|
2003
|
|
|
Gorago aipatu dugun didaktikotasuna, idaztankeran ere ondo ezagun da: edonork erraz ulertzeko moduan erredaktaturik dago testua, baina batez ere gazteedota ikasle mundua gogoan duela, kapitulu osteko glosariotxoak ere
|
on
egiten dutenez.
|
|
|
Saio bildumari ematen dion izenburua El libro negro del euskara Euskaltzaindiak aurreratxoago atera zuen saio bildumaren eta haren izenburuaren El libro blanco del euskara iruntzitako alderdia da. Euskaltzaindiaren saio bildumak ikuspegi baikorra erakusten bazuen euskara dela ta, Oskillaso arduratu zen haren segitu segituan, hizkuntzaren errealitate soziolinguistikoaren belztasunak agerian ipintzeko, matematikari bati zegozkion zehaztasun eta kalkuluekin
|
on
egiten zituela bere baieztapenak. Euskaltzaindiak erabaki zuen euskara batu eredua hedatzen eta indartzen zihoan aldi berean, euskalkiak endekatzen eta indargetzen zihoazela ikusten zuen idazleak bazterretako euskalkiak bereziki, eta bizkaiera modurik dramatikoenean.
|
|
|
Izenburu hau eretxitsuegia begitandu lekikio baten bati, baina ekarriko doguz ardura barik pisuzko argibide eta arrazoiak dinoguna
|
on
egiteko.
|
|
|
Goazen uretara,
|
on
egingo deutsu.
|
|
2004
|
|
|
Gosaldu ta gero, abeslari ta ameslari, amuarrainak harrapatzen ibili naiz lo kuluxkada batean. Eta
|
on
egin dit lo pixka bat egiteak, nekaturik bainengoen.
|
|
|
Jan ere, berriz, edozein txerrikeria jaten dute, zikin saskelok! Ta
|
on
egiten die gainera! Hori da haundiena!
|
|
2005
|
|
|
Gainera, delako kanpoko begi horretan sinetsiko dut Parisen ikusiko dutalarik apezpiku inglesa eta Madrilen alemana. Kanpoko begirada batek ez ote lieke
|
on
eginen bi hiri handi horiei ere. Eliza eta Frantzia (edo Espainia) hobeki bereiz litzateke, galikanismoa ez baita arras hila oraino.
|
|
2006
|
|
|
Monparnaseko jazz musikariak tabernetan aurkituko doguz, goiztiarrak dira euren zereginean. Badakit jazza atsegin dozuna, Le Charlis ondo dago ordu honetan, ez dago jente askorik, kafea ona da eta gainera oraindino ez dira jatsi txakurrak paseatzera ateraten dabezan auzotar tentelak; musikaren notek giroa lasai beteten daben leku horreetakoa da, bioi
|
on
egingo deusku. Nahi badozu, akademiaren egoitza aurretik igarotea saihestuko dogu.
|
|
2007
|
|
|
Euskaldunen artean ugariagoa ei da genetika ezaugarri hau beste gizatalde batzuetan baino. Eta beste genetika ezaugarri mota batzuekin egin diren ikerketak ere hipotesi hau
|
on
egitera eta sendotzera datoz (L. L. Cavalli Sforza).
|
|
2009
|
|
|
" Egun on, mutilak; eta
|
on
egin deizuela!".
|
|
|
Orain arte beti entzun izan dot nik katuagaitik txarto esaten: pizti gaizto bat dala,
|
on
egina esker txarrez ordaintzen dauela; maltzur bat besterik ez dala..., eta ez dakit zenbat honelako.
|
|
|
Harira atzera etorrita, argitaraldiak bata bestearen atzean izana liburu honek, euskal irakurleak estimazinoa eta jera ona agertu eutsenaren ezaugarri argia da. Zertzelada batez
|
on
egingo dot dinodana. Derioko Seminarioan Mikel Zaratek Bizkaiko Euskal Idazleak argiratu ebanean 1970ean, liburu honetako ipuin lora alagalako bat hautu eban ikasleentzako erakusgarri:
|
|
|
Edo hobeto esateko, bai:
|
on
degizula nire irudimenak horniduriko ipuinok. Zeuretzat idatzi dodaz, maitekiro, joranez.
|
|
2011
|
|
|
Jaio eta batera, umea garbi garbi egiten zan eta zila amarrau egiten jakon, sikatu eiten. Etxe batzuetan, zila, behin sikatu ezkero, umearen fajatxuan sartzen eben, osasunerako
|
on
egingo eutsala sinestuta, eta beste horrenbeste egiten zan eskapulario eta kutunakaz, seintxuari babesa emoteko ipinten jakozan.
