|
2002
|
|
|
Euskal Herrian aurkitutako lehenengo zen trikuharria, 1831
|
urte
aldera, Agurain inguruko Aizkomendikoa dugu. Idorokuntza horren ondoren, beste berrogeibat urtetan ez zen berririk ezagutu; orduan agertu ziren beste batzuk Araban (Kuartangokoak 1870ean,. Arrizala?
|
|
2003
|
|
|
XX. mende hasieran Saturnino Telleria" mediku zaharrak" egin zituen aurreneko lehenengo indusketa lanak, hezur bat edo beste eta errautsak topatu omen zituelarik. Gero, Jose Migel Barandiaranek ere jo zituen begiz, eta 1950
|
urte
aldera egin zituzten Aranzadi elkarteko lagunek (Jesus Altunak eta) lehenengo bisitak eta lanak. Lursail haien jabeen baimena behar zen indusketak egiteko, eta Lakiola Haundi baserriko Agustin Ibargurenek baldintza hau jarri zuen:
|
|
|
Beraz, 1968tik 1972ra bitartean, Euban bildu ohi ziren berrogei bat lagun. Baina 1972
|
urte
aldera, Eubako frantziskotarrek debekatu zien euren egoitzan biltzea.
|
|
|
Horrek guztiak argi bereizten zituen klero sekularraren gehiengoarengandik, eta izen onaz janzten zituen. Misiolarien nobiziatua 16
|
urte
aldera hasi ohi zen, gero filosofia eta teologia ikasten jarraitzen zuten urte askoan, eta, Zarautzera iristen zirenerako, 30 urtetik gorako elizgizon prestuak izaten ziren; asko, ordurako, irakasle lanetan ere jardunak ziren. Gainera, Ikastetxean bertan, esan bezala, egunero izaten zituzten teologia moral eta beste gaietako lezioak.
|
|
2004
|
|
|
Etxeko andrearen esanetan ez zen jende asko pasatzen, batez ere asteburutan, Eibar eta Azpeititik jende asko etortzen zen Igeldoko parkera oinez eta limonada eta pepsicola edatera geratzen ziren hemen. 1975
|
urte
aldera, Igeldotik honaino pista zabaldu zutenean, baserriari beste eraikuntza bat erantsi eta kantina izatetik jatetxe izatera igaro zen.
|
|
|
Berehalaxe, zutitu egiten da gazte bat, hogeita hiru
|
urte
aldera izango dituen mutil bat, buruhaundi txatxar bat, eta, hitzaldi bat egiten hasten da.
|
|
|
Izatez kanpotarra da (ez naiz gogoratzen orain nongoa den); baina urte asko daramatza Ekidazun. Berrogeita bost
|
urte
aldera izango ditu berak. Gizon txikia da eta bizkorra, baina txoriburu samarra.
|
|
|
—Mundura 1940
|
urte
aldera etorri nintzen, eta orain berriz mendea bukatzear dago. Esan nahi du horrek berrogeita hamar bat urte pasa ditudala munduan.
|
|
2006
|
|
|
Kalagorrin jaio egin zen 348 urtean, abokatua izan zen eta Teodosio enperadoreak prokontsul izendatu zuen. Bere bizitza, 405
|
urte
aldera amaitu zen, bere egunak fede kristauari eskainita.
|
|
|
Beste pasarte batean, Gundemarok 610
|
urte
aldera baskoien kontra egindako irtenaldia jasotzen du. Horrela dio testuak:
|
|
|
42 Orokorrean, 884
|
urte
aldera idatzi egin zela onartzen da. Alfontso III.aren kronika, 1 Bertsio rotensea.
|
|
|
Lurralde honi dagokion kronika horretako hurrengo berrian Alfontso II.ak, Mauregato usurpatzaileak erresumatik bidali ondoren, bere ahaide arabarren etxean babesten dela jasotzen da, 783
|
urte
aldera. Jarraian pasarte hori ikusiko dugu:
|
|
|
Aipatuko dugun Alfontso III.aren kronikako azken pasarte honetan baskoiek Nepoziano usurpatzaileak Ramiro I.aren aurka prestatutako konjuran parte hartu zutela esaten da, 842
|
urte
aldera asturiar lurretan. Honela dio testuak zehatz mehatz:
|
|
|
1089
|
urte
aldera, Aymeric Picaud mendebaldeko Europako eliz-gizonen artean arrunta zen bidaiari ekin zion: Finisterrerainoko erromesaldia Santiago apostuluaren hilobia ikusteko asmoz.
|
|
|
XIII. XV. mendeetan, gaztelera nagusitu zitzaion latinari ohiko hizkuntza bezala eta hori esparru historiografikoan islatu zen. 1270
|
urte
aldera, Alfontso X.a Jakintsuarekin kronika hispaniarren ziklo berria hasi zen: gaztelar zikloa.
|
|
|
– Zuen egutegiko 1820
|
urte
aldera agertu zituan inguruotan zuriak. Gutarikoak –halaxe esan zuen, gutarikoak– Pyramid Lake alde honetan libre bizi zituan zenbait mila urtez geroztik –hamar mila urte; petroglifoen eta piktuglifoen (pictographs) akordua etorri zitzaidan– Zuriak agertu zirenean ez ei zuan gatazka azpimarragarririk izan.
