|
2001
|
|
|
ondo daki, nik bezala, gure zientziak eta kulturak (beste edozein herrialderenek bezala) itzulpenen zelako premiaduten; ni neu itzulpen lanen koordinatzaile bezala aritu naiz —fortuna handiago edo txikiagoarekin—, eta izugarrizko errespetua diet bai itzultzaileei, bai haien lanari. Baina ondo dakit, baita ere,
|
nola
behar ditugun sorkuntza lanak, aurrera egin nahi badugu behintzat: Lur-ek kasu horretan eraman duen politika konkretuaren kritika egin nahi zuen P. Gartziak, zerbait zabalagoaren sintoma kezkagarria izan daitekeelakoan.
|
|
2003
|
|
|
Azkenean saiatuko gara aztertzen
|
nola
behar genituzkeen uztartu, direnak direla, bat eta bestea, fededun eta euskal hiztun garenok.
|
|
|
Gizon zintzoegiak. Gauzek
|
nola
behar duten dakizuela uste duzuen jakintsu horiek guztiak.
|
|
2005
|
|
|
– Hainbeste lur eremuren premiarik baduka? Eta guk
|
nola
behar dugu iharduki?
|
|
|
Geiegi zela reponsabilidadea berarentzat. Esateco zer bear zuen eguin,
|
nola
bear zuen jokatu, eta emateco penitentzia naigabe eguindaco gaitz guztiagatic.
|
|
|
Elkar berriz ikusteko gomita egin dio, zergatik esan dinat ezetz? Lehen aldia emakume batekin, egin behar ez lukeena eginen dinat oraintxe, ez daki
|
nola
behar duen, lehen aldia, hurbilegi, dena ikasteko zaukaat.
|
|
2006
|
|
|
" Harri bakoitzak barnean dituen argi eta edertasunak hobeto kanporatzeko, harriak eskatzen duen erara tailatu behar da". Harribitxi bakoitza tailatzeko edo lantzeko bidea aurrez erabakita zegoen, beraz, mendeetako jakituriak erakusten omen zuen eran, eta ez beste batean; egin beharrekoak
|
nola
behar zuen zehatz mehatz finkatuta zegoen, arau aldaezin batzuen bidez. Asschertarrek bide berri bat ireki zuten, esmeraldak lantzeko erabiltzen zuten teknika entseatuz diamanteak lantzerakoan. Horrela, diamanteak beste era batera moztu eta lantzeko modua asmatu zuten, gero" Asscher cut" deitu zaiona, Asschertarren mozteko eta lantzeko manera esango bagenu bezala.
|
|
2007
|
|
|
Maisu handia da Josetxo gauza batzuk benetan
|
nola
behar duten ulertzeko orduan. Sekula ez dizu aitortuko gauzak berak dakien bezala behar dutenik izan, iruditu hitza esango dizu behin eta berriz, ezer benetan ez baleki bezala.
|
|
2008
|
|
|
Kakola, Papillot, Xiriket, Zikitero, izen horiek salatzen dute zertan murgildua den auzia, dena trufaz, dena nausaz, dena irri larriz hornitua izanen dela. Badaki Larzabal idazleak
|
nola
behar duen kudeatu bere lana irri mota guzien jalgiarazteko, irri goxotik irri larrira, karkailak ere anartean. Hain zuzen, Larzabal baliatzen da aspaldian ezagutua den irri iturri batez:
|
|
|
Horrenbestez, halako kontzeptua adierazteko erabil litezkeen hitz edo terminoen artean bat hobesterakoan hizkuntzalaritzaren irizpideen arabera okertzat eta baztergarritzat jotzen denik ez badago, hobe litzateke erabilera errealari (edo erabilera errealean nagusi den forma ri) men egitea, ahalik eta distortsiorik txikiena sortzeko. Ez genuke ahantzi behar eus karaz bizi nahi duen gizartea ezin dela Euskaltzaindiak halako kontzeptuak euskaraz
|
nola
behar duen noiz erabakiko zain egon, gizarteko premiak akademia batek eraba kiak har ditzakeen baino lasterrago aldatzen eta berritzen direlako. Hori esanik, ez dugu adierazi nahi sortu eta zabaldu diren hitzak besterik gabe onartu behar direnik, errealitatea hor dagoela eta merezi duen heinean aintzat hartzekoa dela baizik.
