|
2001
|
|
|
Lurretik behin betiko partitzeko ideia ezti zitzaidan. " Zu ilargian zabiltza beti" perpaus mespretxagarria zenbatetan ez
|
nuen
entzun erraten eta hara hondarrean, egoera eta errealitatearen uztartzeko aukera neukala. Ez nuen huts egitekoa.
|
|
2005
|
|
|
Bertara joan, eta informazio zabala eta ezezaguna aurkitu genuen artikulu batean. Lehenago inoiz ez
|
nuen
entzun harrizulatzaileak zirenik ere, eta are gutxiago lan gogor hura herri kirol bihurtu eta erakustaldiak eta txapelketak egiten zituztenik, duela mende bateko ohiturari helduta. Artikulua irakurrita, eta blogeko komentarioen hariari tiraka, azkenean, Meatzaldeko Harrizulatzaileen ahalegin eta borondateari esker, abuztuan Azken Portuko jaietan Galdames eta Jaizubiako harrizulatzaileen arteko norgehiagoka ikusi ahal izan genuen.
|
|
|
Marro leihoan egotekotan, entzungo nuen haren arnasaren sisi basa asmatikoa, edo ikusiko nuen haren zigarroaren sua, erre eta erre egoten zen eta leihoan zegoenetan. Ez
|
nuen
entzun ez ikusi ezer. Sarrerako ateraino joanda, azpiko zirrikitutik sartu nuen.
|
|
|
Nik ez
|
nuen
entzun nahi alabak beti akorduan edukiko nauela.
|
|
|
Orduan ondotik datorkidala Manterola makiniston aldagelan sartzen utzi gabe, ondotik etorri zitzaidan Manterola bera, eta oraino irria ezpainetan zeukala galdegiten dit ezetz asmatu zer jakin nahi zuen urketariak. Nola jakinen nuen nik, ez naiz inoren argudioak entzuten egoten, ez dut fitsik entzuten, sorgortua nauka soberaniazko Babcok Wilcox motor horrek, trasatlantiko batean nago makinista, ezetz, ez bainekien, hori bertzerik ez
|
nuen
entzun nik," Hik ezagutzen omen duk!". Denok egiten diogu zuka Manterolari, kapitain merkantea da eta gu analfabeto hutsak.
|
|
2006
|
|
|
Eta Tomen bisaia kezkatu serios ederra ikusi nuen. Bere ezpainak mugitzen ziren fite, baina bere ahotsa ez
|
nuen
entzuten. Berriz astindu ninduen eta azkenean urrundik bezala bere boz apala etorri zitzaidan:
|
|
|
Gauetan murmurioak sentitzen nituen bigarren solairuan. Zer berba egiten zuten ez
|
nuen
entzuten, baina Katalinek esango zion osabari, burua paparrean bermatuta:
|
|
|
Esan ezin zizkidaten kontuez jabetzen hasi nintzen apurka apurka. Urte haietan guztietan, isiltasun hark hitz egin zidan bere hotsik gabeko mintzaeran, baina nik ez
|
nuen
entzuten jakin. Baina, tupustean, isiltasuna entzuten hasi nintzen ozen
|
|
2007
|
|
|
Carmenen ahotsa
|
nuen
entzun. Monologo antzuan aztoratzen nindoala, moztu ninduen:
|
|
2008
|
|
|
Ni jaio eta berehala galdu nuen aita, esan zidan behin, eta hori zen aitari buruz egin zidan aipamen bakarrenetakoa. Galdu
|
nuen
entzunda, nik pentsatu nuen Rosa jaio berritan hilko zitzaiola aita. Orain pare bat hilabete, beste kartzela batera eraman behar zutela esan zioten.
|
|
2009
|
|
|
Ordura arte itsasoarekin kontakturik ez neukan. Donostian hamar hamaika urterekin osaba izeben etxean igaro nuen ikasturte hartan ere egia da itsasoa han zegoela, baina Duque de Mandas kalean bizi nintzen, eta handik itsasorik ez nuen ikusten, itsasoaren hotsik ere ez
|
nuen
entzuten. Saturraran izugarria izan zen:
|
|
|
–Dutxan nengoen eta ez
|
nuen
entzuten. Luzez aritu al zara deika?
