|
2007
|
|
|
Produktuak sortu eta ematea ez da nahikoa kulturak galdu ahal izan dituen funtzioak berreskuratzeko edo indartzeko, kulturatik kanpo geratzen diren faktoreek eragin itzela dutelako gutako bakoitzarengan, ohartzen ez bagara ere. batzuk osatzen dute gutako bakoitzaren kode erreferentziala (kulturgileak, ekintza bereziak, errito bereziak, gizartearentzako garrantzitsuak izan diren norbanako zein taldeak,...). Guzti horiek gure kodean txertatuta
|
taldeko
kide sentitzen gara, besteekin harremanetan jartzen gara, komunikatu egiten gara...
|
|
|
Egunerokotasuna eraikitzen duten egoerek hainbat baldintza ezartzen dizkiete hiztunei, adibidez: aurrez aurre dituzten solaskideak hizkuntza jakin batetan gaituak diren ala ez jakitea; hizkuntza bereko hiztunak izanda, elkarrekin harremanak trinkoak izatea eta ez egotea beste hizkuntza baten harreman sareetan barreiatuta; egoerak ezartzen duen marka linguistikoa tarteko, hiztunak hobesten duen hizkuntzaren aldeko hautua egiteko ahalmena izatea;
|
taldeko
kide gehienak hizkuntza horretan aritzeko gai izatea ere (Amonarriz, 1991).
|
|
2008
|
|
|
EHUko ikerketa taldea, software ingeniaritzan eta web zerbitzuetan espezializatua. Hastapenetan, hizketaren ezagutza automatikoan jardun zuten
|
taldeko
kideek, gaur egun ikerketa eremua zabaldu egin badute ere. Leioako Zientzia eta Teknologia Fakultateko (ZTF) Elektrizitate eta Elektronika Saileko ikerketa taldeetariko bat da.
|
|
|
gutxiengoaren ekoizpen eta hedapen kulturala eta artistikoa bultzatzeko, lehen hezkuntzan eta bigarren hezkuntzan gutxiengoaren hizkuntzaren irakaskuntza areagotzeko; osasun zerbitzuak gutxiengoaren hizkuntzan jaso ahal izateko; gobernu zerbitzuak gutxiengoaren hizkuntzan eskaini ahal izateko gutxiengo hizkuntzako hiztunak kontratatzeko; eta gutxiengoaren hizkuntza bide seinaleetan eta iragarkietan gehitzeko. Komunitate babes informal horren bidez egindako lorpenak era formalagoan iraunarazi daitezke, gehiengo menderatzaileak kontrolatutako erakundeek gutxiengoaren
|
taldeko
kideak sartzen hasten badira erakunde publiko eta pribatuetan. Hortaz, babes formalak honako hau adierazten du:
|
|
|
Bizindar subjektiboaren galdera sorta
|
taldeko
kideek beren taldearen bizindarraz eta beren hurbileko ingurunean garrantzitsuak ziren beste hizkuntza talde batzuen bizindarraz zer iritzi zuten neurtzeko egin zen.
|
|
|
Hiztunek beren hizkuntza komunitateaz duten pertzepzioa erroldadatuetan eta neur daitekeen babes instituzionalean oinarrituta egiten diren talde bizindarraren neurketa" objektiboak" bezain garrantzitsua izan daiteke. Bizindar subjektiboaren galdera sorta
|
taldeko
kideek beren taldearen bizindarraz eta beren hurbileko ingurunean garrantzitsuak ziren beste hizkuntza talde batzuen bizindarraz zer iritzi zuten neurtzeko egin zen (Bourhis, Giles eta Rosenthal, 1981). Bizindar subjektiboaren galdera sortaren bidez, erantzun emaileek beren taldearen bizindarra eta beren ingurunean garrantzitsuak diren beste talde batzuen bizindarra neurtzen dute, kontuan hartuz bizindar objektiboa osatzen duten demografiaren, babes instituzionalaren eta estatusaren alderdiak.