|
|
2007
|
|
|
Nationalisme et question nationale au Pays Basque() tesia burutzen ari zen. Tesiaren parte bat saiakera gisa 1977
|
urte
aldean frantsesez argitaratu zuen, eta 1979an, berriz, gaztelaniaz. Lehen edizioaren 1.000 ale saldu ziren eta bigarrenaren 5.000 Liburuaren hitzaurrea Jose Miguel Beñaran Ordeñanak Argalak idatzia da.
|
|
2008
|
|
|
SIMON D: Hori zu izango zinen orain dela 50
|
urte
alde batetik bestera korrika.
|
|
|
1960
|
urte
aldera erabiltzen hasi zen globalizazio hitza beste adiera zabalago batekin. Garai horietan estatuaren barne eta kanpo arazoak bereizten ziren baina munduko estatuen arteko interdependentzia aurrera zihoan.
|
|
|
2006
|
urte
aldera edo ohartzen hasi ginen urte hartaz geroztik martxan zeuden landa garapenerako programak gaurkotu behar zirela. Eta gainera, lan egiteko orduan, ez ziren oso lan tresna erosoak; ez zen dokumenturik onena.
|
|
|
errejimentuko partaide izatea onuragarria izan zitekeen arren, zama astuna ere bihur zitekeen abagune larrietan. Eibarko kasuan, arrazoi zehatzak ezagutzen ez ditugun arren, badirudi 1773
|
urte
aldera zenbait auzokidek uko egiten ziotela udalkide izateari. Horretarako erabiltzen zuten trikimailua legeak berak eskaintzen zien.
|
|
|
Zentzu horretan, egoera hoberena euren diru sarrerak propioetan oinarritzen zuten udalena zen, kontsumogaiak gehiegi zamatu beharrik ez zeukatelako. Arantza Otaeguik eskaintzen dituen datuen arabera 1809
|
urte
aldera, eskualde mailan Eibar zen propioetatik eta, oro har, diru sarrera gutxien eskuratzen zuen udala; horrez gain, ehunekotan propioetatik lortutakoa eskualdetik bigarren baxuena zen, Bergararen ostean (Otaegui, 1991: 101).
|
|
|
Trilogia hori?. Dios, Patria, Rey?? 40 urte geroago karlisten lema nagusia bihurtu zela kontuan hartuta, ondorioztatu behar dugu 1794
|
urte
aldera Eibarren ikuspegi tradizionalistak nagusitasun osoa zuela. Gipuzkoako beste herri batzuek, ordea, euren ateak zabaldu zizkieten konbentzionalen gudarosteei, eta are gehiago, Gipuzkoaren independentzia aldarrikatu zuten, errepublika frantziarraren babespean.
|
|
|
Hala ere, horrek ez du esan nahi bidean oztoporik izan ez duenik. 1992
|
urte
aldera, Gasteizko zenbait ikastola publikotako gurasoek hezkuntza ereduari buruzko gogoeta egin zuten. Izan ere, desadostasun nabariak zituzten garaiko ikastola publikoen hezkuntza proiektuarekin.
|
|
|
Buenos Airesko areto underground etan eman zituzten lehen kontzertuak 1992
|
urte
aldera. Cabra da taldearen kanten sortzailea eta abeslaria.
|
|
2009
|
|
|
Primo de Rivera diktadoreak legez kanpo utzi ez zituen arren, sozialismoareneta sindikatu sozialisten garapenerako une garrantzitsua erregimen errepublikanoaren ezarpenarekin batera gertatu zen. Garapen hori oso garrantzitsua izan zenlehenengo biurtekoan, 1933
|
urte
aldean galgatu egin zen, eta 1934an erabat etenzen gobernuaren jardun errepresiboaren eraginez; lehenik eta behin, nekazarienekaineko grebagatik eta urriko iraultza ahaleginagatik, ondoren. Nekazaritzakoerreformaren konkistaren amua eta industria eta hiri-guneetan sindikatu ugetistekzuten garrantzia eta tradizioa izan ziren antolakuntza garapenean lagundu zutenelementurik garrantzitsuenetako bi.
|
|
|
Erromatar Inperioa erori ondoren, 700
|
urte
aldera, erabateko aldaketa izan zen Aistran. Une hartan, Araba eta oro har penintsulako ipar guztia herrixkaz bete zen.
|
|
2010
|
|
|
–Gauza haiek nekuskielarik, 1911
|
urte
aldera nire aitarekin izandako solasa gogoan izan nuen. Mintzagaia zen egun batean airetan gizaki hegalariak kurrilo saldo batena bezalako harridura eskasa sortuko zutela.
|
|
|
[7] Lesakako elizan apaiz den D Juan Bapta de Borda 33 urtekoak dio badakiela ahizpa duboistarrok Elamako jabeak direla, batez ere, duela lau
|
urte
alde Artikutzako elizan emandako meza guzien gastua haien eskutik jaso zuelakotz.
