|
2001
|
|
|
Europako eta Estatu Batuetako ikertzaile
|
talde
batek aurkitu du enanismoaren forma arruntenaren mutazioaren genea, Cell aldizkariak dioenez. Hamar urtez ikertu ondoren, egiaztatu dute RMRP genearen mutazioak “kartilaginosaren eta ilearen hipoplasia” edo CHH izeneko sindromea eragiten duela, ingelesezko siglen arabera, enanismo formarik arruntena, hazkundea geldiarazten baitu.
|
|
2002
|
|
|
Potorooaren berraurkikuntza “Potorous tridactylus” – Mark Bachmann Hego ekialdeko Parke Nazionaletako ekologistak egin zuen, Glenelg parkeko ugaztun komunitateak aztertzen ari zela, Adelaida estatutik 20 kilometrora. “Bachmannek, apirilaren 23an, potoroo
|
talde
bat aurkitu zuen Glenelg Beherean, bi emek, ar batek eta kume batek osatua”, esan zuen Talbotek. Potorooak, “arratoi narkotadun kanguruak” ere esaten zaienak, harrapatu ziren leku berean askatu ziren, neurtu eta pisatu ondoren.
|
|
|
Entzima batek etengailu metaboliko gisa jarduten du, eta zeregin garrantzitsua du organismoak noiz biltegiratu edo erre behar duen organismoa ordenatzeko. Aebetako Rockefeller eta Wisconsin unibertsitateetako zientzialari
|
talde
bat aurkitu dute, eta DNAren «mikrotxip» erabili dituzte ikerketetan. New Yorkeko Rockefeller Unibertsitateko Jeffrey Fridman irakasleak entzima bat aurkitu du.
|
|
|
Paziente eskizofreniko erretzaileen porrot terapeutikoa handiagoa da erretzen ez dutenena baino, Extremadurako Farmakozaintza Zentroko (CEFEX) profesional
|
talde
batek aurkitu duenez. “Tabakoa botiken erantzuna alda dezakeen faktorea da, eta, aldi berean, zenbait substantziaren metabolismoa azkartu dezake, besteak beste, Olanzapina, paziente eskizofrenikoak tratatzeko erabiltzen den substantzia psikotropikoa”, adierazi zuen CEFEXeko koordinatzaile Juan Antonio Carrillok.
|
|
2003
|
|
|
Alde batetik, hiesa kutsatuta egon eta hamar urte baino gehiagora garatu ez duten pertsonen azterketari esker, jakina da immunitate sistemak birusa kontrolatzeko gaitasuna izango lukeela, aldi baterako behintzat. GIBa garaitu ahal izateko beste gako bat urte luzez infektatu ez diren Afrikako prostituta
|
talde
bat aurkitzean sortu zen, preserbatiborik erabili gabe sexu ekintza behin eta berriz egin arren. Aurkikuntza horrek bultza egin zion txertoak diseinatzeari, zelula immunitarioen mota suspertzen saiatzeko, zelula horiek eragiten baitute, zuzenean, emakume horien babes bikaina.
|
|
|
Vienako Unibertsitateko ikertzaile
|
talde
batek aurkitutako likido amniotikoaren zelula amak lortzeko metodo batek amaiera eman diezaioke enbrioi ehunarekin egindako esperimentuen onarpen etikoari buruzko eztabaidari, eta zaharkitu egingo luke helburu zientifikoetarako enbrioiak suntsitzeko beharra. Vienako Unibertsitate Klinikako ginekologia unitateko Markus Hengstschlaeger aditu vienarra buru dutela, ikertzaileek ikusi dute likido amniotikotik lortutako zelulek enbrioien zelulen ezaugarri berak dituztela.
|
|
|
Lan horrek indartu egiten du Paleo Orinoco Amazonas izeneko ibai emaritsu bat egon zela dioen teoria, Andeetako mendilerroaren paralelo zihoana. Izena, Goya Goya, “Phoberomys pattersoni” ren fosila, %90ean osatua, Urumaco prestakuntzaren barruko ikatz geruza sedimentarioen artean lurperatuta zegoen, eta Francisco de Miranda de Venezuela Unibertsitate Nazional Esperimentaleko ikertzaile
|
talde
batek aurkitu zuen. Ikertzaileek 2000ko maiatzean aurkitu zuten fosila, baina orain arte ez dute aurkitu aurkitutako pieza guztiak sailkatzea lortu.
