ireki zizkion jendeari. Geroztik helburu berbera dute aitak eta alabak, ikerketa zientifiko eta turismoaren orekari eustea, garatu eta zaintzea.
|
|
|
Eredu berriez gain, bioteknologiak ere aldatuko du aurrerantzean familia bera. Izan ere, 25
|
urte
baino gehiago igaro dira Louse Brown lehen ume probeta jaio zenetik, eta ordutik, milaka jaio dira. Ez hori bakarrik, hildako gizonen hazia erabili da bere ernaltzeko, amona biologikoen sabelean hazi dira ama antzuen haurrak, menopausia iritsita erditu diren emakumeak ezagutu ditugu...
|
|
|
Garai horretako 10.000, 5.000, 2.500, 1.000 eta 500 CFA liberatako billeteek beren balioa galduko dute abendu honen 31n. Baina afrikar asko ari dira galdezka, ea zergatik aldatu behar dituzten kalean ikus daitezkeen billete guztien erdiak, paper horiek oraindik hamabi
|
urte
baino gehiago ez badituzte.
|
|
|
Belar txarren erresistentziak eta lurzoruen emankortasunak erakutsi dituzten arazoak konpontzeko neurririk ez du hartu. Eta gauzen abiadura ikusita, ez dut uste bertako nekazaritzak beste bi
|
urte
baino gehiago eutsi ahal izango dionik".
|
|
2005
|
|
|
Bere ibilbidea aztertzea nahikoa da horretaz jabetzeko. 30
|
urte
baino gehiago igaro dira Euskal Herrian kantatzen hasi zela, 1972an egin zuen lehen kontzertua. Ordutik, sekula ez du bost urte igaro baino lehen bere izenean diskorik plazaratu.
|
|
|
Solidario izateko modu bat baino gehiago dago eta askok Hirugarren Munduko ekintzetarako dirua ematea aukeratzen dute, baina dudarik gabe inplikazio handiena eskatzen duen bidea boluntario lanean aritzea da. Agustin Ugartek 75
|
urte
baino gehiago ditu eta 70eko hamarkadatik garapenerako lankidetzarekin lotuta dauden lanetan dihardu. Zenbait lagunekin 1989an Behar Bidasoa GGKEa sortu zuenetik, eguna erakundeko eginbeharretan ematen du eta ondo ezagutzen ditu GGKE baten barrenak.
|
|
|
Orduan, nik, zera pentsatzen dut: hemen, Euskal Herrian, 30
|
urte
baino gehiago daroat baina beti, aitaren moduan, australiarra izaten segituko dut. Nik hori etxean ikusi dut.
|
|
|
Kontua aspaldikoa da, Euzkitzek dioenez: " Hogei
|
urte
baino gehiago da irratirako pilota partiden erretransmisioak egiten hasi nintzela, eta orduan konturatu nintzen pilotarien hizkuntza nagusia gaztelania zela. Niretzat oso bitxia izan zen Retegi eta Galartza, biak hain euskaldunak, elkarrekin gaztelaniaz somatzea pilotalekuan".
|
|
|
Fernando Irakulisek espetxealdiko urte kopuruaren bilakaeran erreparatzeko eskatu digu: «Lehen ezinezkoa zen kartzelan 15
|
urte
baino gehiago egotea, baina gainditu zen; gero 20 urtekoa zen muga, baina hura ere gainditu zen. Orain 20 urterekin ere ez da onartzen kanpoan egotea.
|
|
|
Sortu zenean, orain 100
|
urte
baino gehiago, nazioarteko erakusketa handien eredua jarraitu zuen, baina artean berezitua. Komunikabideak oso arinak ez ziren garaian ez zen hain arraroa erakusketa orokor bat behar izatea egoera aztertzeko eta toki ezberdinetan egiten ziren gauzak parekatzeko eta jakitera emateko.
|
|
|
Telebista Edukien Aurrean Haurrak Babesteko Autoerregulazio Kodea iazko abenduaren 9an jaio zen modu ofizialean, baina istorio honen hasiera askoz lehenago bilatu behar dugu. Izan ere, hamar
|
urte
baino gehiago da Mugarik Gabeko Telebista zuzentaraua indarrean dela Europako Batasunean. Herrialde guztiek gehitu behar izan diote arau hori euren legediari; Espainiako Estatuan 25/ 94 legea da eta, besteak beste, adinez beherakoen eskubideez arduratzen da.
