|
2001
|
|
|
Duela hiru
|
urte
agertu zen publikora eta jendearekin erraz konektatuen zuen. Su eten garaian jende askok entzun nahi zituen gauzak esaten ere asmatu zuen eta ezker aber tzaletik harat ere iritsi zen bere mezua.
|
|
2002
|
|
|
Carnivaleko langileek esan zuten oraindik ez dakitela zer ari den eragiten gaixotasuna, baina Norwalk birusa balitz bezala tratatzen ari dira, azken asteetan Holland America eta Disney lineen erabiltzaileak kutsatu dituen bera. Norwalk birusa duela 30
|
urte
agertu zen Ipar Amerikako Ohio Estatuan, eta pertsonen arteko kontaktuaren bidez edo ur edo janari kutsatuaren kontsumoaren bidez transmiti daiteke. Kaltetuak bi edo hiru egunetan berreskuratzen dira normalean, epe luzera ondorio larririk izan gabe.
|
|
2004
|
|
|
Arrano inperiala eta katamotz iberiarra, Iberiar Penintsulako faunarik mehatxatuenetako bi, tradizioz baso mediterraneokoak izan direnak, duela milioi bat
|
urte
agertu ziren Penintsulan. Hori da Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) Miguel Ferrer eta Juan José Negro ikertzaileek egindako ikerketaren ondorio nagusia.
|
|
|
Nazioarteko ikerketa baten arabera, astoa duela 10.000
|
urte
agertu zen Afrikan
|
|
2005
|
|
|
Kasu honetan garrantzitsuenak baheketaren birusa, mosaikoaren birusa (kurbitazeo guztiei eragiten die) eta zain horien birusa dira. «Azken hori duela bizpahiru
|
urte
agertu zen lehen aldiz Espainian, eta galera handiak eragin zituen uztetan», dio García Masek. «Nahi duguna», azaltzen du kukurbitazeoen genomikaren Espainiako proiektuan parte hartzen duen ikertzaile honek:
|
|
2006
|
|
|
Horri esker, landareek, algek eta bakterio batzuek eguzki energia erabiltzen dute materia ez organikoa materia organiko bihurtzeko Algek eta bakterio batzuek eguzki energia erabiltzen dute materia ez organikoa organiko bihurtzeko izaki bizidunek elika katearen bidez erabiliko dituzte hazteko eta garatzeko. Duela 3.400 milioi
|
urte
agertu zen, azken kalkuluen arabera. Horri esker, Lurreko atmosferak oxigenoa du eta erregai fosilak ditu gaur egun. Klorofila kolore berdeko pigmentua da, eta fotosintesia egiteko behar den argia xurgatzen du.
|
|
|
Hankapalok jende artean zeukan estimazioa eta bere tabernaren arrakasta ikusita, edonork pentsatuko luke herrikoxeme betidanikoa zela bera, eta ostatu kastadun horietakoa taberna, baina ez bata eta ez bestea. Duela dozena bat
|
urte
agertu zen herrian, eta agertu bezain laster zabaldu taberna; alderantziz esan nuke: taberna hemen zabaldu zuelako etorri zela gure herrira.
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun, San Petersburgoko Historia Zoologikoaren Museoan dago ikusgai, “Masha” izenarekin. Mamutak —elefanteen arbasoak— duela hiru edo lau milioi
|
urte
agertu ziren Afrikan, Europara eta Asiara emigratu zuten duela bi milioi urte, Ipar Amerikara iritsi arte, Bering itsasartetik pasatuz, duela 500.000 urte. Desagertzearen arrazoia misterioa da oraindik ere.' Animalia horien populazioa jaitsi egin zen duela 11.000 urte inguru, eta orain 3.600 bat urte desagertu zen.
|
|
2008
|
|
|
Duela hamar
|
urte
agertu zen" pilula urdina", eta adituek diotenez mugarri garrantzitsua izan zen gizonezkoen disfuntzio sexualak konpontzeko aspaldi hasitako borrokan. Viagrari esker, sexu jarduera bertan behera uzteko tenorean zeuden gizonezko askok berriro ere arrakasta osoz eduki ahal izan dituzte sexu harremanak, bestelako metodo erasokorragoetara jo beharrik gabe.