|
|
|
" Aitonaren antza izango du, Jean lehengusuarena, 14an hildako zure osabarena". Sekula ez
|
nuen
entzun halakorik. Xingolez lotutako fardeltxoak zekartzaten eskuetan.
|
|
2010
|
|
|
Besterik ez(
|
nuen
entzuten)... Ezin nuen arnasarik hartu...
|
|
|
IGONE: Barkatu, ez
|
nuen
entzun nahi, baina?
|
|
|
" Beste kontu bat ere zabaldu zuan —esan zidan orduan—, Pauli tiroa eman ziona Angel izan zela."" Nire aita?", esan nion. Denbora behar izan
|
nuen
entzun berria nuena irensteko.
|
|
|
Irratian musika besterik ez
|
nuen
entzuten. Pilak ahitu zitzaizkidan arte.
|
|
|
Bezperakoaren hausnarketan harrapatu ninduen kongresuko hitzaldi nagusiak egiten ziren auditorioko lehen lerroan zegoen gizon baten galderak. Ez
|
nuen
entzun galdera eta, okerrago zena, ez nekien niri edo albo bietan neuzkan hizlarietako bati zuzendu ote zion. Errepikarazi egin behar izan nion, lotsaturik.
|
|
2011
|
|
|
Iraizozek ozen eskatu arren, partidan geneukan tentsioagatik edo, ez
|
nuen
entzun. Atezainaren baloia zen.
|
|
|
Garaikide anitzek bezala, euskara
|
nuen
entzun sortu orduko, edo aitzin!, sukaldeko harrabots eta irrien artetik edo. Eta bost urte arte soilik euskara.
|
|
|
Doña Elena zutitu eta harengana joan zen. Leihoaren atze aldetik ikusten nuen berbetan zeudela, baina ez
|
nuen
entzuten esaten zutena. Doña Elenak, poltsatxo batetik txanponak atera eta Isabeli eman zizkion.
|
|
|
Trivial kutxarekin joan nintzaien hurrengo egunean. Lehenengoz lortu
|
nuen
entzuna izatea. Den denek ez zidaten jaramon egiten, baina gutxieneko isiltasuna erdietsi nuen jokoaren arauak azaltzeko.
|
|
|
Berak ez zeukala zerikusirik nahi
|
nuen
entzun.
|
|
2012
|
|
|
Orduan, lehen aipatutako hitzak, «dei egidazu eta salbatuko zaitut», lehenago egin ez
|
nuen
zentzuan aztertzen hasi nintzen, ordu arte ez bainuen ezer ikusten salbazio izena merezi zuenik, nire atxilotze hartatik ateratzea ez bazen. Izan ere, han aspalditik egon arren, oraindik uhartea kartzela zen niretzat, eta gainera hitzaren zentzu okerrenean.
|
|
|
Ez zuen ezer adierazten. Zalantza egin
|
nuen
entzuten ari ote zitzaidan ere.
|
|
|
Artetxera heltzeko mailadian gora nindoalarik ipurdiaren gainean herrestaka doi bat hatsa faltatu zitzautan. Hor
|
nuen
entzun, zer atsegina, norbaitek erraiten: Nolaz da zu hemen kausitzea, tenore huntan eta aro hunekin. Godel medikua nahi dut ikusi! Ez duzu ikusiko, mediku hori, goizeko zortziak artean. Lauak baizik ez da.
|
|
2013
|
|
|
Zerbaitegatik izango da? Ez
|
nuen
entzun, baina Irujo bezalako pilotari handi batek halako zerbait esatea handia da niretzat. Agian, gainetik presioa kentzeko esango zuen.
|
|
2014
|
|
|
Ederra Azkunak aurreko astean botatako esaldia, gordetzeko modukoa. Ez
|
nuen
entzun hiriko alkate txit prestuak esaldia nola esan zuen (gaztelaniaz, suposatzen dut), baina, bukaerari enfasia ematen eta mahai azpian hatz potoloa eta aldamenekoa laztantzen sumatzen dut kulturaren bezainbeste diruaren alde lan egin duen politikaria. «Dirua ere ekarri du» eta hori da guri interesatzen zaiguna.
