|
2003
|
|
|
Bi jarduerek Europar Batasuneko legeriak ezarritakoa urratzen dute, nekazaritzako politika bateratuaren esparruan produktuen kalitatea sustatu nahi baitu, produktu horien izen ona DOP erabiliz bultzatzeko. BJD horien helburua da, batez ere, enpresak babestea izen horiek neurriz kanpo erabil ez ditzaten, izen
|
onaz
baliatzen saiatzen diren hirugarrenek. Alde horretatik, eremu geografiko jakin bateko produktuak ezaugarri jakin batzuk dituela bermatzea da helburua.
|
|
2004
|
|
|
DD produktu etikoen izen
|
onaz
baliatu nahi dute
|
|
|
Hala ere, Kraftek eta Nestlék, “kafe etiko” baten jaurtiketa prestatzen ari denak, uko egin diote Fairtrade ziurtagiria duen marka bat fabrikatzeari, elkarteak dioenez. Fairtradek Kraft i leporatu dio “bidezko merkataritzako” produktuen izen
|
onaz
baliatu nahi duela parametro horietara egokitzen ez den marka saltzeko. Marka horiek “jendea nahastera bideratuta daude”, dio Ian Bretman Fairtradeko zuzendariordeak.
|
|
2006
|
|
|
66) honako jokaera hauek sartzen ditu 5 artikulu horren barruan: besteren izen
|
onaz
baliatzen direnak, oztopo gisa erabiltzen diren ekintzak, traba egiten duten eskaintzak, egoera menderatzaileetan sortutako gehiegikeriak, beharrezko ez diren jokaerak sentimenduak hunkitzeko erabiltzea, publizitate desatsegina, lehiakidea erasotzeko soilik erabiltzen diren ekintzak.
|
|
|
Beraz, PLOren 6.b. artikulua eta LDLren 6, 11 (imitazio jokaerak) eta 12 (besteren izen
|
onaz
baliatzea) artikuluak erlazionatu behar dira. Jokaera desleial horien oinarria ez da iragarleak bere zeinuak erabiliz besteen zeinuekiko nahasketa tzea desleiala izango da, justifikaturik egon ezean (LDL 11 art. in fine). arriskua sortzea, baizik eta besteen zeinuak erabiliko direla benetako jatorria zein den esan gabe.
|
|
|
Araudiari dagokionez, esan behar da LDLren 11 (imitazio jokaerak) eta 12 (besteren izen
|
onaz
baliatzea) artikuluak ez direla PLOren araudia osatzen duten aginduak; izan ere, behin baino gehiagotan erabiliko baitira lehiaketa desleialeko jokaerak, publizitatearekin zerikusirik ez dutenak, zigortzeko.
|
|
|
Publizitate jarduera dela eta, lehiakide baten izen
|
onaz
baliatzen diren publizitate jokaerak gertatuko dira (LDL 6.b. eta 12 artikuluak). Publizitatean, debekatuta dago besteren zeinu bereizleak justifikaziorik gabe erabiltzea (PLOren 6.b. art); publizitate ez zilegia izango da, desleiala baita.
|
|
|
eta antzekoak. Beraz, ikusmolde horri jarraituz, bitan sailkatzen da publizitatean sor daitekeen lege haustea, batetik, nahasketa jokaerak (PLOren 6.b. art. eta LDLren 6 artikuluak) eta, bestetik, besteren izen
|
onaz
baliatzea (LDL 12 art.) (De la Cuesta, 2002: 186).