|
|
|
beren herriko gar datxoekin konparatu zituzten, eta lagarto> izena eman. Horrela deitzen zioten duela gutxi estatubatuarrek Mexikoko erdarara itzuliriko marrazki bizidune tako pertsonaia bati, gure telebistetan orain zenbait
|
urte
agertzen zenari: El> lagarto> Juancho; baina izan, krokodiloa zen.
|
|
2009
|
|
|
Kasu honetan ere, analogikotik digitalera pasatuko gara. Duela ia 20
|
urte
agertu ziren telebista ikusteko lehen plataforma digitalak, eta gaur egun telebista digitaleko modalitate asko daude: ohiko telebista antena (LTD), satelite bidezkoa (Digital+), kable bidezkoa (Euskaltel, Ono…) eta telefono sarekoa ADSLaren ondoan (Imagenio, Orange TV edo Jazztelia TV).
|
|
|
Ia ziur esan dezakegu duela 200.000 urtetik bizi izan zirela hemen. Uste da Neanderthalgo gizakia orain 300.000
|
urte
agertu zela Europan, eta pentsa daiteke ordutik egon zirela Euskal Herrian. Eta arrasto berrienak Arrillorkoak dira eta 37.000 urte dituzte.
|
|
|
horra hor The Sonics (ondoko Tacomatik), Heart, The Green Pajamas, Nikki Sixx, The Walkabouts, Jimi Hendrix eta, nola ez, The Young Fresh Fellows. Orain dela 25 urte lehenbiziko diskoa kaleratu zuten lagun hauek; azkena orain dela zortzi
|
urte
agertu zen. Beraz, lasai ibili dira Washingtongo lagunak kantu hauek prestatzeko garaian.
|
|
|
Baina, hitzaldia hasi aurretik gogora dezagun Lazarragaren bi eskuizkribu ezagutzen ditugula: bata, euskarazkoa2, orain dela lau
|
urte
agertutakoa eta literatur lanak dituena, eta beste bat gaztelaniazkoa3, lehendik ezagutzen zena eta funtsean familiaren genealogiaz diharduena.
|
|
2010
|
|
|
Emakumeak badu aske izaterik, zer nola norekin egin esaten diguten eskema zorrotzetatik kanpo. " Aski da izeneko maitagarria duela 20
|
urte
agertu zitzaidan aurrenekoz, nire ezkontza baino bi egun lehenago, hiru hilabeteko nengoela, eta... salbatu egin ninduen!", dio Nunila Lopezek liburuaren amaieran. " Orduz geroztik bakarrik eta zoriontsu (ahal denean behintzat) bizi den ama naiz.
|
|
|
Iparraldean duela hamarâ?, hamaika
|
urte
agertu zen kirol hau; baina gehien Tarifan egiten da. Han beti dabil haizea eta baldintzak hobeak dira.
|
|
2011
|
|
|
–Historiaren hainbat arotan ageri zaigu ehunka herriren eta kulturaren autonomiarik eza nazio estatu zurrunaren barrunbe erdirakoi itogarrian: Txinan duela hiru mila
|
urte
agertu zen; Europan (Frantzia) eta Amerikan (inken inperioa), berriz, seiehun urte ezkerokoa da gutxi gorabehera?. Heinz Dieterich,. Chechenia y los pueblos sin estado?, Gara,.
|
|
|
(02:42) Primateen lehen espezieak duela 65 milioi
|
urte
agertu
|
|
|
Ugaztun zaharrenetako bat da: duela 200 milioi
|
urte
agertu zen eta oraindik arrautzak jartzeko gaitasuna du. Duela 300 milioi urte baino gehiago datatutako labezomorroak ez dira aldatu ordutik, eta ez dirudi behar dutenik, bizirauteko duten gaitasunagatik.