|
|
2004
|
|
|
“Abell 1835 IR 1916” da inoiz ikusi den galaxiarik urrunena izendatzeko erabili den izena. Astronomo franko suitzar
|
talde
batek aurkitu zuen Abell 1835, eta 13.230 milioi argi urtera dago Lurretik, Frantziako Ikerketa Zientifikoen Zentro Nazionalak (CNRS) jakinarazi zuenez. Midi Pyrénées Behatokiko (OMP) eta Ginebrako Behatokiko eta Unibertsitateko zientzialariek Txileko Very Large Telescope Europako teleskopio erraldoitik egindako behaketei esker egin da aurkikuntza hori, eta hurbileko beste galaxia batzuen amalgama batek eragindako argiaren anplifikazio naturalari esker.
|
|
2005
|
|
|
Illinoiseko Unibertsitateko (AEB) zientzialari
|
talde
bat aurkitu duenez, Lurraren nukleoa lurrazala baino 0,3 eta 0,5 gradu gehiago biratzen da urtean, eta horrek esan nahi du 900 urte inguru liratekeela nukleoak bira osoa eman diezaion planetaren gainerakoari. Ikertzaileek antzeko 17 uhin sismiko – “uhin bikoitzak” deiturikoak – aztertu zituzten.
|
|
2006
|
|
|
Malaria eta hiesa, infekzio hilgarrienetako bik bidean uzten dituzten bizitzek baino gauza gehiago dituzte komunean. Washington eta Seattleko (AEB) unibertsitateetako ikertzaile
|
talde
bat aurkitu dute malariaren parasitoak eta GIBak, hiesaren birusak, elkarri laguntzen diotela herritarrak infektatzeko. Ikerketa “Science” aldizkarian argitaratu da, eta bi patogenoen arteko harreman interesgarria erakusten du.
|
|
2007
|
|
|
Nazioarteko ikertzaile
|
talde
batek aurkitu du helduen diabetesaren kausa genetikoetako bat. Nature zientzia aldizkariak Interneten argitaratu duen lan horren arabera, bost aldagai genetiko identifikatu dira diabetes mota horri lotuta, herentzia genetikoarekin zein elikadura txarrarekin, obesitatearekin edo tabakoarekin zerikusia dutenak.
|
|
2008
|
|
|
Gutxien elikatzen diren araba-zozo beltzeko kumeek gailurretako ertzetako ahoak gorputzeko beste edozein lekuren gainetik jartzea lehenesten dute. Estrategia hori erabiltzen dute elikagai gehiago lortzeko, eta antzeko hazkuntza prozesua duten beste espezie batzuetara estrapola daiteke, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC)
|
talde
batek aurkitu duenez. Diego Gil ikerketaren arduradunak, Madrilgo Natur Zientzien Museo Nazionalean (CSIC) lan egiten duenak, azaldu duenez, “ohikoa da habi bereko oilaskoak elkarren artean lehiatzea, gurasoek ematen dizkieten gizendak lortzeko.
|
|
|
Antartika inguratzen duten itsas mendikateetako baten gailurrean itsas izarren kolonia erraldoi bat dago, zientzialari
|
talde
batek aurkitu duenez, eta leku horri “Izarren hiria” izena eman dio. Aurkikuntzak aurre egiten die itsas mendien inguruko ezagutza tradizionalei.
|
|
|
Proinsulinak, gizakiaren intsulinaren prohormona aitzindariak, erretrinosi pigmentarioak eragiten duen ikusmen galera atzeratzen du, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC)
|
talde
batek aurkitu duenez. Izen horren barruan herentziazko patologien multzo bat sartzen da, gaixotasun arraroen artean katalogatuta.
