|
2005
|
|
|
Kontrako erreakzioak ere modu diferentean ager daitezke. Eta ez da ahaztu behar adinean aurrera doazen
|
pertsonek
zailtasunak eduki ditzaketela medikuak agindutako tratamenduak ulertu eta behar bezala jarraitzeko.
|
|
2006
|
|
|
arau hauslearen asmoa, zabarkeria, iruzurra, aldez aurreko ohartarazpenak ez betetzea, negozioen bolumena eta ukitutako pertsonen kopurua. Gobernuaren ustez, “ezintasunak dituzten
|
pertsonek
zailtasun gehiago dituzte lana aurkitzeko, mugitzeko eta gizarteak saihestu behar dituen oztopoak gainditzeko”. “Izan daitezkeen oztoporik okerrena zuzenbide estatu batek jasan ezin dituen oztopo mental eta sozialak dira”, azpimarratu zuen De la Vegak.
|
|
2007
|
|
|
Gipuzkoako hiriburuko Miramongo Parke Teknologikoan dagoen ikerketa zentroa da Fatronik, eta eskarmentu handia du zahartzeari eta minusbaliotasunari buruzko osasun gaietan. Luis Goenaga Fatronikeko zuzendari nagusiak adierazi zuenez, gero eta zaharragoa den gizarte baten esparruan, “adineko
|
pertsonek
zailtasun gehiago izaten dituzte modu autonomoan eta duinean bizitzeko”. Arazo hori areagotu egingo da hurrengo urteetan; izan ere, 2050erako kolektibo hori hirukoiztu egingo da haurrak baino zaharragoak egongo dira, eta bizi itxaropena 90 urtekoa izango da, NBEren kalkuluen arabera.
|
|
2008
|
|
|
– Lesioaren aurretik zuzen idazteko gai ziren
|
pertsonek
zailtasunak dituzte lesioaren ondoren.
|
|
|
Ideia 1989an paraplegia eragin zion istripu bat izan ondoren sortu zen. Bere gurpil aulkitik, Silva konturatu zen ezgaitasunak zituzten
|
pertsonek
zailtasunak zituztela zenbait kirol egiteko, eta haiek gainditzea proposatu zuen. Egokitutako eskira hurbiltzeko, Fundazioak gastu asko diruz laguntzen ditu, instalazio irisgarrietara jotzen du eta langile espezializatuak eta material egokitua ditu.
|
|
2009
|
|
|
Pantailako irudiak gorabeherak izaten ditu, eta adineko
|
pertsonek
zailtasunak izan ditzakete irakurtzeko.
|
|
2010
|
|
|
Diagnostikatu egin behar da, eta tratamendu bat hasi, bere buruaz beste egiten saiatu ondoren izan daitezkeen jarrera autolesiboak saihesteko. Sufritzen duten
|
pertsonek
zailtasun handiak izaten dituzte lan batera egokitzeko edo ikasketetan etengabe egoteko, sarritan drogekin edo sexu konpultsiboarekin arazoak izaten dituzte eta haserreak izaten dituzte, besteak beste. Horregatik guztiagatik, askotan, ganberro edo zaleak «tatxatzen» dira.
|
|
2011
|
|
|
Lehenik eta behin, haietara iristea ez da dirudien bezain erraza. Eraikin publikora 5 minutuko ibilbidean, mugitzeko ezgaitasuna duten
|
pertsonek
zailtasunak izan zituzten espaloiak oztoporik gabeko pasabiderik ez zuelako (A Coruñan eta, batzuetan, Alacanten, Kordoban, Murtzian eta Sevillan gertatu zen). Gainera, hiri altzariek eta gaizki aparkatutako ibilgailuek Galiziako, Alacanteko, Kordobako, Iruñeko eta Sevillako hirietan sartzea eragozten zuten.
|
|
2012
|
|
|
Ez dago epe luzera funtzionatuko duen proposamenik; azkenean, dieta bat baino gehiago egin dituzten
|
pertsonek
zailtasun handia daukate pisua galtzeko, eta, aldiz, oso erraz hartzen dute, behin uzten diotenean.