|
|
|
Eritasun larri bat izan da, gizateriari gogor astindu diona mendetan zehar. Variola birusak sortzen du eta gure artean duela 10.000
|
urte
agertu omen zen. Gaixotasunaren ondorioz zornez betetako babak agertzen dira larruazalean, ahoan eta eztarrian.
|
|
2012
|
|
|
Liburu honen protagonista Frantisek Abravanel Klee da; Franti, lagunentzat. Orain dela hamar
|
urte
agertu zen Euskal Letretan izen bereko obran, Franti, eta oraintsu berragertu da, haren herriko plaza garrantzitsuenaren izena dakarren alean, Nuvolari plazan. Itxuraz aldatua dator; ez dira alferrik bi marrazkilari pasatu ordudanik:
|
|
|
Lelengo disidenteak orain dela 500
|
urte
agertu ziren Alemanian (Martin Luther), Holandan (Erasmus), Suitzan (Jean Calvin) eta Eskozian (John Knox), besteak beste, Inkisizinoa eta Elexaren beste gehiegikerien aurka, Humanismoaren alde, apaizen ezkontzen alde edo latinaren ordez lurralde bakoitzeko hizkuntzen alde. Euskal Herrian, adibidez, Joanes Leizarraga kalbinistak Itun Barria euskaratu eban 1571n.
|
|
2013
|
|
|
Auzolanera inoiz etorri gabeko Emakatsua gaurkoan azaldu egin da eta Barnekortako Koilerekin jarri da solasean. Emakatsua Kokoherrin duela hamabosten bat
|
urte
agertu omen zen txiripa guztiz bitxia dirudien moduan. Garai hartan barreiatu zenez, Mr.
|
|
2014
|
|
|
Duela 48
|
urte
agertu zen.
|
|
|
Eta tratamendu fidagarririk ez orainokoan segurik, nahiz sail hortan badiren naski aitzinamendu batzu. Ebola duela 38
|
urte
agertua da Kongo herrialdean. Ordu arte etzen ezagutua.
|
|
2015
|
|
|
Duela bost
|
urte
agertu zen
|
|
|
Itsasoa eta mendia Biziki polliki, Jean Louis Davant-ek aurkeztu dauku omenaldiaren karietarat plazaratu den liburutxo mamitsua," Itsasoa eta mendia, bien artean Donibane". Olerki parrasta bat duela hogoi
|
urte
agertuak Ikuska aldizkarian eta berriz agertzen direnak beraz Ikuskak bere baimena emanik. Bi aitzin-solas, bat Peiuko Duhart ena eta bestea Pantxoa Etchegoinen eskutik.
|
|
2016
|
|
|
zen Lurra, eta, fosil mikroskopikoen datazioen arabera, duela 3.800 milioi
|
urte
agertu ziren
|
|
|
33 Orain, perkusioak entzunen ditugu. Batzuk duela milaka
|
urte
agertu ziren; gaur egun, musika gehienen erritmoa markatzen dute eta jendeen irudimen mugagabeak etengabe asmatzen ditu musika tresna edo erritmo berriak. Klabeak zur gogorrezko bi makilatxo dira, bata bertzearekin jotzen direnak.
|
|
|
" Xoxolo, Moxolo eta Ttottolo"," Pattin eta Patto"," Kapitain Piloturen airontzian"," Txintxinboi eta Txantxanbai"," Mirua eta xitoak" eta" Manuel artzainaren zazpi ardiak", bakoitza 7 eurotan salgai. Hor dugula ere, liburueri datxikola," Kantuz kantu" diska, duela 30
|
urte
agertutako K7ren berrargitalpena, 19 kanturekin. Ez da dudarik obra azau berri hunek berriz ere handi eta ttipi askoren atsegina beteko duela.
|
|
|
Gure elkartearen historia, eginbide eta ekintzak aipatu dizkiot. HERRIA aldizkari huntan urtez
|
urte
agertu artikuluak eraman dizkiot. Nahiz eta euskal errorik ez daukan, izen euskaldun gehientsuak ezagunak zitzaizkion eta bakoitzarentzat anekdota bat kondatu daut.