|
|
2006
|
|
|
Guk horiek ekarri nahi ditugu, denboraldi egonkorra eraikiz. Operraren Lagunen Bilboko Elkartea bera, orain 50
|
urte
baino gehiago, ia hutsetik abiatu zen: lan bakarra eta funtzio bi, oker ez banago.
|
|
|
Gaur egun 50
|
urte
baino gehiago dituzten emakumeek bizimodu oso aktiboa daramate, eta kontuan hartu beharra dago menopausian bete betean edo are gehiago, menopausia ostean dauden emakumeen %50etik gora direla beren bizi kalitatea nabarmen galtzen dutenak, beren bizitzako aro horretan izan ohi dituzten aldaketengatik.
|
|
|
Katedrala Bilboko eraikinik zaharrenetakoa da, XIV. mendean eraiki baitzen. Alboan dago izen bereko plaza, 200
|
urte
baino gehiago dauzkan iturri eta guzti. Erriberako merkatua, berriz, 1929an ireki zuten.
|
|
2007
|
|
|
Arabarrak 15
|
urte
baino gehiago eman zituen La Libertad egunkarian ilustratzaile moduan kolaboratzen. Bere marrazkietan (eskuineko irudian, adibidez) Saenz de Tejadak XX. mende hasierako Espainiako aktualitate politiko eta batez ere soziala islatu zuen eta errealitate horretara hurbiltzeko aukera eskaintzen du orain Gasteizko erakusketak.
|
|
|
Itsasontzi suediarra bezalako pasarteak ez dira gutxi izan Euskal Herriko kostaldearen historian. Duela 2000
|
urte
baino gehiago, itsaso bidez ere iristen ziren erromatarrak euskal herrietara, eta bertako biztanleekin egindako harremanek, Lapurdum (Baiona), Oiasso (Irun Bidasoa) eta Menosca (agian Zarautz) bezalako herriak sustatu zituzten. Lehen portu eta dikeak ordukoak dira, lurraren aberastasuna itsaso bidez ateratzeko eraikiak.
|
|
|
Hainbeste urtean nengoen jo gabe eta. Atera kontuak, gerra aurretik nengoen jo gabe, eta bazkari hartara berrogeita hamar
|
urte
baino gehiagorekin joan nintzen. Jotzera ez nintzen ausartu, baina bazkalostean bai Leoni galdetzera:
|
|
2008
|
|
|
Oraino, kontratu hauen %80a transnazionalentzat izan da, eta %20a baliabideen jabe diren herrientzat. Orain bostehun
|
urte
baino gehiago sortu zen lotura honen bidez, metropoliek beren koloniatzat izan dituzten herriak esplotatu dituzte, eta jokaera horrek bere horretan jarraitzen du, beste izen batzuekin, forma sotilagoekin, baina lehen bezain kaltegarri.
|
|
|
Zer esango dizut, bada? Berrogeita bost
|
urte
baino gehiago egin ditut bertan. Familia osatu dut.
|
|
|
Bostehun
|
urte
baino gehiago igaro dira errege katolikoek judu sefardiak Iberiar Penintsulatik kanporatu zituztenetik eta Inperio Otomandarrean porturatu zirenetik. Turkoen tolerantziari esker, judu sefardien komunitatea bizirik dago egun Mediterraneoaren bestaldean, Istanbulen.
|
|
|
Besteak Hego Amerikatik ekarri behar genituen, ala frantsesez eta ingelesez irakurri. Lehenengo aldiz Pollock en koadro bat ikusi genuenerako hogei
|
urte
baino gehiago genituen, ez zen inon horrelakorik ikusten. Horrek inguru kultural eskasagoa sortzen du eta orain beste informazio maila bat badago.
|
|
|
Ez naiz ni Alfredo Tamayo jesuitaren balio intelektuala zalantzan jartzen duena izango. ETAk lehen heriotza eragin aurretik ezagutu nuen, hots duela berrogei
|
urte
baino gehiago. Irakasle izan nuen ESTEn, bere klaseetara gustura joaten nintzen, bizitzara ateratzen ari zen hamazortzi urteko mukitsua nintzen harentzat sekulako berrikuntza baitzen Tamayo gaztearen diskurtso teorikoa.
