|
2010
|
|
|
–Gauza haiek nekuskielarik, 1911
|
urte
aldera nire aitarekin izandako solasa gogoan izan nuen. Mintzagaia zen egun batean airetan gizaki hegalariak kurrilo saldo batena bezalako harridura eskasa sortuko zutela.
|
|
2012
|
|
|
Haren aita, Charles Denis Bartholomé Bovary, ofizial mediku militar baten laguntzaile ohia, 1812
|
urte
aldera kinto libratze arazoetan konprometitua eta garai modutsu hartan zerbitzua uztera behartua, bere xarma pertsonalez baliatu zen orduan, ehun merkatari baten alabaren baitan eskaintzen zen hirurogei mila liberako dotea iragaitzaz atxikitzeko, hura bere giza plantaz enamoratu baitzen. Gizaseme bikaina, arranditsua, ezproi soinu handia eraginez, papiloteak bibotearekin elkarturik zituela, behatzak beti eraztunez horniturik eta kolore ikusgarriz jantzirik, gizon bizkorraren itxura zeukan, saltzaile ibiltari baten bixitasun airosarekin.
|
|
|
Ondoren dukesen lagunartea zetorren: han beluriak ziren; lauretan jaikitzen ziren; emakumeek, aingeru gaixoak!, Ingalaterrako puntu parpaila zeramaten beren gonapean, eta gizonek, trebezia ezezagunak agertuz gainaxal hutsalen pean, beren zaldiak lehertzen zituzten laketgarritarako, udaldia pasatzera Badera joaten ziren, eta azkenik, berrogei
|
urte
aldera, aberats alabaren batekin ezkontzen ziren. Gauerditik aurrera afaltzen den jatetxeetako areto aparteetan, kandelen argitan, barre egiten zuen letretako jendearen eta aktoresen multzo nabarrak.
|
|
2015
|
|
|
Guraso gaixoak sinetsita daude Australian bizi dela eta egunen batean berriro agertuko zaiela, batere abisatu gabe, duela hamar
|
urte
alde egin zuenean bezala. Baina nik ez dut horrela uste, zeren egun ez baitago autobusik ibai ondoko kantoian gelditzen denik.
|
|
|
Andre Gunder Frankek defendatzen du sutsuen mundu sistema bakar eta kapitalista, eta Antzin Arora (K.a. 3000
|
urte
aldera) eroaten du prozesuaren hasiera, eta Asiara, noski, ez Europara. Bere ustez, ez dago produkzio modu kapitalista espezifikorik, dena sartzen baita mundu sisteman (1995).
|
|
|
3 Wilkinsonek Zibilizazio Zentral izena ematen dio sistema horri, Egipto eta Mesopotamian sortua, K.a. 1500
|
urte
aldera, eta ordutik munduko beste zibilizazio guztiak irentsi dituena; Japonia eta Ekialde Urrunekoak azkenak, pasa den mendean (1995). Wallerstein, bestalde, konforme dago mundu sistema (berak marratxoa ipintzen du ñabardura bezala) bakarrean bizi garela, baina, XVI. mendean Europan sortu zen mundu ekonomia kapitalistak osatua da, gero mundu osora hedatu zena.
|
|
2016
|
|
|
argitaletaenea! Mari Kita Tambourinek, agoten bizi ikerlariak kontatua zidan, 1700
|
urte
aldera, Baigorriko. Ameztoia, bere sortetxeak argitaratu dion ikerketa lanean(. Agoten in memorian?
|
|
2017
|
|
|
–Duela 32
|
urte
alde egin nuen, nire haur jaioberriari bularra ematen ari nintzela. Orain, damu dut semeak bere jaioterria ezin ikustea.