|
|
|
[12] Maria Jossepha de Arbelaiz 75 urtekoari, Miguel de Lecuona jaunaren alargunari, alegia, Klarak berak eskatu omen zion duela bost urte ea joan nahi ote zuen, a servirle y cuidarle de los peones de la dicha herreria de Elama, eta baiezkoa eman ziola, eta hamasei hilabete egin zituela han, eta Errenterian egin zituen bi egonalditan ezik, beti hantxe bizitu zela Klara, eta Minondo gabiarotza ere bai, y solian comer y cenar regaladamente solos en un quatro teniendo entre ellos muchas llanezas que no eran dezentes sino a los casados. Eta lau
|
urte
alde direla, abuztuko goiz batez ezkontzako kontratua ixtera joan zirela mendira haviendo dispuesto las alforjas y llevado comida en ellas fueron al monte sin decir a donde Klara eta Minondo abere gainean eta Bautista de Martincho oinez. Eta handik egun batzuetara, Elaman bertan aditu ziola esaten a un hombre que guardava ganado cerduno de navarra, nola zerratu zuten ezkontzako tratua, Labaingo eskribau Juan Gragirena jaunarekin.
|
|
|
Nicholas Lawson delako horren ustez, dortoka nahikorik zegoen beste hogei bat urterako, baina usteak uste, hurrengo hamar urteetan desagertu ziren Floreanatik, bai zuzenean ehiza jarraituaren larregiaz, jakina, eta bai ere, zeharka, bertan askaturiko ahuntzen lehiarengatik edota txakurrek eta arratoiek jandako arrautza eta kume txikien galerarengatik. Bai, Floreanako dortoka erraldoien populazioak suntsitu egin ziren 1850
|
urte
aldera, eta artxipelagoko beste uharte batzuetan arean geroxeago.
|
|
|
Frantziako zientziaren historiari dagokionez, ez da sekretu bat Darwin neurri batean dtjñ vu bat izan zela nolabait, hain zuzen ere XIX. mendeko lehen urteetako Cuvier/ Lamarck debatearen errepikapen gisara. Tranfbrmismoa izan zen debate horretan eztabaidatu zen kontzeptu nagusia, eta, erraz esateko, Cuvier-en fixismoa da Frantzian gailendu zena, harik eta Giard zoologoak lamarckismoa 1890
|
urte
aldera atzera ere biziberritu zuen arte. Jakina, zientzialari frantses askok eta askok elkartu eta kidetu egin zituzten Lamarck behialakoa eta Darwin:
|
|
|
Leon Uthurburu Barkoxen jaio zen 1801ean, eta hanka egin zuen gazte gaztetan soldadutzatik ihes. Atzera ere itzuli zen Barkoxera 1855
|
urte
aldera mukuru aberastuta, amerikak hogeita hamar urtez egin eta ostean. Dirudienez, saltoki bat zabaldu zuen Guayaquilen eta ibili eta ibili dirutza galanta metatu.
|
|
|
Geroago piztu zen Frantziaren interesa, 1860
|
urte
aldera, eta arrazoi bi egon ziren horretarako. Batetik, Galapagos irletan ustezguanoa aurkitzen zen erruz, eta horrek erakarri zuen potentzia handien arreta.
|
|
|
Estimazio batzuen arabera Hego Amerikan euskal jatorriko 400.000 lagun inguru egongo ziren. Kasurako, Adema Zaldubi kalonje ospetsuak ondoko kopuruak zituen gogoan 1893
|
urte
aldera:
|
|
2011
|
|
|
diskoak, nahasketak, aldizkariak eta CD ROMak plazaratzen dituzte etengabe. Besteak beste, Fermin Muguruzaren kanten remix ak egin dituzte. Inkomunikazioa eta Hau dena?, eta Irun Lion Zion bilduman hartu zuten parte, Give me Good Sensi kantarekin.Perch eta Hamiltonen arteko ika mikak zatiketa eragin zuen taldean 2001
|
urte
aldera. Egitasmoa bertan behera geratu beharrean, akuilua izan zen, taldea eraldatzeko.
|
|
|
" 90eko hamarkadaren erdialdean, Asuncioneko gerente izendatu berri zen Jesus Gomez Montoyak behin baino gehiagotan adierazi zuen Tolosaldeko osasun arreta kudeatzeko nahia. 2000
|
urte
aldera, orduan Osasun Saileko Gipuzkoako zuzendaria zen Rafael Cerdanek, Tolosako anbulatorioko langileei adierazi zien eskualdeko arreta espezializatua Asuncion klinikari uzteko asmoa. Ordutik hona Asuncion klinika sustatu dutela ikusi dugu, espezialitate anbulatorioaren kaltetan, zeina pixkanaka desmantelatzen joan den.
