|
2001
|
|
|
Beraz, euskal kulturan zein leku okupatzen duteanimaliek? Badirudi gauzen eta gizakien arteko izaki asexualak direla.Ondorengo bi adibideetan, aplika al dakieke animaliei
|
pertsonen
ezaugarririk?
|
|
2005
|
|
|
Arazo eta beharrekin erlazionaturiko
|
pertsonen
ezaugarriak deskribatzea.
|
|
2006
|
|
|
Aspaldi honetan ergonomia produktuak eta inguruneak egokitzeko eta beren eraginkortasuna, segurtasuna eta konforta optimizatzeko xedez,
|
pertsonen
ezaugarri eta premiak ikertzen dituen zientzia, alegia osasun munduan indarrez sartu da.
|
|
|
(Q1) premisaren justifikazioa, ordea, eguneroko bizitzan dugu: ekintzak (edo pertsonak edo
|
pertsonen
ezaugarriak) dira moralki onak edo txarrak direnak. Eguneroko bizitzan hori adierazten dugu denok behin eta berriro.
|
|
|
Baina, zer da X? Garbi dago eguneroko bizitzan bai ekintzak bai pertsonak bai
|
pertsonen
ezaugarriak edo izaera juzgatzen ditugula moralki. Humek hori onartzen du, jakina.
|
|
|
Hala ere, ez da guztiz fidagarria (T 3.3.1.5). Lur sendoena
|
pertsonen
ezaugarriek eta izaerak osatzen dute. Pertsonaren ezaugarriak eta izaera dira judizio moralen benetako subjektuak.
|
|
2007
|
|
|
Bada, lege honek lan arriskuak prebenitzeko ezarritako ikuspegi berrian, oinarrizko osagai dira, prebentzioaren plangintza, enpresa egitasmoa diseinatzen denetik; lanari datxezkion arriskuen hasierako ebaluazioa eta ebaluazio horren aldizkako eguneratzea, inguruabarrak aldatu ahala; aurkitutako arriskuen izaerarekin bat datozen neurri koherente eta oro hartzaile batzuen antolaketa; eta neurri horien eragingarritasunaren inguruko kontrola. Orobat, ikuspegi berri horren oinarrizko osagaikuntza, langileek hobeto ezagutu ditza dira langileen informazioa eta prestaten, lanak eratorritako arriskuen benetako norainokoa eta arrisku horiek prebenitzeko zein saihesteko modua; informazio eta prestakuntza hori bat etorri behar da lantoki bakoitzaren ezaugarriekin, lantoki bakoitzean lan egiten duten
|
pertsonen
ezaugarriekin eta langileek gauzatzen duten jarduerarekin.
|
|
|
Lehenengoarenarabera, bi ezagutza horien azalpen printzipioak desberdinak dira. Izan ere, ezagutza ez soziala, batez ere, kausalitate mekanizistan eta fisikoan oinarritzen da, eta gizarte ezagutza, berriz,
|
pertsonen
ezaugarrien ulermenean (besteak beste, nortasuna eta nahiak, emozioak eta antzeko egoera mentalak) eta pertsonentaldearen zein gizartearen ulermenean (arau moralak, konbentzionalak, rolak etaantzekoak) (Glick eta Clarke Stewart 1978; Furnham eta Stacey, 1991). Bigarrenargudioaren arabera, ezagutza ez sozialean ez bezala, gizarte munduarenulermenean, zenbait prozesu soziokognitibok hartzen dute parte; hain zuzen ere, afektuak, enpatiak, besteen ikuspegia hartzeko gaitasunak eta antzekoek.Horrenbestez, prozesu horietan oinarritutako ezagutzak ezagutza ez sozialetikbereizten duten nolakotasunak izan ditzake (Damon, 1983):
|
|
|
Bigarren mailak aurrekoak baino eragin txikiagoa du haurrarengan, eta osagaihauek ditu: haurraren eta haren gizarte ingurunearen arteko eragin trukeakantolatzen dituzten
|
pertsonen
ezaugarri kulturalak. Pertsona horiek beren kulturaingurunearen emaitza dira; izan ere, haien historia pertsonalak biltzen ditu, kulturahorretako kideekin batera dituzten bizipenez landa, familian, eskolan, lagunarteaneta antzeko testuinguruetan izandako bizipen pertsonal bereziak.
