|
2000
|
|
|
Nola bortiztu eta nola indarztatu ninduen osabaren bisita hark! Eta
|
nola
piztu zidan! Eta nola areagotu zitzaidan, hartaraz gero, biharamunean ziegatik iltkitzeko gutizia eta desira, neure jakinminaren asetzeko!
|
|
|
Nola inarrosten ninduen barrendik aitaren erran hark," Eta orain, hautatu, Mattin", eta
|
nola
pizten zitzaidan bekaitzaren harra arimaren bazter batean, hitz haiek aditu orduko! Eta zein gaitz eta gaitzi egiten zitzaidan hura guztia!
|
|
|
Baina, akaba dezadan Mignoni buruzko kontakizuna bertze kontsiderazione batekin. Izan ere, arestian erran dizut
|
nola
piztu zitzaidan hari uzkitik ilentiaz emaiteko gogoa, jakin nuenean ezen ziria sartu zidala; baina joan dira urteak, baretu zait odola, zabaldu zait bihotza, eta, orain ikusiko banu, uste dut ezen eskerrak ere emanen nizkiokeela. Zeren, alde batetik, jainkosa baten gorputza baitzuen, eta jainkosen lurrak behin ukitzeko egin ziren, ez gehiagotan, eta nik behin ukitu nituen lur haiek; eta zeren, bertzetik, gertaki haiek oroitzen ditudalarik, irri egiteko gogoa baitatorkit... eta irri egiten dut orduan gertatuaz, eta irri egiten diot neure buruari, ez ankerki eta krudelki, baina urrikalki eta amoroski.
|
|
2002
|
|
|
Eta nola sartu eskolan eta nola egin bigarren solairuko ikasgela hartara, ordu haietatik kanpo? Eta guztia prest utziz gero ere eta disimulurik handienarekin,
|
nola
piztu metxa, ikaskideen arreta piztu gabe, ikusezin bihurtu ezean. Harik eta Sara mutilari halaxe mintzatu zitzaion arte, etsita eta desliluratuta:
|
|
2004
|
|
|
Alejandrok autobusera igotzerakoan egindako gonbitari ezezkoa erantzun zion Felixek. Lehenbailehen heldu nahi zuen etxera, Karmeleri soldataren igoeraren berri emateko eta haren aurpegian argia
|
nola
pizten zen ikusteko.
|
|
2008
|
|
|
Markesa andereak ez zekien artean alaben artean gertatzen ari zenaren berri, hauentzat kontu hala holako bat zen, beren artekoa, azken batean, argitu bitartean ezkutuan eramatea komeni zitzaiena?, baina amaren dardoak susmo batzuk piztu behar zizkien alabei,
|
nola
piztu baitzizkien:
|
|
|
–Hara
|
nola
piztu zaigun neska? –esan zuen markesa andereak, aldez aurretik programatutako antzezpenari eutsiz.
|
|
|
Eszenari begira zegokeèn ikusle batek istantean berretsiko zuen
|
nola
piztu zitzaizkion Ernestinari begietan, maistrak bere jarduna bukatu ahala, bi txinparta, leiho bat zabaldu ote zitzaion orduan, paraje ezin ederrago baten aurrean jartzen zuena, udaberri esperantzaz beteak eta balizko iloben irriak ikusgai??, nahiz eta kontzientziaren esparruan sortutako kezkak berehala itzali zizkion:
|
|
|
Eszenari begira zegokeèn ikusle batek istantean berretsiko zuen
|
nola
piztu zitzaizkion Ernestinari begietan, maistrak bere jarduna bukatu ahala, bi txinparta –leiho bat zabaldu ote zitzaion orduan, paraje ezin ederrago baten aurrean jartzen zuena, udaberri esperantzaz beteak eta balizko iloben irriak ikusgai? –, nahiz eta kontzientziaren esparruan sortutako kezkak berehala itzali zizkion:
|
|
|
Markesa andereak ez zekien artean alaben artean gertatzen ari zenaren berri –hauentzat kontu hala holako bat zen, beren artekoa, azken batean, argitu bitartean ezkutuan eramatea komeni zitzaiena–, baina amaren dardoak susmo batzuk piztu behar zizkien alabei,
|
nola
piztu baitzizkien:
|
|
|
–Hara
|
nola
piztu zaigun neska... –esan zuen markesa andereak, aldez aurretik programatutako antzezpenari eutsiz.
