|
2010
|
|
|
Bi munduko egoeran bizi dimentsioa bereziki emankorra suertatu da helduak euskararekiko nola kokatzen diren ulertzeko. izan ere, heldu asko bi munduko egoeran bizi direla kontuan harturik, hiritar horiek euskararekiko eta euskararen aldeko politikarekiko dituzten jarrerak ulertzea errazagoa da. artikuluan beste auzi garrantzitsu bat ere aztertu da: bi munduko egoeran bizi diren heldu horiek nola sumatzen dituzten euskara ikasteko aukera izan duten gazteak. euskararen normaltze bidean gazteek talde estrategikoa osatzen dutela badakite helduek eta auzi garrantzitsuak azalarazten dituzte. oso orokorra da gazteek euskara ez dutela erabiltzen edo
|
oso
gutxi erabiltzen dutela pentsatzea, nahiz eta" primeran" dakiten. gertakizun horren aurrean helduek ematen dituzten azalpen eta arrazoiak gazteen hizkuntza portaera ulertzeko lagungarri izan daitezke eta sakonago ikertu beharrekoak seinalatzen dituzte:
|
|
2012
|
|
|
"... language biographies are particularly useful for language historical and diachronic research" (ibid.: 64). halere, orain artio egoera elebidunen inguruko ikerketetan hizkuntza biografiak
|
oso
gutxi erabili izan dira.
|
|
|
Errealitate konplexu bat agertu da nabarmen elkarrizketak egiterakoan, EAEko egoera soziolinguistikoaren eta haren azken hamarkadetako bilakaera konplexuaren isla esanguratsutzat har daitekeena. ...itzen da Oihana Etxebarria; gasteiztarra da Gerardo Armentia, eta orain hasi da euskararen errealitateaz jabetzen Bizkaian bizi denetik (Otxandion); Bilbon jaiotakoa da Gemma Sanginés baina urteak daramatza Valentzian, eta han bizi denetik ikasi ditu katalana eta euskara; euskalduna da eta Gipuzkoako herri euskaldun petopeto batean (Orion) bizi da Iñaki Manterola, baina bere bizitza pertsonalean
|
oso
gutxi erabiltzen du euskara...
|
|
2013
|
|
|
Suposatu dezakegu arrazoia dela Senpere kostaldetik eta mugatik gertu dagoela, eta han batua gehiago entzuten dela, Hegoaldeko jende gehiago etortzen delako. Maule aldiz, barrualdean kokatzen da, kostaldetik urrun, mendietan, eta euskara batua
|
oso
gutxi erabiltzen eta entzuten da.
|
|
|
Senpere kostaldetik eta mugatik gertu dagoela, eta han batua gehiago entzuten dela, Hegoaldeko jende gehiago etortzen delako. Maule aldiz, barrualdean kokatzen da, kostaldetik urrun, mendietan, eta euskara batua
|
oso
gutxi erabiltzen eta entzuten da.
|
|
|
— Prentsan, telebistan eta literaturan, zuberera
|
oso
gutxi erabilia da, eta euskara batua erabiltzen da batez ere.
|
|
|
— Tokiko irratian, liturgian eta irakaskuntzan aldiz, zuberera erabiltzen da. Irakaskuntzan, euskara batua
|
oso
gutxi erabiltzen da. Euskararen eta batuaren egoera ikusi eta gero Ipar Euskal Herrian, konturatzen gara interesgarria litekeela aztertzea jendeak gai honetaz zer dakien eta zer pentsatzen duen.
|
|
2014
|
|
|
Ikasleek esan dutenaren arabera, gutxi gorabehera %52, 38k euskaraz ari da ikastetxetik kanpo, baina ZENBAT? galdera erantzutean, portzentaje horretatik %19, 4k euskara
|
oso
gutxi erabiltzen dutela esaten du.
|
|
|
Bestalde, zenbait ikaslek ikastetxetik kanpora
|
oso
gutxi erabiltzen dute euskara, baina batzuek herrian egiten dutela aitortzen dute. Kopurua ez da esanguratsua eta, gainera, kasu guztietan euskaraz egitearena ez da betetzen.