|
|
|
Hari galdetu nahi genion ea gaur egun hirugarren adinekoek kirola nola baloratzen duten, zergatik egiten duten kirola. Duela 20
|
urte
baino gehiago hasi zen jubilatuei gimnasia eskolak ematen eta badu horretan esperientzia. Horri buruz hitz egin digu, baina kosta egin zaio hirugarren adinekoei buruz soilik hitz egitea, batik bat, orokorrean gizarteak kirola zertarako erabiltzen duen kezkatzen duelako.
|
|
2009
|
|
|
Ikeako datuak eman dizkigu Alonsok, LABek ordezkaritza baitu bertan: 2008an, jardunaldi osoz lan eginda, oinarrizko soldata gordina 819 eurokoa izan zen hastapeneko kontratua zutenentzat gutxienez lehenengo bi urteak eta 846,71 euro gordin bi
|
urte
baino gehiago zeramatzatenentzat. Gainera, ordutegiak egun batetik bestera aldatzen dizkiete, ordu estra asko sartzeko prest egon behar dute eta, hainbat langilek salatu duenez, norgehiagoka etengabea jasan behar dute nagusiekin.
|
|
|
Baina lanak duela ehun
|
urte
baino gehiago hasi arren, hainbat hektareako azalera duen aztarnategi zabalaren zati oso txiki bat baino ez da industu. Soilik oppidumak 10 hektareako azalera du eta harresiz kanpo hiri erromatarrak askoz azalera handiagoa hartzen zuen.
|
|
|
Euskal liburuak besterik ez dugu egin duela gutxi arte. Hamar
|
urte
baino gehiago dira Europara begira jarri ginena, bezero bila, eta lortu dugu hor leihoren bat zabaltzea. %80 hemengo liburua egiten dugu; gainerakoa, atzerrikoa.
|
|
2010
|
|
|
Londresen bertan, Zientzia Museoko kontserbatzaileek erloju moderno baten irudirik zaharrena topatu zuten, joan den urrian, non eta 1560ko margolan batean. Baina eguneko zer unetan gauden jakiteko grinak 450
|
urte
baino gehiago ditu.
|
|
|
amarruak, lapurretak, ezkontza gaiztoak, zorigaitza… Espetxean Cervantesekin izan eta gero, noiz eta 1606 urtean, Mexikora joan zen," Indietara". Hirurogei
|
urte
baino gehiago zituen, eta XVII. mendearen hasieran, hirurogei urteko pertsona bat hilotza zen ia. Ohartzen zara pertsona horrek zer nolako konfiantza edukiko zuen bizitzarekin horrelako bidaiari ekiteko, itsasontziz?
|
|
|
Ondorio dira, ez helburu. Hogei
|
urte
baino gehiago pasa ditut bi izarrekin, eta gutxien espero nuenean arrimatu zitzaidan hirugarrena. Aho biko arma dira.
|
|
|
EHUko Donostiako campuseko Irakasle Eskolako langilea eta pedagogian doktorea da Elizalde eta dioenez, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako beharrei aurre egiteko behintzat ez da arazorik izango. Egun, irakaskuntza publikoko Haur eta Lehen Hezkuntzan 50
|
urte
baino gehiago dituzten irakasleak 4.750 dira. Donostiako campusean eskaintzen duten plaza kopurua baino jende gehiagok ematen duela urtero izena baieztatu du Elizaldek; zehazki, 400 plaza inguru eskaintzen dituzte eta 700 pertsonek ematen dute izena Gipuzkoako irakasle eskolan ikasketak egiteko.
|
|
|
Artisautzako hazkundea eraikuntzari lotutako aktibitateengatik uler liteke, baina sektorearen etorkizuna aurrikusteko garrantzitsua izan litekeen datu bat kontuan eduki behar da: 2008an Iparraldeko artisauen %17, 6k 55
|
urte
baino gehiago zituen.