|
|
2019
|
|
|
Johannes Kepler, matematikari eta astronomo handia, zeinaren espirituak ulertzen baitzuen mundu agerikoa, miseria eta pobreziarik gorrienean bizi zen, 1606
|
urte
aldera, Pragako hiri zaharreko etxe hondatu batean. Leihoetatik begiratuta, ikuspegi ederrik ez:
|
|
2020
|
|
|
Amaitzeko, San Ignacio 12 zenbakiko ataritik irten eta parez pare Yoldi hotela dago, Iruñean den zaharrenetakoa eta ospe handienetakoa, La Perlarekin batera. XX. mende hasierakoa omen da; lehen Hotel Pirineos izan omen zen, 1920
|
urte
aldera berreraiki zen arte; 60.eko hamarkadan Iruñea frankista eta ofizialaren ikurretako bat zen, han hartzen baitzuten ostatua San Ferminetara etortzen ziren toreatzaileek eta pertsonaia ilustreek –Anthony Quinn, Charlton Heston, Deborah Kerr, Henry Fonda, Ernest Hemingway... – Duela hogei bat urte egin zioten beste aurpegi garbiketa bat, azkena, oraingoz.
|
|
|
San Ignacio kalean zegoen Uranga etxea, Eusak 1920
|
urte
aldera egindakoa, Iruñeko II. zabalgunean dagoen bitxien eta ederrenetariko bat. Han bizi ziren Etxeberria Alvareztarrak, 12 zenbakian, esan den bezala.
|
|
2021
|
|
|
Kaperaren eraikintxoaren aurreko aldean dago. Eraikin hori horrelaxe ezagutu genuen guk, 1960
|
urte
aldera.
|
|
|
Ez da historian aditu zertan izan, ezta ere, 1900
|
urte
aldera zinemagintza hastapenetan zegoela eta argazkiak egiteko baliabideak zeuzkatenak gutxi bazuk zirela jakiteko. Zer esanik ez kamera zeukatenak.
|
|
|
1918 hura Izurri Beltzari alderatu zioten. Izurri Beltza, Europako populazioaren herena edo bi herenak hil zituena, 1340
|
urte
aldera izan zen.
|
|
|
Txiletik ekarriak. 1900
|
urte
aldera Txile Abinan zegoen.
|
|
|
Markina Xemeingo Ubillan, 1825ean; Elorrion, 1840an eta 1876an; Zaldibarren, urte tartean; Kortezubin, 1848an (Alderdi Komunistaren Manifestuaren urtean); Karrantzako Errota Zaharrean, 1849an; Areatzan (Billaron), 1866an lehen aldiz dira aipaturik; Gaztelu Elexabeitian (Arteaga, Artea), 1871n; Urduñako Arbieton, 1872
|
urte
aldera; Etxanon, 1880an; Larraurin, 1887 urte aldera.
|
|
|
Markina Xemeingo Ubillan, 1825ean; Elorrion, 1840an eta 1876an; Zaldibarren, urte tartean; Kortezubin, 1848an (Alderdi Komunistaren Manifestuaren urtean); Karrantzako Errota Zaharrean, 1849an; Areatzan (Billaron), 1866an lehen aldiz dira aipaturik; Gaztelu Elexabeitian (Arteaga, Artea), 1871n; Urduñako Arbieton, 1872 urte aldera; Etxanon, 1880an; Larraurin, 1887
|
urte
aldera.
|
|
|
Carmelo misioa eraikitzen ari zirela Goi Kalifornian, 1776
|
urte
aldera, hogei indio kristautuz osatutako talde batek erlijioa abandonatu zuen gau batez, eta goizalderako beren txaboletatik alde eginda zeuden. Aurrekari txarra izateaz gain, zisma txiki hark makaldu egin zituen lanak adobezko adreiluen buztin hobietan.
|
|
2022
|
|
|
Batekoak eta bertzekoak erdibana egiten dira, guti goiti beheiti". Haien lantegian 1990
|
urte
aldera nabaritu zen aldaketa. 1980ko krisialdiari erantzuna emateko bidea izan zen.
|