|
|
|
Bizindar subjektiboaren galdera sortaren bidez, erantzun emaileek beren taldearen bizindarra eta beren ingurunean garrantzitsuak diren beste talde batzuen bizindarra neurtzen dute, kontuan hartuz bizindar objektiboa osatzen duten demografiaren, babes instituzionalaren eta estatusaren alderdiak. Bizindar subjektiboaren galdera sortaren bidez bizindarraren gainean egindako ikerketek erakutsi zuten, oro har,
|
taldeko
kideak errealistak direla beren taldearen bizindar posizioa antzematerakoan, komunitate bizindarraren neurketa" objektiboek" proposatutako ildoei jarraiki (Harwood, Giles eta Bourhis, 1994). Allardek eta Landryk (1986, 1992, 1994) beste hurbilketa bat garatu dute bizindarrari buruzko usteak neurtzeko.
|
|
|
Osagai horri" hurbiltasun sozial" izena eman diogu, oinarrizko sozializazioa gutxiengodun taldearen hizkuntzan (H1) egiten dela adierazten duelako, eta oinarrizko sozializazioa behar beharrezkoa da hizkuntza eta kultura belaunaldi batetik bestera transmititzeko, bai eta hizkuntza taldearen identitatea garatzeko ere. Horrez gain, hurbiltasun sozialaren loturak
|
taldeko
kideak lurraldean era egokian kontzentratuta egotearen garrantzia azpimarratzen du. Izan ere, hiztunen kontzentrazio egokia izateak hizkuntza erabileraren" talde barruko solidaritate" esparruak sortzen dituzten gizarte sare estuak sortzen laguntzen du.
|
|
|
Hortaz, lagitimitate ideologikoa ez dago gobernuaren babes instituzionalarekin soilik lotuta; talde barruko eta kanpoko hiritarren babesarekin ere lotuta dago, hau da, hiritar horiek gutxiengoaren hizkuntzarekiko jarrera positiboa izatearekin eta gutxiengoaren hizkuntza ikasi eta erabiltzearekin ere lotuta (O’keefe, 2001). Gizarte zibilean, enpresa taldeek eta negozio pribatuek ere babes ditzakete gutxiengoen hizkuntzak; esaterako, lantokian eta establezimendu industrial eta komertzialetan hizkuntzaren erabilera sustatzearen bidez. Gutxiengoaren hizkuntza esparru publikoetan erabiltzea, paisaia linguistikoan barne, aurrez aipatu dugun moduan, oso lotuta egon daiteke
|
taldeko
kideek duten bizindar subjektiboarekin. Hori gai eztabaidatua izan da Quebecen, batez ere Montrealgo paisaia linguistikoaren gaiarekin lotuta (Bourhis eta Landry, 2002).
|
|
|
Bizindar subjektiboaren eraikuntza zabaldu ere egin liteke, eta taldeak nabaritzen duen estatusa izendatzeko erabiltzeaz gain, taldearen hizkuntzak gizartean eragiten duen legitimitate pertzepzioa izendatzeko ere erabil daiteke. Nahiz eta norberaren taldeak gobernatutako erakunde kultural eta sozialetan (esaterako, ikastetxeetan) nork bere gutxiengoaren hizkuntzan hitz egiteko aukera izateak laguntzen dion
|
taldeko
kideen bizindar subjektiboari, norberaren hizkuntzak gizartearen osotasunean legitimitatea duela nabaritzeak balio die hizkuntza gutxiengoei haien herritartasuna aintzat hartzen dela eta gizarteak baloratzen dituela sentitzeko.
|
|
|
Adibidez, komunitateko kideak beren erakundeengandik fisikoki hurbil bizi direnean, eta komunitate bizitzan parte hartze aktiboa dutenean, errazago justifika dezakete gobernu programak eta —zerbitzuak behar dituztela. Aldi berean,
|
taldeko
kideek estatuaren babes aktiboa eta hizkuntza eskubideak baldin badituzte, gizartean legitimitatea dutela nabarituko dute, eta pertzepzio horrek, identitate kolektiboan eragin dezake. Adibidez, taldearen hizkuntza paisaia linguistikoan ikus daitekeenean, hizkuntzagutxiengoek era positiboagoan ikusi ohi izaten dute beren talde bizindarra (Landry eta Bourhis, 1997).
|
|
2009
|
|
|
%100ean) edota telefoniaren munduan, konparazio batean (azken arlo horretan Euskaltelen salbuespena aipa daiteke, zeina, besteak beste, Hamaika
|
taldeko
kide baita).