|
|
2013
|
|
|
Etxetresna elektrikoak ohikoak dira etxe guztietan. Hala ere, beti ez dira diseinatuta egoten erabilera erraz baterako, eta ikusmena, entzumena, fisikoa edo intelektuala duten
|
pertsonek
zailtasunak izan ditzakete erabiltzeko unean. Artikulu honetan, etxetresna elektrikoek desgaitasunen bat duten pertsonentzat dituzten zailtasun nagusiak zehazten dira, eta horiek iristeko zer ezaugarri bildu behar liratekeen azaltzen da.
|
|
|
Baina denak ez dira egoera beretik abiatzen. Baztertuta edo baztertzeko arriskuan dauden
|
pertsonek
zailtasun gehiago dituzte. Hainbat GKEk gaitasunak berreskuratzen, gaitasun soziolaboralak garatzen eta enplegua bilatzen laguntzeko programak dituzte.
|
|
|
Eta ez bakarrik beste herritar batzuen ulermenagatik, hala nola, hotzetik babesteko zailtasunagatik, bereziki neguan. Etxerik gabeko adineko
|
pertsonek
zailtasunak dituzte egoitza batera iristeko, baita autonomiarik ez badute ere Arrrels Fundació programak adinekoentzako programa bat du, eta «egoitza batean plaza lortu duten eta egoitza batean plaza lortu duten» adinekoentzako programa bat du, Enrique Richardek zehazten duena. «Arrelsek aurreikusi du eta plazak aldez aurretik eskatzen ditu, urteak pasa baititzakete egoitza batean bat lortzeko», gehitzen du.
|
|
2014
|
|
|
Nahaste hauek dituzten
|
pertsonek
zailtasunak dituzte bulkada, tentaldi, desira edo premia espontaneo batzuei eusteko, beren portaerak ingurukoentzat edo beren buruentzat kalterako direla jakin arren. Ekintzara pasatu aurretik kitzikatuak eta euforiko agertzen dira; ekintza egin eta gero, erlaxaturik eta asebeterik gelditzen dira; ondoren hersturaz edo depresioz betetako fase batean murgiltzen dira, eta lotsaturik ageri dira.
|
|
|
Batzuetan, entzumen urritasuna duten
|
pertsonek
zailtasunak dituzte komunikatzeko edo informazioa jasotzeko. Zeinu hizkuntza da beste pertsona batzuekin harremanetan jartzeko modurik ohikoena, baina denek ez dute ezagutzen edo ezin da beti mezu bat transmititu.
|
|
2015
|
|
|
Oro har, dena den, ez dirudi adineko
|
pertsonek
zailtasun handirik ikusten dietenik beren buruei kontsumoaren arloan, salbu eta erosteko ahalmenak eragiten dizkienak.
|
|
2017
|
|
|
Aldi berean, kultur distantziaren suposizioen norabide berdinean doaz, hau da, distantzia handiagoa dagoenean zailtasun sozioekonomiko eta kultural gehiago, azaltzen dira, baita bazterketa egoera gehiago ere (Nesdale eta Mak, 2003) eta horrekin estresa edo ondoez agertzeko probabilitatea handiagoa da (Ward et al., 2001). Lagina honetan konfirmatzen da Magrebeko
|
pertsonek
zailtasun gehiago dituztela eta latinoamerikarrek baino diskriminazio gehiago hautematen dutela. Bestetik, Latinoamerikako pertsonen egoera esplikatzeko egokiagoa da atzerritar osasuntsuaren paradoxaren hipotesia:
|
|
2023
|
|
|
Zorionez, diagnostikoaren ondoren bizirik irauteko aukera handia da. Hala ere, gaixotasuna gainditzen zuten
|
pertsonek
zailtasunak zituzten maileguak edo kredituak eskuratzeko edo lanpostura itzultzeko, adibidez. Ekainean onologiaz ahazteko eskubidea onartzeak honelako egoerak konpondu ditu.
|