|
|
|
baina nik ez
|
nuen
entzuten.
|
|
|
Ez dakit. Zati hori ez
|
nuen
entzun.
|
|
2015
|
|
|
Tarteka, oihu ere egiten zuten, baina ez nintzen gehiegi beldurtzen. Nik, egongelatik, hitzen zarata txistukari hori besterik ez
|
nuen
entzuten, eta batzuetan, dantza egiten ere saiatzen nintzen musika haren erritmoan. Nire ondora itzultzen zenerako, koloretako pieza guztiak kutxan gordeta izaten nituen, eraikuntzek lurra jo ondoren.
|
|
|
Oihan haietan uzkurtuta sentitzen nintzen, dozenaka besoko zuhaitz haien azpian. Txoriak eta nire urratsak besterik ez
|
nuen
entzuten. Jende gutxi ikusten zen bideetan, hitz gutxiko basomutil eta artzainak.
|
|
|
Rikkak aste osoa eman zuen partidaz hizketan. Arkaniarrak eta ditxosozko partida hura besterik ez
|
nuen
entzun azken egun haietan. Rikkak bazekien Zapierrek gonbidatu egin nahi zuela, eta besoa emanen zuen partida huts egin baino lehen.
|
|
|
Tiraka atera nuen zulotik eta, berokia indarrean askatuta, belarria erantsi nion haren bularrari. Hasieran zaldiaren irrintziak eta haizearen ulua besterik ez
|
nuen
entzun. Geroxeago, baina, bihotz akitu haren taupada ahulak aditzen nituela iruditu zitzaidan.
|
|
|
Kendu egin didate. Amak zerbait esaten zidan, baina ezin
|
nuen
entzun norbait garrasika ari zelako, gero eta ozenago, gero eta lazgarriago, garrasika oihuka aldarrika txilioka orroka uluka, belarrietan min emateraino, tinpanoa ero moduan dardarka jartzeraino, eta tartean, arnasa hartzean auhen bat, eta segundo biko bakea, baina berriro areagotzen eta zorrozten zen saminaren kirrinka, hozkia emateraino.
|
|
|
sute alarma bat bezain deseroso eta nekagarria. Horregatik, hasieran ez
|
nuen
entzun norbait ondora etorri eta galdezka hasi zitzaidanean.
|
|
|
Akabo ordura arteko zalantzak eta belzkeriak. Ez nintzen gehiago neure buruarekiko duda mudatan ibiliko, eta noizbait, espero gabeko zerbaitek eraginda goibeltzen banintzen, beti edukiko
|
nuen
entzundako burrundara zoragarriaren akordua nire baitan, ataka berritik irteteko. Madrilgo Burtsa Etxearen errautsetatik elikatuko nintzen hil artean eta ezerk eta inork ez zuen neure burua kolokan jarri ahal izango, lehen erdipurdiko hondarrez egina zena, harri bihurturik baitzegoen orain.
|
|
|
Isilunea luzatu eta luzatu egin zen. Haizeak Maximilian plazako zuhaitz adaburuen artean egiten zuen firfira baizik ez
|
nuen
entzuten. Hori, eta nire bihotzaren taupada ozenak, jakina.
|
|
|
Santuaren izenak, ordea, mendiaren izenean iraun zuen. Haurretan" San Kristobal" izena baizik ez
|
nuen
entzun. Ezkaba izena galtzeko bidean zen.
|
|
|
Nahiko ona da. Ez
|
nuen
entzun.
|
|
2016
|
|
|
Hara, berokian dagoeneko botoi bi falta, eta ezegokitasun maila hau, kaos hau nahikoa zen jostea erabakitzeko, etxera heltzean edo hurrengo goizean edo etxetik abiatu aurretik, falta barik. Hau pentsatzen nengoela, lagunak egindako galdera ez
|
nuen
entzun.