|
|
|
Dena sakrifikatu egin behar bada defizita eta lehiakortasuna hobetzeko, krisitik ateratzean antzematen den gizartea oso kezkagarria da, keynesianismo asimetriko modukoarekin, kapitala lagunduz, lana estutuz, interes ekonomikoen aldeko garaipen gogorra ematen ari da, herritarren ongizatearen bizkar. Konpontzeko hamar
|
urte
baino gehiago dituen langabeziarekin, geroz eta soldata eta lan egonkortasun txikiagoarekin, gutxitutako gizarte zerbitzuak, botere finantzario ahaltsuak eta beren langileen esplotazioa muturrera eramaten duten enpresak, ez al da zinikoa horri suspertze deitzea. Geure buruari galdetu genioke krisitik ateratzeak ekarriko duen kapitalismo eredua hori izango al den:
|
|
|
Estimazio horren arabera, azken 20 urteak hartzen badira kotizazio epe moduan, gutxi gorabehera oraingoa baino %5 txikiagoa den pentsioa kobratuko litzateke. Azterketa horren egileek diotenez, urte gehiagora luzatuko balitz pentsioaren %100 kobratzeko 35
|
urte
baino gehiago eskatu gabe," pentsioa dezente murriztuko litzateke".
|
|
|
Euskarak oso sentipen bereziak bizitzeko aukera eman dit. Oso berezia da aita zenarekin hogei
|
urte
baino gehiago erdaraz hitz egiten pasa ondoren euskaraz mintzatzen hastea. Gure alabek ere euskaraz ikasten dute, eta esan daiteke gure etxean euskararen gainbeherari buelta ematen asmatu dugula.
|
|
2011
|
|
|
Haren bitartez eskuratutako frogari esker, 65.000 euro kobratu ditzakete, epaileak azkenik arrazoia ematen badie. Horixe da salatzaileen %90entzat trafikoaren burrundara zazpi
|
urte
baino gehiago jasan dutenentzat, hain zuzen Terceñok eskatu duen kalte ordaina.
|
|
|
Beste dozenaka transferentzia batzuk bezalaxe, hau ere Gernikako Estatutuak jaso eta onartu arren, orain arte Madrilek ez du gauzatu eta, hala, bere lege eta arauak urratu ditu. Estatutu hura duela 25
|
urte
baino gehiago onartu zen. Eta, orain lekualdatu den eskumen honez gain, beste asko daude oraindik transferitzeke.
|
|
|
Enplegu politikak EAEra lekualdatzea ez da besterik gabe" ahaztuta" zeudelako egin; izan ere, Gernikako Estatutuaren arabera, duela 25
|
urte
baino gehiago transferituta bailukete. Rodriguez Zapateroren Gobernuak 2011ko aurrekontuak EAJrekin hitzartu behar izan dituelako gertatu da, bestela ganberak deuseztatu eta hauteskundeak deitu baitzituzten.
|
|
|
Inguruko lantegiak beste perspektibarik ez zuten gaztetxoek antzerki lana erakutsi zuten behin, eta gustatu, eta behin eta berriz eta askotan erakutsi zuten gero, harik eta antzerkia egin zuten arte bizibide. Antzerki lana Gasteizko gizarte zibilaren ekimen bihurtua dute hogeita hamar
|
urte
baino gehiago igaro direnean.
|
|
|
Lehenengo Bizkaiko Emakumeen Asanbladan, gero Emakue Internazionalisten Batzordean, gero Hegoakek antolaturiko Saharari buruzko" emakumeak eta garapena" mintegian... Ordutik 15
|
urte
baino gehiago igaro dira, baina oso esperientzia aberasgarria izan zen. Mintegi hartan emakume feministak sortu berriak ziren Gobernuz Kanpoko Erakundeetako emakumeekin elkartu ginen, eta feminismoa eta kooperazioa uztartzea lortu genuen.
|
|
|
Ondorioz, orain proiektu berritzailetzat eskaintzen zaiguna, enpresari pribatu baten aspirazioa da: bera bakarrik edo besteekin batera, pixkanaka plan ezkutua garatzen joan da osasun publikoko arduradunekin elkarlanean, hamar
|
urte
baino gehiagoz.
|
|
|
40
|
urte
baino gehiago joan ziren 1893an Whitcomb Judsonek antzeko" itxigailua" patentatu arte. Bi asmakizunak oso antzekoak ziren, baina Judsonek erabilera zehatza eman zion botak ixtea eta merkaturatzea erabaki zuen.
|
|
|
Norbaitek ezagutzen al du 40
|
urte
baino gehiago duen instalakuntza industrialik. Nuklearretan, erreaktoretik igarotzen den ura kutsatu egiten da eta materialen erresistentziari eraso egiten dio.
