|
2000
|
|
|
Alde batetik, nazio estatuen ezarpenetik eratortzen dirennazio nortasunen kasua dugu: nahiz eta askotan
|
talde
etniko bat beste batzuen gaineanaltxatu eta bere kultura eta definizio propioak ezartzen dituen, ezagutzen ditugunestatu nazio gehienak etnia anitzekoak izateak hauxe erakusten digu: estatu nazioak ezdira, besterik gabe, nortasun etniko nagusitu baten garapen politikoaren emaitza.
|
|
|
Mundu garaikide honetan, gutxiengoen azterketak ondoko bi arazoak planteiatzen ditu: alde batetik, giza eskubideei dagokienez, talde horiekiko diskriminazioa eta opresioa,
|
talde
etniko batekiko taldekidetzagatik. Bestetik, estatu mailaridagokionez, eta bereziki integrazio nazionala lortu ez duten estatuei dagokienez, sezesioaren eta askatasunaren aldeko mobilizazioak.
|
|
2001
|
|
|
2 Etnizitateari dagozkion orientazioen desberdintasunak talde etnikokokideen salientziari dagokionez ere alda daitezke. Giles, Bourhis eta Taylor-i (1977) jarraiki,
|
talde
etniko bateko hizkuntzak soilik har dezake salientziaidentitate etnikoko marka bezala beste talde etnikoekiko kontrastea azpimarratuz. Kasu horretan, beraz, komunitatearen osaketa kulturala interesgarrigerta daitekeen inguruneko faktore garrantzitsua izan daiteke.
|
|
2002
|
|
|
erakundetze bat, indar administratiboa eta fisikoa erabiltzeko zilegitasunez hornitua dena, lur espazio baten barruko bizimodu kolektiboa arautzeko, zaintzeko eta fiskalizatzeko; Europako nazio estatua, hain zuzen ere. Estatu eredu hori, teorian, kohesio handiko
|
talde
etniko bati lotuta dago, nahiz eta kasurik gehienetan hori horrela izan ez, zeren estatu moderno europarra izaera desberdineko gizataldeen eta kolektibitateen gainetik ezarria baita; normalean, hala ere, talde horietako bat suertatzen da hegemonikoa erakundetze prozesuetan, baita ondoren ere, eta talde horrek berak hartzen du bere gain ezarritako administrazioaren etnotasun kohesionatuaren zilegi...
|
|
2005
|
|
|
Azkenean, zientzialariek jakin nahi dute nondik datozen populazio talde horiek, eta nola eta noiz iritsi ziren gaur egun bizi diren lekuetara. Bidaiei eta giza dibertsitate biologikoari buruzko historia hori guztia geneetan dago idatzita, DNAren hizkuntza zifratuaren bidez. Giza genomaren %99 aldaezina da, baina DNA unitateen ehuneko txiki bat
|
talde
etniko batetik bestera aldatzen da. Noizbehinka mutazioz sortuak, polimorfismo genetiko horiek markatzaileak dira, giza zuhaitz genealogikoa berreraikitzeko zumeek emango dituztenak.
|
|
2006
|
|
|
– Gehiengoa ez den
|
talde
etniko bateko partaide izatea.
|
|
|
Bavieran, Turingian edota Alamanian
|
talde
etniko baten printzeak hartzen zuen kargu hori, eta erregearekin basailutza harremana zuen. Lurralde horietan dukea zen kondearen botere guztiak hartzen zituena, garrantzitsuena justizia izaki.
|
|
2011
|
|
|
Aho batez onartzen zen hitz horren esanahia garai batean: hots,
|
talde
etniko bat oinarrizko giza kategoriaren araberakoa da, eta, horrenbestez, ez beste talde handiago baten mendeko azpitalde hutsa. Hala ere, tamalez, estatubatuar soziologoen artean kontzeptu horren benetako adiera desitxuratu egin dute eta talde etnikoa ren ideia gizarte nazional handiago baten altzoan kokatzen dute haren azpimultzo gisa.
|
|
2012
|
|
|
Baina hizkuntzak eremu publikoetan duen erabilera aztertzeko ikuspegiak zerikusia du, halaber, hizkuntza suspertzeko mugimenduak aspaldidanik duen helburu batekin: euskara hizkuntza publiko bihurtzearekin erabilera orokorrerako hizkuntza bat,
|
talde
etniko batera edo gizarteko arlo jakin batzuetara soilik mugatzen ez dena (Woolard 2008; Gal eta Woolard 2001). Euskararen eta katalanaren inguruko mugimenduen kasuan, hizkuntza horiek hizkuntza publiko bihurtzea izan da, neurri handi batean, hizkuntzaren normalizazioaren esanahia.
|
|
|
Francisco Letamendia (1997: 19) bat dator Ibarraren ikusmoldearekin, etaazaltzen duenaren arabera, gaur egun, nazionalismoa estatuaren ideologia da, baita
|
talde
etniko bat defendatzeko estatuko (zentroa) aldiri batzuen erreakzioa ere.Aldirietako nazionalismo erreaktiboek «erkidegoaren estatu nazioak (Gemeinschaft) egindako prozesua antzeratzen dute, eta lantzean lantzean, gizarte nazionalena (Gesellschaft); erreakzio horiek, halaber, zentroaren kontra mobilizazioak eraginditzakete nazionalismo zentralisten moduan» (Letamendia, 1997:... 19).
|
|
2017
|
|
|
19. Kontzientzia etnikoa nire iritziz
|
talde
etniko bateko kide izatearen aitortza besterik ez da, gauzak haratago joan gabe?. Fernando Sarrailh de Ihartza, La nueva Vasconia, 1979, XXVII.
|
|
2023
|
|
|
Horren arabera, identitatea errealitate dinamiko gisa eratzen da, eta nerabezaroa, hain zuzen ere, eraikuntza indibidual eta sozialeko dinamikek izaera erabakigarriagoa hartzen duten etapa nagusitzat hartzen da. Testuinguru horretan, hizkuntza, Trudgillek (1983) eta Edwardsek (1985) adierazi zuten bezala,
|
talde
etniko bateko kide izatearen eta talde nortasunaren ezaugarri garrantzitsu gisa agertzen da. Horrenbestez, diskurtso etnikoa eta identitatearen eraikuntza, hizkuntza aukeratzeko orduan" nerabeengan" eragina duten faktoreak al dira?
|