|
|
2012
|
|
|
Lan talde honetan ikastetxe guztietako kideak daude, berdin ikastetxeko normalkuntza teknikaria, ikastetxeko zuzendaria edo beste irakasleren bat. hauexek osatzen dute entrenamendu, gida eta laguntza jarraituaren erdigunea edo bihotza. horiekin batera Gorbeialde Alkartea, zertu, Begitu, B06 Berritzegunea eta herrietako udal zein kultur eragileak ere
|
taldeko
kide esanguratsuak dira prozesu osoan.
|
|
|
Horiekin batera Gorbeialde Alkartea, Zertu, Begitu, B06 Berritzegunea eta herrietako udal zein kultur eragileak ere
|
taldeko
kide esanguratsuak dira prozesu osoan.
|
|
|
Behatzaileek elkarrizketen hizkuntza jasotzen dute. Horretarako ez da beharrezkoa elkarrizketa
|
taldeko
kide guztiak hitza hartzen behatzea; elkarrizketa taldeko kide batek darabilen hizkuntza beste guztiek darabiltena dela suposatuko da, kontrakorik behatu ezean.
|
|
|
Behatzaileek elkarrizketen hizkuntza jasotzen dute. Horretarako ez da beharrezkoa elkarrizketa taldeko kide guztiak hitza hartzen behatzea; elkarrizketa
|
taldeko
kide batek darabilen hizkuntza beste guztiek darabiltena dela suposatuko da, kontrakorik behatu ezean.
|
|
|
Ahal dela, populazio elebiduna bi taldetan banatuta dago: talde bat osatzen dute elebidunak direla ezkutuan gordetzeko erabaki estrategikoa hartzen dutenek, eta bestea, elebidunak direla adierazten dutenek; hori dela eta, elebidunak direla ezkutuan gordetzea erabakitzen dutenen
|
taldeko
kideek A erabiltzen dute interakzioetan, gutxiengoaren hizkuntza erabiltzeko koordinazioan huts egiten baitute jokalari elebidunek. Era berean, ikusiko dugu estrategia mistoaren Nash oreka oso egonkorra dela:
|
|
2014
|
|
|
2 Lan
|
taldeko
kideak bakoitza bere gaietan aditua izateaz gain, parte hartze prozesuetan interesa eta esperientzia erakusgarria izango du.
|
|
|
Kataluniako eta La Franjako nerabeek katalanarekiko dituzten jarreren zeharkako azterketa balorazio hobea duten taldeekin identifikatzeko joera dugu, eta balorazio okerragoa edo negatiboa jasotzen duten taldeak alde batera uztekoa. Bestalde, alderaketa egitean, barne
|
taldeko
kide izatearen sentimendua positiboki sendotzen saiatzen gara; hori dela eta, alderaketatik balorazio negatibo bat ondorioztatzen badugu (hau da, alderdiren bati dagokionez beste talde bat baino egoera txarragoan gaudela uste badugu), hainbat estrategia erabiltzen ditugu egoera hori aldatzeko.
|
|
|
Konfiantza linguistikoa aldagai bitartekari izango litzateke bigarren hizkuntzez jabetzeko prozesuan: beste
|
taldeko
kideekin izandako harremanen ezaugarrien (maiztasuna eta kalitatea) araberakoa da norberak bere buruan duen konfiantza. Era berean, konfiantzak ere izan dezake eragina norberak beste taldearekiko dituen jarreretan, eta, beraz, talde horrekiko identifikazioan.
|
|
2016
|
|
|
Bestalde, solas taldeei begira jarrita," solas taldean haurrik baldin bada, edo solas
|
taldeko
kideak haurrak baldin badira, gora egin ohi du normalean erabilera tasak". Aurkikunde behinenetakoa da egilearen ustez solas taldeen jokabide hori.
|
|
|
21, 22 eta 24). Ibilbide soziobiografiko zabal horretan garrantzitsuago dira askotan etxe giroaz kanpoko jardungune basikoak (auzoa, lagunartea, kale giro zabala, eskola, lan esparrua) eta pertsona jakinak (jolas-garaiko lagunak, ikaskideak, kirol
|
taldeko
kideak, bikotea) umetako etxe giroa bera baino. Etxeko transmisioaren eta belaunez belauneko jarraipenaren arteko harremanak perspektiba globalago horretan kokatu behar dira.