|
|
|
Zenbait aste barne abiatuko da" Donostia kulturaren hiriburu urtea" eta San Telmo museoak lau erakusketa aipagarri proposatuko ditu urtean zehar. " 1966/ gaur" erakusketak Chillida, Ruiz Balerdi eta Basterretxea bezalako artisten lanak, duela 50 bat
|
urte
agertu zirenak, erakutsiko ditu. Apirilean zine festibalaren inguruan," Entre arenas" Federico Guzman sevillarak prestatu erakusketaren aldi.
|
|
|
Jean Pierre Coffe pausatu da, supituki bezala, 78 urtetan. Berak jatetxe bat atxikia ukanik Parisen, duela 32
|
urte
agertua zen telebixtan gastronomia emankizun sail baten kudeatzaile. Berehala bildu zuen gaitzeko fama.
|
|
2017
|
|
|
Zein izan dira historian zehar sinesmen edo teoria horiek? Zientzialariek egindako azken kalkuluen arabera, orain dela 4.600 milioi urte inguru sortu zen Lurra, eta, fosil mikroskopikoen datazioen arabera, duela 3.800 milioi
|
urte
agertu ziren lehenengo zelula biziak Lurrean (hobe esanda, itsasoan). Zelula horiek orduko Lurraren baldintza fisiko kimikoei egokituta zeuden, jakina.
|
|
|
Hurrengo urteetan espezie desberdinetan banatu zen australopiteko hura eta haietariko bat, Australopithecus africanus, lehenengo Homo habilis, gizaki mota bihurtu zen orain dela bizpahiru milioi urte, gaur egun Etiopia, Kenya eta Tanzania herrialdeetako eskualdean. Haren ondorengoa, Homo erectus, duela 1,5 milioi
|
urte
agertu zenak oraingo gizakiaren antzeko itxura omen zeukan.
|
|
|
Lur planetako bizia duela 3,8 miliar
|
urte
agertu zen, ozeanoetan. Lehenbiziko bizidunak bakterioak ziren hain segur.
|
|
|
Lehen ere agertu da asko liburu Donibane Lohizuneren ohoretan, batzu beti aipagarri aspaldikoak badira ere, beste batzu guziz baliosak Ekainak duela hogoi bat
|
urte
agertu zituen biak bezala. Orai agertu denak gauza frango beste punta batetarik hartzen ditu, gutarteko gauzetaz axola handi batekin, egun guzietako gauzetaz, tituluak berak dion bezala...
|
|
2018
|
|
|
INBIDO Duela ehun
|
urte
agertu zen gripa izigarria...
|
|
|
Beste iraultza bat gertaturik artean. Duela hogoita zonbait
|
urte
agertu baitzen telefono mugikorra! Ainitzek sakelakoa deitzen dutena.
|
|
|
Joanden astean pausatu da 87 urtetan Joseph Joffo idazle ezagutua, oroz gainetik fama gaitza bildua zuena duela 45
|
urte
agertu liburu batekin. Liburu hori," Un sac de billes"," Kañika zaku bat" beraz, orotarat hogoi miliun ba salduak.
|
|
|
Badakizu duela 3.900 milioi
|
urte
agertu zela bizitza Lurrean?
|
|
2019
|
|
|
Are gehiago: gure espeziean ere duela 40.000
|
urte
agertu zela uste zen".
|
|
2020
|
|
|
Gure gizarte hedatu, global eta orokorrak beste aurpegi bat erakusten digu orduan, eta izua eragin (neurriz kanpokoa ere bai, agian). Wuhanen duela hainbat
|
urte
agertu izan balitz birus berria, ez zatekeen mundura zabalduko, ez behintzat oraingoan egin duen azkartasun eta indarrarekin. Gaur, ordea, hegazkinez, itsasontziz nahiz kamioez iritsi da gugana.