|
|
|
–Sisifo batzuk gara?, esan dit gero, horrekin gauzak guztiz argituko zizkidalakoan. Nik, ordea, ez dakit zer den Sisifo bat, sekula ez
|
nuen
entzun halako irainik, eta, beraz, pentsatu dut ondo merezia duela ustezko izen, abizen, adjektibo edo dena delakoa, ni (eta ni bezalako auskalo zenbat gehiago!) laidoztatzen ibiltzeagatik. Jarraian, ribeiro bana hartu dugu biok kafetegian goxo goxo, eta ustez berak ordaindu du, ustezko benetako txanpon batzuekin.
|
|
2017
|
|
|
Ez dakit batere, baina iruditzen zitzaidan pozaren pozez bihotzak eztanda egin behar zidala. Mustatxak bihurdikatzen nituen, eta gau osoa igaro
|
nuen
entzuten itsasoa laranjondoen atzean hasperenka, emakume baten antzera.
|
|
|
Banekien ez zirela urruti izango, sastrakarik hurbilenean segur aski, beraz buelta eman eta errepiderantz jo nuen atzera. Ez nekien zehatz zer distantziatara nengoen, beraz gelditu egin behar
|
nuen
entzuteko, eta orduan nire zangoek odol gutxiago behar zutenez, burura igotzen zitzaidan dena noiz baino noiz lehertzeko zorian balego bezala, eta eguzkia ere jaisten niri begietan bete betean ematea posible zitzaion punturaino eta belarriak ere zarataka ezer aditzea galarazteraino. Aurrera segitu nuen, isilik mugitzen saiatuz, orduan txakur bat edo antzeko zer edo zer aditu nuen eta zantzua hartzen zidanean abaila bizian etorriko zitzaidala konprenitu nuen, orduan akabo dena.
|
|
|
Ama bere buruarekin hizketan gora gora hasi zen baina ez
|
nuen
entzuten zer zioen. Bulta baten buruan alde egin zuen.
|
|
|
Horixe nahi
|
nuen
entzun, baina apalarena eta kezkatiarena egitea tokatzen zitzaidan.
|
|
|
Azkenean plazerra hartzen nuen. Laket zitzaidan bereziki emakumeak toleatzea, maite
|
nuen
entzutea beren oihuak, beren eskariak. Baina banekien ere galdua nintzela, ulertzen nuen deabruak menperatua zidala arima.
|
|
2018
|
|
|
Kolpea oso ondo preparatuta neukan asko atsegin baitzait lagunak nitaz kezkatzea. Baina" ondo pentsatu baduk, ez zaukagu zer esanik" hotz bat besterik ez
|
nuen
entzun.
|
|
|
La Pili, la Maria, la Dolores... Aspaldidanik ez
|
nuen
entzun espainolezko esamolde horien modukorik, derrigorrez zentzu peioratiboa izan ez arren esaten duenaren heziketa maila eskasa agerian uzten omen duena. Herenegun aditu nuen berriz, Candido Conde Pumpido jaunaren ahotik.
|
|
|
Hori esanik, presaka alde egin nuen, eta ez
|
nuen
entzun Kenton andereñoak bere solasgelako atea itxi zuenik harik eta sukaldeko ateraino iritsi nintzen arte, korridorea ilun geratu baitzen atzera ere.
|
|
|
Leku horretara berriro ez itzultzeko deliberoa hartuta neukan, eta, jakina, baita Edurne ez ikustekoa ere. Ezin nuen imajinatu ze azalpen eman ahal izango zidakeen, horretarako azalpenik baldin bazegoen, baina ez
|
nuen
entzuteko asmorik, eta are gutxiago ulertzen saiatzekoa.
|
|
|
Argazki horiek gordetzen joan nintzen, asmo jakinik gabe, urtearen amaieran karpeta gizen bat osatu arte. Hitzaldi bat emateko eskatu zidaten arteari eta literaturari buruz, eta ariketa hauxe egin
|
nuen
entzutera joan zirenekin: karpeta horretan gordetzen joan nintzen orrietako bana eman bakoitzari, eta argazkiak zer erakusten zuen esplikatu behar zuten, eta bukaeran argazki oina jarri.
