|
2017
|
|
|
390. Goikoborda,
|
sortzez
herriko Otxokirena.
|
|
2018
|
|
|
Akordura etorri zait niri Axular bezalaxe Urdazubikoa zela Bruno Etxenike, baina, antza,
|
sortzez
herri berekoak izateak ez zion inprimatu literatur euskaraganako gustu eta gutiziarik. Balirudike printzearen ikerketa programak zuela higatu eta ezereztatu Uriarteren kontzientzia literario laxoa.
|
|
2019
|
|
|
Apaiz honetxek berak egina eta bataitua baitzen borda, apeo honen kopian, ongi esan bezala: " por haber redificado el mismo"
|
sortzez
herriko Nikolasanea etxeari zegokiona. Ikus LU, 380 etxe honen erro femeninoaz esandakoak.
|
|
|
" Juana de Aranalde viuda vive con su ogary familia en la casa vezinal llamada Charticone chiquiapropia del nombrado en el n° 8 de lospropietarios". Horra
|
sortzez
herriko zein oinetxeri zegokion Pelliperen borda. Phelipe honek 1729an egin zuen bere azken testamentua, eta hartan ere berdin (NAH, 16278/ 1 kaxa, 61 sorta):
|
|
|
Zena zela, datu horri esker badakigu ordurako egina zela Txubietanea,
|
sortzez
herriko Txubietanea goiko etxe bizitzari zegokion borda. Ikus 1726ko apeoan, Txubietanea behekoari eta txikiari uztartuak Joanaborda eta Arrain bordak.
|
|
|
Beste guzia garbi dago, baina inon inoiz ikusi gabeko Dendariborda horrek hauxe ekarri dit gogora: Dendarine etxea aspaldiko urte luzetan herriarena izatean, ez ote zen borda hori ere
|
sortzez
herriarena izanen, Aresokoa bezalaxe, egun ostatu edo litzakena, batetik besterako pasabidean paratua. Nik baietz uste.
|
|
|
Gaur oraindik Batixte Txubi zenaren bilobena baita, eta
|
sortzez
herriko Erasune etxeari dagokiona. Esan baitare, Leitzako Errege Erreginak liburuan, okerrak zuzendu ustez zunenak okertu zizkidan batek" Txuri" ipini zidala, behar bada, halaxe datorrelako J.M. Elosegik jasotako toponimian ere:
|
|
|
Metodoa finkaturik, honatx nola egin zuten ondoren azterketa, bordarik borda, guri bidenabar Leitzan ordurako zenbat borda ziren erakutsiko diguna. Dokumentuan ageri diren ordena berean, zenbaki banarekin markatu dizut borda bakoitza, ondotik oraingo izena euskaraz paratuz, eta eskuidatzi zaharrak dioenaren ondoren, borda bakoitza
|
sortzez
herriko zein etxeri zegokion argituz, tarteka beste kontu jakingarri batzuk ere txertatuz (LUA, 34/ 1):
|
|
|
Honetan ere, Arron bezalatsu, artoa ereiteko eta biltzeko aldi bakoitzean 15 egunetan besterik ezin bizi bordan. Bestetik, gauza jakina da Urbieta
|
sortzez
herriko Arotzenea etxearena zela. Sail honetan bertan gero berriz ikusiko duzun bezala.
|
|
|
"... aviendoydo a la Borda de Josep de Çavaleta nospidio el dicho Josepf un poco de tierra para estar derecho y le dimos licencia señalando para esto; y por lo que a perdido algunos robles le condenamos en diezy seis reales. Oraingoz datu zehatzagoak falta dituzu, baina laster ikasiko, 1670ko bordarien zerrendan, egungo Gorritz baserriaren lehen aipamenak direla horiek,
|
sortzez
herriko Peritza etxeari zegokionarenak, hain juxtu.
|
|
|
Borda honen izena (Irun+ aga) dela eta, ikus 1664ko zerrendan Gorritz+ irun sarreran esandakoak. Edozein modutan, hemen aipatzen den bordak, egungo Iruñaga behar du izan,
|
sortzez
herriko Isabelenea etxeari zegokiona. Hara 1699 urteko datua, Migel Argaña eskribauak jasoa daukan hipoteka batean ageri dena (NAH, 15928/ 2):
|
|
|
hala esaten omen zuela haren izeba Maria Olaetxea Sagastibeltza Altzateko izanduak, eta lehengo orube zaharrak nabari direla oraindik Beriñes etxearen garaikaldean bertan. Zena zela, badakigu
|
sortzez
herriko Berrobi etxeari zegokiola, alde aldera gaur Erosle gehi Zortziko direneko lekuan, Peritza eta Zabaleta bitartean. Ikus HX, 38 Han esaten dena sinestera, 1764a baino lehen egina behar zuen, Beriñas goikoak ere, sortzez herriko Unaiene etxeari zegokiona, lehen Leitzalarreko Unaiak liburuan ikusi bezala (67 or); bestela ez baitzioten beste honi Beriñes beicoa deituko.
|
|
|
Zena zela, badakigu sortzez herriko Berrobi etxeari zegokiola, alde aldera gaur Erosle gehi Zortziko direneko lekuan, Peritza eta Zabaleta bitartean. Ikus HX, 38 Han esaten dena sinestera, 1764a baino lehen egina behar zuen, Beriñas goikoak ere,
|
sortzez
herriko Unaiene etxeari zegokiona, lehen Leitzalarreko Unaiak liburuan ikusi bezala (67 or); bestela ez baitzioten beste honi Beriñes beicoa deituko.
|
|
|
asi vien le condenamos a Joanes de Villabona dueño de la Vorda de Lete a que los elechos no corte mas aca del regacho de Urteçarraga so pena que sera multado". Gaur Txubiren borda denekoa,
|
sortzez
herriko Erasunea etxeari zegokiona. Ikus gero 1699an desegintzat joa; edo berriz egindako datuak LEITZAKO BORDARIEZ OHAR BATZUK() izeneko sailean.
|