|
|
|
Bigarren estadioa, ikuspegi hartze desberdindua eta subjektiboa, besteenikuspegia hartzeko gaitasunaren I. mailari dagokio, eta 6 urtetik 8 urtera bitarteangaratzen da gutxi gorabehera. Estadio horretan, pertsonari buruzko ikusmoldeabereizia da; hau da, haurrek ondo bereizten dituzte
|
pertsonen
ezaugarri psikologikoak eta fisikoak. Horren ondorioz, badakite pertsona bakoitzak bizitza psikologikosubjektibo beregaina duela.
|
|
|
Haren iritzian, bai norbera bai beste pertsonak ekintza nahi gabekoakegiteko gai dira. Pertsonen baitan, haurrak itxura ikusgaia eta barne errealitateezkutua bereizten ditu, eta ulertzen du
|
pertsonen
ezaugarriak ez direla egonkorraketa egoeraren arabera alda daitezkeela. Esaterako, haurrari galdetzen badiogu eaHolly zuhaitzera igoko ote den, honako hau erantzun dezake:
|
|
|
Bestepertsonen ezagutza bi gairi dagokie: batetik, beste
|
pertsonen
ezaugarrien ezagutzari eta, bestetik, besteen egoera mentalak eta jokabideak inferitzeko gaitasunari.
|
|
|
Beste pertsonen ezagutzak honako hau dakar: batetik, pertsonak eta objektuakbereizteko gaitasuna; bestetik,
|
pertsonen
ezaugarriak ezagutzea; azkenik, besteekexistentzia psikologiko bereizi bat dutela eta, ondorioz, gauzak guk ez bezalahauteman eta ikus ditzaketela ulertzeko gaitasuna (Durkin, 1995).
|
|
|
Horren arrazoia honakohau izan daiteke: beste
|
pertsonen
ezaugarriei buruzko ikerketak oinarritzen direlahaurrek horiei buruz egiten dituzten deskribapenetan. Adin horretako haurrek ezdute hitz egiteko gaitasunik, eta, ondorioz, ez dute beste pertsonak deskribatzekogaitasunik ere.
|
|
2008
|
|
|
Objektu mekanikoekin hitz egiten du eta bateria elektrikoak miazkatuz kargatzen du bere burua. Eroetxean Rain ezagutuko du, inguruan dituen
|
pertsonen
ezaugarriak lapurtu ditzakeen mutila. Berak lagunduko dio Young Gooni robotak bizitza honetan duen helburu metafisikoa aurkitzen.
|
|
|
Adinari lotutako oroimen arazoek janaria behar bezala prestatzea ere eragotz dezakete eta, ondorioz, hozkailuan prestatutako jaki edo plater batek daraman denbora nahas dezakete. Beste muga bat mugigarritasun mugatua da, adineko
|
pertsonen
ezaugarri nagusia. Sukaldea garbitzeko eta higienizatzeko eragozpen larria ez ezik, mikroorganismoak eta izurriteak garatzeko aukera ere ematen du, erosketarako irteerak mugatzen baititu.
|
|
2009
|
|
|
Azken kategoriarik abstraktuena ezberdina da gramatika forman, adjektiboak (ADJ) baitira (ona, zintzoa, erasokorra). ADJak
|
pertsonen
ezaugarriak deskribatzeko erabiltzen dira eta ez dute inolako informaziorik ematen testuinguruariburuz. Oso ezaugarri abstraktuak eta interpretazio handikoak azaltzen dituzte.ADJek pertsonen artean ezberdintzeko balio dute eta egoeren artean egonkortasunaeta orokortasuna adierazten dute.
|
|
|
c. Desagertuen eta hobietan hilobiratutako
|
pertsonen
ezaugarriak:
|
|
|
Kontua ez da bakarrik mezu «kontzeptualak» igortzea. Neurri eraginkorrak har daitezke ere,
|
pertsonen
ezaugarri horiek pizteko.