|
|
|
Azken jokaera horri publizitate itsaskorra (publicidad adhesiva) deitzen zaio (PLOren 6.b. eta LDLren 12 artikuluak); izan ere, horrelako publizitate jardueraren bidez, enpresaburu iragarleak lehiakide baten produktu, zerbitzu edo ondasunekin komunean dituen ezaugarriak erabilita goraipatzen ditu bere produktuak. Beraz, jokaera hori ez zilegia izango da, berari ez dagokion izen
|
onaz
baliatzen baita iragarlea (Lema, 1991: 6.144; Massaguer, 1999:
|
|
|
Doktrinak behin baino gehiagotan esan du LDLren 12 artikuluak (besteren izen
|
onaz
baliatzeko jokaera jasotzen duenak) hondar balio duela nahasketa (LDL 6 art.) eta imitazio jokaerekiko (LDL 11 art.); esate baterako, lehiakide baten zeinu bereizleak erabiltzeak ez du helburutzat izango publikoa nahastea, bere produktua lehiakidearenarekin parekatzea baizik, horren izen onak edo goodwill delakoak iragarlearen produktuari on egin diezaion. Ikuspegi horretatik esan daiteke LDLren 12 artikulua erabat beharrezkoa dela (Lema eta Gómez Montero, 1995:
|
|
|
Atal honetan ere, publizitate sorkuntzen eta obren imitazioak ere aipatu behar ditugu; izan ere, PLOren 6.b. artikuluak jasotzen dituen nahasketa jokaerekin eta besteren izen
|
onaz
baliatzeko jokaerekin erlazionaturik daude. Azpimarratu beharra dago publizitatearen sorkuntza obrak ez duela zeinu bereizleen funtzio bera betetzen; halere, arlo horretan, bere produktuekiko identifikazio eskubidea ere aitortu behar zaio iragarleari, publizitate mezuaren hartzaileari produktu edo zerbitzuaren ezaugarriak ezagutarazteaz gain, eskaintzailea nor den jakiteko ere balio baitu.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen ustez ez zilegiak diren konkurrentzia egoera batzuk jasotzen ditu PLOren 6.b. artikuluak, esate baterako, besteren zeinu bereizleak erabiltzea eta izen
|
onaz
baliatzea (PLOren 6.b. artikulua); publizitatea imitatzea, nahasketa arriskua sortu gabe, baina desleialtzat jo litekeena; besteren ahaleginaz, adibidez, liburuxketan edo diskoetan azaltzen diren formaz edo estiloaz, edo izen onaz baliatzen den publizitatea.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen ustez ez zilegiak diren konkurrentzia egoera batzuk jasotzen ditu PLOren 6.b. artikuluak, esate baterako, besteren zeinu bereizleak erabiltzea eta izen onaz baliatzea (PLOren 6.b. artikulua); publizitatea imitatzea, nahasketa arriskua sortu gabe, baina desleialtzat jo litekeena; besteren ahaleginaz, adibidez, liburuxketan edo diskoetan azaltzen diren formaz edo estiloaz? edo izen
|
onaz
baliatzen den publizitatea. Autonomia erkidegoetako legeriak erregulatzen dituen publizitate promozioei buruzko lege hausteak eta 1995eko urtarrilaren 15eko 7/ 1996ko Merkatari Xehekarien Babeserako Legearen aurkako jokaerak ere jasoko ditu klausula horrek (De la Cuesta, 2002:
|
|
|
PLOren 6 bis 2 paragrafoaren d) eta f) ataletan, berriz, besteren izen
|
onaz
baliatzea eta imitazioa erregulatzen dira; baina biak aurretik jasota daude kasu ez zilegi gisa, konparazioarekin edo konparaziorik gabe. Lehiaketa Desleialaren Legearen 11 eta 12 artikuluetan (De la Cuesta, 2002:
|
|
|
– Azpijokoak ez dituk inoiz gomendagarriak politikan, baina are gutxiago alderdikideen artean, inoren fede
|
onaz
baliatuz. Engainatuak fede onez ere oldar zitezkek, denen kalterako.
|
|
2007
|
|
|
Beherakada horren arrazoia etxebizitzen garestitzea izan da, nahiz eta azken hilabeteotan moteldu egin den, prezioak —estatistika ofizialen arabera— bost urtean lehen aldiz bi digituetatik beherako gehikuntzetan kokatu baitira. Espainiarrak, ordea, Espainiako ekonomiak bizi duen une
|
onaz
baliatzen ari dira beste herrialde batzuetako ondasun higiezinetan gero eta gehiago inbertitzeko. Joera hori, oraingoz, ez da moteltzen interes tasen igoeragatik.
|
|
2008
|
|
|
Mikroorganismoen zuhaitz genealogikoa ikertzen dutenek eskertuko lukete denboraren makina izatea lehen bizidunak behatzeko. Baina denboraren makina existitzen ez denez, logikaz eta sen
|
onaz
baliatu behar dute.
|
|
|
Azeria, Erreginaren arartean jartze
|
onaz
baliatu zen segitzeko:
|
|
2012
|
|
|
–Ez, adiskidea, ez; ez dut zure borondate
|
onaz
baliatu nahi. Konturatzen naiz hitzordu bat duzula.