|
|
2009
|
|
|
Oinezkoentzako eremuek
|
nola
behar duten esateko orduan, guztiak ez datoz bat: zenbait oinezkok handik pasatzen direnek, gehienbat nahi izaten dute batere zirkulaziorik ez dadin izan eremu horietan, erosoagoa eta seguruagoa delako, baina han bizi direnek edo han lan egiten dutenek (dendetan, ostatuetan, bestelako saltokietan eta beste egoitza batzuetan), lehengaiz hornitu beharra dute eta ibilgailuak haraino iristea nahi izaten dute, zamalanak arintzeko (oinezkoentzako eremuetan, oro har, merkataritza jarduera handia izaten da eta ostalaritzakoa ere bai).
|
|
|
–Ibilaldi handiak egin behar izaten zituen mendiz eta, jakina, oinez, baina oinik ez zitzaion nekatzen Bitorianori, begirik nekatzen ez zitzaionez. Ibiliz ikusi zeramanak irensten zuen Bitoriano, eta
|
nola
behar zuen nekatu. Ez zen sarritan eskolara joaten?.
|
|
2011
|
|
|
Sagarrak badu etsairik anitz: ez du hain luze hemen berean zenbait aipatu ditugula, bai eta ere erran
|
nola
behar dugun sagarra haietarik begiratu, eta, jadanik lotuak bazaizkio, nola behar dizkiogun kendu. Etsai horiek ez da erran behar gaixtakeriaz ari zaizkiola sagarrari, ez eta ere guri bidegabe egin nahiz.
|
|
2012
|
|
|
Goazen orain hurbilagotik behatzera,
|
nola
behar dugun jokatu, artetxeetan egin gastuen pagatzeko. Guk ahal dugun baino handiagoko diru ateratze berriak hor agertzen baitzaizkigu!
|
|
2013
|
|
|
Erabaki beharrekoa Gobernuaren ala Udalbatzaren eskumenekoa izango da? Herri ekimenak aurkezteko baldintzak, sinadurak, egiaztatzeak,
|
nola
behar lukete. Eta quorumak?
|
|
2014
|
|
|
Orduko erretorra Appardoy apeza han dago etsimenduak hartua
|
nola
behar duen bere populua argitu izigarrikeria hortaz.
|
|
|
Zer ote eta zer ote, fite ikasiko badute ere, oraino nehork ez daki zer diren gas horiek, eta lotsatu dira soldadu zenbait. Handik laster eman dizkiete maska batzuk, eta pausuan erakutsi diete
|
nola
behar dituzten jauntzi, baliatu baitituzte gas horretarik zerbait atzemanez gero, denborarik ere galdu gabe. Mandoei ere nola ezarri, han berean erakutsi diete, mandoek ere badituzte eta beren maska bereziak.
|
|
|
Binaka, Frantzia nagusitu da giro bero batean. Peio Larralderen arabera partida gogorra izan da baina badakite
|
nola
behar duten jokatu Mexikarren aitzinean.
|
|
2015
|
|
|
Amaginarreba kopilotu jarri genuen; atzean, mondeju eder bat bezala galkatua, izeba Pilar. Leihatilak
|
nola
behar genituen eraman, horretan joan zitzaizkigun lehen hamar minutuak. Airea jarriko nuela, nik.
|
|
|
icuzco deugu albadaygu eguin zerbait, nola bear degu, ikusiko dugu ahal badezagu egin zerbait,
|
nola
behar dugu?
|
|
|
or bildu duzu munduco perfeccioac,
|
nola
bear duzu, hor bildu d [it] uzu munduko perfekzioak, nola behar duzu?
|
|
|
or bildu duzu munduco perfeccioac, nola bear duzu, hor bildu d [it] uzu munduko perfekzioak,
|
nola
behar duzu?
|
|
|
Halaber, erabaki genezake, euskaldunok eta erdaldunok, euskal ez dela euskara; eta hala defendatzen dute askok eta askok, hala erabaki dutenez gero. Baina argi izan dezagun, hori ez da egoera baten deskripzioa, hori gauzek
|
nola
behar duten agintzea da. Nik, horregatik, errealitatea besteraperformatu nahi dudalako, euskal hori euskara dela diot.
|
|
2016
|
|
|
Beste aldi bat zuen artean, Gogoz, bihotzez ta hitzez, Presondegian izanagatik Aurkitzen naiz poz anitzez. Zuen laguntza
|
nola
behar dut
|
|
|
Idaz eta bere bi haurrez:
|
nola
behar duten bizi!