|
|
|
orain puntura arte gure gurea izan dugun (eta euskararen belaunez belauneko iraupenari gogotik eragin izan dion) jardungunea, lagunartea, ahultzen ari izan liteke Lekeition114 c) Aurkikunde handienetako bat, azkenik, solas taldearen osaerari dagokiona da: solas taldean haurrik baldin bada, edo solas
|
taldeko
kideak haurrak baldin badira, gora egin ohi du normalean erabilera tasak. Gernika Lumon eta Baztanen, adibidez, emaitza hauek atera izan dira:
|
|
2017
|
|
|
Topalabe
|
taldeko
kideok agiri eta artikuluetan maiz aipatu dugu Euskal Herrian arnasgune politikoa behar dela. Hizkuntzaren inguruan alderdien arteko akordioak lortzeak, garrantzi handia izango du herrietan ere, bidegurutzea gainditu eta urrats sendoak emate aldera, nahiz eta jakin, alderdien arteko goi mailako harremanek tokian tokikoak baldintzatzen dituztela.
|
|
2018
|
|
|
2 Metodologiak
|
taldeko
kideen euskarazko erabileran duen efektua orokorra da hizkuntza kategoriei dagokionean. Esperientziak hasterako jadanik elkarren artean" euskarazko ohitura" zuten lankide bikoteen artean salbu, gainerako kategoria guztietan egiten du gora euskarazko erabilerak, hasieran" beti edo ia beti gaztelaniaz" aritzen zirenetatik hasi eta" euskaraz gaztelaniaz baino gehiago" aritzen zirenetara.
|
|
|
17. " Norbaitekin" hori hemen esperientzian parte hartu duten –eta beraz datuak bete dituzten– lankide
|
taldeko
kideetara mugatzen da, ez baitugu jaso lankide horiek talde horretatik kanpo dituzten hizkuntza erabilerei buruzko daturik. Baliteke, beraz, aztertutako lankide batek bere taldean" inorekin" euskaraz egiteko ohiturarik ez izatea, baina bai aldiz bere familiako edo auzoko norbaitekin.
|
|
2019
|
|
|
ikerketa
|
taldeko
kidea
|
|
2021
|
|
|
Jatorri atzerritarreko biztanleen hizkuntzak, bizipenak eta jarrerak Gipuzkoan proiektuak horiengana hurbiltzeko ikerketa kualitatiboa egin du, ezagutzeko zein diren hizkuntza horiek, baita hiztunek euren hizkuntzekiko eta Gipuzkoan ofizialak diren euskara eta gaztelaniarekiko dituzten iritziak, jarrerak eta praktikak ere. Artikulu honetan, ikerketa horren parte bateko emaitzak eskainiko dira, alegia, hiztun kopuru handiko
|
taldeko
kideen artean eta jatorrian gaztelania ofiziala dutenen taldean eginiko ikerketaren emaitzak. • Hitz gakoak:
|
|
2022
|
|
|
da heldu gazteen adin
|
taldeko
kideak izango direla haurrekin harreman ugariagoak dituztenak baita kalean ere. Oso litekeena da guraso horiek euskaldunak izanez gero," umeekin beti euskaraz" delako gizarte araua beteko dutela, beti edo gehienetan.
|
|
|
da heldu gazteen adin
|
taldeko
kideak izango direla haurrekin harreman ugariagoak dituztenak baita kalean ere, guraso gehienak adin talde horretan (25 urte) kokatuko baitira. Oso litekeena da guraso horiek euskaldunak izanez gero," umeekin beti euskaraz" delako gizarte araua beteko dutela, beti edo gehienetan.
|
|
2023
|
|
|
Marikobason, kontrara, alderantziz egin dugu. Lau titular eman genituen eta gero, irailean, espazioa martxan zegoenean, Garaion sorgingunera joan ginen asteburu pasa eta han eztabaidatu genituen
|
taldeko
kideon artean puntu guztiak eta Marikobasoren oinarriak onartu (Marikobaso 2022). Kontrako prozesua izan zen, seguruenik aurreko prozesuaren nekeek eraginda hein batean.
|
|
|
Abeslarietako baten jarrera eta euskarazko gaitasunari eskerrak, aukera polita izan zen publikoa kantuan eta dantzan jartzeko. Gainera,
|
taldeko
kideak HIGAn zehar gelditu ziren partaide bezala eta horrek ere taldearen eraikuntzan eragin zuen.
|