|
|
|
Beraz, LDLren 6, 11 (imitazio jokaerak) eta 12 (besteren izen
|
onaz
baliatzea) artikuluak erlazionatu behar dira. Jokaera desleial horien oinarria ez da iragarleak bere zeinuak erabiliz besteen zeinuekiko nahasketa arriskua sortzea, baizik eta besteen zeinuak erabiliko direla benetako jatorria zein den esan gabe.
|
|
|
Araudiari dagokionez, esan behar da LDLren 11 (imitazio jokaerak) eta 12 (besteren izen
|
onaz
baliatzea) artikuluak ez direla PLOren araudia osatzen duten aginduak; izan ere, behin baino gehiagotan erabiliko baitira lehiaketa desleialeko jokaerak, publizitatearekin zerikusirik ez dutenak, zigortzeko.
|
|
|
Publizitate jarduera dela-eta, lehiakide baten izen
|
onaz
baliatzen diren publizitate jokaerak gertatuko dira (LDL 6.b eta 12 artikuluak). Publizitatean, debekatuta dago besteren zeinu bereizleak justifikaziorik gabe erabiltzea; publizitate ez zilegia izango da, desleiala baita.
|
|
|
«eredu», «sistema», «tipo», «mota» eta antzekoak. Beraz, ikusmolde horri jarraituz, bitan sailkatzen da publizitatean sor daitekeen lege haustea, batetik, nahasketa jokaerak (LDLren 6 artikulua) eta, bestetik, besteren izen
|
onaz
baliatzea (LDL 12 artikulua) (De la Cuesta, 2002: 186).
|
|
|
Azken jokaera horri publizitate itsaskorra (publicidad adhesiva) deitzen zaio (LDLren 12 artikulua); izan ere, horrelako publizitate jardueraren bidez, enpresaburu iragarleak lehiakide baten produktu, zerbitzu edo ondasunekin komunean dituen ezaugarriak erabilita goraipatzen ditu bere produktuak. Beraz, jokaera hori ez zilegia izango da, berari ez dagokion izen
|
onaz
baliatzen baita iragarlea (Lema, 1991: 6.1446.147; Massaguer, 1999:
|
|
|
Doktrinak behin baino gehiagotan esan du LDLren 12 artikuluak (besteren izen
|
onaz
baliatzeko jokaera jasotzen duenak) hondar balio duela nahasketa (LDL 6 art.) eta imitazio jokaerekiko (LDL 11 art.); esate baterako, lehiakide baten zeinu bereizleak erabiltzeak ez du helburutzat izango publikoa nahastea, bere produktua lehiakidearenarekin parekatzea baizik, horren izen onak edo goodwill delakoak iragarlearen produktuari on egin diezaion. Ikuspegi horretatik esan daiteke LDLren 12 artikulua erabat beharrezkoa dela (Lema eta Gómez Montero, 1995:
|
|
|
Atal honetan ere, publizitate sorkuntzen eta obren imitazioak ere aipatu behar ditugu; izan ere nahasketa jokaerekin eta besteren izen
|
onaz
baliatzeko jokaerekin erlazionaturik daude. Azpimarratu beharra dago publizitatearen sorkuntza obrak ez duela zeinu bereizleen funtzio bera betetzen; halere, arlo horretan, bere produktuekiko identifikazio eskubidea ere aitortu behar zaio iragarleari, publizitate mezuaren hartzaileari produktu edo zerbitzuaren ezaugarriak ezagutarazteaz gain, eskaintzailea nor den jakiteko ere balio baitu.
|
|
|
Hala, gainbalio horiek lortzeko udalak pisuen prezioa %18 igo zuela kalkulatu du ADIEk. “Erosleen fede
|
onaz
baliatu ziren”, prentsa oharraren arabera.
|
|
2013
|
|
|
Baina aurten bereziki aipatu behar duguna gazteen ekintza berria da. Txorierriko herri guztietatik pasatuz eta musikaz, kantaz, jokoez eta umore
|
onaz
baliatuz, “Pintxopote maratoia” antolatu dute, eta herri bakoitzean, alaitasun eta armonia ederrean, euskaraz bizitzeko bizipoza zabaldu dute, egun bateko jai polita eginez.
