|
2008
|
|
|
Beraz. Kirikiñoren? egunez eguneko euskal kazetari jarduerak eredu bat finkatzen lagundu zuen, bere baitan interesa izateaz gain, Bilboko institutuko ikasleei ere katedran ikasitakoa sakontzen lagundu ziena, eredu horren araberako astekari bat
|
sortzeko
bidea erraztuz. Hola bada, eta auziak errepikatzea merezi baitu, esan beharra dago Arana Goiri beraren eragin zuzenez baino gehiago Bustintzari esker erne zela Bilbon sabindar idazleen taldetxo bat.
|
|
2010
|
|
|
Olabide, esaterako, Arabako Ikastolen Elkartetik kanpo zegoen jada, federazioaren barne antolaketarekiko eta 1981eko lan hitzarmenarekiko desadostasunak eraginda. Eta EIKEren sasoi haietan, lau ikastola horiek elkartzen hasi eta beste erakunde bat
|
sortzeko
bideari ekin zioten, gero EIB (Eusko Ikastola Batza) izena hartu zuena.
|
|
2012
|
|
|
Sarrionandiak 1981ean argitaratu zuen poema horren lehen zatia Oh! Euzkadi aldizkarian, eta 1983an, berriz, poema osoa T. S. Eliot euskaraz liburuan.133 Itzulpen horiek ipuin berri bat
|
sortzeko
bidea eman diote liburu honetan, eta, literaturen eta idazleen arteko sare korapilatsua are gehiago korapilatzeko edo, autore apokrifo bati egotzi dio gainera ipuin hori asmatu izana.
|
|
2013
|
|
|
Euskarak ez zuen huts egin prentsaren garapenaren eta orokortzearen hitzordua. 1881ean Frantzian prentsaren legea onartu zutenean, egunkariak eta aldizkariak
|
sortzeko
bide berriak zabaldu ziren. Legea ez zen egunkari berriak agertzeko erraztasunak eman zituen faktore bakarra:
|
|
2019
|
|
|
Oñatiko kongresuak, beraz, gero Euskaltzaindia izango zen akademia
|
sortzeko
bidea garbi eta trabarik gabe utzi zuen.
|
|
2021
|
|
|
Ikus ditzagun adibide batzuk: Horrelakorik ez zian listokume horrek espero (X. Amuriza" Larraun"); Nundik ibiliko ote gera, ba, markeskume onek aizea ar dezan (Etxaniz); Txahala esaten jako edozein beikumeri (Mogel); Ta orra, ordun, ez soilki idazle bat galdua, baizik aren ikasbide ona ere, idazlekumerik
|
sortzeko
bideak langatu (Lizardi); Saskigilekume izan arren, izketa atsegiña du, esan zion amari (Orixe).
|
|
|
Hor, gizondu aditzak norbait ‘gizon bihurtu’ dela esan nahi du. Baina aditzak
|
sortzeko
bide hau arrunta izanik ere, ohar pare bat egin beharra dago. Batetik, ezin da izen guztietatik aditza sortu:
|
|
|
Hitz elkarketa/ 4 lanean honela definitzen da hitz elkarketa: " Bi hitz elkartuz adierazle berri bat
|
sortzeko
bidea dela esan ohi da hitz elkarketa". Beste modu batera, esan dezakegu kategoria lexiko jakin bateko osagaiak edo lexemak elkartzen ditugula kategoria lexiko jakin bat izango duen beste lexema bat sortzeko.
|
|
|
Euskara estandarrean, ordea, beste eredu hau gertatu da emankorra, hitz berriak
|
sortzeko
bide eman duena (biztanlego, entzulego, irakaslego, ikuslego...), hots, izen multzokaria sortzeko baliatzea, baina tradizioan oinarririk ez duena. Erabilera oker horri, eta multzokariaren gehiegizko erabilerari aurre egin nahi izan dio Euskaltzaindiak (73 araua).
|
|
|
42.4h Perpaus elkartuak
|
sortzeko
bideak zeintzuk diren azaldu dugu orain artekoan eta, erraztasunari begira, adibide laburrak eman ditugu gehienetan. Gogoan hartu behar da, dena den, errekurtsibotasunari esker amairik gabe luza daitezkeela perpausak, bere barnean behar adina perpaus berri sartuz.
|
|
|
Hemen beste esanahi bat emango diogu, egokiagoa, gure ustez. Partitiboa marka morfologiko bat baizik ez da (ik), eta determinatzaile mota bat izan daiteke (oihanik), edo adberbioak
|
sortzeko
bidea (zutik). Baina ez dugu kasuen artean sartzen, determinatzaile zehaztugabea denean berez absolutiboaren aldaera bat baizik ez baita (§ 18.2.4).
|
|
|
Hori jakitera, ez nintzen etxetik irtengo; Diru gehiago izatera, etxe dotoreago bat erosiko nuen; Egia esatera, ez nuen uste hain urrun iritsiko zinenik. Nolanahi ere, baldintzazkoak
|
sortzeko
bide hau ez da maiztasun handiz erabiltzen, eta badirudi egoera aditz batzuekin azaltzen dela bereziki (izan, jakin, egon...).
|
|
|
12.3.10k Euskararen gramatika dela eta, ezinbestekoa da hemen aipatzea euskarak baduela aditzetatik izenak
|
sortzeko
bide bat aski erraza: jate, edate, jakite, asmatze eta abar.
|
|
2023
|
|
|
Ideia desberdinen defendatzeko, erantzuteko, urrunago joateko, idatzitik abiatuta. Batasunen eta estandarren
|
sortzeko
bideak zabaldu ziren, baina eremu eta zientzia berrien garapena ere.
|