|
|
|
Boluntarioek jakin behar dute zer lan egingo dituzten eta zer egoera egon daitezkeen, batez ere talde ahulenekin lan egiten badute, hala nola, gaixoekin edo baztertuekin. Errealitatea kontatu behar da boluntarioak etorkizunean desengainurik har ez dezan Hala ere, esperientziak erakutsi du “eraginkortasuna, neurri handi batean, mezua bidaltzen zaien
|
pertsonen
ezaugarrien araberakoa dela”. Hartzaileak komunikazioarekin “kultuak, analitikoak eta konprometituak” direnean, eragin handiagoa izango dute; aldiz, zailtasun handiagoa izango dute GKEaren zereginetan “gutxiago trebatuak eta interes gutxiago dutenak” direnean.
|
|
2010
|
|
|
Horrela da aspalditik, Alonso Olea, M. k, Derecho Procesal del trabajo, Instituto de Estudios Políticos, Madril, 1969, 19 eta 20 or., esaten duen legez, nahiz eta 1980 urtera arteko LPLra arte lanprozesua arautzen zuten legeek beren eskumena materiaren arabera ez ezik,
|
pertsonen
ezaugarrien arabera (langile ugazaba) ere finkatu. Egun, bigarren irizpidea bikoiztasun hutsa dela ulertuz, pertsonen ezaugarriei erreferentziarik ez egitea ontzat hartzen da.
|
|
|
Horrela da aspalditik, Alonso Olea, M. k, Derecho Procesal del trabajo, Instituto de Estudios Políticos, Madril, 1969, 19 eta 20 or., esaten duen legez, nahiz eta 1980 urtera arteko LPLra arte lanprozesua arautzen zuten legeek beren eskumena materiaren arabera ez ezik, pertsonen ezaugarrien arabera (langile ugazaba) ere finkatu. Egun, bigarren irizpidea bikoiztasun hutsa dela ulertuz,
|
pertsonen
ezaugarriei erreferentziarik ez egitea ontzat hartzen da. Horrela azpimarratzen du Montero Aroca, J. k. Las partes en el proceso de trabajo:
|
|
|
Gainera, eduki guztiek balio ezberdina dutenez, era berean, gertakizunaren edukien artean ekintzak, pertsonekin erlazionaturiko alderdiak eta gertakizunaren detaileak edo xehetasunak ezberdindu behar dira. Modu horretan, zer gertatu den, gertakizunean parte hartu duten
|
pertsonen
ezaugarriak eta gertaeraren detaile zehatzak ezagutu daitezke, hauek guztiak lekukoen testigantzarako eduki garrantzitsuak direlarik.
|
|
|
Lekukoen kontakizunak gertakizunen grabazioekin alderatuta, informazioaren% 70 ekintzak zirela aurkitu zuten, eta horien zehaztasuna% 96koa izan zen. Ekintzen oroimena
|
pertsonen
ezaugarri fisikoen oroimena baino hobea dela aurkitu izan da ere, kasu errealak (Christianson eta Hübinette, 1993; Yuille eta Cutshall, 1986) eta laborategian aurkeztutako gertakizunak (Clifford eta Scott, 1978) erabiliz.
|
|
|
Beraz, oroimen libreko proba erabiliz, gazteek zeharrek baino kontakizun osoagoak eskaintzea espero dugu, baina ez nahi eta nahi ez zehatzagoak. Nahiz eta gogoratutako ekintza kantitatean ezberdintasunik ez aurkitu, zaharrek gazteek baino detaile eta
|
pertsonen
ezaugarri gutxiago oroitu ditzakete, gertakizunaren antolaketa ezberdina azalduz, baliabide gehiago eskatzen dituzten edukiei batez ere eragiten dien prozesamendurako gaitasun txikiagoa dela-eta.
|
|
|
Bestalde, informazio nagusiaren kasuan ekintza gehiago gogoratu ziren pertsonekin loturiko edukiak baino (17,4 vs 6,88; p < 0,001) baita pertsonekin erlazionaturiko eduki gehiago detaile nagusiak baino (6,88 vs 5,18; p < 0,001). Aldiz, informazio periferikoaren kasuan, detaile gehiago gogoratu ziren ekintza edo
|
pertsonen
ezaugarriak baino (0,42 vs 0,02 eta 0,08; p < 0,001).