|
|
|
Hasteko, bigarren taldea sortzeko, langileek amagai erreginagai berriak jaioaraziko dituzte. Langile antzuek ondo dakite milioi
|
urte
baino gehiagoz erabili dute sistema, beraiek bezala antzu sortu behar zuten milaka ahizpetako bakan batzuk erlama jaio daitezkeela, baldin eta era berezian elikatzen badituzte sortu aurretiko egunetan. Horra nola burutu duen Errepublika Emeak" Emepublikak?" eszinditzeko hautu estrategikoa.
|
|
|
Laguntza hau jasotzeko eskubidea ere badute langabezia saria agortu eta zaintza ardurak dituzten pertsonek edo 45
|
urte
baino gehiago dituztenek (seme alabarik izan ez arren). Edonola ere, laguntzaren iraupena 18 eta 30 hilabete arteko izango da.
|
|
2012
|
|
|
Horrez gain, seme alabak 18 urte egin edo ikasketak amaitu arte, pentsioa ordaintzea derrigorrezkoa zaio. " Nik 18
|
urte
baino gehiago ditut, baina ikasketak bukatu bitartean aitak pentsioa ordaindu dit, legeak hala dioelako, eta ordaindu beharrekoa amarekin adostuko du. Diru kontuak dibortzioetan arazo nagusi bilakatzen dira eta eztabaida askoren muina dira", berretsi du hernaniarrak.
|
|
|
Ados, dio Farmerrek, baina erosotasunak arazo bat dauka: 300
|
urte
baino gehiago behar ditu desegiteko!
|
|
|
Eta urrun segituko du luzaroan. Honetaz hitz egiten ari gara Giza Genoma proiektua abiatu zenetik, duela hogei
|
urte
baino gehiago, eta ez da egin aurrerapausorik. Kontua ez da esatea" hemen daukat 23.000 geneen puzzlea, eta bat kendu eta beste bat jarriko dut haren ordez".
|
|
|
Bertso eskolak abian jarri zirenetik 30
|
urte
baino gehiago ere bai, eta eskola haietan bertsotan trebatu zirenetan asko baino gehiago guraso adinean dira egun. Horietarik da Oihane Perea (Gasteiz, 1977) Arabako bertsolari txapelduna 2007 eta 2009an. Gurasoak euskaldun berriak, etxean jaso du euskara, etxean ari da orain bera euskara transmititzen, eta hizkuntzarekin batera, bertsoa, helduen eta gazteen bertso irakasle da Lautadako bertso eskolan.
|
|
|
Azadiya Welat egunkarikoak dira epaituko dituzten kazetari gehienak. Hogei
|
urte
baino gehiago daramatza kalean, hainbat bider itxi dute eta bertako 30 kazetari hil dituzte. Karlos Zurutuza Argiaren kolaboraitzailea beraiekin izan zen 2008an (2.165 zk.):
|
|
|
Marko normatiboak garrantzitsuak dira, baina azkenean hezkuntza eta sentsibilizazioa landu behar dira. Somaliak hamar
|
urte
baino gehiago eman ditu gobernurik gabe, eta gaur egungo gobernuaren eragina oraindik ez da handiegia gizartean. Ablazioa oso sartuta dago jada bertako errealitatean, eta legea motz geratzen da.
|
|
|
Kontuak kontu, airetik eta urteko egun jakin batzuetan soilik ikus zitekeenez, nazien gurutzeak 60
|
urte
baino gehiago iraun zuen. Tokia nazien jarraitzaile berrien erromesaldi edo kultu gune bihur zitekeelakoan, 1995ean Alemaniako gobernuak 100 laritzetatik 47 eraustea erabaki zuen, sinboloa desitxuratu asmoz.
|
|
|
Erromatarrak iritsi baino lehen, Iberiar penintsulako hainbat herri trebeak ziren txerrikiak lantzen; Tarracon, antzinako Tarragonan, 2.000
|
urte
baino gehiago zituen urdaiazpiko fosila aurkitu zuten. Eta erromatarrek urdaiazpiko iberikoa dastatu zutenean, Parmakoa baino hobea, dasta biziagokoa zela konturatu ziren.