|
|
|
Ni ere han nintzen. Bestea gelditu negarrez,
|
nola
behar zituen lanak egin. Nik esan nion oraino:
|
|
|
Pilotari landestarra karraskan abiatua zen 7/ 0 aitzinean baina Patrick-ek sobera ontsa ezagutzen du trinketeko jokoa eta
|
nola
behar zuen jokatu laster ikusi du. Lehenik 7/ 7 berdindurik, partida bere gain hartu du eta, abantaila jarraikian handituz, irabazi du finalerako txartela 13/ 7, 22/ 8, 34/ 16, 37/ 23.
|
|
2017
|
|
|
Beraz, honelatan, emakumeetatik begiratu nahi duenak,
|
nola
behar baitu bere mihia edozein hitz esatetik gibelatu, hala behar du, halaber, emakumeekin trebatzetik, ibiltzetik eta hitzetan eta ezagutzatan sobera barrena sartzetik aldendu.
|
|
|
Vade ad formicam, o piger, et considera vias ejus, et disce sapientiam quae, cum non habeat ducem nec praeceptorem, parat in aestate cibum sibi. Zoaz, nagia, txindurriagana eta kontsidera itzazu haren bideak eta bidexkak, joan etorriak eta itzulinguruak, nekeak eta lanak, eta ikasiko duzu zuk ere
|
nola
behar duzun aitzinera eta betiere bizi, ibili eta gobernatu. Hark erakuslerik eta gidaririk gabe, berak bere buruz biltzen du udan negua iragateko behar duen mantenua, bazka eta bihia.
|
|
|
Bada, orain behar da jakin eta kontsideratu materia honetako punturik garrantzitsuena: ea
|
nola
behar dugun geure etsaiarekiko gobernatu; behar dugunetz etsaia onetsi ala gaitzetsi. Eta baldin onetsi behar badugu, ea zergatik, zer kausaz edo arrazoiz behar dugun onetsi.
|
|
|
Gizonak, dohakabe horrek, harresi gora eta garaitezin bat eraiki du bere arimaren inguruan; haraxe babesten da eta txoko hartan saiatzen da bere eguneroko bizitza fisiko eta espiritual txikia nolabait antolatzen eta segurtasunez hornitzen. Barruti horretan denak jarraitu behar du jorratutako bidea, errutina bedeinkatua; lege sinpleak eta ulerterrazak behar dira obeditu jakin dezagun ziurtasun apur batekin zer daukagun zain geroan eta
|
nola
behar dugun gobernatu. Misterioaren erasoaldi bortitzen kontra gotortutako barruti horretan, gure ziurtasun txipien ehunzangoak dira errege.
|
|
|
Maider isilik geratu zen une batez, bere buruan xerkatuz,
|
nola
behar zuen solasaldia jarraitu, Frantxoa bere ametsetan galdua zelako. Ez zen aise izanen!
|
|
2018
|
|
|
Europa maileko legebiltzarraren berritzea izanen da helduden maiatzean eta alderdiak kudeatzen dituzten horiek arras aferatuak dira hor gaindi,
|
zerrendak
nola behar dituzten muntatu eta norekin. Gutarteko jendea ez da haatik hauteskunde horietaz biziki mintzo.
|
|
|
–Hil bat gorde? esan ohi da, baina
|
nola
behar duzu, bizi bat gorde?, espetxean. Hilak ez du komunik behar.
|
|
2019
|
|
|
Baionan badute afera beren"' tram' bus" delakoarekin, eta ez bakarrik Baionan ezen eremu zabal batean ibiltzekoa da ere inguruko herrietan gaindi. Artetik erraiteko, euskaraz
|
nola
behar dugu deitu ibilgailu hori," tranbusa" menturaz?
|
|
|
Baina ezein izatedun ezin da gogobete rol inesentzial batekin: bitartekoak eta helburuak ere behar ditu, hala
|
nola
behar baitituzte politikariek, ikusia dugunez?, eta bitartekoaren balioa, haren begietan, balio absolutu bihurtzen da. Hala, etxekoandrearen zeruan, baliagarritasuna gorago dago egia, edertasuna, askatasuna baino, eta berea duen ikuspegi horretatik begiratzen dio unibertso guztiari; horregatik izan ohi du erdibidearen, erdipurdikoaren moral aristotelikoa.
|
|
|
–oihukatu zuen ertzainak?. Ikusten
|
nola
behar duzun bizkartzaina?