|
|
2017
|
|
|
Egia erran emaitza pixka bat tronpakorra da ezen azken minutuetan garaitu dituzte partida parekatu baten ondotik. Eguraldi
|
onaz
balia, sekulako jendaldea hurbildu da Senpereko kirol zelairat eta ikusleek plazer handia hartu dute nahiz galtzaile batzu izanik. Honneur mailako finala Bardozeko ekiparen kontra iraganen da larunbatarekin apirilaren 22an, iduriz 17:00etan.
|
|
2018
|
|
|
Argazki eta mainu: Badira ere giro berezi horren alderdi
|
onaz
baliatu direnak, zernahi argazkiren hartzeko konparazione. Edo berdin, arinki beztiturik gainerat, nahiz etzen berorik, itsasoan mainatzeko Miarritzeko Hartz Zuri delakoek egin duten bezala...
|
|
|
Baina bera ere ez zen errudun sentitzen; kateaturik baino ez, bere bizitza idor gatzgabean. Beste irtenbiderik ez zuelarik ikusten, era izan zuenean, suerte
|
onaz
baliatzea izango zuela komenigarriena eta, aurrera egin zuen. Gainera, polito eta elegante antzematen zuen bizimoldea egin zitzaion eragingarri pizgarria.
|
|
2019
|
|
|
Karteleko hiltzaileak, ez bakarrik beren natura
|
onaz
baliatu zirenak, baizik eta baita bere adin eta ahultasunaz ere. Jauna Erruduna.
|
|
2020
|
|
|
Egin nuen guztia nire borondate onenarekin egin nuen, bai. Baina beste batzuk, ekintza gaitzesgarri bat burutzeko, nire borondate
|
onaz
baliatu zirela pentsatzeari ezin diot utzi. Nire hasierako laguntzarik gabe agian ez ziren hain urrun iritsiko.
|
|
|
Gezurra esan didazu, manipulatu nauzu eta nire uste
|
onaz
baliatu zara. Zuri esker, hemendik aurrera naiz inorekin fidatu.
|
|
|
rodeopix Emendakinak aldezten zituztenek, hau da, haragi eta esne industriak, argudiatzen zuten “esne” deiturikoak sojaz egindako produktu bati “hanburgesa” edo landare edari bati “esne” deitzeak nahastu egin dezakeela kontsumitzailea. Esnekien kasuan, gainera, esaten zuten izendapen horiek produktu horien izen onaz eta izen
|
onaz
baliatzen direla. Bestalde, zuzenketen aurkakoek argudiatzen zuten kontsumitzailea gai dela produktuak beren izendapenaren arabera bereizteko, eta, beraz, interpretatzeko gai direla, adibidez, “landare hanburgesa” edo “landare gazta” batek eta haragi hanburgesa edo gazta konbentzional batek, hurrenez hurren, ez dutela alderik.
|
|
|
Gerran parte hartzeko erabakia hartzen zuen kontzejua, hiribilduetako jauntxo aberatsez eta boteretsuez zegoen osatua, eta horien erabakiak Gaztelako monarkiaren aldekoak ziren, beraien interes pertsonalak tarteko. Horiek horrela, Fernando errege gaztelarrak garai hartan Gipuzkoako Batzar Nagusiekin zuen sintonia
|
onaz
baliatu zuen, 1512 urtean gauzatu zen Nafarroaren konkista antolatzeko. Horren ostean, azkoitiarrek ere zuzeneko izan zuten inbasio hartako bataila desberdinetan.
|
|
|
Badu hogei bat urte segurik han gaindiko pidaia egiten dutela urtero. Funtsean, laster berriz harat joan beharrak omen dira, helduden urtarril erditsu hortan, sasoin hortan han dagon
|
aro
onaz baliatzeko. Angeluko beren etxera bisitaño bat egin diegu, Indian gaindi bizitzen eta gozatzen dutenaz jasta eman diezaguten.
|
|
2022
|
|
|
Santxak, nagusiaren umore
|
onaz
baliatuz, galdetu zion ea utziko al zion gauza bat erosten.
|
|
2023
|
|
|
Eta ez luke nahi hark pentsa dezan hotelaren auzia amu bat baizik ez dela interes pertsonalak asetzeko. Aurkakoa ere ez du nahi, hots, aditzera eman garai bateko harreman pertsonal
|
onaz
baliatzen dela argibideak lortzeko. Are gehiago, pena luke Chloék pentsa baleza hitzordua helburu profesionalera mugatu dela eta haren bihotza arras hoztua dela.
|