|
|
|
Xalbador. Inoiz ez
|
nuen
entzun zuzenean, baina irakurri ditut bere bertsoak, eta uste dut, bertsolari baino, pertsona aparta zela. Pertsona berezi eta interesgarria solasean aritzeko.
|
|
|
Ez
|
nuen
entzuten Cybertron hondatu zenetik.
|
|
|
Barkatu. Uste
|
nuen
Entzun, itxaron Neska hori gustatzen zaizu?
|
|
2019
|
|
|
Kontu jakina da euskararen gaiak sarri eragiten dituela debateak, urtikaria eta baita haserreak ere, baina kaos hormonala probokatzen duenik, ez
|
nuen
entzuna. Orain badakigu, Harkaitz Canok esanda, manifestuak onak direla obsesioak arintzeko, disfuntzio erotikoak neutralizatzeko, somatizatzen dugun beste hainbat flakia eramaten ikasteko:
|
|
|
Oi zein gauza polita den ezkontzarako hitza ematea. Behin ere ez
|
nuen
entzun. Zein pozik nagoen!
|
|
|
batetik, gehiago bizi garelako, nahiz eta ajeekin izan, eta, bestetik, gero eta goizago hasten direlako gaixotasunak. Duela urte batzuk obesitatea zuen umeren bat egon zitekeen, baina ia pentsaezina zen umeek II motako diabetesa izatea, edo hipertentsioa izatea, eta sekula ez
|
nuen
entzun ume batek gibel esteatosia izatea. Eta, orain, 10 urteko umeak daude gaitz horiekin.
|
|
|
Aita ez
|
nuen
entzuten nengoen tokitik, ama bai berriz. Hori ezohikoa zen.
|
|
|
Eli, erdeinuzko barre bat egin eta klaseko gainerako neskekin elkartu zen. Nengoen lekutik ezin
|
nuen
entzun zer zioen baina ez dut zalantzarik gertatu berri zena kontatzen ari zi  tzaiela, ze denak niri begira jarri baitziren. Martin tabernatik kanpora irten zen eta ni haren atzetik joan nintzen.
|
|
2020
|
|
|
Akta liburua eta mahai gaineko beste trasteak bi irudiz osatuta ageri zitzaizkidan, eta bata ezkerretara bestea eskuinetara zihoazen, haien gorputza eta arima elkarrekin egoteaz aspertu izan balira bezala. Bi Bea niregana zetozela ikusi nuen; ahoa mugitzen zuten, baina nik burrunba gogor bat baino ez
|
nuen
entzuten, eta gero bai ikusteari bai entzuteari utzi nion.
|
|
|
Zalantza egin
|
nuen
entzun ote zidan. Edo entzun nahi izan ote zidan.
|
|
|
Bai, ez
|
nuen
entzun nahi Ez entzuten saiatzen nintzen Baina ozen hitz egiten zuen!
|
|
|
Uste
|
nuen
entzuten zenuela
|
|
|
Inoiz ez
|
nuen
entzun horrelako sermoirik edo hizlaririk.
|
|
2021
|
|
|
Geroago harrituago
|
nuen
entzuten Garro jauna, herriko auzapeza ere baitzen.
|
|
|
Ni, Filiperen aitormena entzutean, ahoa bete hortz geratu nintzen. Ezin
|
nuen
entzuten ari nintzena sinistu. Baina Filipe sobera gizon seriosa zenez, banekien kontatzen ari zitzaidana egia zela, egia lazgarria.
|
|
|
Non zegoen lehen? Zergatik ez
|
nuen
entzuten. Etxe ondoko arbola kimuak ernetzen hasi dela adi ikusi dudan lehenengo aldia ere izan da.
|
|
|
Mintzatu egiten zitzaien, xuxurlaka. Ez
|
nuen
entzuten zer esaten zien, baina zerbait eraginkorra noski, ezen babesgarririk gabe ibiltzen zen haien artean. Nik badaezpada babesgarria janzten nuen laguntzen nionean.
|
|
|
Nikgoiz artan ez
|
nuen
entzuten batre asotsik, iaiki eta juan nitze amaren gelara eta gaixoa negar minak artua zego.