|
|
|
Amona batek, arrautzak puntaz behera jartzen zituen, oilanda gehiago izateko. Nolanahi ere, 21 egun
|
nola
behar dituzten txitek jaiotzeko, azken egunotan antzeman zitekeen zein non jaioko zen: gainaldean bel  tzunetxoa badu, oilaskoa izanen da; erdi inguruan izanez gero, oilanda.
|
|
2020
|
|
|
Horra Kike Amonarrizen liburua, azaletik bertatik asmo garbi batez jantzia. Ekaitz Zilarmendi argazkilariaren irudian, jendea, kalean, hodeiertza beste mugarik gabe,
|
nola
behar baitu euskarak. 350 orrialde mamiz beteak hamabi kapitulutan banatuak, irakurleari keinuz eta umorez zipriztinduak.
|
|
|
" Psikiatrizatuen" taldean egon zen hainbat urtez, eta bazterkin kontzientzia izan zuen beti, pertsona markatua zela, eta jendeak bazter uzten zuela. Berak onartzen zuen, halere, bakartzeko joera zeukala, bere baitan egotekoa, eta aldi berean"
|
nola
behar ditudan besteak" zioen.
|
|
|
Izan ere, besteen beharra du, gizaki orok bezala: " Oi,
|
nola
behar ditudan besteak...". Bizitzaz egindako hausnarketen artean hau dago:
|
|
|
Oi!
|
nola
behar ditudan besteak...
|
|
|
«Harremanak nondik eraikitzen diren, azkenean. Berak menperatzaile bat
|
nola
behar duen, eta nik menperatu bat, hitz larriz esanda; puntu horretan nola konektatzen dugun biok».
|
|
|
Besteen desiorako radar bat daukat. Badakit inguratzen nauen bakoitzak zer eta
|
nola
behar duen. Badakit zeintzuk diren beren ahuldadeak, gabeziak eta ezinak.
|
|
2021
|
|
|
Behin itsasorat eroria ere egonik, kasik galdua bezala, ez jakin
|
nola
behar zuen gero aitzina segitu. Gilles Gayoso gaztegazterik bazabilan itsasoan, arrantzalea zen bere aitaren ildo ber beretik.
|
|
|
Uda buruz beheiti ari eta, alderdiburu gehienak arras berotuak daude, ondoko astetan denek muntatu nahi jardunaldi berezi zerbait, ikusteko zertan diren eta
|
nola
behar duten jokatu.
|
|
|
Zenbanahi urrun marinelak bere begiak heda ditzan, beti urak ditu ikusten (J. P. Arbelbide); Guk ere jasan
|
nola
behar dugun, zenbanahi dorpea izanikan ere, Jainkoak igortzen digun gurutzea (Barbier); Zenbanahi maltzur eta faltsu izanik[...] (Mirande).
|
|
|
|
nola
behar duen geroztik izan lantegi bakotxak sail tokikatua, nahi bada zerbait egin laster, ontsa,
|
|
2022
|
|
|
Alderdia ez baldin bada dena berritzen, xahu dela, hori du alde bat errepikatzen. Bainan
|
nola
behar du berritu, nolako xedeak agertuz denen buru. Itxura guzien arabera badute nun josta bainan berek diote lau edo bost hilabetez anitz gauza kanbiatzen ahal dela.
|
|
|
Bai, Santxa, arretaz entzungo dizut, elikagaia behar baitu buruak,
|
nola
behar duen sabelak.
|
|
|
Arreta kritikozko jarrera, eta ez zaintzazkoa; mendeko egin gaitzan onartzen diogu eta gure konfiantza eskaintzen diogun hari eskumenezko ahalak eman. Zergatik eta
|
nola
behar dugu, galdetzen du Annette Baierrek, hori egitea?
|
|
2023
|
|
|
Arrangura handiak nahitez asurantza etxeentzat. Hoinbeste xahutzerekin,
|
nola
behar duten iharduki asurantza sariak sobera emendatu gabe, jadanik ere arras gora direnak.
|
|
|
Dantza aitzakia bat da, hain zuzen, lantzeko gaixotasun mentalak pairatzen dituztenek zenbateko estigma duten sozialki. Baina, era berean, ikus daiteke dantza garaikideko sorkuntza baten prozesua nolakoa den; nola hasten zaren zure koreografiaren nolabaiteko estruktura bat osatzen, eta gero
|
nola
behar duzun esperientziak jasotzea. Gure kasuan, behar genuen norbaitek testigantza errealak kontatzea.
|