|
|
2013
|
|
|
Nazioarteko ikerketa baten arabera (Datorren bost urtetan lan merkatuan dauden aurreikuspenen gakoak, Randstad Workmonitor) Espainiako Estatuko hamar langiletik bederatzik uste du" duela bost
|
urte
baino gehiago exijitzen dietela", baina lanpostua ez galtzeko %94k dio" bere laneko baldintzak asetzeko edozer egiteko prest" dela. Emaitza horiek egoera dramatikoaren erakusgarri dira, lanpostua galtzeko beldurrak langileak behartzen ditu euren osasuna kaltetzen duten lanak egitera, bizitza arriskuan jartzeraino.
|
|
2014
|
|
|
Bestetik, hor dira amorrua eta malaostia. Iruditzen zait gerra pasatuta ere, hainbeste urte igarota ere hirurogeita hamar
|
urte
baino gehiago, lehen bezala gaudela, gauza askotan behinik behin, eta, zer esanik ez, Nafarroan. Gauzek bere horretan segitzen dute:
|
|
|
Berri onak dira, auzo baztertu honetan gain bizi direnentzat. Ehun
|
urte
baino gehiago dituzten eraikinak eta duela 20 urte diru publikoaz egindakoak ere programa berean sartzen dira. Biek ala biek berriztatze energetikoa behar dute eta.
|
|
|
Erakundeetatik laguntzak jasotzea oso zaila da. Nik badaramazkit 50
|
urte
baino gehiago margotzen eta orain arte udalak koadro bakarra erosi dit, NUPek marrazki bat, Nafarroako Diputazioak koadro txiki bat, eta kitto. Esaten dute gazteek ez dutela laguntzarik, baina helduek eta zaharrek ere ez.
|
|
|
Horregatik, 1959an harrizko iturri handi bat eraiki zuten bertan, Prudencio Etxaniz txirrindulariaren omenez, eta mendizaleek atsedenerako gune atsegina izan zezaten. 50
|
urte
baino gehiago pasa direnean, iturriak aspaldiko xarma hura galdua zuen. Azken 30 urteotan pinupean egon eta gero, egoera tamalgarrian zen, hondatuta eta ahaztua zegoen.
|
|
|
Hortaz, McIntoshen arabera, sultanerri afrikarreko arrantzale, merkatari edota esploratzaileak duela mila
|
urte
baino gehiago iritsi ziren Australiara, eta bertakoekin tratuan aritu ziren, txanponek adierazten dutenez.
|
|
|
Animaliekin egindako ikerketetan ikusi da hori horrela gertatzen dela. Bifosfonatoek epe luzeko eragina dute eta ezaguna da gorputzean jarraitzen dutela 10
|
urte
baino gehiagoz, onerako bezala txarrerako eraginez. Ez da etikoa botika hau erabiltzea haurdun dauden emakumeetan edo bifosfonatoa artean beren hezurretan dukatenean haurdun egon daitezkeenengan.
|
|
|
Euskarazko ale txikiak apuntatu ditut nire egunerokoetan. Hogeita bost
|
urte
baino gehiago daramat horretan. Esate baterako, Azkueren hiztegira joan eta jartzen duzu:
|
|
2015
|
|
|
Batetik, karpea, xarma edo pago lizarra (carpinus betulus), Iberiar Penintsula osoan kopuru esanguratsu batean Bortzirietan soilik aurki daiteke, Arantzako mugan eta Igantziko herri lurretan dagoen San Juan Xar baselizaren inguruan eta Bidasoa ibairako pendizetan. Orain dela 150.000
|
urte
baino gehiago, Behe Paleolitoan, ugaria genuen Euskal Herriko basoetan. Eta arras estimatua.
|
|
2016
|
|
|
Melodia askoren jatorria ezezaguna bada ere, egun kantatzen diren gehienak ez dira bereziki zaharrak, ez baitituzte 100
|
urte
baino gehiago. Koplaren aurretik 3/ 4ko abiadura azkarreko melodia ezagun edo tradizional bat jotzen da, ondoren erritmoa moteldu eta koplari sarrera emateko.
|
|
|
Badira hiru
|
urte
baino gehiago Ebroko Konfederazio Hidrografikoak presaraino iristen den errepidea itxi zuela, ondoko mendi mazelan 4.000 metro kuboko luizia izan ondoren. Asfaltoa pinudietako beldar ilarentzako igaroleku baino ez da orain, administrazioak berriz zabaltzeko asmoa azaldu duen arren," turismoarentzako" interesa duelakoan.