|
|
|
Marteko azaleraren heren bat urez estalita egon zen iraganean. Arizonako Unibertsitateak (Estatu Batuak) zuzendutako nazioarteko
|
talde
batek aurkitutako ebidentziak adierazten dituzte, eta Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenak (CSIC) parte hartu zuen. Mars Odissey zunda duen gamma izpien espektrometroaren (GRS) datuak aztertu ondoren iritsi dira zientzialariak ondorio horretara, CSICetik jakinarazi zuten.
|
|
2009
|
|
|
Omega insaturatutako gantz azidoek patologia neurodegeneratibo batzuen garapenean duten zeregina, hala nola Parkinsona, Neurozientzien Institutuko ikertzaile
|
talde
batek aurkitu du. Institutu hori Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) zentro mistoa da eta Elxeko Miguel Hernández Unibertsitatea.
|
|
|
Nazioarteko zientzialari
|
talde
bat aurkitzeak lagundu lezake bakterioen aurkako agente berriak garatzen
|
|
|
Nazioarteko paleontologo
|
talde
batek aurkitu du orain dela 123 milioi urte Liaoning probintzian, Txinako ipar ekialdean, bizi izan zen ugaztun espezie berri bat. Animaliak, “Maotherium asiaticus” deiturikoak, arratoi baten eta mutur luzanga baten antzeko itxura du, baina zerikusi handiagoa du martsupialen familiarekin.
|
|
|
Hala ere, ez dakigu noraino gaindi dezaketen indibiduo osasuntsuek estatistikek ezarritako batez besteko biziraupen muga. Robert Clarke (Oxfordeko Unibertsitatea, Erresuma Batua) buru duen ikertzaile
|
talde
batek aurkitu du. Gizonezkoetan bakarrik egin da azterketa, eta “British Medical Journal” aldizkariak plazaratu ditu haren ondorioak.
|
|
2012
|
|
|
Obesitatearen eta Nutrizioaren Sareko Ikerketa Biomedikoaren Zentroko (CIBERobn) zientzialari
|
talde
batek aurkitu du leptinaren (jateko gogoa inhibitzen du) eta grelinaren arteko ratioaren diagnostiko ahalmena, eta jateko gogoa pizten du. Ikertzaileek uste dute odol analisiaren bidez haren interakzioa goiz kalkula daitekeela, eta, hala, pisua berreskuratzeko aukera aurreikus lezakete galdu ondoren gorputz pisuari eusteko zailtasunak dituzten pazienteetan.
|
|
|
Irudia: Dekker Dekker Aknearen aurkako birusa Aebetako zientzialari
|
talde
batek aurkitu du aknearen amaiera. Arazo baten konponbidea beti oso hurbil dagoela esaten da, eta horixe egin zuten Pittsburgeko Unibertsitateko ikertzaile talde batek, Kaliforniako Unibertsitatearekin lankidetzan.
|
|
2013
|
|
|
Mike Baird Menopausiari buruzko aurkikuntza berri bat izan liteke emakumeen adin emankorra iragartzeko tresna ahaltsua. Danimarkako ikertzaile
|
talde
batek aurkitu zuen ama bat klimara sartzen ari dela, eta modu genetikoan lotuta dagoela bere alaben erreserba obarikoarekin eta, beraz, emankortasunarekin. Duela gutxi, Human Reproduction aldizkarian argitaratutako ikerketaren emaitzek adierazten dute alaba baten erreserba obulutegia herentziazko faktoreek eragina dela; horrela, amen menopausiaren adina adierazle gisa erabil liteke seme alaben aldi emankorra kalkulatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Nutrizio arloko hainbat azterketa egin dira, eta berdura izoztuak (brokolia, azenarioa, aza…) daudela eta elikagai freskoek baino mantenugai gehiago dituztela uste dute. Chester eko Unibertsitateko (Erresuma Batua) ikerlari
|
talde
batek aurkitu zuen izozte prozesuan mantenugaien degradazioa gelditu egiten dela, eta elikagai izoztuek produktu freskoek baino antioxidatzaile gehiago dituzte. Barazkiak garrantzitsuak dira gorputzarentzat, batez ere, hesteetako igarotzearen erregulazioaz arduratzen direlako eta ematen dituzten bitaminek prozesu metaboliko asko modulatzen dituztelako.
|