|
|
|
gizon handi hura auto txiki haren barruan, burua atzeko leihoaren parean, poliki eta astiro, ttar ttar, zenbaitetan pipa erretzen eta dena. Behin, 1958
|
urte
aldera, Donostiatik Aginagara zihoala, kamioi batek atzetik jo zuen. Basarriren erreakzioa:
|
|
|
Larresoroko Seminarioa eta bertako irakasleak 1875
|
urte
aldera. euskalgintzak aterpe epela, abaro abegikorra, aurkitu zutela Larresoron, baina, Etxepare medikuak atera ninduen oker horretatik:
|
|
2012
|
|
|
Euskaldunen dentsitate horrek, azken 5 urteetan izan du beheranzko jauzi handiena. Azken 10
|
urte
aldera arte oso sendoak agertzen ziren herri horietako euskaldunen dentsitate tasak, sekulako abiadan etorri dira behera azken 10 urtean eta, batik bat, azken 5 urtean. 1986an euskaldunen dentsitatea %95 inguru zuten herri batzuk %80 ingurura etorri dira 20 urte geroago (2006ko datuetan).
|
|
|
Haren aita, Charles Denis Bartholomé Bovary, ofizial mediku militar baten laguntzaile ohia, 1812
|
urte
aldera kinto libratze arazoetan konprometitua eta garai modutsu hartan zerbitzua uztera behartua, bere xarma pertsonalez baliatu zen orduan, ehun merkatari baten alabaren baitan eskaintzen zen hirurogei mila liberako dotea iragaitzaz atxikitzeko, hura bere giza plantaz enamoratu baitzen. Gizaseme bikaina, arranditsua, ezproi soinu handia eraginez, papiloteak bibotearekin elkarturik zituela, behatzak beti eraztunez horniturik eta kolore ikusgarriz jantzirik, gizon bizkorraren itxura zeukan, saltzaile ibiltari baten bixitasun airosarekin.
|
|
|
Ondoren dukesen lagunartea zetorren: han beluriak ziren; lauretan jaikitzen ziren; emakumeek, aingeru gaixoak!, Ingalaterrako puntu parpaila zeramaten beren gonapean, eta gizonek, trebezia ezezagunak agertuz gainaxal hutsalen pean, beren zaldiak lehertzen zituzten laketgarritarako, udaldia pasatzera Badera joaten ziren, eta azkenik, berrogei
|
urte
aldera, aberats alabaren batekin ezkontzen ziren. Gauerditik aurrera afaltzen den jatetxeetako areto aparteetan, kandelen argitan, barre egiten zuen letretako jendearen eta aktoresen multzo nabarrak.
|
|
|
Zalantzarik gabe, Borgesen ahotsa zen, nire belaunaldiko askok Joaquín Soler Serranok 1980
|
urte
aldera telebistan egiten zituen elkarrizketetan ezagutu genuena, eta hitz egiteko modua ere, modu «hauskorra», berarena zen.
|
|
|
Oker ez banabil, Diego Ramirez Avalos de la Piscina izan zen konkista kontatzen edo laburbiltzen saiatu zen lehen historialari nafarra, 1534
|
urte
aldera. Avalos de la Piscinak konkistaren bidez, errestaurazio bat ikusiko du:
|
|
|
Eraikinaren balorazioa egin du udalak eta haren berri eman dio fundazioari. Erantzunaren zain daudela esan digu alkateak.Gabirondok esan digunez, 2001
|
urte
aldera, Ximona etxea aurri egoeran zegoen eta eraikina dotazional gisa izendatu zuen udalak," herriarendako interesgarri eta beharrezko" jotzen zuelako. Gabirondok jakinarazi digunez, udala biltegi baten beharrean zegoen orduan eta orain.
|
|
2013
|
|
|
Uste denez, Espainiako Gobernuak Donostian duen egoitza batean eduki zituzten, eta torturatu egin zituzten. 1984
|
urte
aldera Alacantera (Herrialde Katalanak) eraman zituzten, euren hilobia eginarazi, eta tiroz hil zituzten bahitzaileek. Ekintza horrengatik Enrique Rodriguez Galindo Guardia Zibileko jenerala eta Julen Elgorriaga Gipuzkoako gobernadore zibila zigortu zituzten, besteak beste.
|
|
|
Azken hamarkadetan, euskal literaturan adinean aurrera egindako pertsonaia protagonista sorta bat sortu da, denak ere 80
|
urte
aldera arrimatuxeak, zahartzen ari den jendarte baten ispilua, historia beste modu batera kontatzeko aukera edota gaztetasunari aurrez aurre zahartzaroa jartzeko gogoa bihurturik leitmotiv. Baina, horren haritik, Urretabizkaiaren Hiru Mariaeleberriak ekarpen berri bat egin dio eduki aldetik euskal literaturari, memoria albo batera utzirik, zahartzaroa egitasmo bilakatu digu, hau da, zahartzaroan ere pentsa daitekeela eta egitasmo bihurtu, gazteen eskuetan edo erakundeen menean utzi gabe.
|
|
|
Sei hilabeterekin, haurrak hotsak errepikatzen ditu eta
|
urte
aldera bere lehen hitzak ahoskatzen ditu
|
|
|
Lau urte segidan ari da etengabe tituluak galtzen. Atzeraka bidea egiten ari da, 2000
|
urte
aldera, ia ia orduko produkzioaren parean baitago. 2002az geroztik ez zen horren baxua izan.