|
|
|
Gainera, 1 irudian ikusten den bezala, Adina x Eduki elkarrekintza esanguratsua izan zen [F (2, 116)= 11,58; p < 0,001]. Gazteek zaharrek baino ekintzen proportzio txikiagoa gogoratu zuten (51,75 vs 62,49; p < 0,001) baina gazteek gogoratutako proportzioa handiagoa izan zen
|
pertsonen
ezaugarrien kasuan (23,94 vs 18,43; p= 0,006) eta detaileen kasuan (18,67 vs 13,95; p= 0,011). Informazioa x Edukia elkarrekintza ere esanguratsua izan zen [F (2, 116)= 305,13; p < 0,001].
|
|
|
Emaitza hau zaharren arreta baliabide eskasagoaren ondorio izan liteke (Light eta Anderson, 1983; Pansky et al., 2009). Zaharrek informazio gutxiago kodetzen badute alderdi deskriptiboari dagokionez (Craik, Anderson, Kerr eta Li, 1995; Koutstaal, 2003), ondorioak batez ere berez arazotsuak diren
|
pertsonen
ezaugarriak gogoratzeko gaitasunean behatuko dira (Yuille eta Cutshall, 1986). Gure ikerlanean, gazteak pertsona zaharrak baino azkarragoak izan ziren ezberdintasunen hautematearen proban (Thurstone eta Yela, 1988) eta, nahiz eta aldagai horrek ez zuen neurtutako beste aldagaiekin koerlazio esanguratsurik azaldu, parte hartzaile zaharrek gazteek baino arreta gaitasun txikiagoa zutela erakusten du.
|
|
|
Oro har, parte hartzaileek informazio nagusian eta ekintzetan oinarritutako kontakizun zehatzak eskaini zituzten, informazio periferikoa batez ere detaileetara mugatu zelarik. Pertsona zaharrek informazio gutxiago gogoratu zuten, beraien kontakizunak gazteek baino neurri handiagoan ekintzetan eta ez hainbeste
|
pertsonen
ezaugarrietan edo detaileetan oinarrituz.
|
|
|
“Polifenolek murriztu egin dezakete ateroma plakaren eraketan parte hartzen duten geneen adierazpena”, hau da, arterien gehiegizko koipea, Maribel Covas IM Itsasoko Ospitaleko arrisku kardiobaskularra eta nutrizioa ikertzeko taldeko koordinatzaileak eta Obesitatearen eta Nutrizioaren Fisiopatologiako Ciber ikerlariak adierazi bezala. “Horrek azalduko luke zein den Mediterraneoko dieta tradizionala egiten duten
|
pertsonen
ezaugarri kardiobabeslea”, erantsi zuen Covasek. Ikerketa horretan, 20 eta 50 urte bitarteko 90 pertsona osasuntsuk parte hartu zuten.
|
|
2011
|
|
|
Gauzak gerta daitezen utzi behar direla ikasi dut McQueenekin. Era berean, film honekin ulerberagoa eta toleranteagoa izaten ikasi dudala uste dut; pertsona mota asko dago munduan, baina guztiok ditugu beste
|
pertsonen
ezaugarriak aldi berean. Nik ere baditut Brandonen elementuak.
|
|
2012
|
|
|
Jarduerak zehazteko, dauden ahalbideak kontuan izango dira; horiek xede diren
|
pertsonen
ezaugarrien, balioen, kulturaren eta aurretiazko ezagupenen mende baitaude. Arauak eta prozedurak xehetasunez azalduko dira hala eskatzen duten ekintzetan (dakarten berritasunagatik edo mekanismo egokiena ezarri nahi izateagatik); baina, jarduerek azalpen zabala behar badute, hobe da eranskin bat gaineratzea beharrezko xehetasun guztiekin.
|
|
2013
|
|
|
hasperen edo imintzio batengatik, begiratzeko moduagatik dakigu zer gertatu zaion edo zer asmo dituen. Negar egiteko moduagatik daki amak umeak non duen min. Gorrotoak ere balio diezagukeela erakusten nien neure agenteei jarraipena egiten diegun
|
pertsonen
ezaugarri funtsezkoenak atzemateko, nolakoak diren jakiteko, zer zalantza dituzten, zertan egingo duten herren, bihar non huts egingo duten susmatzeko. Iheslari batek bere burua baino sakonago ezagutu dezake jarraipena egiten dion agenteak.
