2000
|
|
Bi burujabetasun mota eta bi jabetza mota ziren borroka horren emaitza. Bata, estatubaten gaineko burujabetasuna, monarkari zegokiona; eta bestea, haren jabetzen etaharen beraren pertsonaren gaineko burujabetza pertsonal mugatua, banakako
|
pertsonari
zegokiona. Menpeko herritarren populazio baten gaineko subiranotasuna izanzezakeen agintari batek, baldin eta askatasun pertsonala (potestas in se ipsum) etajabetza pertsonal pribatua (potestas in re) errespetatzen bazituen.
|
2002
|
|
Egitateetatik egindako irudikapena besterik ez da ezagutza, beraz. Ezagutza
|
pertsonari
dagokio, ezagutza pertsonak du; mundukoa da, pertsonarena den heinean; baina ez da mundua, haren isla pertsonalizatua baino.
|
|
Izenordain izateak muga (gabe) tasuna dakar berarekin eta horregatik dute izenen eremu bera, MG gehituta, zehaztugabeentzat?. Bestalde, pertsona izenordainek zein
|
pertsonari
dagokion zehazten dute.
|
2005
|
|
batetik, fonologia eta ortografia; bigarrenik, morfologia flexiboa; hirugarrenik joskera, eta azkenik hiztegiaren zati handia. Edonola, jos kerari dagokionez, hizkuntza komunean posible diren zenbait baliabide ez ditu erabiltzen hizkuntza tekniko zientifikoak zehaztasun, argitasun, neutrotasun eta inpertsonaltasunaren mesedetan, esate baterako zenbait
|
pertsonari
dagozkien adizkiak baino ez ditu erabiltzen. Beste baliabide batzuk, aldiz, hizkuntza komunak baino gehiago ustiatzen ditu zientzia eta teknikaren hizkuntzak: izen sintagma konplexuagoak, modalitate bereziko zenbait adizki.
|
2008
|
|
– Txatxu.> Ganorarik gabekoa edo arin antza den
|
pertsonari
dagokiona:
|
|
Lehenengo eta behin, esaldi sinpleak sortzeko elementuak agertzen dira: izen morfologia,
|
pertsonari
dagokion aditz morfologia, aldiari dagokion aditz morfologia, eta abar. Hiru urtera hurreratzean, hizkuntzasistema osatuz doala ikusten da, esaldi luzeago eta konplexuagoak erabiltzen baitituzte eta narrazio trebetasunak bereganatzen baitituzte (Barreña, 1995; Ezeizabarena, 1996; Almgren, 2000).
|
2010
|
|
Atzo atxilotutako hirugarren
|
pertsonari
dagokionez, Rubalcabak esan du seguru aski gaur identifikatuko dutela. Dena dela, ETAn urte asko daraman militantea dela uste dute Segurtasun Indarrek.
|
2012
|
|
6) Babespeko edozein
|
pertsonari
dagokionez, beraren aurkako arrazazko bereizketa edota, pertsonaren duintasunaren kontrako idoia dakarten beste bereizkeria batzuetan oinarritzen direla, gizabidezkoak ez diren gainerako jokaerak eta jokaera apalesgarriak egiten, egiteko agintzen edo horiei eusten dienari.
|
|
Orain arte esandako guztiak E1 enuntziatuko aditzaren eta E2 enuntziatu parentetikoko aditzaren artean gehienetan aldaketak daudela frogatzeko balio izan digu, bai aditzaren
|
pertsonari
dagokionez, bai aldiari dagokionez (tenpusa), bai aspektuari dagokionez, eta baita aditz motari nahiz moduari dagokionez ere.
|
|
Lehen
|
pertsonari
dagokionez ere adibideak ugariak dira corpusean (30 adibide; %41.09). Egia ere da, jarraian datorren bezalako adibidea ere multzo horretan sartu dugula:
|
2014
|
|
edozein
|
pertsonari
dagokiona baino eskatzeko
|
|
Objektiboagoak gara komeni zaigun
|
pertsonari
dagokionez.
|
2015
|
|
Hurranen adibidean lehen
|
pertsonari
dagokio adizkia:
|
|
14 Ez zuen nahi izan Jaunak halako amaren alaba eta halako neba ahizpen arreba eta ahizpa, haiek baino engainatuago geratzea, eta horrela gertatu zen orain esango dudana. Neska txikia munduko janzki eta apainduraz gozatzen hasi zen,
|
pertsonari
dagokionez, berak zuen bezain adin txikian gustagarriak izango baitziren; oraindik ez ziren igaro bi hilabete ezkon hitza eman zuenetik, eta Jauna argi egiten hasi zitzaion, berak orduan ulertzen ez bazuen ere. Eguna poz handiz igarorik beronen adinak eskatzen zuen baino gartsuago maite zuen senarrarekin, tristura handiak hartzen zuen egun hura amaitu zela, eta gainerakoak ere horrelaxe amaituko zirela konturatuz.