|
|
|
Jatordu hasierako bedeinkazinoa egiteko ondoko hau irakatsi deuskue Busturiko adinekoek ohiko errezutzat: Jaungoikueri eskerrak jatekue dauelako;
|
on
egin deiskula.
|
|
|
Beste bedeinkazino formula bat: Danok gagoz batute eta hurrengo urtien be holantxe batzeko osasune emon deiskula Jaungoikuek;
|
on
egin danori.
|
|
|
Hazurretako minak ohikoak izan dira lehenago be Kantauri aldeko klima hezean. Itsasoko urak hazurrei
|
on
egiten deutselako eretxia entzun dogu lekukoen artean. Urbizietan, urteko itsasgora eta itsasbeherarik handienak dagozanean, bainua hartzeko ohiturea eukien hainbat etxetan gure barriemoileen aurrekoek.
|
|
|
Baina aurreko belaunaldietan, batez be etxe onekoak edo dirudunak ziran familien artean, notario bidez egiten ei eben familien arteko ezagutza eta tratua. Notarioak idatziz
|
on
egiten eban, esaterako neskatileak zenbateko diru kopurua eroango eban mutilaren etxera. Alaba bakarraren kasuan, eta mutilarenean neba arreba asko baziran, neskatilearen etxera ezkontzea izaten zan normalena.
|
|
|
Egia da beti ikasten jardun behar dogula. Zer esanik be ez besteei
|
on
egiteko lanean diharduzunean. Ez dauka osagile batek, ikasi behar dauena ikasi dauela eta, gehiago ikasi barik egoteko eskubiderik.
|
|
|
Bere aginduz irakurri euskuen, jantokian, Marie Sklodowska edo Marie Curieren bizitza, nahiz eta beste nagusi batzuk ados egon ez, katoliko izatea alde batera itxita eukalako. Polonian jaiotakoa, bizitza latza izandakoa, zientzian ahaleginen ahaleginez goi maila lortutakoa eta bere azterketen bidez gizadiari hainbeste
|
on
egindakoa zan Marie Curie hori. Mesede handia egin euskun aita Jauregizarrek irakurriazo edo, hobeto esateko, entzunazo euskun liburuak.
|
|
|
Idazki bat baino gehiago izenpetu edo sinatu genduzan sasoi haretan, baina ez sinatzeko eskabideaz etorten ziran guztiak, jakina! Zuhur egon behar zan beroaldi haretan, zein zan egia, zenbaterainokoa zan beroarena, kalte egiteko barik, Eleizeari eta Herriari
|
on
egingo eutsan sinadura izango zala jakiteko... Beste horrenbeste esan behar, egiten ziran ekintza bat eta besteri buruz.
|
|
2013
|
|
|
Aratusteetan umeak, mutikoak batez be, etxerik etxe eskean kopla kantetan ibilteko ohiturea zaharra da; gure baEdozegaz kalerako prest. rriemoileek behin eta barriro
|
on
egin daben datua. Baina okerreriak eta arauaren kontrako jarduerak be ohikoak izan dira, eske kantuakaz batera.
|
|
|
Halako tresna edo tramankuluak bide erdian ipini eta bidea galarazotea be ohiko barrabaskeria zan. Baserrietan ontziak esnez beterik hartu eta eroan, etab. Ohitura hau
|
on
egitera dator Oromiñoko hirurogeiko lehen urteetako pasadizuak gomutan harturik, Juan Bizente Gallastegik kontaturiko hau:
|
|
|
Gaztelaniaz Jueves de Lardero be esaten jako hainbat lekutan. Eta euskeraz be, Azkuek
|
on
egiten dauenez21, ezagunak dira honen ide ideak: Eguen Lardero (Araba aldean) eta Eguen Largero (Arrasaten).
|
|
2019
|
|
|
Horretarako, sentimendu moralak dira ezinbestekoak: egindakoaren erantzule sentitzea, errua aitortzea, lotsa sentitzea, besteei
|
on
egiteko desira izatea eta bestearen lekuan jarri eta haren eskubideen kontziente bihurtzea. Hitz batean, eskubide ororen lehentasunezko subjektu izateko estatutu patriarkalari uko egiteko prest izan arte, ez da sexismo aktiboa amaituko.
|
|
2021
|
|
|
Ba, ekarristena! Honaxe katillure botako ionat tantakada bat eta horrexek
|
on
ingo iostena. Da bota zeuen, bai!
|