|
|
2014
|
|
|
rdi Aroan
|
pertsonen
ezaugarri sozialak eta lanbideak jaiotzako gizataldeen araberakoak ziren. Herritarrek jaio ziren gizatalde edo estamentuaren arabera jarduten zuten lanbide batean edo bestean.
|
|
2015
|
|
|
Biometriaren hastapenakBiometria: gizakia antzemateaz arduratzen da, faktore genetiko edo zenbait ezaugarri fisiko edo jokabidetan oinarrituta.Informazio sistemetan aplikatzen bada, pertsonak kautotzea ahalbidetzen du.DNA da
|
pertsonen
ezaugarri fisikoa eta gainera oso fidagarria.
|
|
|
Azken urteotan propietate asko eman zaizkion arren, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak laktosaren digestioa hobetzearekin zerikusia duena baino ez du onartu, esnearen eta haren deribatuen berezko azukrea. Zenbait ikerketak jogurta irenstearekin sor daitezkeen onurak ikusten badituzte ere, zaila da ikerketetan egiaztatzea ea elikagai hori maiz kontsumitzen duten
|
pertsonen
ezaugarriei egotz dakiekeen. Nolanahi ere, esne bakterioen kopurua txikiagoa izaten da jogurt izoztuan, eta ez da ahaztu behar elikagai horri aplika dakizkiokeen onurak lainotuta geratuko direla kaloria asko dituelako.
|
|
|
Azterketa fidagarria da, ordea, 2015eko otsailaren 10ean BMJ aldizkarian argitaratutakoa. Egileek frogatu zutenez, alkoholaren kontsumo «moderatuaren» ustezko onurak edari alkoholdunei egotzi behar zaizkie, baizik eta alkohol gutxiago hartzen duten
|
pertsonen
ezaugarriei, hala nola, faktore pertsonal, sozioekonomiko edo bizitza estiloarekin zerikusia duten pertsonei; adibidez, fruta eta barazki gehiago kontsumitzen dituzte, eta epe luzera gaixotasun kronikoak paira ditzakete. Aurreko oharrari beste ikerketa baten emaitza erantsi behar zaio, BMJ aldizkarian ere argitaratua, nahiz eta handik pixka batera (2015eko abuztuan).
|
|
2016
|
|
|
Ondorioz, ez da bidezkoa haren kostuak unibertsitateko langile gazteagoen gastuekin alderatu nahi izatea. Klinikak bere osasun aseguruetan ez du tarifa bakarra erabiltzen, eta
|
pertsonen
ezaugarrien arabera kalkulatzen du. Gainera, unibertsitateko langileak erretiratzen direnean, sistema publikoak hartzen ditu.
|
|
|
4.4 Desgaitasunak dituzten
|
pertsonen
ezaugarriak 56
|
|
|
4.4 Desgaitasunak dituzten
|
pertsonen
ezaugarriak
|
|
|
Egokitze prozesua,
|
pertsonen
ezaugarrien araberakoa denez, pertsonala da. Pertsonala izate horrek esan nahi du nork bere erritmoa izango duela egokitze bidea burutzeko.
|
|
|
irisgarritasuna. segurtasuna, etxeko giroa eta norbere neurrira egitea. Azken bi parametro horiek beste ezintasunetik gehien bereizten direnak dira, diseinua dementzia duten
|
pertsonen
ezaugarrietara zuzenean egokitzera bideratzen dutenak.
|
|
|
Lan eskaintza honek beteko ditu Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuaren Administrazio Kontseiluaren 2016ko ekainaren 15eko erabakiaren bidez argitaratutako deialdiaren baldintza guztiak ikus EHAA, 2016 16. Zehatzago esateko, lan eskaintzaren bidez kontratatzen diren
|
pertsonen
ezaugarriekin baldintza hauek beteko dira pertsona batek baldintza bat baino gehiago bete ditzake: 5 pertsona izango dira emakumeak, 4 pertsona izango dira diru sarrerak bermatzeko errentaren titularrak eta 4 pertsona izango dira 55 urtetik gorakoak.
|
|
2018
|
|
|
Down en sindromea daukaten
|
pertsonen
ezaugarri morfologikoak honako hauek dira: buru eta aurpegi zapalak, larruazaleko tolestura begiko barne angeluan, mingaina ateratzeko joera, hipotonia, esku zabalak eta altuera txikiagoa.
