|
2007
|
|
|
Dauden estrategiek portaera alda dezakete, baina prebentziorako eraginkortasun eskasa dute. Cochrane Plus Liburutegiaren berrikuspen batean, 22 saiakuntza egin ziren, eta haietan prebentzio programen aniztasuna ebaluatu zen, hala
|
nola
jarduera fisikoaren gehikuntza eta elikadura aldaketak, bakarrik edo konbinatuta, eta ikusi zen ez dagoela ebidentzia zientifiko nahikorik esateko edozein programak, bereziki, haurren obesitatea prebeni dezakeela. Hala ere, aztertzaileek gaineratu zuten dieta eta jarduera fisikoa eta laguntza psikosoziala aldatzeko estrategia zehatzak lagungarriak izan daitezkeela.
|
|
|
Diabetesaren prebalentzia handiagoa izan zen 8 edo hortik gorako kalifikazioa zuten parte hartzaileen artean. Depresioaren eta diabetearen arteko lotura hori ezin izan zen azaldu gaixotasun horretarako beste arrisku faktore batzuk kontuan hartu zirenean, hala
|
nola
jarduera fisikoa, erretzeko ohitura eta gorputz masaren indizea. «Badakigu gehiegizko pisua eta obesitatea direla diabetesaren arrisku faktore nagusiak, eta 2 motako diabetesa duten pertsona gehienek gehiegizko pisua dutela edo gizenak direla», dio Carnethonek.
|
|
2008
|
|
|
Espezialista horiek azaldu zutenez, haurren asma ez da soilik helduen asmaren desberdina, eta, gainera, adin txikikoen artean mota ezberdinak daude. Gaixotasunaren historia naturalak, haurraren adinak eta zenbait faktore eragilek zehazten dituzte mota horiek, hala
|
nola
jarduera fisikoak, urtaroko alergenoak, animalien epitelioak edo hautsaren akaroek. Galdera horiek diagnostiko zehatza behar dute, paziente bakoitzarentzat tratamendu espezifikoak garatu ahal izateko.
|
|
2009
|
|
|
Tratatu gabeko edo kontrolatutako hipertentsioak xede organoen egitura eta funtzioa aldatzen du, besteak beste, bihotza, giltzurrunak, arteria periferikoak eta nerbio sistema zentrala. CIBERobneko adituek, besteak beste, hipertentsio arteriala gutxitzeko prebentziosustatu beharra aipatzen dute, hala
|
nola
jarduera fisiko aerobikoa areagotzea, pisu normala konstante mantentzea, sodioaren kontsumoa murriztea, eta gantz gutxiko fruta, barazki eta esnekietan aberatsa den dieta kontsumitzea. Horri sedentarismo txikiagoa erantsi behar zaio; izan ere, duela gutxi egindako azterketa baten arabera, telebista astean zortzi ordu baino gutxiago ikusten duten haurrek besteek baino obesitatea izateko arrisku txikiagoa dute.
|
|
|
Gizonen kasuan, 2.500 kcal. Balio horiek erreferentzia gisa erabiltzen dira mantenugaien eguneko kopuru orientagarriak kalkulatzeko; izan ere, banakako energia eta nutrizio beharrak egoera desberdinen arabera egokitu behar dira, hala
|
nola
jarduera fisikoaren maila, bizitzaren unea (haurtzaroa, nerabezaroa, haurdunaldia, edoskitzea) edo osasun edo gaixotasun egoera. Dietista nutrizionistek elikagai anoa bihurtzen dituzte gomendatutako nutrizio ekarpenak, nutrizio terminoetan adieraziak.
|
|
2010
|
|
|
Intsulina hartzen zuten emakumeek diabetesa ez zutenek baino %53 arrisku handiagoa zuten. Emaitzen arabera, bizimoduaren zenbait faktorek, hala
|
nola
jarduera fisikoak eta gorputz masaren indizeak, neurri batean neur dezakete depresioaren eta diabetes kasu berrien arteko lotura. Hala ere, beste faktore batzuk kontuan hartu ondoren elkarteak alta hartzen zuenez, depresioak arrisku efektua izan lezake diabetesarentzat, pisua eta jarduerarik eza baino areago.
|
|
2011
|
|
|
Oro har, arrisku faktore horiek mundu osoko Alzheimer kasuen %51ri (17,2 milioi kasu) eta Estatu Batuetako Alzheimer kasuen %54ri (2,9 milioi kasu) lotuta daude, Barnes en arabera. “Interesgarria da horrek iradokitzea bizi estilo aldaketa oso sinple batzuek, hala
|
nola
jarduera fisikoa handitzeak edo erretzeari uzteak, eragin izugarria izan lezaketela Alzheimer gaixotasunaren eta beste dementzia batzuen prebentzioan Estatu Batuetan eta mundu osoan”, esan zuen Barnesek, Kaliforniako Unibertsitateko (San Francisco) psikiatria irakaslea ere bada. Barnes konturatu zen bere ondorioak arrisku faktore bakoitzaren eta Alzheimer gaixotasunaren artean kausa lotura dagoela uste izatean oinarritzen direla.
|
|
2012
|
|
|
Ariketa gutxiago egin eta beroa saihestu Txakur brakikefalikoaren arnasketa zailak biriketara aire gutxiago iristea dakar, eta, beraz, odolera oxigeno gutxiago iristea. Odolean oxigeno eskasia normala denez, zenbait ohitura aldaketa egitea komeni da, hala
|
nola
jarduera fisiko bizia geldiaraztea. Txakurrek biriken bidez kanporatzen dute bero gehiena.
|
|
2016
|
|
|
Harengan gehiegi zentratu gara, eta ez du garrantzi berezirik. Izan ere, bizi estiloaren eragina, hala
|
nola
jarduera fisikoaren funtzioa eta eguzki esposizioa, funtsezkoa da. Era berean, magnesioa eta bitamina hartzea ere komeni da, sodiotan ez baita oso dieta ona.
|
|
2018
|
|
|
Haurren loaren iraupenak ere zerikusi handia du intsulinarekiko erresistentziarekin (odoleko glukosa maila erregulatzen duen hormona), sedentarismoa eta osasungarriak ez diren eredu dietetikoak, eta egoera horiek, oro har, pisua irabazten laguntzen dute. Beste zenbait faktoreren zeregina, hala
|
nola
jarduera fisikoa eta leptinaren eta grelinaren odol mailak (asetasuna eta gosea erregulatzen duten bi hormona), zalantzazkoa da oraindik ere, zenbait azterlanen berrikuspen honen arabera. Hala, haurren loaren iraupena murriztea eta, seguru asko, baita helduetan ere, elikagai gehiago kontsumitzearekin lotu zen, janariaren edo kanpoko beste elementu batzuen (adibidez, publizitatea) ikuspegiaren edo usainaren arabera.
|
|
2019
|
|
|
Gaur egun zerrendaren buru da, Islandia, Japonia eta Suitzaren aurretik. Bloombergen sailkapenak mundu osoko 169 ekonomia ebaluatzen ditu, osasuna oro har hobetzen laguntzen duten faktoreak oinarri hartuta, hala
|
nola
jarduera fisikoa, osasun sistema, elikadura, bizi itxaropena edo edateko ura eskuratzea. Obesitatea, tabakismoa edo alkohol kontsumoa ere kontuan hartzen dira azterketa egiterakoan, eta puntuak kentzen dituzte.
|