|
|
|
(Nik goiz hartan ez
|
nuen
entzuten batere zaratarik, jaiki eta joan nintzen amaren gelara eta gaisoa negar minak hartua zegoen.)
|
|
|
“Ospatu beharra dago” perpausak burumuina urratu zidan. Zenbat aldiz ez
|
nuen
entzun Goenkale telesail mitiko hartan, Leonorren, Maria Luisaren edo Kandidoren ahotsez. Ez nintzen nire erreferentziez sobera harro, erreplika kultuak nituen kasko zokoan dantzari, gehienak Goenkale, Cold Case eta Nit i Dia serie katalanetik idokiak.
|
|
|
Ez
|
nuen
entzuna bahiketarena. Kar kar esan zidan Norak.
|
|
|
—Bo, zuk beti alde txarrari pentsatzen duzu. Itsasontzira igatea erran digute, eta besterik ez
|
nuen
entzun nahi! Goazen beraz, eta utz gogoetak bazterrera!
|
|
2022
|
|
|
Ordurako ama bazkalduta egoten da eta siesta egiten du, eta, nik uste, negar. Kontua da ni" perdigoi" hitza bilatzen ari nintzela letra itsaso hartan, eta pentsa zeinen kontzentratuta egongo nintzen, ez
|
nuen
entzun norbait sartu zela, eta, hori, haizeak eragiten dion mugigarri bat jarri zuelarik amak duela zenbait urte atearen pare parean, irekitzen zenean entzun ahal izateko, atzeko aldean bageunden. Bueno, ba, egun hartan ez nuen aditu, eta nirea ez zen aho batetik irten zen" kaixo" bat entzun zenean, izugarrizko sustoa hartu nuen.
|
|
|
Carmenen ahotsa
|
nuen
entzun. Monologo antzuan aztoratzen nindoala, moztu ninduen: Zer derasan. Ez dinat bizitza normala eta hizkuntza errazaz beste ametsik. Hik. Bai, nik ihardetsi nion fermuki. Hik?
|
|
2023
|
|
|
Azken bi minutuetan, argi neukan Kontxako Bandera gurea izango zela. Lehen kaletik gindoazen, eta inoiz ez
|
nuen
entzun hainbesteko oihurik. Ontzi barruan gozatzen ari nintzen.
|
|
|
Bueno, agurrean bertan gero igual ideia abstraktu bat hasi nintzen garatzen, edo esaten nuena ez zen hain erraz ulertzen... Bada, doinu tradizional, erraz eta pausatu horrekin, nahi
|
nuen
entzun zedila esateko daukadana, eta entzulea ez distraitzea beste estimuluekin. Batzuetan, estimulu horiek automotibazio kontu bat dira, eta aurten, akaso, taldearen bidez, patxadaren eta egonarriaren bidez lortu dut hori.
|
|
|
Talde bakoitzaren aulkitxoa harmailen bestaldean kokatuta zegoenez, noizean behin soilik entzun zitekeen entrenatzaileek esaten zutena. Gure taldeko entrenatzaileen ahotsik ez
|
nuen
entzun, bertako taldekoena bai, behin baino gehiagotan, eta espainieraz ari ziren haiek ere.
|
|
|
Edo ez nuen jakin entzuten. Edo ez
|
nuen
entzun nahi... –hasperenka eten du solasa Florencek– Badakit ez nuela eskubiderik haren logelako pusketan miatzen ibiltzeko, gaizki ari nintzela hildako baten sekretuen bila...
|
|
|
Ezertxo ere ez. Lehen neure burua behartzen
|
nuen
entzutera, baina nekatu naiz. Lanerako bada ere tarteka irratia piztu nuke, Youtuben begiratu.
|
|
|
Areago Vicente hil eta gero. Artean ez
|
nuen
entzun gerora zenbait medikuk agertu duten susmoa, Â autopsietan ikusitakoaren arabera: hasierako tratamenduak berak birusak baino gaixo gehiago hil ote zituen edo.
|
|
|
Hara, ez
|
nuen
entzun.
|