|
|
2017
|
|
|
...io estatistiko argirik, estatistikako institutu nazionalak ez baitu kategoria linguistikoei buruz galdetzen, baina, horren ordez, hiztunei eskatzen die adieraz dezatela zein den irlanderaz hitz egiteko haien gaitasuna (nahiz eta hori zer den zehaztu ez duen) eta zer maiztasunez erabiltzen duten hizkuntza hori. irakasgai nagusietako bat izanik, irlanderaren ezagutza pasiboa oso hedatuta dago, baina
|
oso
gutxi erabiltzen da. 2016ko azken galdeketako datuen arabera, herritarren ehuneko 40 inguruk adierazten du irlanderaz hitz egiteko gai dela, baina horietako gehienak ez dira hiztun aktiboak. hezkuntza sistematik kanpo, herritarren ehuneko 2 inguruk hitz egiten du irlanderaz egunero (73.803 pertsonak) eta astero hitz egiten dutenen ehunekoa apur bat handiagoa da (111.473 pertsonak hitz egiten dute astero) (estatistikako bulego nagusia 2017) 2 estatua sortu zenetik etenik gabe hazi da irlandera modu konpetentean erabiltzen dutela adierazten duten pertsonen kopurua. hala ere, 2016ko inkestak erakusten du behera egin duela hizkuntzaren erabilera konpetenteak eta, baita ere, erabilerari lotutako kategoria nagusi guztiek. beherakadarik nabarmenena gaeltacht eremuan izan da, orain bost egoiliarretatik???
|
|
|
Hondarribiko euskaldunen banaketa, euskararen erabilera mailaren arabera, 4 taldetan banatuta. azken grafiko horretan ikus daiteke hondarribiko 16 urte edo gehiagoko euskaldunen gehiengoa erdiko balioetan dabilela, euskararen erabileramailari dagokionez: %45, 6k euskara denboraren %25 bitarte erabiltzen du, pertsonen %39, 8k %50 bitarte, %11, 1ek %0 bitarte, eta %3, 5ek %75 bitarte. beraz, oso gutxi dira euskararen erabilera oso altua (%75etik gorakoa) edo oso baxua (%25etik beherakoa) dutenak, nahiz eta azken hauek (euskara
|
oso
gutxi erabiltzen duten euskaldunak, alegia) euskararen erabilera oso altua dutenak baino askoz gehiago diren (%11, 1 eta %3, 5, hurrenez hurren); eta horrek azalduko luke, besteak beste, euskararen erabilera maila %50 edo altuagoa dutenen ehunekoa (%43, 3) batez besteko erabilera orokorra (%45, 6) baino zertxobait baxuagoa izatea.
|
|
2019
|
|
|
E) Puntuaziorik eza puntu, koma eta puntu eta koma
|
oso
gutxi erabiltzen dituzte, ia batere ez. Normalean ez dute erabiltzen punturik esaldien amaieran; izan ere, normalean, idatzitako mezu bakoitza esaldi bat izaten da.
|
|
2021
|
|
|
Eraldaketari begira hausnarketa ezinbestekoa da: benetako hizkuntzapraktikak zeintzuk diren konturatzea, erabilerari begira gako mesedegarriak eta oztopoak zein diren[...] eta antzeko auziez gogoeta egitea funtsezkoa da kontzientzia hartzeko eta erabilera patroiak aldatzeko. inguru) eta kalean
|
oso
gutxi erabiltzen da: %2 inguru (Soziolinguistika Klusterra, 2017).
|
|
|
Inguxera ipar ekialdeko kaukasiar edo nakh dagestaniar familiakoa da, nakh adarrekoa; 264 mila hiztun baino gehiago ditu errepublikan, eta familian asko erabiltzen den hizkuntza da. Hala ere, eskolan bakarrik ikasgai gisa dago presente, eta administrazioan ere
|
oso
gutxi erabiltzen da, lehen aipatutako hizkuntzak bezala; horregatik, UNESCOk bere egoera ez du erabat ziurtzat jotzen.
|
|
2022
|
|
|
Datu xehe gehiegi ez dugun arren, joerak errepikatu egiten dira: emakumezko helduen artean hitanoaren ezagutza altua da, baina horietako askok
|
oso
gutxi erabiltzen omen dute. Gazteenen artean, ordea, mutilek elkarri hika egiten dioten arren, neska gehienak ez dira erabiltzeko gai ere.
|
|
|
Bestalde, bizi direnetako batzuk tarteko edo testuinguru oztopatzailean bizi dira, hots, euskaraz aritzeko oztopoak dauden herrietan, nahiz eta sare euskaldun esanguratsuak dituzten eta, beste batzuk, testuinguru mesedegarrian bizi dira, hots, euskaraz aritzeko testuinguru lagungarria duten herrietan, baina sare esanguratsu batzuetan gaztelania erabiltzen dute. Azkenik, gaztelaniaz bizi direnak testuinguru guztietan daude, baina testuinguru oztopatzailean bizi diren partaideen artean ia inoiz ez dute euskara erabiltzen edo
|
oso
gutxi erabiltzen dute. Hala ere, testuinguru horietako jarrera proaktiboa duten hiztunek euskara erabiltzea lortzen dute.
|