|
|
|
Jose Antonio Aguirre merkatariak,* Alta Californiako kostaldean barrena egindako bidaietan, La Joven Guipuzcoana ontzian, behin baino gehiagotan bisitatu San Juan Capistrano, 1840
|
urte
aldera, eta Zalvidea diru premia handian aurkitu zuen. Aguirrek 400 dolarren balioko ondasunak aurreratu zizkion, pattarra eta zintzarriak onartuz ordainetan.
|
|
2014
|
|
|
Bere Literatura> oral> euskérica ren zergatiaz galdetu nion behin Andoaingo Arregitarren etxean. 1970
|
urte
aldera izango zen. Erantzun zidan berak:
|
|
2015
|
|
|
Guraso gaixoak sinetsita daude Australian bizi dela eta egunen batean berriro agertuko zaiela, batere abisatu gabe, duela hamar
|
urte
alde egin zuenean bezala. Baina nik ez dut horrela uste, zeren egun ez baitago autobusik ibai ondoko kantoian gelditzen denik.
|
|
|
Andre Gunder Frankek defendatzen du sutsuen mundu sistema bakar eta kapitalista, eta Antzin Arora (K.a. 3000
|
urte
aldera) eroaten du prozesuaren hasiera, eta Asiara, noski, ez Europara. Bere ustez, ez dago produkzio modu kapitalista espezifikorik, dena sartzen baita mundu sisteman (1995).
|
|
|
3 Wilkinsonek Zibilizazio Zentral izena ematen dio sistema horri, Egipto eta Mesopotamian sortua, K.a. 1500
|
urte
aldera, eta ordutik munduko beste zibilizazio guztiak irentsi dituena; Japonia eta Ekialde Urrunekoak azkenak, pasa den mendean (1995). Wallerstein, bestalde, konforme dago mundu sistema (berak marratxoa ipintzen du ñabardura bezala) bakarrean bizi garela, baina, XVI. mendean Europan sortu zen mundu ekonomia kapitalistak osatua da, gero mundu osora hedatu zena.
|
|
|
1970
|
urte
aldera, Iparraldean babestutako errefuxiatu politiko batekin gertatu nintzen Baionako karrika batean, eta, huntaz eta hartaz ari ginela, izan berri zuen esperientzia baten azalpena eman zidan. Dokumentazioarekin arazoren bat zuen, nonbait, eta jendarmeak bila etorri zitzaizkion atxilo hartzeko asmoz.
|
|
|
Oro har, lehen urratsak ahosabaien bidez egiten dira, pixkanaka trinkotasun handiagoko produktuak sartuz joateko. Bizi
|
urte
aldera, haurrek pertsona heldu baten ia gauza bera jan dezakete. Amaren esneak hobeto prestatzen du hesteetako hesteetako flora Ipar Carolinako Unibertsitatean eta Emoryko Unibertsitatean lan egiten duten zientzialariek, Estatu Batuetan, bederatzi haurren garapena aztertu zuten, bi astetatik 14 hilabete arte.
|
|
|
« […] haur askok hiru arkume jasan behar izaten dituzte baten ordez. Psikologo guztiek uste dute titia kentzea garai delikatua eta traumatikoa izan daitekeela; eta haur asko tititik biberoietara ezkutatzen dira, bi hilabete igaro baino lehen; gero, biberoia, bi hilabete igaro aurretik; eta, azkenik, bi hilabete edo hiru
|
urte
aldera, ahapiak eta ohiko bazkarira xehatuak. Negar eta borrokak direla eta, titi bakoitza aurrekoa baino okerragoa da… Zergatik ez kendu behin bakarrik?
|
|
|
Brontze eta burdinazko giltza, brontzezko ezarkin eta kakoa. 280
|
urte
aldera Aracaelin suntsiketa baten arrastoak opatu dituzte. Suntsiketa horrek zerikusia izan dezake Inperio Galikoarekin, erromatar inperiotik banatu zen zati bat.
|
|
|
Salonina (253), Claudio Gotikoa (268) eta Constantino (306) txanponak, kristalezko kopak eta hezurrezko jostorratzak opatu dira besteak beste. 332
|
urte
aldera Asentamendua berreraiki egin zen eta data horren inguruan bigarren suntsiketa bat izan zen. Suntsiketaren ondorioz adobe ugari eta egur egitura erreak agertu dira Zamartzeko baratzean.
|
|
|
1960
|
urte
aldera askotan sartzen ginen herriko ume batzuk Elizegi etxearen goiko solairu hutsera, eta hango geletan barreiatutako liburuak esku artean ibiltzen genituen. Gehienak erlijiosoak ziren, eta ez genituen askorik begiratzen.
|
|
2016
|
|
|
Herriotako populazioaren mugimenduak erakusten du Martinezek azaldu duen errealitatea. Erronkarin, populazioak goia jo zuen 1910
|
urte
aldera, 4.704 biztanlerekin. 2.344 ziren 1975 urtean; 1.644 2005ean; eta 1.423, berriz, 2015ean.
|
|
|
Zakilixut bera ere elkarrizketatu zuen 2007
|
urte
aldera. Hark botatako esaldi batek definitzen du ondoen Colinaren lana:
|
|
|
argitaletaenea! Mari Kita Tambourinek, agoten bizi ikerlariak kontatua zidan, 1700
|
urte
aldera, Baigorriko. Ameztoia, bere sortetxeak argitaratu dion ikerketa lanean(. Agoten in memorian?
