2008
|
|
– Txatxu.> Ganorarik gabekoa edo arin antza den
|
pertsonari
dagokiona:
|
2012
|
|
Orain arte esandako guztiak E1 enuntziatuko aditzaren eta E2 enuntziatu parentetikoko aditzaren artean gehienetan aldaketak daudela frogatzeko balio izan digu, bai aditzaren
|
pertsonari
dagokionez, bai aldiari dagokionez (tenpusa), bai aspektuari dagokionez, eta baita aditz motari nahiz moduari dagokionez ere.
|
|
Lehen
|
pertsonari
dagokionez ere adibideak ugariak dira corpusean (30 adibide; %41.09). Egia ere da, jarraian datorren bezalako adibidea ere multzo horretan sartu dugula:
|
2021
|
|
Esan dezagun, zernahi gisaz, holako egiturak ekialdeko tradizioko idazle batzuen artean ageri direla, eta eredu" arruntarekin" erkatuz aise gutxiago ikusiko ditugula. Bestetik, ezin dira nolanahi erabili, eta muga sintaktikoak dituzte aldiari eta
|
pertsonari
dagokionez. Beste hitzetan, ekialdean ere, Haiei erran zien eta Haiei erran zuen perpausen artean, biak erabilirik ere, lehenbizikoa maizago aurkituko dugu, diferentzia handiarekin.
|
|
Ikusten denez, a+ k formaren parean, o+ k dugu adibide hauetan. Hau da, mugatzailea neutroa, ez markatua, nolabait esatearren, eta mugatzaile hurbila (o), lehen edo bigarren
|
pertsonari
dagokiona, hiztun edo entzulearen hurbiltasuna markatzen duena. Gaur egun, mugatzaile hurbil hau ondoren pluralgilea darraikionean bakarrik erabiltzen dugu.
|
|
28.6.3.8b Komunztadura, bestalde, hura rekin egiten du sarritan aditzak, sintagmaren lehen osagaia 1 edo 2
|
pertsonari
dagokionean ere: Zu baizik ez dut maite;. Zu baizik ez zaitut maite.
|
|
Zein (a) izenordainak numeroari dagozkion tasunak ditu, baina gutitan agertzen da
|
pertsonari
dagozkionak bereturik. Halere ez du iduri ezintasunik baden horretan.
|
|
Hirugarren pertsonaren kasuan, zalantzak erakusten dituzte beti gramatikariek, ez baita argi benetan hirugarren pertsonarik baden. EGLU I liburukian (70) esaten da ez dagoela zinez hirugarren
|
pertsonari
dagokion izenordainik, ez baita, berez, pertsonarik hor: ni edo zuek diogunean pertsonez ari gara, ez dugu hor deusik isiltzen, baina hirugarrenean, hura esanez gero, adibidez, gauza bat ere izan daiteke.
|
|
13.3.8a Hirugarren
|
pertsonari
dagokionez beti izaten dira arazoak eta ez da batasunik ikusten gramatiketan. Ez da hau euskararen kontua bakarrik.
|
|
hura etorriko da, hura ikusi dugu... bezalako perpausetan hura hori pertsona, animalia edo gauza izan daiteke. Baina bera etorriko da, bera ikusiko dugu... gisakoetan, bera hori
|
pertsonari
dagokio. Aldi berean, oraintxe bertan edo oraintxe berean bezalakoak erabiltzen ditugu, baina ez dugu esango* oraintxe han edo holako zerbait.
|
|
Beriainek eta Elizaldek zuzen betetzen dute legea, beren sisteman. Mendiburuk eta Ubillosek nere/ nere; gure/ geren; eta zure/ zere sistema darabilte, lehen
|
pertsonari
dagokiona neutralizaturik ageri dela (nere/ nere): Gaitz berera bulkatzen gaituzte gu geren etsaiek (Mendiburu).
|
|
Zerbait gustatzen zait (perts.); Norbait gustatzen zait(+ perts.). Batzuetan
|
pertsonari
dagokion predikatuaren erreferentzia duela ere erabiltzen dugu: Lur baizen ez garela/ kanpotik iduri arren/ zerbait bertze garela (Tartas); Ezkongaietan zerbait banintzen/ ezkondu eta ezer ez (Iparragirre); Zerbait bazelakoan/ ta azkenean hutsa/ horrek ez dik balio/ zakurraren putza (Txirrita); Jakina!
|
|
Zenbaitetan lehenbiziko edo bigarren
|
pertsonari
dagokio: Berez zaharrak garen guztiak behar genuke aitortu (Mendaro); Berez eztarri txarrekoa banaiz ere (Zendoia).
|