2009
|
|
1990 urtean homosexualitatea buruko gaitzen zerrendatik atera zen arren, elkarteek gogorarazi dute transexualitatea 1980 urtetik buruko nahasmendutzat hartzen dela. Horrek egoera kontraesangarriak sortzen dituela azaldu du Sarai Montesek, Errespetuz
|
pertsona
transexualen integrazio eta defentsarako euskal elkarteko presidenteak. Protokoloaren arabera, psikiatra batengana joan behar dute, eta buru nahasmendurik ez dutela ondorioztatzen duenean, arazo psikiatriko bat izango balu bezala genero disforia tratatzen dute pertsona hori.
|
|
Horrez gain, Espainiako Genero Nortasunaren Legea onartu zen arren,
|
pertsona
transexualen egunerokotasuna asko baldintzatzen duten zertzeladak zehaztu gabe daude oraindik. –Hormonen tratamendua hasi eta urte batera zure gorputza aldatu egin da, baina nortasun agirian ez dute sexua aldatu; horrek lana lortzea ezinezko egiten du?, dio Montesek.
|
|
Nafarroan egoera okerragoa da, ordea. Andrea Vegue Transexualidad Navarra Nafarroako transexualen Petra elkarteko presidenteak azaldu duenez, Osasunbidean ez dago protokolo argirik
|
pertsona
transexualen eskariei aurre egiteko, eta ez ditu ebakuntzak estaltzen.
|
|
Laneratzeko zailtasuna bereziki handia da transexualen kasuan, Transexualidad Navarra eta Errespetuz elkarteek azpimarratu izan dutenez. . Gay eta lesbianak ezkutuan izan dezakete beren sexu hautua; transexualok ezin gara ikusezinak izan, aldaketa batzuk egin behar ditugulako?, gogorarazi du Sarai Montesek, Errespetuz
|
pertsona
transexualen integrazio eta defentsarako euskal elkarteko presidenteak.
|
|
Dagoeneko bukatuta ditugu hiru txosten berezi: terrorismoaren biktimenaz aparte, adingabeek baloreak nola jasotzen dituzten aztertzen duena, eta
|
pertsona
transexualen ingurukoa ere prest ditugu. Eta baditugu hiruzpalau abian daudenak, tartean babesa behar duten adingabeen errealitateari buruzkoa; hori urte amaierarako bukatuko dugu.
|
|
Onartu berri duten egitasmoaren bitartez, Osasunbidean adituen batzorde bat eratuko dute
|
pertsona
transexualak artatzeko gida bat osatzeko. Hala, transexualak diren lagunek sexuz aldatzeko eman beharreko medikuntza zein psikologia pausoak zehaztuko dituzte.
|
|
Benetan lege berritzailea iruditzen zait
|
pertsona
transexualen tratamenduari dagokionez. Transexualitatea ez dela gaixotasun bat dio legeak, eta hori oso garrantzitsua da guretzat.
|
|
Errespetuz ek,
|
pertsona
transexualen aldeko eta haiek gizarteratzeko elkarteak, ontzat jo du Laespadak jakinarazi duen albistea. Hala adierazi du Mirena Ruiz bertako kideak, baina ebakuntza horiek egiten adituak diren kirurgialariak egotearen garrantzia nabarmendu du.
|
2012
|
|
Bestetik, berezkotzat sentitzen duen generoa nortasun nahasmendu baten ondorioa ez dela frogatu du, eta borondate «zalantzarik gabekoa eta iraunkorra» azaldu. Neurri horren berri eman zuen Gemma Zabaleta Gizarte Gaietarako sailburuak,
|
pertsona
transexualei eskubideak aitortzeko lege egitasmoa onartu ondoren. Gainontzeko herritarren moduko «arreta integral egokia» jasotzeko eskubidea bermatzeko helburua du ekimenak.
|
|
Ildo horretan egin dute lege egitasmoa, transexualitatearen definizioa zehazteaz gain, erroldan sexua eta izena aldatzeko baldintzak erraztea Espainiako legearekiko. Osasun arloan sexua aldatzeko tratamenduak legez aldarrikatu ahal izango dituzte Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako
|
pertsona
transexualek, tratamendua zein ebakuntzak eskubide bihurtu nahi baititu Eusko Jaurlaritzak. «Gaur egun martxan dauden zenbait politika eskubide bihurtu nahi ditugu», nabarmendu du Zabaletak.
|
|
Lege bihurtzeko bidea hasiko du bertan, eta, ezustekorik ezean, ez dute onartuko urte bukaerara arte edo datorren urtera arte. Adingabekoen arreta Errespetuz,
|
pertsona
transexualen integraziorako eta defentsarako elkartea, baikor agertu da Eusko Jaurlaritzak onartutako testuarekin. «Ekarpenak eskatu zizkigutenean lege egitasmo bat bidali genien, eta bertan egindako ekarpen gehienak aintzat hartu dituzte», azaldu du Sarai Montes Errespetuz eko presidenteak.
|