|
|
|
... nire auzoan bazen etxetxo bat behin. Orain ia 10
|
urte
alde egin eta orain gutxi berriro itzuli naizen auzo bat. Iragan industriala (hurbilekoa) izan duen hiri bateko auzo bat, orain turismora eta zerbitzuetara erabat zuzendua.
|
|
|
Begoña herri euskaldun hutsa zen 1844
|
urte
aldean. Urte hartan frantziskotar fraideek misioak eman zituzten Begoñan:
|
|
|
—Nire aitonak etxeak zeuzkan hasi zen oroitzapen haietako baten ildotik, eta horietako batzuk gure herriko auzo batean. Eta 1965
|
urte
aldera edo, Andaluziako emigrazioa hasi zen, eta emigrante batzuk gure aitonaren etxeetan jarri ziren alokairu bat ordainduz. Eta hain zuzen ere anaia eta biok izaten ginen alokairu hori hilabetero kobratzen genuenak.
|
|
|
Lakoizketarekin batera Iruñean zeuden beste ikaskide batzuek ere botanikazko liburuak agertu zituzten 1880
|
urte
aldean, esaterako Natalio Cayuela Asimansek Plantas cogidas en las inmediaciones de Pamplonazein Caparrosoko botikaria zen Ruiz Casaviellak Catdlogo metodico de las plantas observadas como espontdneas en Navarra.
|
|
|
Hori gertatu aurretik, eta hasiera bateko asmoetara plegaturik, Hego Ameriketara nahiz Erromara bidaiatu zuen. Nonbaiten ere 1888
|
urte
aldera Iruñeko eliza nagusiko kalonje izan zela agertzen da, Baionako gotzainarekin zezakeen aharrari saihesbidea ote. Azkenean, benefiziadutza baten sortu zuen Baionako eliza nagusian, zeinaren eratzailea eta mozkin jasolea zen aldi berean, eta ber elizan kalonje iraun zuen bizi bitartean, hau da, 1905 edo 1908 urtera arte.
|
|
|
Nagore Agote: 90
|
urte
aldera hor jo zen gailurra. 15 urtean beherantzako joera izan dute.
|
|
2017
|
|
|
–Duela 32
|
urte
alde egin nuen, nire haur jaioberriari bularra ematen ari nintzela. Orain, damu dut semeak bere jaioterria ezin ikustea.
|
|
|
Alaba Estherrek musika ikasketak egin zituen, operaren zale handia egin zen eta, halaxe, Kaxianok ere ikasi zuen Puccini eta Verdi estimatzen. Bere kantu propioak konposatzen, berriz, 1975
|
urte
aldera hasi zen. Goizeko lauretan edo bostetan egiten zuen lan hori, magnetofono txiki baten laguntzarekin.
|
|
|
Juaneloren heriotzaren ondoren, Artifizioak urte askotan funtzionamenduan jarraitu zuen, Juanelorensenideek mantentze lanak egiten zituztelarik. Hildakoan, ordea, inor ez zen mantentze lanez arduratueta, 1617
|
urte
aldera, mekanismoak funtzionatzeari utzi zion.
|
|
|
HistoriaHitzaldian “gertakarietan oinarrituta, ikuspegi zabala” izateko eskatu zuen. Antonino ibilbideko 34 bidea, egungo Astorga eta Bordele lotzen zituen erromatar galtzada ibarra zeharkatzen zuen. “40
|
urte
aldera sortu zen bere bazterrean Aracaeli masioa edo garai hartako zerbitzu gunea. Komunikazio bide indartsua, ibarra zeharkatzen zuena”.
|
|
|
Elizak baino lehenagokoa. Duela 3 mila urte hasia nolazpait Mesopotamian, gero hobetua milagarren
|
urte
aldera Venezian, Italian. Bainan gaurko bankuek mota guzitakoak gainditzen urtez urte, notarioak ere, burua gal bezala, ari baitira beren xuxena nun nahitik atera beharrez.
|
|
|
Dotzena bat segurik. Ezagutuenetarik batto Soluco, duela 27
|
urte
alde bat gelditua. Jakintza elkarteak aldizkari bat ateratzen baitu hiruzpalau hilabetetarik, oraintxe plazaratu du batto Soluco lantegi hortaz ari dena, nola sortu zen, nola handitu, hots nola ibili eta azkenean nola desagertu.
|
|
2018
|
|
|
Lehen zati batean oroitzapen andana bat harrotzen da kondatuz denbora batez fama gaitza ukan zuen lantegi baten historia. Lantegi hori izanki Azkaingo" Blanchisserie de la Nivelle" garbitegia, duela 38
|
urte
alde bat zerratu zena bainan ainitzek oraino gogoan dutena. Ziburuko aldetik Azkainerat heltzean kokatua zen lantegi hori, zirga bidearen bazterrean.