|
|
2009
|
|
|
nola bildu; hirugarrena:
|
nola
piztu; baina hatzen artean dudana bildua eta piztua daukat, eta laugarren leziora pasatuko gara: nola eman xurgada; xurgada ematen hasi baino lehen, ordea, zigarreta ezpainetan ongi egokitzen ikasi behar da, leunkiro eta eztiro kokatuz eta ezpainen hezeaz pittin bat hezatuz, mihi puntaz busti gabe, ezerk ez baitit nazka handiagorik ematen zigarreta ezpainetan desegiten ikusteak baino, eta horretarako baitaude ahokoak eta irazkiak, zigarretarekiko ukitu mehearen dohaina ez dutenentzat?
|
|
|
nola bildu; hirugarrena:
|
nola
piztu; baina hatzen artean dudana bildua eta piztua daukat, eta laugarren leziora pasatuko gara: nola eman xurgada; xurgada ematen hasi baino lehen, ordea, zigarreta ezpainetan ongi egokitzen ikasi behar da, leunkiro eta eztiro kokatuz eta ezpainen hezeaz pittin bat hezatuz, mihi puntaz busti gabe, ezerk ez baitit nazka handiagorik ematen zigarreta ezpainetan desegiten ikusteak baino, eta horretarako baitaude ahokoak eta irazkiak, zigarretarekiko ukitu mehearen dohaina ez dutenentzat... nazkagarria iruditzen zaidan bezala erretzaile askoren ohitura, zigarreta ezpainen artean eduki eta batera hitz egitekoa:
|
|
2010
|
|
|
Ai,
|
nola
piztu zitzaidan anaiari oihuka esateko gogoa: –Arimarik ez dago, Jainkorik ere ez dago, eta zer zabiltza horrelako txorakeriekin?!?.
|
|
|
Jendeak, izan ere, gure etxean berdin?, maitasunaz hitz egiterakoan, noiznahi zituen ahotan Romeo eta Julieta, maitasun sutsuaren eredu gisa, eta nengoen bezala nengoelako edo, entziklopedian kontsultatu eta berandu gabe jakin nuen haien gutxi gorabeherako historia: elkarri gorroto ziotèn familia bitako kideak zirela, bata montescotarra eta bestea capuletotarra, elkarrekin maitemindu eta, familien arteko liskarrengatik, mila oztopo eta beste hainbat traba izan zituztenak, harik eta beren buruaz beste egin zuten arte, lehenik Romeok eta gero Julietak; egia da, bai, suizidioa bekatu larria zela, baina nola hunkitu ninduen haien historiak, eta
|
nola
piztu zitzaidan bihotzean haienganako sinpatia?!; baita haiei buruz zerbait gehiago jakiteko grina ere, eta hala, egun batean, etxera etortzen zèn fraide debozionistari isil gordeka bezala galdetu nion: –Ezer idatzi al zuen Bécquerrek Romeo eta Julietari buruz???;. Zergatik galdetzen didazu??, harritu zitzaidan fraidea;. Bécquer askotan aritzen da maitasunaz eta??;. Bécquerrek ez baina idazle ezin handiago batek idatzi zuen haietaz:
|
|
|
Ai,
|
nola
piztu zitzaidan anaiari oihuka esateko gogoa: " Arimarik ez dago, Jainkorik ere ez dago, eta zer zabiltza horrelako txorakeriekin...!".
