2007
|
|
Herri Defendatzaileak administrazio publikoen eta bertako eragileen egintza eta ebazpenak argitzen laguntzen duen ikerketa oro ofizioz edo alderdi batek eskatuta abiatu eta aurrera eraman dezake, ministroen, administrazio agintarien, funtzionarioen eta administrazio publikoen zerbitzura lan egiten duen edozein
|
pertsonaren
jarduera barnean hartuta. Herri Defendatzailearengana jo dezake interes legitimoa argudiatzen duen pertsona natural edo juridiko orok, naziotasuna, bizilekua, sexua, etab. gorabehera, adingabeak, pertsona ezgaituak, espetxeratuak edo administrazio publikoarekiko lotura edo mendekotasun bereziren bat duten pertsonak barnean hartuta.
|
2011
|
|
ezagutzaren alderdian, alderdi afektiboan, pertsona arteko jardueran edo bulkaden kontrolean. Portaera patroi hori iraunkorra ez ezik, zurruna da, eta egoera pertsonal nahiz sozial anitzetara hedatzen da,
|
pertsonaren
jardueraren esparru garrantzitsuetan atsekabea eta hondamena sortuz.
|
|
Esperientziak bizitzeko eta jokatzeko baliatzen duen patroi honen sustraiak nerabezarora edo helduaroaren hasierara heltzen dira. Beraz, nortasunaren nahasteak diagnostikatzerakoan epe luzera ebaluatu behar dira
|
pertsonaren
jarduera patroiak, nerabezarotik edo helduaroaren hasieratik abiatuta. Gainera, kontuan eduki behar da egoeren eskaerei emandako erantzun iragankorrak ala nortasunaren bereizgarri iraunkorrak diren.
|
2014
|
|
F. Asaldu hauek atsekabe kliniko esanguratsua edo narriadura soziala (lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueran garrantzitsua den beste arloren batekoa) eragiten dute, eta modu nabarmenean okerragotzen dute pertsonaren eginkizunak betetzeko gaitasuna; adibidez, bere familiako kideei gertaera traumatikoa azaldu eta haiengandik laguntza lortzeko gaitasuna kaltetua gelditzen da.
|
|
traumaren alderdi garrantzitsu batez oroitu ezina. c) Gertaera traumatikoa etengabe da. d) Trauma oroitarazten duten kinadak (pentsamenduak, sentimenduak, solasaldiak, jarduerak, lekuak, pertsonak) modu nabarmenean ekiditen dira. e) Barne hersturako eta arousaleko sintoma esanguratsuak agertzen ditu: lo egin ezina, haserrekortasuna, kontzentrazio ahula, gehiegizko zelatatzea, gehiegizko izualdiak, etengabeko mugimenduan egon beharra. f) Atsekabe esanguratsuak
|
pertsonaren
jardueran interferentzia nabarmena eragiten du: ondoez kliniko esanguratsua, edo pertsonaren jarduera sozial nahiz laboralaren edo beste arlo garrantzitsuren bateko jardueraren hondatze esanguratsua. g) Aldaketa horiek gutxienez 2 egun eta gehienez 4 aste irauten dute, eta gertaera traumatikoaren ondoko lehen hilabetean agertzen dira. h) Aldaketa horiek ez dira gertatzen substantzia baten (drogak edo sendagaiak) efektu fisiologiko zuzenengatik, gaixotasun mediko batengatik edo nahaste psikotiko labur batengatik.
|
|
lo egin ezina, haserrekortasuna, kontzentrazio ahula, gehiegizko zelatatzea, gehiegizko izualdiak, etengabeko mugimenduan egon beharra. f) Atsekabe esanguratsuak pertsonaren jardueran interferentzia nabarmena eragiten du: ondoez kliniko esanguratsua, edo
|
pertsonaren
jarduera sozial nahiz laboralaren edo beste arlo garrantzitsuren bateko jardueraren hondatze esanguratsua. g) Aldaketa horiek gutxienez 2 egun eta gehienez 4 aste irauten dute, eta gertaera traumatikoaren ondoko lehen hilabetean agertzen dira. h) Aldaketa horiek ez dira gertatzen substantzia baten (drogak edo sendagaiak) efektu fisiologiko zuzenengatik, gaixotasun mediko batengatik edo nahaste ps...
|
|
Disoziazio nahasteetan eten egiten da
|
pertsonaren
jarduera integratua, eta hautematearen, oroimenaren, kontzientziaren eta identitatearen nahasteak gertatzen dira. Nahaste hori dutenek ahaztu egiten dute nor diren eta nondik datozen, eta bi identitate edo gehiago agertzen dituzte.
|
|
D irizpidea: kezkak ondoez kliniko esanguratsua edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jarduerako beste arloren batekoa eragiten du.
|
|
E irizpidea: sintomak edo gabeziak klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arloren batekoa eragiten du, edo arreta medikoa eskatzen du.