|
|
2017
|
|
|
" Ezin gara gobernuak arazoa noiz konponduko zain egon. Bost
|
urte
baino gehiagoz sufritu dute familiek, denek dakite. Gobernua baldin bada mikrobioon konplize, hor konpon.
|
|
|
Bukaresten mobilizazio handiak izan dira ustelkeriaren kontra iragan asteetan. Hogeita bost
|
urte
baino gehiago pasatu dira Errumaniak neoliberalismoa besarkatu zuenetik. Ordutik herrialdea kanpoko kapitalaren esku jarri da, pobreziak gora egin du eta krisialdi sozialari aurre egiteko emigrazioa irtenbide nagusietako bat da herritarrentzat.
|
|
|
Zortzi urte igaro eta gero, joan den ekainean amaitzen zen, legez, auzia instrukzioan edukitzeko epea. Bost
|
urte
baino gehiago irekita zeramaten kasuak itxi egin behar ziren. Honek, zazpi urte zeramatzan arren, urte bat gehiago luzatu zen epea.
|
|
|
" Hiru horiek Karrantzan egin zuten lan, kasik beti. Delia bertakoa zen, Rosak 30
|
urte
baino gehiago egin zituen hemen, eta Maibe, berriz, lanean da oraindik". Horregatik izendatu zituzten hirurok.
|
|
2018
|
|
|
Hamar
|
urte
baino gehiago lanean Garabide, ikusi duzue zuen lanaren ondoriorik?
|
|
|
Hogei
|
urte
baino gehiagoz Txina izan da munduko hondakin birziklagarrientzako biltegi eta fabrika nagusia. 2016an planeta osoan esportatzen ziren plastiko, paper eta metalezko hondakinen %56 Txinara zihoazen.
|
|
|
Ijitook 500
|
urte
baino gehiago daramatzagu lurralde honetan, baina jendartearen gehiengoarentzat ezezagunak gara. Nafarroako ijitoei buruz ezagutzen den lehen idatzia 1435 urtekoa da, Nafarroako Blanca erreginak ijitoei Erriberrin harrera egin zienekoa.
|
|
|
40
|
urte
baino gehiago iraun duen gezurra, deliberatuki eta modu kontzientean zabaldutako egiaren kontrako kontakizun hura, gaur egun edulkoraturik ageri zaigu gertatutakoari nolabaiteko garrantzia kentzen dion historiografiaren bidez. Xabier Irujo historialariak urteak daramatza Gernikako bonbardaketa ikertzen eta berrikitan kaleratu du La Verdad Alternativa (Txertoa, 2017) liburua, faltsukeria handi hor...
|
|
|
40
|
urte
baino gehiago iraun duen gezurra, deliberatuki eta modu kontzientean zabaldutako egiaren kontrako kontakizun hura, gaur egun edulkoraturik ageri zaigu gertatutakoari nolabaiteko garrantzia kentzen dion historiografiaren bidez.
|
|
|
Duela 20
|
urte
baino gehiago irakurri nuen Antonio Galaren zutabe bat: Jardin mental.
|
|
|
Gaindegia behategiak eskainitako datuen arabera, euskal jendartearen zahartze tasa handia da. Biztanleriaren %21, 4k 65
|
urte
baino gehiago du, Europar Batasunaren batez bestekotik gora (%19, 4). Hazkunderako joera luzarotik dator eta luzaroan mantenduko dela aurreikusten da.
|
|
2019
|
|
|
Beraz, ETAko kide izateagatik eta zinegotzi bat erailtzeagatik egon ginen kartzelan. Normalean, ezin dituzu bi
|
urte
baino gehiago egin epaiketa gabe, baina euskaldunei gertatzen zaie, edo gertatzen zitzaigun, bi urte egon ondoren, sinatu, eta beste bi urte egiten zenituen, osotara lau urte eraman ditzakezu epaiketa gabe. Gu, ordea, bi urte horien ostean, kalean utzi gintuzten.
|
|
|
Udan itzultzen ginen Iruñera. Nik hogei
|
urte
baino gehiago daramat hiritik kanpo bizitzen. Orain Arriasgoti Lizoainibarren bizi naiz, zortzi biztanle dituen Urrizelki herrian.