|
|
|
Jendeak, izan ere —gure etxean berdin—, maitasunaz hitz egiterakoan, noiznahi zituen ahotan Romeo eta Julieta, maitasun sutsuaren eredu gisa, eta nengoen bezala nengoelako edo, entziklopedian kontsultatu eta berandu gabe jakin nuen haien gutxi gorabeherako historia: elkarri gorroto ziotèn familia bitako kideak zirela, bata montescotarra eta bestea capuletotarra, elkarrekin maitemindu eta, familien arteko liskarrengatik, mila oztopo eta beste hainbat traba izan zituztenak, harik eta beren buruaz beste egin zuten arte, lehenik Romeok eta gero Julietak; egia da, bai, suizidioa bekatu larria zela, baina nola hunkitu ninduen haien historiak, eta
|
nola
piztu zitzaidan bihotzean haienganako sinpatia...!; baita haiei buruz zerbait gehiago jakiteko grina ere, eta hala, egun batean, etxera etortzen zèn fraide debozionistari isil gordeka bezala galdetu nion: " Ezer idatzi al zuen Bécquerrek Romeo eta Julietari buruz...?";" Zergatik galdetzen didazu?", harritu zitzaidan fraidea;" Bécquer askotan aritzen da maitasunaz eta...";" Bécquerrek ez baina idazle ezin handiago batek idatzi zuen haietaz:
|
|
2011
|
|
|
Hara
|
nola
pizten zen gure libidoa eta sexurako grina, psikoanalisten teorien berri ez bagenekien ere! Horregatik baikenbiltzan lagunok, itxuraz, batak bertzeari neska lagun bat egokitzen:
|
|
|
–Ez al dugu guztiok piztu behar, azken judizioko egunean?? Erranen didazue, ordea,
|
nola
piztuko den filistearra, harria bizkar gainera eramaten ez badu?
|
|
2014
|
|
|
Alde egin zuen! Ezin zion Aita Schwartzi esan nola bizkortu zitzaion pultsua eskumuturrean,
|
nola
piztu zuen sentipen bitxi erromantiko batek, xelebrekeria haiek aditu zituenean. Beharbada, gaizkileentzako egoitzetan, neska hezikaitz sorgor eta begirada gogorrekoen artean aurki zitezkeen surik garbiena pitzarazitako neskak.
|
|
2015
|
|
|
Ez zela jabetu esan zidan, eta hiruko hiru saskiratze lortu zituen segidan, hirutik hiru alegia. Ez ikusiarena egin nuen, eta gizandiona errepikatu nuen, tonu ergel samarrez egia esan behar bada, ea ez al zuen ikusi eguzkiak
|
nola
pizten zuen adaburuetan argiño potxin bat, erreka leun baten antzekoa, errepara zezala nola irristatzen ziren izpiak adarretatik behera lera liluragarriak balira bezala cupresus hauen enbor potoloetaraino sigi saga, bide berri edo infinituak irekiz, beherantz eta beherantz, eta gorantz ere bai banaka batzuetan. Begiratu, eta erantzun zuen, lakonikoki:
|
|
2016
|
|
|
Ez da jakiterik izan
|
nola
piztu zen sua, baina nahita eragin zelakoan dago Polizia. Errautsen artean kiskalita aurkitutako gasolina lata batek areagotu egiten du susmo hori.
|
|
2019
|
|
|
Pospolo bat erabiliz, kandelaren metxari su eman, eta txinpartaka
|
nola
pizten zen ikusi zuen; gero, giltza beltza hartu zuen. Haren ukitu hotza sentitu zuen eskuan.
|
|
|
Emakumeak, bere desira asebete ez duenez, izter artean lotzen du maitalea, eta hark sentitzen du
|
nola
pizten zaion berriz desira, gogoz kontra: iruditzen zaio gizontasuna lapurtzen dion indar etsai bat dela emakumea, eta, ostera hartaz gozatzen den bitartean, hozka egiten dio eztarrian, hain sakon non hil egiten baitu.