|
|
|
Gure gizarte hedatu, global eta orokorrak beste aurpegi bat erakusten digu orduan, eta izua eragin (neurriz kanpokoa ere bai, agian). Wuhanen duela hainbat
|
urte
agertu izan balitz birus berria, ez zatekeen mundura zabalduko, ez behintzat oraingoan egin duen azkartasun eta indarrarekin. Gaur, ordea, hegazkinez, itsasontziz nahiz kamioez iritsi da gugana.Birus ñimiño batek erakutsi digu, beste behin ere, zein ahula eta hauskorra den gure gizarte (ustez) indartsu hau, eta, bide batez, osasun alarmaren legea ezarri denean ikusi dugu beste zenbait egituraren ahulezia.
|
|
2021
|
|
|
Ez da lehen aldia holako eskandaluak plazaratzen direla. Denek gogoan dugu duela bost
|
urte
agertu zen" Panama Papers" deitu sail bereko salaketa, Panamako Mossack Fonseca bulegoak eraiki ihes sozietate guziekin. Aitzineko urtean, 2015ean," Swiss Leaks" izeneko eskandalua izan zen.
|
|
|
Duela sei mila
|
urte
agertu ziren Mesopotamian idatzitako lehenbiziko zeinuak, baina asmakuntza honen jatorria isiltasunaren eta misterioaren lainopean da. Handik denbora puska batera, eta modu independentean, idazkera Egipton, Indian eta Txinan ere jaio zen.
|
|
|
Duela 3.800 milioi urte inguru, Lur planetan, zenbait molekula elkartu ziren organismo biziak deituriko egitura bereziki handi eta korapilatsuak sortzeko. Duela 2,5 milioi
|
urte
agertu ziren lehen aldiz gizaki modernoen antz handia zuten animalia batzuk. Duela 300.000 urte, gure arbasoek sua menperatu zuten.
|
|
2022
|
|
|
Ondorio latzak osagarriarentzat Gure osagarriarentzat plastikak duen eraginaz, duela hiru
|
urte
agertu zen ikerketa batek alerta eman zuen. CIEL edo Center for International Environmental Law izeneko erakundeak zioen plastikak mundu guziko osagarri arriskua ekartzen zuela, ondorio txarrak sortzen dituelako ekoiztean, transformatzean, erabiltzean edo ondarkin moduan.
|
|
|
Lehen eukariotoak, duela 2.000 milioi urte sortua, 2.000 gene baino gehiago behar izan zituen. Lehen plurizelular konplexuak, agian duela 1.000 milioi
|
urte
agertu zenak, 10.000 gene (edo ADN esentzialaren luzera baliokidea) lituzke. Eta ugaztun batek edo hegazti agertu berri batek 20.000 baliokide genetikoak.
|
|
|
GIBa duela 40
|
urte
agertu zen, eta, ordutik, 79,3 milioi lagun infektatu dira harekin, eta 36,3 milioi hil dira hiesarekin lotutako gaixotasunen ondorioz, Unaids GIB hiesari Buruzko Nazio Batuen Programa Bateratuak emandako datuen arabera.
|
|
|
Mundu osoaren produkzio sistema interkonektatua dago. Krisia publikoki orain dela hamabost
|
urte
agertu zen, eta krisi hori zorroztu egin da pandemiarekin. Nire ustez, produkzio sistemaren krisi horrek eragin zuzena izan du Errusiar Federazioa gudan sartzeko.
|
|
|
Aurkikuntza hura, zernahi zela ere, kulturaren eta giza historiaren muin bihurtu zen. Leroi Gourhamek dioen bezala, duela 50 mila
|
urte
agertu ziren gure arbaso kulturaltzat har ditzakegun lehen gizon emakumeak.
|
|
|
Beraz gure Xiberoak, instituzione bezala, lotura bereziak ukan ditu luzaz Nafarroako erregeekin. Xiberoko (Zuberoako) erakunde politikoa duela mila bat
|
urte
agertu zen. Gertakarien ongi konprenitzeko, lauzpabost mendez gibelera joan behar dugu historian barna.
|