|
|
|
Hala da, badira gauzak gure hirian zuei gustatu ala ez, izan badirela. Adibidez, Alikate jauna, badira 10
|
urte
Alde Zaharreko frontoia Alde Zaharreko bizilagunen artean instituzioen utzikeriatik berreskuratu genuela, ikustekoak dira orduko argazkiak Gorka, egoera penagarria non eta Udalaren jabetza den eraikin batean, urteak hutsik eta itokinez beteta izan eta gero…
|
|
|
Gorago esan bezala, 1859
|
urte
aldera amaitu ziren Intxauspek Luis Luziano Bonaparteren mandatuz obratutako idazlanak. Printzeak Biblia zubererara itzul zezala proposatu zion, baina, dirudienez, ez ziren bat etorri egitekoaren baldintzetan, eta Intxauspek bere luma libre ikusi zuen bestelako atazetan jarduteko:
|
|
|
835eko
|
urte
aldean, Pirinioez honaindiko euskaldunak, Bigorra eta Bearnoko probintziak frantses feudalismoari utziz, behin betikoz aterpetu ziren beren gaurko eremuan, hots, Zuberoan, Baxenabarren eta Lapurdin. Pepino II.a, Akitaniako erregea, saiatu zen gobernadore zenbait inposatzera, baina oroei burua moztu zieten.
|
|
2019
|
|
|
Johannes Kepler, matematikari eta astronomo handia, zeinaren espirituak ulertzen baitzuen mundu agerikoa, miseria eta pobreziarik gorrienean bizi zen, 1606
|
urte
aldera, Pragako hiri zaharreko etxe hondatu batean. Leihoetatik begiratuta, ikuspegi ederrik ez:
|
|
|
Zerbait “ezberdina” egin nahi zuten, “probetxuzkoa”, eta pentsatu zuten euren alea jartzea galtzeko arriskuan zegoen arrazari laguntzeko. Animalia bat galtzeko arriskuan egoteko, ugaltzeko moduan dauden 1.000 abere baino gutxiago egon behar dutela dio Nazio Batuen Erakundeko Elikadura eta Nekazaritza Erakundeak, eta Berasaluzen proiektu honetan sartu aurretik, 1996
|
urte
aldera, izan zuen arrisku hori euskal pottokak. Halaxe, Narciso Arrillaga lagunarekin jarri zen harremanetan Gonzalez.
|
|
|
Beraz, badirudi 1978
|
urte
aldera eman zuela amaitutzat eskuizkribua, bere bizitzako sasoi oso bateko lana biltzen zuen eskuizkribu zaindua, eta hara itzultzen zela zuzenketaren bat edo beste egin behar zuenean.
|
|
|
Ez daude testuak orden kronologikoan bilduta, Mindura gaur izango den poema bilduma, Erroman 1966 urtean datatu ondoren," Kantak" sailak hasten du, eta lehena" Borda beltz, arkaitz txuri" lerroarekin hasten dena," Oyarzun, 1948" datarekin ageri zaigu. Beraz, 1978
|
urte
aldera (azken poema alde batera uzten badugu behintzat, eta lehen orrialdean idatzitakoaren aurka) poesian izandako bidea begien aurrean jarri eta bere ibilbidearen testuen ordenamendua egin du egileak. Dena dela, osotasunari begira, seigarren atala da guztiz ondu ez dena, ziurrenik bertan hurrengo urteetan garatuko proiektuen, hain zuzen ere Ilargiaren eskolan bilduko zituen asmoen aztarna utzi zuelako, oraindik bukatu gabe zen bide baten seinalea.
|
|
2020
|
|
|
Navarrok azaldu duenez, “ermita Fiteroko San Raimundoren aginduz eginen zen ziurrenik, 1200
|
urte
aldera, XIII. mendean edo, mendikoak behintzat. Herrietakoak lehenagokoak izanen dira, zeren San Donato ermita (herri sarreran dago) Adiako parrokia izan zen.
|
|
|
Amaitzeko, San Ignacio 12 zenbakiko ataritik irten eta parez pare Yoldi hotela dago, Iruñean den zaharrenetakoa eta ospe handienetakoa, La Perlarekin batera. XX. mende hasierakoa omen da; lehen Hotel Pirineos izan omen zen, 1920
|
urte
aldera berreraiki zen arte; 60.eko hamarkadan Iruñea frankista eta ofizialaren ikurretako bat zen, han hartzen baitzuten ostatua San Ferminetara etortzen ziren toreatzaileek eta pertsonaia ilustreek –Anthony Quinn, Charlton Heston, Deborah Kerr, Henry Fonda, Ernest Hemingway... – Duela hogei bat urte egin zioten beste aurpegi garbiketa bat, azkena, oraingoz.
|
|
|
San Ignacio kalean zegoen Uranga etxea, Eusak 1920
|
urte
aldera egindakoa, Iruñeko II. zabalgunean dagoen bitxien eta ederrenetariko bat. Han bizi ziren Etxeberria Alvareztarrak, 12 zenbakian, esan den bezala.