|
|
|
" Sarasateren biolinak armairu baten barruan zeramatzan 80
|
urte
baino gehiago eta tresna jotzen ez bada lokartu egiten da. Orain beira arasa batean dago, baina nire ustez hobe lukete berriro erabiltzea, ez lokartzeko"
|
|
|
Biolin hori Udalarena da eta Sarasateren lehiaketan Ruggiero Ricci biolin jotzaile handiak eman behar zuen azken emanaldirako doitzeko ekarri zidaten. Armairu baten barruan zeramatzan 80
|
urte
baino gehiago eta tresna bat jotzen ez bada lokartu egiten da. Orain beira arasa batean dago, baina nire ustez hobe lukete berriro erabiltzea, ez lokartzeko.
|
|
|
Senide asko ditut Kongon eta harremana mantentzen dut, nire identitatea ez dudalako inoiz galduko. Hogei
|
urte
baino gehiago daramatzat Espainian bizitzen, nire bigarren herrialdea da, baina begirada Kongon dut jarria, bertako jendeak behar gaituelako. nuke nire sustraiekin elkartu eta zahartzaroa nire herrialdean igaro, baina epe motzean zaila da nire etorkizuna zehaztea.
|
|
2020
|
|
|
Ni neu Omnium Cultural eko militante naiz 1966 ezkero. 50
|
urte
baino gehiago daramat mugimenduan. Omnium kultur arloan beste ezertan ez hasi zen lanean, baina politikara egin zuen gero.
|
|
|
50
|
urte
baino gehiago dira Kolonbiako gatazka armatua hasi zenetik, eta geroztik Kolonbiako Gobernuaren" barne etsaiaren" doktrinaren biktima izan dira milaka pertsona, tartean Freytter irakaslea. " Botere egituren ideologiatik kanpo geratzen diren sektoreak nekazariak, akademikoak, eta disidenteak oro har nazioaren etsai gisa seinalatzea" du helburu doktrinak eta ondorioz," haien kontra egitea", salatu du Freytter Florianek.
|
|
|
Hogei
|
urte
baino gehiago eman ditu martxan eredu komunitarioak. Nola hasi zen?
|
|
2021
|
|
|
Ordura arte" emakumeak gustuko izan beharraren presioa" sufritu bazuen, 40 eta 60 urteen artean gozatu du gehien sexualitateaz. Hogei
|
urte
baino gehiago dira bikotearekin bizi dela, baina harreman sexual ugari izan du hortik kanpo, askotan interneteko aplikazioak erabilita hitzorduak egiteko. " Egun bateko harremanak niretzako bikainak dira, tipoa nor den ezagutu gabe ere".
|
|
|
Marita Muukkonen eta Ivor Stodolskyren hitzak dira, Arriskuan Dauden Artistak izeneko nazioarteko erakundeko zuzendariak dira biak. Berlindik eta Helsinkitik, sei
|
urte
baino gehiago dira monitorizatzen dituztela Espainiako Estatuko eskubide urraketak, batez ere hazi direnak mozal legea ezarri eta Zigor Kodea gogortu zutenetik, terrorismoa goratzearen delituei dagokienez. Beren zereginetako bat da jazarpena pairatzen duten artistei erbeste segurura ihes egiten laguntzea, diktaduretatik zein demokrazia formaletatik.
|
|
|
zure amama etxeko sukaldean kontatzen zer gertatu zen... Baina 80
|
urte
baino gehiago igaro direnean, bada ordua publiko bihurtzeko, ez zentzu instituzional batean, baizik modu kolektiboan.
|
|
|
Inoiz ez gara kanpoan egon ofizialki. Oinarrizko Errenta jasotzeko, Jaurlaritzak eskatu dit demostratu dezadala Euskal Herritik kanpora hiru
|
urte
baino gehiago eman ditudala: txantxetan ari zara?", dio Arrugaetak.
|
|
|
Gogoan dudan ekitaldi bat, orain hogei
|
urte
baino gehiago... Lauaxetaren omenezko ekitaldia Gasteizko Santa Isabel hilerrian, poeta hil zuten hormaren kontra.
|
|
|
Parte hartu dut irrati telebistetako zenbait saiotan, baina hauxe duzu lehen elkarrizketa. Eta lau
|
urte
baino gehiago joanak dira… Errektore zarenean, irakasle eta langile guztion errektore zara, eta hor denetarik dago. Unibertsitatea da Euskal Herri txiki bat.
|