|
|
Eskizofreniko askok beren bizitzan bizpahiru edo lauzpabost krisialdi jasaten dituzte, eta, zenbat eta krisialdi gehiago, kalte gehiago egiten dute pertsonaren gaitasun kognitiboetan. Horrela, Aznar eta Berlanga ren (2005) arabera, zenbat eta krisialdi gehiago izan, orduan eta okerragoa izango da
|
pertsonaren
jarduera kognitiboa, krisialdiek pertsonaren gaitasun kognitiboetan izugarrizko eragin negatiboa baitute.
|
|
E irizpidea: sintomek klinikoki nabaria den ondoeza edo narriadura eragiten dute, narriadura soziala, lanbidekoa edo
|
pertsonaren
jarduerako arlo garrantzitsu batekoa.
|
|
B irizpidea: minak klinikoki esanguratsua den ondoeza eragiten du, edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jarduerako beste eskualde garrantzitsuren batekoa.
|
|
B irizpidea: klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jarduerako beste arlo garrantzitsu batzuetakoa sortzen du kezkak.
|
|
C irizpidea: sintomek ondoez kliniko esanguratsua edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueraren arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
C irizpidea: despertsonalizazioak ondoez kliniko esanguratsua edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueran garrantzitsua den arloren batekoa sortzen du.
|
|
C irizpidea: sintomek ondoez kliniko esanguratsua edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueran garrantzitsua den arloren batekoa sortzen du.
|
|
D irizpidea: sintomek ondoez kliniko esanguratsua edo narriadura soziala, lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueran garrantzitsua den arloren batekoa sortzen dute.
|
|
Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragin behar dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
oxigeno gabe gelditzeraino nork bere burua iratotzea. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute. Portaera masokisten ondorioz istripuak edo nahigabeko heriotzak gerta litezke.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
B. Fantasiek, bulkada sexualek edo portaerek klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten dute.
|
|
E. Asalduak klinikoki esanguratsua den ondoeza edo hondamendi soziala, laneko hondamendia edo
|
pertsonaren
jarduerako beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten du.
|
|
D irizpidea: klinikoki esanguratsua den ondoeza edo narriadura soziala, laborala edo
|
pertsonaren
jardueraren beste arlo garrantzitsuren batekoa eragiten du nahasteak.
|
2016
|
|
Aipatzen den
|
pertsonaren
jarduera publikoari, artistikoari edo zientifkoari lotzen bazaio.
|
2017
|
|
Emozioek intentsitate handiagoa dute tentsio egoeretan eta gainez egin dezakete muturreko egoeretan,
|
pertsonaren
jarduera oztopatuz. Horregatik, emozioak geldiarazteko edo kudeatzeko gaitasuna nortasunaren osasuntsu baten adierazpena dira.
|
2023
|
|
Musikak gure arnasketa erritmoa eta gure bihotz taupaden erritmoa aldatzen ditu, gure organismoari endorfinak askatzen laguntzen dio eta mina kentzeko ere balio du (de La Hougue, 2014). Musikak hobetu dezake Alzheimerra duen
|
pertsonaren
jarduera kognitiboa eta psikologikoa; haren barne herstura eraitsi dezake, garun hemisferioen elkarrekintza susta dezake eta garuneko neurona sareak aktiba ditzake. Musikak entzumen garun azala, eskualde frontala eta sistema linbikoa aktiba ditzake eta melatoninaren jariaketa gehi lezake (Platel, Groussard eta Fauvel, 2014; Bradt, Dileo eta Shim, 2013).
|
|
f) Atsekabe esanguratsuak
|
pertsonaren
jardueran interferentzia nabarmena eragiten du: ondoez kliniko esanguratsua, edo pertsonaren jarduera sozial nahiz laboralaren edo beste arlo garrantzitsuren bateko jardueraren hondatze esanguratsua.
|
|
f) Atsekabe esanguratsuak pertsonaren jardueran interferentzia nabarmena eragiten du: ondoez kliniko esanguratsua, edo
|
pertsonaren
jarduera sozial nahiz laboralaren edo beste arlo garrantzitsuren bateko jardueraren hondatze esanguratsua.
|
|
Asaldu hauek atsekabe kliniko esanguratsua edo narriadura soziala (lan arlokoa edo
|
pertsonaren
jardueran garrantzitsua den beste arloren batekoa) eragiten dute, eta modu nabarmenean okerragotzen dute pertsonaren eginkizunak betetzeko gaitasuna; adibidez, bere familiako kideei gertaera traumatikoa azaldu eta haiengandik laguntza lortzeko gaitasuna kaltetua gelditzen da.
|
|
Musikak gure arnasketa erritmoa eta gure bihotz taupaden erritmoa aldatzen ditu, gure organismoari endorfinak askatzen laguntzen dio eta mina kentzeko ere balio du (de La Hougue, 2014). Musikak hobetu dezake Alzheimerra duen
|
pertsonaren
jarduera kognitiboa eta psikologikoa; haren barne herstura eraitsi dezake, garun hemisferioen elkarrekintza susta dezake eta garuneko neurona sareak aktiba ditzake. Musikak entzumen garun azala, eskualde frontala eta sistema linbikoa aktiba ditzake eta melatoninaren jariaketa gehi lezake (Platel, Groussard eta Fauvel, 2014; Bradt, Dileo eta Shim, 2013).
|