|
|
|
Behin, jaitsi nintzen kristala zapartatu zutelako eta hara non ikusten ditudan herriko gazteak erakusleihotik gauzak eramaten, platerak eta, parrandan, ganberrokerietan, iji eta aja. 2000
|
urte
aldera tabernak gorilak eta edalontzi biltzaileak jartzen hasi ziren, udaltzainak kalean patruilatzen, ertzain uniformedunak binaka, drogaren kontrako miaketak… Botiloiaren kontrako legea atera zuten, tabakoarena gero. Bakalaoaren ibilbidea puri purian zegoen, Guass diskotekara jendea sailean etortzen zen, auto asko, gainezka egindako trenak.
|
|
2021
|
|
|
Nabarra Estatuan euskara instituzionala izatearen froga mende eta erdi lehenagokoa da, goi mailako funtzionarioen artean 1416
|
urte
aldera bidalitako informazio fiskal honetan dago: «Et jaquic, u Donejohane Garac, icoec dute gracia erregue bayturie hurtean yrurogey et amavi florin hurtean. sey florin et tercio bat ylean rebatic, era colectoreari».
|
|
|
«Costa Rican, 100.000 nikaraguar baino gehiago daude momentu honetan: politikariak, giza eskubideen defendatzaileak... eta guztiak Nikaragua aldatzeko lan egiten ari dira oraindik ere hemendik», azaldu dio BERRIAri Gerald Chavesek, Nikaraguatik duela hiru
|
urte
alde egin zuen kazetari batek. Bihar presidentetzarako eta parlamenturako bozak egingo dituzte Nikaraguan, polemikaz betetako hauteskundeak.
|
|
|
Kaperaren eraikintxoaren aurreko aldean dago. Eraikin hori horrelaxe ezagutu genuen guk, 1960
|
urte
aldera.
|
|
|
Ez da historian aditu zertan izan, ezta ere, 1900
|
urte
aldera zinemagintza hastapenetan zegoela eta argazkiak egiteko baliabideak zeuzkatenak gutxi bazuk zirela jakiteko. Zer esanik ez kamera zeukatenak.
|
|
|
1918 hura Izurri Beltzari alderatu zioten. Izurri Beltza, Europako populazioaren herena edo bi herenak hil zituena, 1340
|
urte
aldera izan zen.
|
|
|
Txiletik ekarriak. 1900
|
urte
aldera Txile Abinan zegoen.
|
|
|
Markina Xemeingo Ubillan, 1825ean; Elorrion, 1840an eta 1876an; Zaldibarren, urte tartean; Kortezubin, 1848an (Alderdi Komunistaren Manifestuaren urtean); Karrantzako Errota Zaharrean, 1849an; Areatzan (Billaron), 1866an lehen aldiz dira aipaturik; Gaztelu Elexabeitian (Arteaga, Artea), 1871n; Urduñako Arbieton, 1872
|
urte
aldera; Etxanon, 1880an; Larraurin, 1887 urte aldera.
|
|
|
Markina Xemeingo Ubillan, 1825ean; Elorrion, 1840an eta 1876an; Zaldibarren, urte tartean; Kortezubin, 1848an (Alderdi Komunistaren Manifestuaren urtean); Karrantzako Errota Zaharrean, 1849an; Areatzan (Billaron), 1866an lehen aldiz dira aipaturik; Gaztelu Elexabeitian (Arteaga, Artea), 1871n; Urduñako Arbieton, 1872 urte aldera; Etxanon, 1880an; Larraurin, 1887
|
urte
aldera.
|
|
|
Carmelo misioa eraikitzen ari zirela Goi Kalifornian, 1776
|
urte
aldera, hogei indio kristautuz osatutako talde batek erlijioa abandonatu zuen gau batez, eta goizalderako beren txaboletatik alde eginda zeuden. Aurrekari txarra izateaz gain, zisma txiki hark makaldu egin zituen lanak adobezko adreiluen buztin hobietan.
|
|
|
–Guztiarekin ere, aita ezindua du Alzheimerra dela-eta, ama hila du eta beste anaia batek duela hainbat
|
urte
alde egin zuen etxetik; hortaz, duen familia bakarra Ruiz de Gauna inspektorea da. Hots egingo diot, identifikazio ofizialaz arduratu dadin.
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, lan bikain hori 2050ean bukatuko dute. " 2050
|
urte
aldera, lehenago ziur aski, hizketazaharraren jakitatea, benetako jakitatea, desagerturik egongo duk —dio suharturik haren egileetako batek— Iraganeko literatura guztia suntsiturik izango ditek. Chaucer, Shakespeare, Milton, Byron, hizketaberrizko bertsioetan baizik ez dituk izango, eta ez bakarrik molde ezberdin batera aldaturik, baizik eta, egiaz, zirenaren kontrako zer edo zertara aldaturik...
|
|
2022
|
|
|
Batekoak eta bertzekoak erdibana egiten dira, guti goiti beheiti". Haien lantegian 1990
|
urte
aldera nabaritu zen aldaketa. 1980ko krisialdiari erantzuna emateko bidea izan zen.
|
|
|
Sarara itzuli zen 1880
|
urte
aldera, ordurako Frantziska Eiharaburu urruñarrarekin ezkondua zela, eta baita ere hiru urteko seme baten aita edadetu samarra. Lekuederrea etxean plantatu ziren, Sarako errebotearen ondo ondoan.
|