|
|
|
Abortua probokatua izan baldin bada, emakumeak bekatu egin duela sentituko du askotan, are arrazoi handiagoz. Berriz pizten da kontzientziako harra,
|
nola
pizten baita txikitan anaia jaioberriaren heriotza desiratzen denean jelosiaren ondorioz, eta emakumea haur bat zinez hil izanaren errudun sentitzen da. Errudun sentipen horren erakusgarri izan litezke malenkonia patologiko batzuk.
|
|
|
Nire autoritate berriak ez zuen amore ematen. Orrazia hartu, eta bitan banatu nion kopetako ile harro hura, xarmanki; ederki nekien hari
|
nola
piztu begirada, nola argiztatu egunsenti gorri bat haren masailetan, lokietatik hurbil.
|
|
|
Horregatik, Genok bere katutxoa erakutsi zionean,
|
nola
piztu zitzaion Klarari bekaitzaren harra!
|
|
2021
|
|
|
Komikiak ere gustatzen zaizkio, eta telesailak, eta musika, eta istorio bat kontatzen duen edozer, edonor, edonoiz. Kontaiozu anekdota on bat, kontaiozu daukazun anekdotarik onena, begiraiozu orduan, odolaren transfusio banpirikoa gertatzen den unean, eta ikusiko duzu
|
nola
pizten dituen arimak bere suziri guztiak. Fase hiperproduktibo zoroak izaten dituzte, fantasiarako joera, zientzia fikziora, mitologiara, sobrenaturalismora lerratzen direnak.
|
|
|
Bere gogoan, haren eskuen forma errepasatzen zuen, aldaken mehartasuna eta hanken luzera eta zuzentasuna. Handik gutxira, gauzak nola esan ohi zituen gogoratzen zuen, hitzei non jartzen zien azentua eta aurpegia
|
nola
pizten eta gorritzen zitzaion berotuta zegoenean. Gonbidatuak trofeo batetik bestera nola eramaten zituen gogoratzen zuen Helenek.
|
|
|
Baina Tularecitok bere marrazketa arduratsuarekin segitzen zuen, soilik aldian behin geldituz maistrari begiarekin keinu egiteko eta ulertzen saiatzeko
|
nola
piztu zezaketen inoren jakin mina ezezagunen ekintzen kontakizun urrun haiek. Berarentzat, benetako gertaeren kronikak ziren; bestela, zergatik idatzi zituzten?
|
|
2022
|
|
|
Beste testuinguru batzuetan erabat errefusatuko da proiektua, gizonak emakume bilakatzeko saiakera delakoan. Gizon gayen aurkako indarkeriak adierazten du
|
nola
pizten den gorrotoa praktikan, horiek gizon feminizatutzat tratatzen baitira ideologia patriarkalean.
|
|
|
–Ez dut uste, Eñaut. Teoria xelebreak irudituko zaizkizu agian, baina zuk ere ikusi duzu
|
nola
pizten den kutxa zure eskuetan dagoenean. Botere handia duzu, eta horrek ardura handia dakar berarekin –erantzun zion Erkudenek.
|
|
|
Robogrissom, polizia zientifiko robotetatik Goiko mendian kantuaren melodia aditu zen, eremua arriskurik gabea zela adierazteko. Megafonia
|
nola
pizten zen entzun zuen.
|
|
2023
|
|
|
Orain arte nehork ez du baieztatu proiektua lotua dela. Baina ohartzen zarete artikulu horrekin bakarrik
|
nola
piztu den sua. Bistan da herresta saldo horri ez zaiola inporta proiektua zer den, eginen den ala ez.
|
|
|
Papera kendu eta liburua ikusi nuenean, haren ilusioa ez zapuzteagatik gezurra esan nion: ez nuela ezagutzen Kjell Askildsen, eta begiak
|
nola
pizten zitzaizkion zain geratu nintzen; pozik ikusi nahi nuen, harro, Literatura irakasle bati idazle bat deskubritzeagatik. Ez nuen bera gaizki sentitzerik nahi.
|
|
|
Entzun
|
nola
piztu diren txori
|