|
2017
|
|
Dokumentuak ziurtatzeko ahalmena duen
|
pertsonari
dagokio sozietateen erabakiak edo akordioak agerkari publiko bihurtzea.
|
2021
|
|
Esan dezagun, zernahi gisaz, holako egiturak ekialdeko tradizioko idazle batzuen artean ageri direla, eta eredu" arruntarekin" erkatuz aise gutxiago ikusiko ditugula. Bestetik, ezin dira nolanahi erabili, eta muga sintaktikoak dituzte aldiari eta
|
pertsonari
dagokionez. Beste hitzetan, ekialdean ere, Haiei erran zien eta Haiei erran zuen perpausen artean, biak erabilirik ere, lehenbizikoa maizago aurkituko dugu, diferentzia handiarekin.
|
|
Ikusten denez, a+ k formaren parean, o+ k dugu adibide hauetan. Hau da, mugatzailea neutroa, ez markatua, nolabait esatearren, eta mugatzaile hurbila (o), lehen edo bigarren
|
pertsonari
dagokiona, hiztun edo entzulearen hurbiltasuna markatzen duena. Gaur egun, mugatzaile hurbil hau ondoren pluralgilea darraikionean bakarrik erabiltzen dugu.
|
|
28.6.3.8b Komunztadura, bestalde, hura rekin egiten du sarritan aditzak, sintagmaren lehen osagaia 1 edo 2
|
pertsonari
dagokionean ere: Zu baizik ez dut maite;. Zu baizik ez zaitut maite.
|
|
Zein (a) izenordainak numeroari dagozkion tasunak ditu, baina gutitan agertzen da
|
pertsonari
dagozkionak bereturik. Halere ez du iduri ezintasunik baden horretan.
|
|
Hirugarren pertsonaren kasuan, zalantzak erakusten dituzte beti gramatikariek, ez baita argi benetan hirugarren pertsonarik baden. EGLU I liburukian (70) esaten da ez dagoela zinez hirugarren
|
pertsonari
dagokion izenordainik, ez baita, berez, pertsonarik hor: ni edo zuek diogunean pertsonez ari gara, ez dugu hor deusik isiltzen, baina hirugarrenean, hura esanez gero, adibidez, gauza bat ere izan daiteke.
|
|
13.3.8a Hirugarren
|
pertsonari
dagokionez beti izaten dira arazoak eta ez da batasunik ikusten gramatiketan. Ez da hau euskararen kontua bakarrik.
|
|
hura etorriko da, hura ikusi dugu... bezalako perpausetan hura hori pertsona, animalia edo gauza izan daiteke. Baina bera etorriko da, bera ikusiko dugu... gisakoetan, bera hori
|
pertsonari
dagokio. Aldi berean, oraintxe bertan edo oraintxe berean bezalakoak erabiltzen ditugu, baina ez dugu esango* oraintxe han edo holako zerbait.
|
|
Beriainek eta Elizaldek zuzen betetzen dute legea, beren sisteman. Mendiburuk eta Ubillosek nere/ nere; gure/ geren; eta zure/ zere sistema darabilte, lehen
|
pertsonari
dagokiona neutralizaturik ageri dela (nere/ nere): Gaitz berera bulkatzen gaituzte gu geren etsaiek (Mendiburu).
|
|
Zerbait gustatzen zait (perts.); Norbait gustatzen zait(+ perts.). Batzuetan
|
pertsonari
dagokion predikatuaren erreferentzia duela ere erabiltzen dugu: Lur baizen ez garela/ kanpotik iduri arren/ zerbait bertze garela (Tartas); Ezkongaietan zerbait banintzen/ ezkondu eta ezer ez (Iparragirre); Zerbait bazelakoan/ ta azkenean hutsa/ horrek ez dik balio/ zakurraren putza (Txirrita); Jakina!
|
|
Zenbaitetan lehenbiziko edo bigarren
|
pertsonari
dagokio: Berez zaharrak garen guztiak behar genuke aitortu (Mendaro); Berez eztarri txarrekoa banaiz ere (Zendoia).
|
2023
|
|
Mendebaldarren aburuz, ohore hilketa" atzerriko" kulturen ezaugarri endemiko bat da, eta haien basakeriaren froga; aldi berean, baina, oraindik ere onartzen dute pasio zoroaldia defentsa gisa erabiltzea zenbait hiltzaile matxistaren kasuan. " Beste" herrialdeetako emakumeen aurkako indarkeria erlijioari, kulturari eta herritarren lizunkeriari egozten zaio; AEBn, berriz, aberraziotzat hartzen da indarkeria mota berbera, baina krimena egiten duen
|
pertsonari
dagokio soilik, eta ez da lotzen misoginiaren eta maskulinitate toxikoaren eredu endemiko nazional batekin. Izan ere, onartuz gero" ohore hilketa" alderagarria dela munduko hainbat tokitan emakumeen aurka egiten diren indarkeriazko krimenekin, kolokan geratuko litzateke irmotasun inperialaren zimendu moral nagusietako bat.
|