|
|
|
Hierarkiak ezartzen eta
|
pertsonen
ezaugarri bereizgarriak zigortzen dituen egungo pentsamendu arrazista eta kolonialarekin hautsi nahi dugu. Aniztasunak ondasun komun bezala duen balioa nabarmentzearen alde gaude:
|
|
2019
|
|
|
Eta espainiarrek ere bai, salbu eta monarkiaren buru den errege bobolioak. Zitalkeria
|
pertsonen
ezaugarri intrintsekoa da eta Espainiako monarkiaren burua zitala eta idiota da, egindako baieztapenen arabera: " Ez da onargarria ustezko demokrazia bat aipatzea Zuzenbidearen gainetik.
|
|
2020
|
|
|
Joxe Mari Korta Sariak 2000 urtean sortu zituzten," euskal ekosistema ekonomikoaren buru diren eta beren inbertsioarekin eta lanarekin enplegua eta aberastasuna sortzen duten
|
pertsonen
ezaugarriak eta ahalegina jendaurrean saritzeko". Sarietarako hautagaiak Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako patronalek, merkataritza erakundeek, profesionalen elkargoek eta enpresek proposa ditzakete, eta baita Joxe Mari Kortaren Bidetik fundazioak ere.
|
|
2021
|
|
|
Multzo horiek badute, nolabait ere esateko, halako nabarmentasun berezi bat gure eguneroko hizkeran. Batzuetan adinarekin dute zerikusia (gazte, zahar, nerabe); herritartasunarekin (hiritar, atzerritar, probintziar, frantziar...); tokiarekin (aurrelari, atzelari); zaletasunarekin (mendizale, futbolzale, euskaltzale, bekatari, saindu...); kulturarekin (jakitun, lizentziadun, autodidakta, unibertsitario); larruaren edo ilearen kolorearekin (beltz, zuri, ilegorri) edo
|
pertsonen
ezaugarri fisikoekin (burusoil, ñimiño, konkordun, begimakur, ezker); osasunarekin (gaixo, eri, afasiko, elbarritu, legenardun); lanarekin (zientzialari, ekonomialari, ikertzaile, kimikari); talde politiko edo artistikoekin (budista, marxista, peronista) eta bestelakoekin (mozkor, alkoholiko, famadun, intelektual, erretzaile) eta abar. Horiek guztiak substantibatze prozeduren ondorio direla esan daiteke, hau da, jatorriz adjektibo izanik, izen gisa erabiltzen ditugu.
|
|
2022
|
|
|
Aztertu diren faktore soziodemografikoen artean, hirigintzarekin erlazio zuzena edo zeharkakoa dutenak daude, horietako batzuk espazioaren banaketarekin eta antolamenduarekin erlazioa dutenak, hala nola, lurraren okupazioa, nekazaritza lurzoruaren banaketa, lan mugikortasuna eta hezkuntza mugikortasuna eta, beste batzuk, espazio horietan bizi den
|
pertsonen
ezaugarriekin lotura dutenak, adibidez: biztanleen errenta, langabezia tasa, ikasketa maila, maskulinitate tasa, jaiotza tasa, familia eredua eta biztanleria kopurua.
|
|
|
“Mendeurrenak dira hobeto kontrolatzen dute haien oxidazio kaltea eta 70 urteko pertsonek baino maila txikiagoak dituzte”, dio zientzialariak. Zahartzaroan adituak azaltzen duenez, aztarna genetiko bat osatzen duten gene batzuk ditugu, eta ehun urtetik gorako
|
pertsonen
ezaugarria da, eta, ikusi dutenez, haien ondorengoek herentzia jasotzen dute. Hau esatea:
|
|
|
“Irakaslea eta ikaskideak oso jatorrak dira eta oso giro ona dago. Dagoeneko badakizkit etxeko gauzen izenak, animaliak,
|
pertsonen
ezaugarriak... eta orain ikasten dihardut urteak, agurrak, erosketetako elkarrizketak… Azkenengo hilabeteetan igarri dut asko aurreratu dudala. Orain ulertzen dut elkarrizketak nondik nora doazen.
|